Στη Σκανδιναβική μυθολογία το Ράγκναροκ επίσης Ράκναροκ[1] (Ragnarok στα δανικά, Ragnarök -Ραγκναρέκ- στα σουηδικά, Ragnarök -Ράγναρωκ- στα αρχαία σκανδιναβικά) σημαίνει η μοίρα των θεών και είναι η μάχη του τέλους του κόσμου. Υποτίθεται πως θα διεξαχθεί μεταξύ των θεών - δηλαδή τους Αισίρους (Æsir) και Βανίρους (Vanir), των οποίων ηγείται ο Όντιν -και των κακών- δηλαδή των γιγάντων της φωτιάς, των Γιοτούν (Yotun) και άλλων τεράτων, των οποίων θα ηγείται ο Λόκι.
Το αποτέλεσμα της μάχης θα είναι καταστροφικό όχι μόνο για τους περισσότερους θεούς, τους γίγαντες και τα τέρατα, αλλά και για ολόκληρο το σύμπαν. Το Ράγκναροκ θα ξεκινήσει με φυσικές καταστροφές, οι οποίες σύντομα θα οδηγήσουν σε έναν απίστευτα βαρύ χειμώνα που θα διαρκέσει τρία χρόνια, χωρίς να παρεμβληθεί ούτε ένα καλοκαίρι (γνωστός ως Fimbulvinter = μεγάλος χειμώνας, στα σημερινά αγγλικά αναφέρεται ως Fimbulwinter), και με το χιόνι να έρχεται διαρκώς από όλες τις κατευθύνσεις. Έπειτα οι θεοί θα πολεμήσουν τους γίγαντες και τα τέρατα του χάους. Η μάχη θα καταλήξει σε μια πυρκαγιά που θα κάψει ολόκληρο το σύμπαν, και η Γη θα βυθιστεί στη θάλασσα. Μια νέα Γη θα αναδυθεί και θα κατοικηθεί από όσους θεούς επιζήσουν και ένα ζευγάρι ανθρώπους.
Ερμηνεία του Ράγκναροκ
Το Ράγκναροκ αποτελεί σημαντικό στοιχείο της σκανδιναβικής κοσμοαντίληψης και έχει βαρύτητα για την ερμηνεία και την κατανόηση πολλών πτυχών του σκανδιναβικού πολιτισμού. Ως όρος έγινε διάσημος χάρη στην τετραλογία όπερας του Ρίχαρντ Βάγκνερ Το δαχτυλίδι των Νιμπελούγκεν, στην τελευταία εκ των οποίων έδωσε το όνομα "Götterdämmerung", μια γερμανική μετάφραση του Ράγκναροκ που σημαίνει "λυκόφως των θεών".
Η μοναδικότητα της έννοιας του Ράγκναροκ έγκειται στο γεγονός πως οι θεοί μέσω προφητείας γνωρίζουν ήδη τι θα συμβεί: πότε θα διεξαχθεί η μάχη, ποιος θα σκοτωθεί από ποιόν κλπ. Κατανοούν επίσης την αδυναμία τους να εμποδίσουν την διεξαγωγή της μάχης. Παρ' όλα αυτά αντιμετωπίζουν θαρραλέα το σκοτεινό τους πεπρωμένο. Αυτό συνδέεται με τις πολεμικές κοινωνίες των Βίκινγκ, όπου το να πεθάνεις στη μάχη ήταν αξιοθαύμαστο. Η πίστη αυτή μεταφέρθηκε και στο πάνθεόν τους, του οποίου οι θεοί δεν είναι αιώνιοι. Μια μέρα θα σκοτωθούν (τουλάχιστον οι περισσότεροι εξ αυτών) στο Ράγκναροκ.[2]
Επίσης, η πεποίθηση ότι η συντέλεια του κόσμου θα ξεκινήσει με έναν απίστευτα βαρύ χειμώνα που θα διαρκέσει τρία χρόνια ασταμάτητα, πιθανώς να προήλθε από τις εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες και ασυνήθιστες χιονοπτώσεις που χτύπησαν την Ευρώπη κατά τα ακραία καιρικά φαινόμενα των ετών 535-536.
Θύματα (θεοί)
Μπαλντρ, θεός του φωτός και της άνοιξης - Σκοτώθηκε από τον Χοντ με ένα βέλος από γκυ υπό την επιρροή του Λόκι επειδή ήταν ο μεγαλύτερος εμψυχωτής των Εσίρ. Μετά το Ράγκναροκ αναστήθηκε για να κυβερνήσει το Άσγκαρντ με τους εναπομείναντες θεούς.
Νάννα, θεά της χαράς - Πέθανε από τον πόνο του θανάτου του Μπαλντρ. Κάηκε μαζί με τον άντρα της. Πήγε στο Χελ και έμεινε εκεί και μετά το Ράγκναροκ.
