Φλόκα Μεσσηνίας

Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Μεσσηνίας

Η Φλόκα[5] ή Φλώκα (παλαιότερη ονομασία), είναι μικρό χωριό κοντά στους Γαργαλιάνους και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Τριφυλίας, του Νομού Μεσσηνίας.

Τοποθεσία

Το χωριό βρίσκεται, σε υψόμετρο 347[1][6]-360[2] μέτρα και απέχει περίπου 8,5 χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. Η Φλόκα βρίσκεται ανάμεσα στους Γαργαλιάνους, (από τους οποίους απέχει περίπου 3,2 χιλιόμετρα, στη διαδρομή με κατεύθυνση τα Φιλιατρα και την Κυπαρισσία) και το Πυργάκι, (από το οποίο απέχει περίπου 2 χιλιόμετρα και στη συνέχεια την Χώρα, από την οποία απέχει περίπου 4,9 χιλιόμετρα αντίστοιχα, στην αντίθετη κατεύθυνση της διαδρομής προς την Πύλο).

Ιστορία

Η παλαιότερη επίσημη ονομασία του χωριού ήταν Φλώκα, [7] ονομασία, η οποία τροποποιήθηκε σε Φλόκα, επίσημα, το 1940.[8] Πάντως το χωριό συναντάται με την ονομασία Φλόκα και σε προγενέστερες βιβλιογραφικές πηγές-αναφορές. Ο οικισμός αναφέρεται, σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Η Φλόκα (Floca), ανήκε, το 1689, στην επαρχία του Ναβαρίνου, η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).[9] Ο οικισμός της Φλώκας προσαρτήθηκε στον παλαιό Δήμο Πλαταμώδους το 1835,[10] ενώ το 1840 αποσπάται από τον Δήμο Πλαταμώδους και προσαρτάται στον Δήμο Φλεσσιάδος.[11] Το χωριό αναφέρεται, το 1853 στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή ως χωριό του Δήμου Φλεσιάδος της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 100 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[12] Το 1855 το χωριό αποσπάται από τον Δήμο Φλεσσιάδος και επαναπροσαρτάται στον Δήμο Πλαταμώδους.[13] Το 1899 το χωριό μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[14] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας.[15] Το 1912 το χωριό αποσπάται από τον Δήμο Πλαταμώδους και ορίζεται έδρα της κοινότητας Φλώκας.[16] Η Φλώκα παρέμεινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας, από το 1912 ως το 1940, που μετονομάστηκαν το χωριό σε Φλόκα και η κοινότητα σε κοινότητα Φλόκας και από το 1940 ως και το 1997 με την νέα ονομασία, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Γαργαλιάνων,[17] ενώ από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[18][5] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας.

Κάτοικοι

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 48 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται περισσότερο σε διάφορες αγροτικές εργασίες.[5]

Εξέλιξη Πληθυσμού της Φλόκας Μεσσηνίας Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1689 50[9]
1844 118[19]
1851 100[12]
1879 220[20]
1889 242[21]
1896 282[22]
1907 292[23]
1920 272[24]
1928 292[25]
1940 301[26]
1951 220[27]
1961 183[28]
1971 135[29]
1981 72[30]
1991 66[31]
2001 63[32]
2011 48[33]

Κτίρια του χωριού

Στο χωριό λειτουργούσε παλαιότερα μονοθέσιο δημοτικό σχολείο.[5] Η εκκλησία του χωριού είναι ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου του Νεομάρτυρος, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Τριφυλίας και Ολυμπίας. Ο Άγιος Νεομάρτυς Δημήτριος, είχε γεννηθεί στην Φλόκα, έζησε στην Χώρα και μαρτύρησε στην Τρίπολη το 1803. Ναοί του, υπάρχουν επίσης, εκτός από αυτόν της Φλόκας, στην Χώρα, στην Καλαμάτα και στην Τρίπολη. Στο χωριό έχει την έδρα του και ασκεί τις διάφορες δραστηριότητές του και ο «Πολιτιστικός Σύλλογος Φλόκας "Αγ. Δημήτριος ο Νεομάρτυρας"».[34]

