Ο Μίλων ο Κροτωνιάτης (6ος π.Χ. αιώνας), γιος του Διοτίμου, ήταν παλαιστής από την Μεγάλη Ελλάδα και είχε στεφανωθεί σε έξι Ολυμπιάδες, ένα επίτευγμα ανεπανάληπτο από την αρχαιότητα μέχρι ακόμα και τις μέρες μας (πέντε φορές στην κατηγορία των ανδρών και μία στην κατηγορία παίδων). Δεν κατάφερε να γίνει και έβδομη φορά Ολυμπιονίκης λόγω ενός συμπατριώτη και νεότερου παλαιστή (και παγκρατιστή), ο οποίος ήταν πρωτοπόρος στην τεχνική του ακροχειρίζειν, του Τιμασίθεου. Ο Μίλων ήταν επίσης επτά φορές νικητής στα Πύθια στους Δελφούς (μία ως παις), δέκα στα Ίσθμια, καθώς και εννέα στα Νέμεα. Ήταν συνολικά πέντε φορές Περιοδονίκης. Είχε δηλαδή πάνω από τριάντα νίκες σε στεφανίτες (πανελλήνιους) αγώνες μέσα σε τουλάχιστον 24 χρόνια.

Πόλεμος

Εκτός από σπουδαίος αθλητής με αξιοζήλευτη σταδιοδρομία, είχε επίσης, σύμφωνα με τον Διόδωρο Σικελιώτη, οδηγήσει τους συμπατριώτες του στον στρατιωτικό θρίαμβο επί των Συβαριτών το 510 π.Χ. φορώντας τον Ολυμπιακό κότινο στο κεφάλι, λεοντή πάνω στους ώμους και κουβαλώντας ρόπαλο στο χέρι. 110
Προσωπική ζωή

Ο Μίλων λέγεται ότι υπήρξε σύντροφος του Πυθαγόρα και κάποτε μάλιστα του έσωσε την ζωή όταν συγκράτησε μια οροφή που ήταν έτοιμη να πέσει πάνω του. Πιθανόν είχε νυμφευθεί την κόρη του φιλοσόφου, Μυία.

18ος αιώνας, λάδι σε καμβά

Άθλοι

Γύρω από το όνομα του Μίλωνα, αυτού του αληθινού θρύλου, είχαν δημιουργηθεί διάφορες ιστορίες για την ρώμη και την μυική του δύναμη. Φέρεται για παράδειγμα ότι είχε σηκώσει στους ώμους του έναν ταύρο τεσσάρων ετών. Στην πραγματικότητα ο Μίλων είχε ανακαλύψει την προπόνηση με προοδευτική επιβάρυνση μέσω της σταδιακής αύξησης της αντίστασης όταν κατά την διάρκεια της προετοιμασίας του για τους αγώνες άρχισε να σηκώνει ένα μοσχαράκι και να βαδίζει κάποια απόσταση. Με τον καιρό το μοσχάρι μεγάλωνε και έτσι ο Μίλων αποκτούσε όλο και μεγαλύτερη δύναμη. Ο Παυσανίας γράφει πως ο Μίλων μπορούσε να σταθεί πάνω σε έναν δίσκο που έχει αλειφθεί με λάδι χωρίς κανένας να μπορεί να τον μετατοπίσει. Επίσης μπορούσε να κρατήσει στο χέρι του ένα ρόδι χωρίς κανείς να μπορεί να του το πάρει από το χέρι -εκτός της γυναίκας του- και χωρίς αυτό να σπάσει. Αυτή η τελευταία εκδοχή ίσως είναι παρερμηνεία αγάλματος στο οποίο πιθανόν εμφανίζεται ο Μίλων να δίνει στην Ήρα το φρούτο. Άλλα ανδραγαθήματα που λέγεται πως έκανε ήταν ότι μετέφερε ο ίδιος το άγαλμά του στην Άλτη και ότι μπορούσε να δέσει, όπως ένα στεφάνι, ένα κορδόνι στο κεφάλι του και να το σπάσει με τη δύναμη των φλεβών του κρατώντας την αναπνοή του.

Θάνατος

Ο Μίλων πέθανε όταν κατά την διάρκεια μιας βόλτας του στο δάσος είδε έναν κορμό δέντρου που είχαν αφήσει οι ξυλουργοί με σφήνες και, μη μπορώντας να αντισταθεί στην πρόκληση του να δοκιμάσει την δύναμή του τελειώνοντας την δουλειά που άφησαν στην μέση, προσπάθησε να τον σχίσει με τα γυμνά του χέρια. Κατά την όμως προσπάθειά του οι σφήνες γλίστρησαν έξω και τα χέρια του πιάστηκαν στον κορμό κι έτσι όταν νύχτωσε τον κατασπάραξαν οι λύκοι.

