Βεσίνι Αχαΐας

.

Περιφέρεια : Δυτικής Ελλάδας
Νομός : Αχαΐας

Το Βεσίνι είναι ένα μικρό ορεινό χωριό του νομού Αχαΐας. Αποτελεί οικισμό της τοπικής κοινότητας Πάου της δημοτικής ενότητας Παΐων του δήμου Καλαβρύτων. Kαταλαμβάνει έκταση 9 τ.χλμ. Έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός οικισμός[1].

Τοποθεσία

Βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της πρώην επαρχίας Καλαβρύτων και είναι χτισμένο στους πρόποδες της βουνοκορφής Προφήτης Ηλίας[2][3] (υψόμετρο 1363 μ.) του Αφροδίσιου, που είναι προέκταση του Ερυμάνθου, σε υψόμετρο μεταξύ 865-965 μέτρων. Είναι ανατολικο-μεσημβρινό. Περικυκλώνεται από διάφορες βουνοκορφές, όπως της Αγ. Τριάδος (υψ. 1000 μ.), Γαρδίσιου (υψ. 800 μ.), Αγίου Πέτρου (υψ. 827 μ.) και Μεγάλης Ράχης (υψ. 944 μ.). Έχει ωραία θέα προς τον Σκουπέικο Κάμπο και την κοιλάδα Τριποτάμων-Παγκρατίου[4]. Το Βεσίνι είναι το μοναδικό χωριό της επαρχίας Καλαβρύτων που έχει ανοικτό ορίζοντα 300 μοίρες με θέα προς Ερύμανθο, Χελμό, Κυλλήνη (Ζήρεια) και σε πολλά βουνά της Αρκαδίας[5][6], ενώ από την κορυφή του βουνού του Προφήτη Ηλία υπάρχει ορατότητα προς την Γορτυνία, την Ηλεία, τα Καλάβρυτα και τον Κόλπο της Κυπαρισσίας[7].

Eγγύς του βρίσκονται ο εγκαταλελειμμένος παραδοσιακός οικισμός Δεχούνι, ο παλιός και νέος οικισμός της Πάου, οι μικροί οικισμοί: Δεχουναίικα και Μπάφι, το κεφαλοχώρι της Δάφνης (Στρέζοβα), τα Νάσια και οι οικισμοί της Χόβολης. Από την πλευρά της Αρκαδίας γειτνιάζει με το χωριό Βάχλια. Στο βουνό Καστέλλι της περιοχής βρίσκεται το Κάστρο της Χώτσας[7].

Απέχει από την Πάτρα μέσω του Λεχουρίτικου βουνού 32 ώρες δρόμο με τα πόδια, από τον Πύργο 24, από τη Στρέζοβα 2, από Σοπωτό 3, από Μαζέικα 5, και από τα Καλάβρυτα 8 ώρες. Με τον αυτοκινητόδρομο απέχει από την Πάτρα 101 χλμ, από την Τρίπολη 78 χλμ., από τα Καλάβρυτα 65 χλμ., από τον Πύργο 70 χλμ. και από Εθνική Οδό Πατρών-Τριπόλεως 4 χλμ.
Ιστορικά στοιχεία

Προεπαναστατικά το χωριό ήταν τσιφλίκι οθωμανικό[8]. Στα 1676 χρονολογείται αφιέρωμα κατοίκου του Βεσινίου στο Μέγα Σπήλαιο[9]. Απογράφεται από τους Βενετούς το 1700[10].

Κάτοικοι του Βεσινίου, όπως οι Ανατ. Παπαλεξόπουλος, Χρ. Πανουτσακόπουλος, Ιω. Σαληστάθης πολέμησαν στον αγώνα του 1821[7]. Το χωριό θρήνησε νεκρούς και την περίοδο 1921-1922[6].

Στα 1835 αναφέρεται ο οικισμός "Vessini" να απέχει μία ώρα και 20 λεπτά δρόμο από το γειτονικό Βερσίτσι[10]. Στα 1889 απείχε μία ώρα δρόμο με τα πόδια από το κεφαλοχώρι της Στρέζοβας, την έδρα του τότε Δήμου Παΐων στον οποίο ανήκε διοικητικά[11], ενώ το 1901 απείχε 17 ώρες δρόμο από την Πάτρα, οκτώ ώρες από τα Καλάβρυτα, μιάμιση ώρα από το κεφαλοχώρι της Στρέζοβας και δυόμισι ώρες από το Σοπωτό[12]. Στα 1903 ο Χρήστος Κορύλλος αναφέρει ότι το χωριό είχε σχολείο (γραμματείο) και ότι οι γυναίκες του χωριού, όπως αυτές της Στρέζοβας, ύφαιναν όμορφα χαλιά τα οποία επωλούντο στην Πάτρα και σε άλλες αγορές[13].