Χοντ, θεός του σκότους και του χειμώνα - Σκοτώθηκε από τον Βάλι ως εκδίκηση για τον θάνατο του Μπαλντρ. Αναστήθηκε για να κυβερνήσει μαζί με τους εναπομείναντες θεούς.
Σολ, θεά του ήλιου - Καταποντίστηκε από τον Σκόλλ τον λύκο μαζί με τον αδελφό της.
Μάνι, θεός του φεγγαριού - Καταποντίστηκε από τον Χάτι Χορντβίτνισσον τον λύκο μαζί με την αδελφή του.
Όντινν, θεός της σοφίας, της νίκης, του πολέμου και ηγέτης των Αισίρων - Καταπόθηκε ολόκληρος από τον Φενρίρ τον λύκο.
Θωρ, θεός του κεραυνού και της μάχης - Πέθανε εξαιτίας του δαγκώματος του Γιόρμουνγκαντ αφότου το σκότωσε.
Φρέιρ, θεός της γονιμότητας και της ευημερίας - Σκοτώθηκε από τον Σουρτ, τον γίγαντα με το φλεγόμενο σπαθί του.
Τυρ, θεός του πολέμου και του τάγματος - Πέθανε εξαιτίας των τραυμάτων που του προκάλεσε το Γκαρμ αφότου το σκότωσε.
Νιορντ, θεός της γονιμότητας, της θάλασσας, του αέρα και βασιλιάς των Βανίρων - Άγνωστη αιτία θανάτου. Μετά το Ράγκναροκ αναστήθηκε και επέστρεψε στο Βαναχέιμ.
Μπράγκι, θεός της ποίησης και της σοφίας - Σκοτώθηκε στην μάχη των νάνων στο Ράγκναροκ.
Λόκι, θεός του Χάους και της Απάτης - Τραυματίστηκε από τον Χέιμνταλ και κάηκε στην φωτιά που προκάλεσε ο Σουρτ.
Χέιμνταλ, θεός φύλακας της Γέφυρας των Εσίρ - Σκοτώθηκε από το όπλο του Λόκι.
Πιθανοί Θάνατοι
Λόντουρ, αδελφός του Όντιν.
Μέιλι, αδελφός του Θωρ.
Χερμόντ, αγγελιοφόρος των Αισίρων.
Στο Ράγκναροκ σύμφωνα με τις Έντα σώθηκαν οι θεοί Φρέγια, Εγκίρ, Βίνταρ, Βάλι, Φορσέτι, Χούνιρ, Μάγκνι, Μόντι και Ουλλρ. Επίσης αναστήθηκαν οι θεοί Μπάλντρ και Χοντ για να κυβερνήσουν μαζί με τους παραπάνω. Καμία θεά δεν αναφέρεται στο Ράουναροκ (εκτός από την Φρέγια) αλλά η Φρίγκα πιθανόν επέζησε. Πιθανόν όλες οι υπόλοιπες θεές επέζησαν επίσης.
Παραπομπές σημειώσεις
Ragnarök στο Forvo
Ράουναροκ, Το λυκόφως των θεών, Βίλλυ Σόρενσεν, Άγρωστις 1992 (Ragnarok, En gudefortælling, Villy Sørensen, 1982).
Σκανδιναβική μυθολογία Σημαντικοί θεοί Αντχριμνίρ · Αστρίλντ · Αουρβαντίλ · Εγκίρ · Μπαλντρ · Μπορ · Μπράγκι · Μπούρι · Νταγκρ · Ντέλινγκ · Εΐρ · Έλλι · Φορσέτι · Φρέγια · Φρέιρ · Φρίγκα · Φούλα · Γκέφγιουν · Χελ · Χέιμνταλ · Χέρμοντ · Χλιν · Χοντ · Χούνιρ · Χόλλερ · Χούλντρα · Ιντούν · Γιορντ · Κβάσιρ · Λάγκα · Λοφν · Λόκι · Μάγκνι · Μάνι · Μίμινγκ · Μίμιρ · Μόντι · Νάννα · Νέρτους · Νγιορντ · Νοττ · Οντίν · Ότταρ · Ραν · Σιφ · Σιγκούν · Σγιουφν · Σνότρα · Σολ · Θωρ · Θρουντρ · Τυρ · Ουλλρ · Βάλι · Βαρ · Βε · Βίνταρ · Βίλι · Βορ Κείμενα, λατρευτικά αντικείμενα Έντα · Σάγκα · Ρούνοι · Μγιόλνιρ · Βόλσουνγκ · Τύρφινγκ · Αρχ. γλώσσα Θρησκεία, κοσμολογία Σκανδιναβική κοσμολογία · Βαλκυρίες · Γίγαντες · Ξωτικά · Νάνοι · Νορν · Αζατρού · Βανίρ · Εσίρ · Υγκντράσιλ · Ράγκναροκ · Άσγκαρντ · Μίντγκαρντ · Γιοτουνχέιμ |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License