Πηγές

Παυσανίας 6.14.5-8

[5] Μίλωνα δὲ τὸν Διοτίμου πεποίηκε μὲν Δαμέας ἐκ Κρότωνος καὶ οὗτος: ἐγένοντο δὲ τῷ Μίλωνι ἓξ μὲν ἐν Ὀλυμπίᾳ πάλης νῖκαι, μία ἐν παισὶν ἐξ αὐτῶν, Πυθοῖ δὲ ἔν τε ἀνδράσιν ἓξ καὶ μία ἐνταῦθα ἐν παισίν. ἀφίκετο δὲ καὶ ἕβδομον παλαίσων ἐς Ὀλυμπίαν: ἀλλὰ γὰρ οὐκ ἐγένετο οἷός τε καταπαλαῖσαι Τιμασίθεον πολίτην τε ὄντα αὐτῷ καὶ ἡλικίᾳ νέον, πρὸς δὲ καὶ σύνεγγυς οὐκ ἐθέλοντα ἵστασθαι. [6] λέγεται δὲ καὶ ὡς ἐσκομίσειεν αὐτὸς αὑτοῦ τὸν ἀνδριάντα ἐς τὴν Ἄλτιν ὁ Μίλων, λέγεται δὲ ἐς αὐτὸν καὶ ἐπὶ τῇ ῥοιᾷ καὶ τὸ ἐπὶ τῷ δίσκῳ: ῥοιὰν μὲν δὴ οὕτω κατεῖχεν ὡς μήτε ἄλλῳ παρεῖναι βιαζομένῳ μήτε αὐτὸς λυμήνασθαι πιέζων, ἱστάμενος δὲ ἐπὶ ἀληλιμμένῳ τῷ δίσκῳ γέλωτα ἐποιεῖτο τοὺς ἐμπίπτοντάς τε καὶ ὠθοῦντας ἀπὸ τοῦ δίσκου. παρείχετο δὲ καὶ ἄλλα τοιάδε ἐς ἐπίδειξιν. [7] περιέδει τῷ μετώπῳ χορδὴν κατὰ ταὐτὰ δὴ καὶ εἰ ταινίαν περιθεῖτο ἢ στέφανον: κατέχων δὲ ἐντὸς χειλῶν τὸ ἆσθμα καὶ ἐμπιπλὰς αἵματος τὰς ἐν τῇ κεφαλῇ φλέβας, διεῤῥήγνυεν ὑπὸ ἰσχύος τῶν φλεβῶν τὴν χορδήν. λέγεται δὲ καὶ ὡς τῆς δεξιᾶς χειρὸς τὸ μὲν ἐς τὸν ἀγκῶνα ἐκ τοῦ ὤμου παρ' αὐτὴν καθίει τὴν πλευράν, τὸ δὲ ἀπὸ τοῦ ἀγκῶνος ἔτεινεν ἐς εὐθύ, τῶν δακτύλων τὸν μὲν αὐτῶν ἀναστρέφων τὸν ἀντίχειρα ἐς τὸ ἄνω, τῶν λοιπῶν δὲ ἀλλήλοις ἐπικειμένων κατὰ στοῖχον: τὸν ἐλάχιστον οὖν τῶν δακτύλων κάτω γινόμενον οὐκ ἀπεκίνησεν ἄν τις βιαζόμενος. [8] ἀποθανεῖν δὲ ὑπὸ θηρίων φασὶν αὐτόν: ἐπιτυχεῖν γὰρ αὐτὸν ἐν τῇ Κροτωνιάτιδι αὐαινομένῳ ξύλῳ, σφῆνες δὲ ἐγκείμενοι διίστασαν τὸ ξύλον: ὁ δὲ ὑπὸ φρονήματος ὁ Μίλων καθίησι τὰς χεῖρας ἐς τὸ ξύλον, ὀλισθάνουσί τε δὴ οἱ σφῆνες καὶ ἐχόμενος ὁ Μίλων ὑπὸ τοῦ ξύλου λύκοις ἐγίνετο εὕρημα. μάλιστα δέ πως τὸ θηρίον τοῦτο ἐν τῇ Κροτωνιάτιδι πολύ τε νέμεται καὶ ἄφθονον.

Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Βάση αρχαίων Ολυμπιονικών
Nigel Spivey, The Ancient Olympics, από τα books google.
Donald G. Kyle, Sport and spectacle in the ancient world, από τα books google.

John Boardman, The Cambridge Ancient History, από τα books google.
W. K. C. Guthrie,William Keith Chambers Guthrie, A History of Greek Philosophy: The Earlier Presocratics and the Pythagoreans, από τα books google.
Θάνος Βαγενάς, αθλητικοί αγώνες και διάσημοι αθλητές του αρχαίου κόσμου

Αρχαίοι ολυμπιακοί αγώνες
Αθλήματα	Δρόμου	Στάδιον • Δίαυλος • Οπλίτης δρόμος • Δόλιχος
	Ιππικά	Κέλης • Κάλπη • Πώλος • Απήνη • Συνωρίς • Τέθριππο • Άρμα
	Συμπλοκής	Πάλη • Πυγμαχία • Παγκράτιο
	Ειδικά	Πένταθλον • Κήρυκες • Σαλπιγκτές
Θέματα	Αθλητές	Κατάλογος αρχαίων ολυμπιονικών • Περιοδονίκες • Τριαστές
	Διοργανώσεις	Αρχαίοι ολυμπιακοί αγώνες • Αρχαίοι ολυμπιακοί αγώνες σε διάφορες περιοχές • Ολύμπια (19ος αιώνας) • Σύγχρονοι ολυμπιακοί αγώνες
	Άλλα	Ολυμπία • Ακονιτί • Κότινος • Ολυμπιακή εκεχειρία • Ελλανοδίκες • Ζάνες

Αρχαίοι Έλληνες Ολυμπιονίκες