Στα 1928 είχε μικτό δημοτικό σχολείο το οποίο στεγαζόταν σε εκκλησιαστικό κτίριο[6].
Περιγραφή

Πρόκειται για πετρόκτιστο οικισμό[14].

Μέσα από το χωριό περνούν τρία ρέματα: της Παλιόβρυσης ή Κονάκι ρέμα, της Εκκλησιάς και της Λάκκας. Όλα μαζί ενώνονται στον Κάκαβο και με το χείμαρρο Μαγγανίσιου σχηματίζουν το "Βεσινέικο ποτάμι", το οποιο χύνεται στον Σκουπέικο ποταμό[15], κοντά στη θέση της αρχαίας Πάου[5], και έπειτα μαζί με άλλους χειμάρρους στον Αροάνιο ή Ρουφιά. Άλλες πηγές του χωριού, οι οποίες αναφέρονται στα 1906 και χρησιμεύουν στην ύδρευση και την άρδευση, είναι το Ξεροσακκούλι, η Αληβροχιά, το Λυκόβρυσο, του Λειψοτά, του Μαυριά, η οποία κινούσε δύο υδρόμυλους, κ.ά.[5]

Στα 1928 αναφέρεται ότι το χωριό είχε 2 καφενεία και 3 μαγαζιά[8].

Βεσίνι (Πληροφορία για την φωτογραφία)

 Οικονομία

Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν με τον πρωτογενή τομέα. Στα 1906 αναφέρεται ότι στην επικράτεια του χωριού ανήκαν 15.000 στρέμματα περίπου, στα οποία περιλαμβάνονται δασύλλια πουρναριών και καστανιών, από τα οποία τα 200 είναι ποτιστικά στρέμματα και 1.000 στρέμματα είναι ξηρικοί αγροί και 100 στρέμματα αμπελιών[5][16]. Οι κάτοικοι του χωριού παρήγαγαν κατ΄ έτος 2.400 κιλά σιταριού, 3.000 κιλά αραβόσιτου, 700 κιλά κριθαριού κ.ά. ενώ είχαν σοδειές φακής και φασολιών[5]. Είχαν επίσης κάποια οπωροκηπευτικά και ικανό αριθμό από αιγοπρόβατα, γελάδια, χοίρους, άλογα κ.λπ.[5]

Στην οικονομία του χωριού συνέβαλε και η πώληση των παραδοσιακών χαλιών που ύφαιναν οι γυναίκες του χωριού[5].
Ονομασία

Η ονομασία Βεσίνι είναι ελληνόφωνη και προέρχεται από την αρχαία λέξη "βήσσα"[8][9] που σημαίνει: σύνδεδρο φαράγγι, κοιλάδα, δασωμένη χαράδρα, τόπος βαθύς μεταξύ δύο βουνών, στενή κοιλάδα μεταξύ λόφων πολύδενδρων, πλατιά χαράδρα. Η εξήγηση που δίνεται είναι αρκετά πειστική, γιατί η περιοχή "Βρυτσούλια", στην οποια ήταν αρχικά κτισμένο το χωριό, έχει όλα τα χαρακτηριστικά πλατιάς χαράδρας, η οποία σύμφωνα με την παράδοση ήταν γεμάτη από πυκνά και πανύψηλα δένδρα (βελανιδιές, πουρνάρια, γλαβουτσιές, σφεντάμια κτλ).

