.
Περιφέρεια : Ηπείρου
Νομός : Άρτας
Η Στρογγυλή είναι ένα χωριό του Δήμου Αρταίων με 247 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011), δίπλα στη λιμνοθάλασσα της Ροδιάς, στον Αμβρακικό κόλπο και απέχει περίπου 23 χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας.[1]
Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, η Στρογγυλή υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Αμβρακικού με έδρα την Ανέζα. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, η Στρογγυλή εντάχθηκε στο Δήμο Αρταίων.[2]
Ιστορία
Κοντά στο σημερινό χωριό, στη ράχη Μαυροβούνι, είχαν εντοπιστεί παλιότερα ερείπια ρωμαϊκών λουτρών και τμήμα ψηφιδωτού δαπέδου, που αποδόθηκαν σε ρωμαϊκή έπαυλη. Η ανέγερσή της ίσως να είχε σχέση με την εκμετάλλευση ιχθυοτροφείων στις κοντινές λιμνοθάλασσες Ποδιάς και Τσουκαλιού.[3]
Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» μας ενημερώνει ότι, με βάση τον κατάλογο της απογραφής του 1845, η Στρογγυλή ήταν ιδιόκτητο χωριό, υπαγόταν στο τμήμα Ιωαννίνων και κατοικούσαν 11 χριστιανικές οικογένειες ενώ η έκθεση του Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτας, το 1877, μας πληροφορεί ότι το χωριό υπήρξε ιδιοκτησία της Μονής της Ροδιάς και κατοικούσαν σε αυτό 6 οικογένειες.[4][5] Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 110 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Η Στρογγυλή αποτελούσε μέρος του τμήματος Κάμπου.[6]
Μια άλλη σημαντική πληροφορία που έχουμε προέρχεται από το το «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης&Πρεβέζης»”(εκδ.1884), του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, στο χωριό κατοικούσαν 15 περίπου οικογένειες. Οι κάτοικοι του χωριού εκκλησιάζονταν στην εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης, η οποία είχε κατασκευαστεί το 1825 και υπήρξε δαπάνη ενός κατοίκου της Πέτρας, του Νικολάου Μαυρομμάτη. Ο Σεραφείμ Ξενόπουλος κάνει αναφορά στα ερείπια των ρωμαϊκών λουτρών και στο ρωμαϊκό ελαιοτριβείο αλλά και στην μικρή πέτρινη γέφυρα. [7]
Εξίσου αξιόλογη πηγή, είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895.[8] Σύμφωνα με το σχετικό οθωμανικό νόμο, η πρωτογενής διαίρεση της αυτοκρατορίας ήταν το βιλαέτι. Κάθε βιλαέτι χωριζόταν σε σαντζάκια και αυτά σε καζάδες. Σύμφωνά με αυτή την απογραφή, το χωριό ανήκε στον Καζά Λούρου, ο οποίος βρισκόταν στο σαντζάκι Πρεβέζης, το οποίο με τη σειρά του, ανήκε στο βιλαέτι Ιωαννίνων. Με βάση λοιπόν αυτά τα στοιχεία στη Στρογγυλή κατοικούσαν 14 οικογένειες (χανέδες) με συνολικό πληθυσμό 52 άτομα (27 άνδρες, 25 γυναίκες).
Το 1910, η Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης δημοσιοποιεί τα στοιχεία της απογραφής που πραγματοποίησε το ίδιο έτος σε όλη την εκκλησιαστική περιφέρεια και μας πληροφορεί ότι η Στρογγυλή υπαγόταν στο τμήμα Λούρου και στο χωριό κατοικούσαν 69 άτομα.[9]
Διοικητικές μεταβολές
Το 1919 με το ΦΕΚ 181Α - 14/08/1919 έγινε η σύσταση της κοινότητας Στρογγυλής. Στις 18/12/1925 η κοινότητα Στρογγυλής καταργήθηκε και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Αγίου Σπυρίδωνα ενώ στις 15 Ιανουαρίου 1966 συστάθηκε εκ νέου. Το 1997 με βάση το ΦΕΚ 244Α-4/12/1997, η κοινότητα καταργήθηκε και εντάχθηκε στο Δήμο Αμβρακικού. Η νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, το οποίο δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 87/τ.Α'/2010, είχε ως αποτέλεσμα η Στρογγυλή να ενταχθεί στο Δήμο Αρταίων.[10]
Τοποθεσία και Πρόσβαση
Η Στρογγυλή γειτνιάζει με την Πέτρα Πρεβέζης, τη Στεφάνη Πρεβέζης και τον Άγιο Σπυρίδωνα.[11]
Δημογραφικά στοιχεία
