Βρομονέρι Μεσσηνίας

Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Μεσσηνίας

Το Βρομονέρι ή Βρωμονέρι[5] (συνηθισμένη χρήση) ή Βρομονέριον (επίσημη ονομασία), είναι μικρός παραθαλάσσιος οικισμός κοντά στους Γαργαλιάνους και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Τριφυλίας, του Νομού Μεσσηνίας.

Πολύ γνωστή και δημοφιλής, κυρίως στους κατοίκους της περιοχής, είναι η παραλία του οικισμού, γνωστή ως η Παραλία Βρωμονερίου,[6] καθώς επίσης και η ιαματική πηγή του Βρωμονερίου, η οποία ρέει υπογείως στη θάλασσα.

Τοποθεσία

Το χωριό βρίσκεται, σε υψόμετρο 5[1][7]-10[2] μέτρα δίπλα στις ακτές του Ιονίου Πελάγους. Η απόστασή του από τους Γαργαλιάνους είναι περίπου 5,8 χιλιόμετρα και από τον Μάραθο περίπου 6,8 χιλιόμετρα.

Ιστορία

Η περιοχή του Βρωμονερίου φέρει ίχνη κατοίκησης από την παλαιολιθική περιόδο, καθώς έχουν βρεθεί, σε αρχαιολογικές ανασκαφές, διάφορα λίθινα εργαλεία της περιόδου αυτής. Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου.

Η ονομασία «Βρωμονέρι» προήλθε από την ιαματική πηγή, η οποία βρίσκεται δίπλα στον οικισμό, ο οποίος αναγνωρίστηκε το 1940, με την επίσημη ονομασία «Βρομονέριον»[8] και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Γαργαλιάνων,[9] ως και το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Γαργαλιάνων,[10] ενώ από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[11][5] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας.

Κάτοικοι

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 34 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται με την αλιεία και σε διάφορες αγροτικές και τουριστικές εργασίες.

Εξέλιξη Πληθυσμού του Βρομονερίου Μεσσηνίας Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1940 142[12]
1951 170[13]
1961 99[14]
1971 7[15]
1981 11[16]
1991 17[17]
2001 49[18]
2011 34[19]

Αρχαιολογικές ανασκαφές στο Βρωμονέρι

Από το 1994 ως και το 2010, με βάση το πρόγραμμα "The Pylos Regional Archaeological Project" (PRAP)[20] του Αμερικάνικου Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι και της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα ανάμεσα στις άλλες αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή ανακαλύφθηκαν 124 λίθινα εργαλεία της παλαιολιθικής περιόδου στην περιοχή του Βρωμονερίου, τα οποία ταυτίζονται με τον Μουστέριο πολιτισμό.[21]
Παραλία Βρωμονερίου

Η παραλία του Βρωμονερίου[22] διαμοιράζεται σε δυο τμήματα-ορμίσκους. Ο πρώτος ορμίσκος προσφέρεται για κολύμβηση και περιλαμβάνει το λιμανάκι του Βρωμονερίου, το οποίο είναι φυσικό και απάνεμο αλιευτικό καταφύγιο,[5] ενώ υπάρχει δρόμος και σκάλες για πιο γρήγορη πρόσβαση προς την παραλία, η οποία διαθέτει αμμουδιά. Ο δεύτερος ορμίσκος στον οποίο καταλήγουν υπόγεια, τα ύδατα από την ομώνυμη ιαματική πηγή του οικισμού, η οποία αναβλύζει από τα πετρώματα, προσφέρεται κυρίως για ψάρεμα και καταδύσεις, καθώς ο αιγιαλός και ο βυθός του είναι πιο βραχώδης.
Ιαματική πηγή Βρωμονερίου

Στο Βρωμονέρι υπάρχει επίσης, η γνωστή στην περιοχή, ιαματική πηγή του Βρωμονερίου,[5] με θειούχα ύδατα που έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Σύμφωνα με τον γεωλόγο ερευνητή Κωνσταντίνο Στρατικόπουλο η θερμομεταλλική πηγή «Βρομονέρι» έχει και επίσημα χαρακτηριστεί ως ιαματική, ενώ παλαιότερα το νερό της πηγής χρησιμοποιούταν για ποσιμοθεραπεία και λουτροθεραπεία. «Βάση της θερμοκρασίας της χαρακτηρίζεται ως υπόθερμη. Η πηγή λόγω της εγκατάλειψης της έχει προσχωθεί από τα φερτά υλικά της θάλασσας» και «το θερμομεταλλικό νερό αναμιγνύεται με τον Πλειστοκαινικό υδροφόρο, αποτέλεσμα αυτού είναι πολλές γεωτρήσεις και πηγάδια περιμετρικά της πηγής να έχουν θερμομεταλλικό νερό».[23] Η πηγή κατά το παρελθόν ήταν εκμεταλλεύσιμη, και βρίσκεται σε στεγασμένη εγκατάσταση, η οποία πλέον δεν λειτουργεί.