Βιβλιογραφικά, υπάρχει και η άποψη ότι η ονομασία μπορεί να προέρχεται από τη λέξη vresht-i, που σημαίνει "άμπελος"[9].
Η παλιά θέση και η μετακίνηση

Τα πρώτα σπίτια που ήταν αγροτικά και κτηνοτροφικά (καλύβια), φτιάχτηκαν στις τοποθεσίες "Παλιοκάλυβα", "Ισιώματα" και "Δραγατσούλα", απέναντι από την ακρόπολη της αρχαίας Πάου[17]. Ιστορικά δεν έχει εξακριβωθεί πότε κατασκευάστηκαν. Τα σπίτια αυτά αποτέλεσαν κατά την παράδοση τον πρώτο οικισμό. Λίγο πριν το 1400, οι ελάχιστοι κάτοικοι μετέφεραν το χωριό πιο πάνω, στην θέση "Βρυτσούλια" και του έδωσαν το όνομα Βεσίνι.

Είναι άγνωστο για πόσο χρονικό διάστημα έμεινε το χωριό στην θέση "Βρυτσούλια". Η μεταφορά του στην σημερινή θέση τοποθετείται μετά το 1700, με πιθανότερη χρονολογία το 1750 μ.Χ.[18] Το χωριό χτίστηκε στις πλαγιές των Αφροδίσιων όρεων πριν από το 1841[14]. Για την μεταφορά του χωριού οι τότε κάτοικοι επικαλέστηκαν διάφορες δεισιδαιμονίες, ότι δήθεν "κάποιο στοιχείο κακοποιούσε τους ανθρώπους και πέθαιναν". Οι νεότερες γενιές υποστηρίζουν ότι τα "Βρυτσούλια" ήταν και είναι θέση ανθυγιεινή[18], γιατί δεν έχει ήλιο αρκετές ώρες και ακόμα είναι μια ρεματιά στην οποία σχηματίζονται ρεύματα αέρα και είναι εύκολα κανείς που κατοικεί εκεί να προσβληθεί από θανατηφόρες ασθένειες (πνευμονία, γρίπη κ.λπ.). Στην καινούρια θέση οι Βεσιναίοι έφτιαξαν τα σπίτια τους, τα μαγαζιά τους και ό,τι άλλο ήταν χρήσιμο για την φτωχική ζωή τους. Η παράδοση λέει ότι τα ξύλα που χρησιμοποιήθηκαν για να φτιάξουν τα σπίτια κόπηκαν από την γύρω περιοχή (Ράχη, Αγία Τριάδα, Τσελεκονιά και Αξαμπέλα). Το χωριό στην νέα του θέση μεγάλωσε, βελτιώθηκε, έγινε κοινότητα το 1912, και ακολούθησε την μοίρα του μαζί με άλλα Καλαβρυτοχώρια.
Διοικητική εξέλιξη

Την 20/04/1835 προσαρτάται στον τότε Δήμο Πάου[19][20]. Την 01/07/1841 αποσπάται από το Δήμο Πάου και προσαρτάται στον τότε Δήμο Αροανείας[19][20][21]. Με το ΦΕΚ 2Α της 20/01/1870 αποσπάται από τον τότε Δήμο Αροανείας και προσαρτάται στον τότε Δήμο Παΐων[19][21][20]. Με το ΦΕΚ 256Α της 28/08/1912 αποσπάται από το Δήμο Παΐων και ορίζεται έδρα της κοινότητας Βεσινίου[22][19][20]. Την 16/10/1940 το όνομά του διορθώθηκε από το μέχρι τότε Βεσίνη σε Βεσίνιον[19]. Με το ΦΕΚ 71Α της 27/03/1973 αποσπάστηκε από την Κοινότητα Βεσινίου, η οποία καταργήθηκε, και προσαρτήθηκε στην νέα Κοινότητα Πάου[19][22][23]. Με το ΦΕΚ 244Α της 04/12/1997, σύμφωνα με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση "Καποδίστριας", προσαρτάται στο Δήμο Παΐων μέχρι το 2010 που εντάχθηκε στον "καλλικρατικό" Δήμο Καλαβρύτων (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010) βάσει της Διοικητικής Μεταρρύθμισης "Καλλικράτης"[19][23][24].
Η συγχώνευση της κοινότητας

