.
Περιφέρεια : Ηπείρου
Νομός : Άρτας
Το Ψαθοτόπι είναι ένα χωριό του Δήμου Αρταίων με 229 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011), ελάχιστα χιλιόμετρα από τον Αμβρακικό κόλπο και απέχει περίπου 11 χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας.[1]
Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, το Ψαθοτόπι υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Αμβρακικού με έδρα την Ανέζα. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, το Ψαθοτόπι εντάχθηκε στο Δήμο Αρταίων.[2]
Ιστορία
Η παλαιά ονομασία του χωριού ήταν Αλή Μπέη ή Αλήμπι. Η πρώτη πηγή που μας γνωστοποιεί την ύπαρξη του χωριού είναι τα αρχεία της Βενετίας,[3] στα οποία μας γίνεται γνωστό ότι το έτος 1697, το Ψαθοτόπι μαζί με πολλά άλλα χωριά της Άρτας, κατέβαλε φόρο στους Βενετούς με αντάλλαγμα την προστασία από τις επιδρομές των πειρατών. Με βάση την εργασία του Κων.Διαμαντή με τίτλο «Η Άρτα και τα περίχωρα αυτής κατά τους χρόνους της επανάστασης», το Ψαθοτόπι ήταν ένας μικρός οικισμός με 25 οικογένειες την περίοδο που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση του 1821.[4]
Τμήμα του χάρτη του Άαρον Αρροουσμίθ το 1819 όπου απεικονίζεται το Ψαθοτόπι.
Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» του 1856 κάνει αναφορά στο χωριό και μας ενημερώνει ότι στο Ψαθοτόπι κατοικούσαν 14 οικογένειες.[5] Σύμφωνα με την έκθεση του ρωσικού υποπροξενείου Άρτας που συντάχτηκε το 1877, στο χωριό κατοικούσαν 16 οικογένειες.[6]
Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 125 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Το Ψαθοτόπι αποτελούσε μέρος του τμήματος Κάμπου.[7]
Άλλη αξιόλογη πηγή αποτελεί το «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης» (εκδ.1884) του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, την εποχή εκείνη ζούσαν στο χωριό 20 οικογένειες και οι κάτοικοι του χωριού εκκλησιάζονταν στην εκκλησία του Αγίου Βλασίου, η οποία οικοδομήθηκε το 1853 χάρη σε συνδρομή ενός κατοίκου του χωριού, του Χρήστου Τσιαντή.[8]
Εξίσου σημαντική πηγή, είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895 που εκδόθηκε με τον τίτλο «Bin üc yüz on bir sene-i maliyesine mahsus Yanya salnamesi. Yedinci defa olarak» (Σαλναμές Ιωαννίνων για το οικονομικό έτος 1311, έκδοση έβδομη). Με βάση λοιπόν αυτή την απογραφή, στο Ψαθοτόπι κατοικούσαν 23 οικογένειες (χανέδες) με συνολικό πληθυσμό 123 άτομα (63 άνδρες, 60 γυναίκες). Ο αντισυνταγματάρχης του μηχανικού Νικόλαος Σχινάς στο έργο του «Οδοιπορικόν Ηπείρου» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1897) μας πληροφορεί ότι στο Ψαθοτόπι την εποχή εκείνη κατοικούσαν 23 οικογένειες γεωργών και το χωριό αποτελούσε ιδιοκτησία του δημοσίου.[9][10]
Κατά τη διάρκεια του ατυχή Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, το Ψαθοτόπι απελευθερώθηκε προσωρινά. Όπως αναφέρεται στην «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», ο Ελληνικός στρατός απελευθέρωσε τα χωριά Γενίτσαρη (τμήμα της σημερινής Ανέζας) και Αλήμπεη (Ψαθοτόπι) χωρίς αντίσταση αφού όλη η περιοχή μέχρι το Λούρο ποταμό είχε εγκαταλειφθεί από τους Τούρκους. Τελικά με την μεσολάβηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων και της Ρωσίας, στις 20 Σεπτεμβρίου οι εχθροπραξίες σταμάτησαν και υπογράφηκε ειρήνη.[11]
Το 1910, η Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης δημοσιοποίησε τα στοιχεία της απογραφής που πραγματοποίησε το ίδιο έτος σε όλη την εκκλησιαστική περιφέρεια. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, το Ψαθοτόπι υπαγόταν στο τμήμα Λούρου και ο πληθυσμός του ανερχόταν στους 193 κατοίκους.[12] Το Ψαθοτόπι απελευθερώθηκε οριστικά κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων.
Τοποθεσία και Πρόσβαση
Το Ψαθοτόπι γειτνιάζει με τη Γαβριά, το Απόμερο, το Μύτικα, την Ανέζα και τα Καλομόδια.[13] Συνδέεται οδικώς με την Άρτα μέσω της Επαρχιακής οδού Άρτας – Κορωνησίας. Το χωριό εξυπηρετεί η γραμμή Άρτα - Μύτικα, του Αστικού ΚΤΕΛ Άρτας.[14]
Δημογραφικά στοιχεία
Σήμερα ο πληθυσμός ανέρχεται στους 229 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011),[1] εμφανίζοντας μείωση σε σχέση με την απογραφή του 2001, όπου ο πληθυσμός ανερχόταν στους 253 κατοίκους.[15] Ο πληθυσμός του χωριού μετά από χρόνια συνεχούς διατήρησης πάνω από τους 300 κατοίκους (από το 1940 μέχρι το 1991), σημείωσε μείωση στην απογραφή του 2001 όπου κατεγράφησαν 253 κάτοικοι. Η πρώτη φορά που το χωριό ξεπέρασε τους 300 κατοίκους ήταν το 1940 ενώ ο μέγιστος αριθμός κατοίκων σημειώθηκε το 1961 με 389 κατοίκους. Με την απογραφή του 2011, το επίπεδο του πληθυσμού σημείωσε το χαμηλότερο ρεκόρ των τελευταίων 90 ετών.
Οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις, αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα.[16]
Φωτογραφίες
Η είσοδος του χωριού
Πινακίδα στην είσοδο του χωριού
Μπροστινή όψη της κεντρικής πλατείας. Απεικονίζεται και το παλιό σχολείο
Μπροστινή όψη της πλατείας
Το κοινοτικό γραφείο
Μπροστινή όψη της εκκλησίας του Αγίου Βλασίου
Πίσω όψη της εκκλησίας του Αγίου Βλασίου
Το καμπαναριό της εκκλησίας του Αγίου Βλασίου
Εκκλησία αφιερωμένη στην Αγία Βαρβάρα
Παραπομπές
«Ελληνική απογραφή 2011». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2013.
Διοικητική διαίρεση Δήμου Αρταίων με το Σχέδιο Καλλικράτης
Η Άρτα στ' αρχεία της Βενετίας, περιοδικό “Σκουφάς” της Άρτας, τεύχη του 1955-56.
Η Αρτα και τα περίχωρα αυτής κατα τους χρόνους της επανάστασης, Περιοδικό Σκουφάς/ Ετος 5ον/ 1960 – Τοµος Β΄ σελ.266
Χρονογραφία της Ηπείρου: των τε ομόρων ελληνικών και ιλλυρικών χωρών διατρέχουσα κατά σειράν τα εν αυταίς συμβάντα από του σωτηρίου έτους μέχρι του 1854. / Συντεταγμένη υπό Παναγιώτου Αραβαντινού, σελ.320, εκδ.1856.
Αρχεία Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτης – Πρεβέζης περιόδων 1858 – 1881[νεκρός σύνδεσμος]
Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας / υπό του παρά τω Υπουργείω των Στρατιωτικών Επιτελικού Γραφείου, Ι.Κοκίδης, Αθήνα 1880.
Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης και Πρεβέζης(εκδ.1884).
Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο σαλναμέ του 1895,Μ.Κοκολάκης
Οδοιπορικόν Ηπείρου, Νικολάου Θ. Σχινά, σ.198.
Ιστορία του Ελληνοτουρκικού πολέμου : από της ενάρξεως της τελευταίας Κρητικής επαναστάσεως μέχρι του πέρατος του πολέμου, γραφείσα επί τη βάσει των επισήμων εγγράφων και των ασφαλεστέρων πληροφοριών μετά πολλών εικόνων και τοπογραφικών χαρτών / Ηλία Ι. Οικονομοπούλου,1897, σελ.462.
Το ύστερο Γιαννιώτικο Πασαλίκι : χώρος, διοίκηση και πληθυσμός στην τουρκοκρατούμενη Ηπειρο (1820-1913), Μιχάλης Κοκολάκης,σελ.491 [1]
Οδηγικές χιλιομετρικές αποστάσεις μεταξύ πόλεων, χωριών, χωρών
Δρομολόγια Αστικού ΚΤΕΛ
Απογραφή πληθυσμού της 18ης Μαρτίου 2001,Ελληνική Στατιστική Αρχή(ΕΛ.ΣΤΑΤ.).[2] Αρχειοθετήθηκε 2015-06-28 στο Wayback Machine.
«Αρχείο Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος – Ε.Σ.Υ.Ε». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2013.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Δήμος Αρταίων
Περιφερειακή Ενότητα Άρτας
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ |
---|
Τοπική Κοινότητα Ανέζης |
Ανέζα, η |
Απόμερο, το |
Μύτικας, ο |
Τοπική Κοινότητα Βίγλας |
Βίγλα, η |
Τοπική Κοινότητα Γαβριάς |
Γαβριά, η |
Τοπική Κοινότητα Καλογερικού |
Καλογερικό, το |
Τοπική Κοινότητα Κορωνησίας |
Κορωνησία, η |
Τοπική Κοινότητα Πολυδρόσου |
Παλαιοσκαμιά, η |
Πολύδροσο, το |
Τοπική Κοινότητα Ράχης |
Ράχη, η |
Τοπική Κοινότητα Στρογγυλής |
Στρογγυλή, η |
Τοπική Κοινότητα Ψαθοτοπίου |
Ψαθοτόπιον, το |
Νομός Άρτας: Δήμος, Κοινότητα Αρταίων | Αγνάντων | Αθαμανίας | Αμβρακικού | Αράχθου | Βλαχέρνας | Γεωργίου Καραϊσκάκη | Ηράκλειας | Κομποτίου | Ξηροβουνίου | Πέτα | Τετραφυλίας | Φιλοθέης Θεοδωριάνων | Κομμένου | Μελισσουργών Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Άρτας. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License