Δείτε επίσης

Γαργαλιάνοι
Δήμος Τριφυλίας
Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
πρώην Δήμος Γαργαλιάνων

Παραπομπές

Βρομονέρι, από την ιστοσελίδα: buk.gr
Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βάμβα Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, έκδοση: εφημερίδα «Το Βήμα», 2006, Α' τόμος (Α-Γ), λήμμα Βρομονέρι: το, Νο 1, σ. 212.
Ταχυδρομικός Κώδικας - Βρομονέρι Μεσσηνίας.
Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Γαργαλιάνοι: 27630
Δήμος Τριφυλίας > Δημοτική ενότητα Γαργαλιάνων > 1) Δ.Κ. Γαργαλιάνων: Βρωμονέρι, από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας.
Παραλία Βρωμονέρι, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
Βρομονέρι, από την ιστοσελίδα: moriasnow.gr.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Βρομονέριον Μεσσηνίας, από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
16/10/1940.
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 306.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951", σελ. 149.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 144.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 139.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 150.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 183.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 181.
"Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
The Pylos Regional Archaeological Project, από την ιστοσελίδα: classics.uc.edu του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι.
"The Pylos Regional Archaeological Project Part I: Overview and the archaeological Survey (Plates 85-92)", Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, "Hesperia" 66.3, 1997, www.jstor.org, 1997, p. 391-494, (Vromoneri Vergina Rema, POSI I28), p. 415, 416-417, Vromoneri Nozaina (POSI I20) 416, 417, map 418 (FIG. 8. Distribution of finds of the Early Bronze Age, on-site (circles)), 430, Vromoneri Pigadia 419, 423, 427.
Παραλίες > Ακτές Δημοτικής Ενότητας Γαργαλιάνων > Βρωμονέρι, από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας.

Στρατικόπουλος Κωνσταντίνος, (γεωλόγος), «Υδρογεωλογική και υδροχημική μελέτη των θερμομεταλλικών πηγών της δυτικής Πελοποννήσου με τη χρήση σταθερών ισοτόπων», (διπλωματική εργασία), επιβλέπων καθηγητής: Νικόλαος Λαμπράκης, έκδοση: Πανεπιστήμιο Πατρών, Πάτρα 2007, Πηγή Βρομονερίου, Σελ. 33-34.

Πηγές

The Pylos Regional Archaeological Project, από την ιστοσελίδα: classics.uc.edu του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι.
"The Pylos Regional Archaeological Project Part I: Overview and the archaeological Survey (Plates 85-92)", Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, "Hesperia" 66.3, 1997, www.jstor.org, 1997, p. 391-494, (Vromoneri Vergina Rema, POSI I28), p. 415, 416-417, Vromoneri Nozaina (POSI I20) 416, 417, map 418 (FIG. 8. Distribution of finds of the Early Bronze Age, on-site (circles)), 430, Vromoneri Pigadia 419, 423, 427.
"The 94th Annual Meeting of the Archaeological Institute of America", American Journal of Archaeology, Vol. 97, No. 2 (Apr., 1993), pp. 295-354, Published by: Archaeological Institute of America, DOI: 10.2307/505661, Stable URL: http://Hesperi6a6 .3, 1997/stable/505661
Vromoneri, αναζήτηση άρθρων στην ιστοσελίδα www.jstor.org
Στρατικόπουλος Κωνσταντίνος, (γεωλόγος), «Υδρογεωλογική και υδροχημική μελέτη των θερμομεταλλικών πηγών της δυτικής Πελοποννήσου με τη χρήση σταθερών ισοτόπων», (διπλωματική εργασία), επιβλέπων καθηγητής: Νικόλαος Λαμπράκης, έκδοση: Πανεπιστήμιο Πατρών, Πάτρα 2007, Πηγή Βρομονερίου, Σελ. 33-34.
Δημ. Α. Κισκύρας, (γεωλόγος-γεωφυσικός), «Οι μεταλλικές πηγές της Πελοποννήσου», 1962.
Από το άρθρο της Νέλλης Καψή, στην εφημερίδα Έθνος, με τίτλο: "Μεσσηνία: Η Τριφυλία των εκπλήξεων", 03/08/2011.

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ
Δημοτική Κοινότητα Γαργαλιάνων
Άγιος Στέφανος, ο
Βατιάς, ο
Βρομονέρι, το
Βρυσόμηλος Μεσσηνίας, ο - Αγία Σωτήρα, η
Γαργαλιάνοι, οι
Κάναλος, ο
Κοκκινοχωραφά, η
Λαγκούβαρδος, ο
Λιβάρτζι, το
Πελεκητός, ο
Πηγάδια, τα
Ρίκια, τα
Χοχλαστή, η
Τοπική Κοινότητα Βάλτας
Βάλτα, η
Τοπική Κοινότητα Λεύκης
Λεύκη, η
Τραγάνα, η
Τοπική Κοινότητα Μαραθοπόλεως
Γεφυράκι, το
Μαραθόπολις, η
Μπάρλα, η
Νεροβίγλι, το
Πρώτη, η (νησίς)
Τοπική Κοινότητα Μουζακίου
Μουζάκι, το
Τοπική Κοινότητα Πύργου Τριφυλίας
Πύργος, ο
Τοπική Κοινότητα Φλόκας
Φλόκα, η