Το Μάιο του 1959 οι κάτοικοι του χωριού, ύστερα από κοινή διαπίστωση που έκαναν, ότι δηλ. είχαν οικονομική αδυναμία στην διάνοιξη κοινοτικού δρόμου από την εθνική οδό "111" προς στο Βεσίνι, πήραν την απόφαση να ζητήσουν από την Νομαρχία Αχαΐας την έγκριση μεταφοράς του χωριού σε μια από τις παρακάτω θέσεις: "Αγ. Κωνσταντίνος", "Ροζιάρι" ή "Ισιώματα", που όλα βρίσκονταν κοντά στην εθνική οδό. Η Νομαρχία αποδέχθηκε το αίτημα των κατοίκων και ύστερα από σχετικές μελέτες που έκαναν οι τεχνικές της υπηρεσίες κρίθηκε κατάλληλη η θέση του "Αγίου Κωνσταντίνου" για την μεταφορά του χωριού. Το 1960-1961 άρχισαν οι πολεοδομικές μελέτες της Νομαρχίας για την ανοικοδόμηση του νέου χωριού. Περί τα τέλη όμως του 1961, και ενώ οι μελέτες βρίσκονταν σε εξέλιξη, εμφανίστηκαν οι πρώτες παλινωδίες πολλών κατοίκων του χωριού οι οποίοι με σχετική αίτησή τους ζήτησαν την ακύρωση της πρώτης απόφασης και την έγκριση μεταφοράς σε άλλη θέση.

Κατά την διάρκεια εξεύρεσης κάποιας αποδεκτής από όλους λύσης, οι κάτοικοι των χωριών Πάου (Σκούπι) και Δεχουνίου με αιτήσεις τους ζήτησαν από την Νομαρχία να εγκρίνει την μεταφορά και των δικών τους χωριών σε ανάλογη θέση πλησίον της Εθνικής Οδού. Στο σημείο αυτό η Νομαρχία εξέτασε συνολικά το θέμα και, μετά από σχετικές μελέτες και εισηγήσεις, εγκρίνει τελικά την μεταφορά και των τριών χωριών στην θέση "Χαλιάδες"[25] (Σκουπέικο κάμπο) της περιφέρειας της κοινότητας Πάου και τη συνένωσή τους σε μια ενιαία κοινότητα. Ύστερα από την παραπάνω απόφαση, το έτος 1966 έγινε η απαλλοτρίωση της έκτασης (Ε 200. τΔ.1966), η διανομή δια κλήρου οικοπέδων και η ανέγερση των κατοικιών βάσει 3-4 τυποποιημένων σχεδίων πολεοδόμησης. Στο καινούριο αυτό χωριό έκτισαν σπίτια και εγκαταστάθηκαν όλοι οι Βεσιναίοι που κατοικούσαν στο πάνω χωριό. Η νέα κοινότητα, δυνάμει του από 16 Μαρτίου 1973 Β.Δ που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 77/27.3.1973 έλαβε το όνομα "Κοινότης Πάου"[23].
Ναοί

Ο ενοριακός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου[8][9][14], που ήταν ήδη κτισμένος από τα προεπαναστατικά χρόνια[5][26], και κοιμητηριακός αυτός του Αγίου Βασιλείου[8]. Στην θέση "Βρυτσούλια" οι κάτοικοι έχτισαν τα σπίτια τους και την εκκλησία τους, που ήταν αφιερωμένη στην μνήμη του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Στις 8 Μαΐου τιμούσαν τον Άγιο και πανηγύριζαν[5][8].

Στην επικράτεια του χωριού υπήρχαν, στα 1906, τα ξωκλήσια: του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, του Προφήτη Ηλία, ευρισκόμενο στην κορυφή του ομώνυμου βουνού, καθώς και τρία ερειπωμένα ναΐδρια[5]. Νοτιότερα προς τον Σκουπέικο Κάμπο υπήρχε, στην θέση "Καθολική, το βυζαντινό μοναστήρι της Καθολικής το οποίο ήταν πλήρως ερειπωμένο στα 1906[3].
Δημογραφική εξέλιξη

Στα 1700 αναφέρεται στη βενετική απογραφή Grimani ως Vesigni και έχει πληθυσμό 25 οικογένειες (135 κάτοικοι)[10].