Δείτε επίσης

Γαργαλιάνοι
Δήμος Τριφυλίας
Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
πρώην Δήμος Γαργαλιάνων

Παραπομπές

Φλόκα, από την ιστοσελίδα: buk.gr
Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βάμβα Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, έκδοση: εφημερίδα Το Βήμα, 2006, Ε' τόμος (Ρ-Ω), λήμμα Φλόκα: η, Νο 2, σ. 148.
Ταχυδρομικός Κώδικας - Φλόκα Μεσσηνίας.
Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Γαργαλιάνοι: 27630
Δήμος Τριφυλίας > Δημοτική ενότητα Γαργαλιάνων > 7) Τ.Κ. Φλόκας, από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας.
Φλόκα, από την ιστοσελίδα: moriasnow.gr.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Φλώκα – Φλόκα Τριφυλίας Μεσσηνίας, από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
16/10/1940.
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος, Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απογραφή 1689, Νο 62 Floca - Απογραφή 1879, Νο 62 Φλόκα, σελ. 702-703.
21-04-1835.
ΦΕΚ 22Α - 18/12/1840.
Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σ. 581.
ΦΕΚ 45Α - 23/11/1855.
ΦΕΚ 136Α - 08/07/1899.
ΦΕΚ 282Α - 04/12/1909.
ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ.42.
Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881, σελ. 125.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 91.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 107.
Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 395.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921, σελ. 240.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαίου 1926", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935, σελ. 281.
Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950, σελ. 310.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955, σελ. 150.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962, σελ. 145.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", Αθήναι 1972, σελ. 141.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", Αθήναι 1982, σελ. 151.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", Αθήνα 1994, σελ. 185.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", Αθήνα 2003, σελ. 182.
"Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).

"Συγχαρητήρια στον Πολιτιστικό Σύλλογο Φλόκας Μεσσηνίας", 13/08/2016, από την ιστοσελίδα: www.gargalianoi.com

Πηγές

Οι απογραφές των Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, Corner (1689), Grimani (1700) Angelo Emo (ίσως το 1708), η αχρονολόγητη απογραφή που αναφέρεται στο χειρόγραφο Querini-Stampalia (ίσως το 1711), είναι τέσσερις από τις διάφορες βενετσιάνικες απογραφές, οι οποίες επιχειρήθηκαν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Μέχρι σήμερα πλήρως έχει δημοσιευθεί μόνο η απογραφή Grimani, από τον ιστορικό και ομότιμο διευθυντή ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) Βασίλη Παναγιωτόπουλο, στο έργο του "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", (1985).
Βασίλης Παναγιωτόπουλος, "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", Σειρά: Μελέτες Νεοελληνικής Ιστορίας, μετάφραση: Χριστίνα Αγριαντώνη, επιμέλεια: Αγγελική Κόκκου, έκδοση: Εμπορική Τράπεζα Ελλάδος - Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1985, 2η έκδοση: 1987.
Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993.
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος, Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ
Δημοτική Κοινότητα Γαργαλιάνων
Άγιος Στέφανος, ο
Βατιάς, ο
Βρομονέρι, το
Βρυσόμηλος Μεσσηνίας, ο - Αγία Σωτήρα, η
Γαργαλιάνοι, οι
Κάναλος, ο
Κοκκινοχωραφά, η
Λαγκούβαρδος, ο
Λιβάρτζι, το
Πελεκητός, ο
Πηγάδια, τα
Ρίκια, τα
Χοχλαστή, η
Τοπική Κοινότητα Βάλτας
Βάλτα, η
Τοπική Κοινότητα Λεύκης
Λεύκη, η
Τραγάνα, η
Τοπική Κοινότητα Μαραθοπόλεως
Γεφυράκι, το
Μαραθόπολις, η
Μπάρλα, η
Νεροβίγλι, το
Πρώτη, η (νησίς)
Τοπική Κοινότητα Μουζακίου
Μουζάκι, το
Τοπική Κοινότητα Πύργου Τριφυλίας
Πύργος, ο
Τοπική Κοινότητα Φλόκας
Φλόκα, η