Σήμερα ο πληθυσμός ανέρχεται στους 247 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011),[1] εμφανίζοντας μείωση σε σχέση με την απογραφή του 2001, όπου ο πληθυσμός ανερχόταν στους 235 κατοίκους. Ο πληθυσμός του χωριού μετά από χρόνια συνεχούς διατήρησης πάνω από τους 200 κατοίκους, σημείωσε μείωση στην απογραφή του 2011 όπου κατεγράφησαν 192 κάτοικοι. [12] Οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις, αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα.[13]
Αξιοθέατα
Ο αρχαιολογικός χώρος της Στρογγυλής : Βρίσκεται στο λόφο Ποδαρούλι και την πεδινή περιοχή γύρω από αυτόν και χαρακτηρίζεται από πλήθος ευρυμάτων ρωμαϊκής εποχής όπως τα ρωμαϊκα λουτρά και το ρωμαϊκό ελαιοτριβείο.[14]
Ιερός Ναός Αγίου Βλασίου : Σπηλαιώδης ναός που βρίσκεται σε πλαγιά, στα ανατολικά του οικισμού.[15]
Η λιμνοθάλασσα της Ροδιάς : Το Κέντρο Υγροτόπων Ροδιάς στη Στρογγυλή οργανώνει βαρκάδες παρατήρησης πουλιών στις λιμνοθάλασσες και διευθύνει το κέντρο πληροφόρησης.[16]
Το πέτρινο γεφύρι : Μονότοξο πέτρινο γεφύρι στη θέση Αραπόσπιτα, μήκους 9,20 μ., πλάτους 1,60 μ. και ύψους 1,65 μ.[17]
Παραπομπές
Ελληνική απογραφή 2011
Διοικητική διαίρεση Δήμου Αρταίων με το Σχέδιο Καλλικράτης
Δ. Κ. Σαμσάρης, Η Άκτια Νικόπολη και η «χώρα» της (Νότια Ήπειρος-Ακαρνανία). Ιστορικογεωγραφική και επιγραφική συμβολή, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 115
Αρχεία Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτης – Πρεβέζης περιόδων 1858 – 1881
Χρονογραφία της Ηπείρου : των τε ομόρων ελληνικών και ιλλυρικών χωρών διατρέχουσα κατά σειράν τα εν αυταίς συμβάντα από του σωτηρίου έτους μέχρι του 1854. / Συντεταγμένη υπό Παναγιώτου Αραβαντινού, σελ.320, εκδ.1856.
Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας / υπό του παρά τω Υπουργείω των Στρατιωτικών Επιτελικού Γραφείου, Ι.Κοκίδης, Αθήνα 1880.
Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης και Πρεβέζης(εκδ.1884).
Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο σαλναμέ του 1895,Μ.Κοκολάκης
Το ύστερο Γιαννιώτικο Πασαλίκι : χώρος, διοίκηση και πληθυσμός στην τουρκοκρατούμενη Ηπειρο (1820-1913), Μιχάλης Κοκολάκης,σελ.491 [1]
Λεξικό δοικητικών μεταβολών Δήμων και Κοινοτήτων.
Οδηγικές χιλιομετρικές αποστάσεις μεταξύ πόλεων, χωριών, χωρών
Απογραφή πληθυσμού της 18ης Μαρτίου 2001,Ελληνική Στατιστική Αρχή(ΕΛ.ΣΤΑΤ.) [2]
Αρχείο Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος – Ε.Σ.Υ.Ε
Έγκριση οριστικής οριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου της Στρογγυλής, Δημοτικής Ενότητας Αμβρακικού, Δ. Αρταίων, Περιφερειακής Ενότητας Άρτας. [3]
Ι. Ναός Αγίου Βλασίου Στρογγυλής [4]
Παρατηρητήριο Αγ. Αικατερίνης στη Στρογγυλή. [5]
Γεφύρι Στη Στρογγυλή.[6]
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ |
---|
Τοπική Κοινότητα Ανέζης |
Ανέζα, η |
Απόμερο, το |
Μύτικας, ο |
Τοπική Κοινότητα Βίγλας |
Βίγλα, η |
Τοπική Κοινότητα Γαβριάς |
Γαβριά, η |
Τοπική Κοινότητα Καλογερικού |
Καλογερικό, το |
Τοπική Κοινότητα Κορωνησίας |
Κορωνησία, η |
Τοπική Κοινότητα Πολυδρόσου |
Παλαιοσκαμιά, η |
Πολύδροσο, το |
Τοπική Κοινότητα Ράχης |
Ράχη, η |
Τοπική Κοινότητα Στρογγυλής |
Στρογγυλή, η |
Τοπική Κοινότητα Ψαθοτοπίου |
Ψαθοτόπιον, το |
----
Στρογγυλή Άρτας
Στρογγυλή Κέρκυρας
Στρογγυλή Αγίου Παντελεήμονα Κέρκυρας
Στρογγύλη (νησίδα) Ευβοίας
Στρογγυλή (νησίδα) Λέρου
Νομός Άρτας: Δήμος, Κοινότητα Αρταίων | Αγνάντων | Αθαμανίας | Αμβρακικού | Αράχθου | Βλαχέρνας | Γεωργίου Καραϊσκάκη | Ηράκλειας | Κομποτίου | Ξηροβουνίου | Πέτα | Τετραφυλίας | Φιλοθέης Θεοδωριάνων | Κομμένου | Μελισσουργών Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Άρτας. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License