Η δημογραφική εξέλιξη του χωριού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές[27][28] είναι η εξής:
1828 1835 1844 1848-1851 1861 1879 1889 1896 1907 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
33 οικογ. -
217 κατ.[10] 39 οικογ. -
218 κατ.[10] 248 κατ.[10] 45 οικογ. -
327 κατ.[10] 339 κατ.[10] 398[10] 345[10] 362[13][10]
(80 οικ.)[3] 408[10] 388[10] 450[10] 328[10] 266[10] 241[10] 145[10] 31[10] 52[10] 55[10][29] 10[30]
Χαρακτηρισμός ως παραδοσιακός οικισμός

Το 1978 με Π.Δ. που δημοσιεύθηκε στο 594/13.11.1978 ΦΕΚ, τεύχος Δ', το Βεσίνι χαρακτηρίσθηκε "Παραδοσιακός Οικισμός"[1][31] με στοιχεία ΕΣΥΕ-13.2.113-01. Το 1980 έγινε διάνοιξη δρόμου 4 χλμ. από την Κοινότητα Πάου και την Εθνική Οδό Πατρών-Τριπόλεως προς τον οικισμό του Βεσινίου, με δαπάνη του αείμνηστου Στρατηγού Χρ. Ζαφειρόπουλου καθώς και των εκτός Βεσινίου διαμενόντων[32]. Το 1983 με έρανο μεταξύ των Βεσιναίων, και με την συμμετοχή της Δ.Ε.Η. στην δαπάνη, ηλεκτροδοτήθηκε το παλαιό χωριό[32]. Η διάνοιξη του δρόμου και η ηλεκτροδότηση αποτέλεσαν την αφορμή ώστε οι περισσότεροι Βεσιναίοι να επισκευάσουν και να ανακαινίσουν τα πατρογονικά σπίτια τους και τους καλοκαιρινούς (και όχι μόνο) μήνες αρκετοί να διαμένουν εκεί κοντά στον καθαρό αέρα και το υγιεινό κλίμα. Σήμερα αποτελεί έναν από τους δύο παραδοσιακούς οικισμούς στο Νομό Αχαΐας που είναι επίσημα αναγνωρισμένοι από την Πολιτεία.
Δείτε επίσης

Αλεποχώρι (παραδοσιακός οικισμός)
Βεσιναίικα
Δεχούνι (εγκαταλελειμμένο)
Κάστρο Χώτσας Βεσινιού
Πάος (πρώην: Σκούπι) (εγκαταλελειμμένο)
Παλαιός Πάος (πρώην: Νέος Πάος)

Παραπομπές και υποσημειώσεις

Κωστόπουλος 1984, σελ. 17
Νουχάκης 1901, σελ. 564
Παπανδρέου 1906, σελ. 200
Παπανδρέου 1906, σελ. 200-201.
Παπανδρέου 1906, σελ. 201
Παπανδρέου 2011 (β' εκδ.), σελ. 368
Παπανδρέου 1906, σελ. 202
Παπανδρέου 2011 (β΄ έκδ.), σελ. 369
Λουλούδης 2010, σελ. 662
Λουλούδης 2010, σελ. 660
Νουχάκης 1885, σελ. 67
Νουχάκης 1901, σελ. 563
Κορύλλου 1903, σελ. 145
Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας - Διαδρομή 8: Τριπόταμα - Άγιος Βασίλειος - Ν. Πάος - Πάος - Δεχούνι - Βεσίνι - Βεσιναίικα - Δάφνη, nea.gr. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 04/09/2016.
Αναφέρεται ότι από τη θέση Κεφαλόβρυσο της περιοχής πηγάζει το "Σκουπέικο ποτάμι". Νουχάκης 1901, σελ. 564.
Οι αριθμοί αυτοί είχαν αυξηθεί στα 1928. Παπανδρέου 2011 (β΄ έκδ.), σελ. 368.
Ως αρχική θέση του χωριού αναφέρεται η "Δραγάτα". Παπανδρέου 1906, σελ. 201
Λουλούδης 2010, σελ. 661
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Βεσινίου Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Παΐων (Πάου) (1835-1841, 1870-1912), eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 03/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Αροανείας (1835-1912), eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 03/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Βεσινίου Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 23/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Πάου Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 17/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Παΐων (1997-2010), eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 03/09/2016.
Κωστόπουλος 1984, σελ. 13, 17
Παλιά, πολλοί κάτοικοι ανέβαζαν τα καλοκαίρια τα κοπάδια τους πιο ψηλά, εκεί που είναι σήμερα το χωριό, και ξεκαλοκαίριαζαν, γιατί η περιοχή ήταν δασωμένη με άφθονα νερά και δροσερό αέρα. Σε αυτό το μέρος οι καλοκαιρινοί αυτοί επισκέπτες έφτιαξαν αρχικά μικρά καλύβια, τα οποία αργότερα αποτελούσαν τον πυρήνα του νέου χωριού με το ίδιο όνομα. Οι κάτοικοι αυτοί, με έρανο που έκαναν μεταξύ τους, έφτιαξαν ένα μικρό εκκλησάκι κοντά στα καλύβια τους, πάνω σε βράχο, και το αφιέρωσαν στην ιερή μνήμη της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Υ.Ε./ΕΛ.ΣΤΑΤ., dlib.statistics.gr. Ανακτήθηκε: 12/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές στην Τ.Α. - Δημοσιεύματα απογραφών, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 12/09/2016.
Μόνιμος πληθυσμός: 15 κάτοικοι. Βλ. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISSN 960-86704-8-9.
ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
Αφροδίσιο Όρος: Τα ξεχασμένα χωριά του «111», κείμενο: Ζερμαίν Αλεξάκη, φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης. ethnos.gr. 16/05/2013. Ανακτήθηκε: 20/09/2016.

Κωστόπουλος 1984, σελ. 20

Πηγές

Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012)
Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISSN 960-86704-8-9.
Χρήστου Π. Κορύλλου, Χωρογραφία της Ελλάδος. Α'. Νομός Αχαΐας, Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων "Ανέστη Κωνσταντινίδου", Εν Αθήναις 1903
Ελληνική χωρογραφία: Γεωγραφία, Ιστορία, Στατιστική πληθυσμού και αποστάσεων συνταχθείσα και εκδοθείσα υπό Ιωάννου Εμμ. Νουχάκη, Έκδοσις Τρίτη, Εκδότης Σπυρίδων Κουσουλίνος, Εν Αθήναις 1901
Νέος χωρογραφικός πίναξ. Συνταχθείς και εκδοθείς εγκρίσει του Υπουργείου των Στρατιωτικών υπό Ιωάννου Εμ. Νουχάκη ανθυπασπιστού του Πεζικού, Εκ του Τυπογραφείου του Υπουργείου των Στρατιωτικών, Εν Αθήναις 1885
Γεώργιος Παπανδρέου, Ιστορία των Καλαβρύτων, επιμέλεια: Δημήτρης Σ. Αβραμίδης, Έκδοση της Κοινωφελούς Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής και Κοινωνικής Ανάπτυξης και Ποιότητας Ζωής Δήμου Καλαβρύτων (ΔΕΠΑΠΟΖ), Καλάβρυτα 2011, Δεύτερη Έκδοση, σελ. 368-369. ISBN 978-960-89356-3-1 (α' έκδοση: 1928)
Γεώργιος Παπανδρέου, Καλαβρυτινή επετηρίς: ήτοι πραγματεία περί της ιστορικής των Καλαβρύτων επαρχίας, Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων Μιχαήλ Ι. Σαλιβέρου, Εν Αθήναις 1906, σελ. 200-202.

Bιβλιογραφία

Βασίλειος Κωστόπουλος, Αχαΐα, σειρά: "Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική", εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 1984
Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Αφροδίσιο Όρος: Τα ξεχασμένα χωριά του «111», κείμενο: Ζερμαίν Αλεξάκη, φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης. ethnos.gr. 16/05/2013. Ανακτήθηκε: 20/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Βεσινίου Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Βεσινίου Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 23/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Πάου Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 17/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Παΐων (1997-2010), eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 03/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Παΐων (Πάου) (1835-1841, 1870-1912), eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 03/09/2016.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Αροανείας (1835-1912), eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 03/09/2016.
Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας - Διαδρομή 8: Τριπόταμα - Άγιος Βασίλειος - Ν. Πάος - Πάος - Δεχούνι - Βεσίνι - Βεσιναίικα - Δάφνη, nea.gr. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 04/09/2016.
Βεσίνι, moriasnow.gr

Σημείωση

Η αρχική έκδοση/μορφή του λήμματος προήλθε από το ιστολόγιο besini.blogspot.gr, κείμενο/πληροφορίες για τις οποίες δόθηκε άδεια από τον κάτοχο των πνευματικών δικαιωμάτων για τη χρήση και διακίνηση τους σύμφωνα με τις άδειες χρήσης CC-BY-SA-3.0

---

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License