.
Περιφέρεια : Θεσσαλίας
Νομός : Μαγνησίας
Το χωριό Πινακάτες (φωτογραφία: Αύγουστος 2000).
Οι Πινακάτες είναι χωρίο του Νομού Μαγνησίας, πρώην ανεξάρτητη κοινότητα και σήμερα δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Μηλεών.
Το χωριό βρίσκεται χτισμένο στις πλαγιές του Πηλίου με θέα τον Παγασητικό, περίπου 25 χλμ. ανατολικά από τον Βόλο και 5 χλμ. ανατολικά από τον Άγιο Γεώργιο Νηλείας.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, ο πληθυσμός των Πινακατών ανέρχεται σε 312 κατοίκους, εκ των οποίων οι 182 διαμένουν στον ομώνυμο οικισμό. Οι υπόλοιποι 130 διαμένουν στον οικισμό του Αγίου Αθανασίου.
Κατά μία εκδοχή, η ονομασία Πινακάτες προέρχεται από κάποιον από τους πρώτους κατοίκους του χωριού ο οποίος ονομάζονταν πινακάς, δηλαδή κατασκευαστής πήλινων ή ξύλινων πιάτων που στην πηλιορείτικη διάλεκτο αποκαλούνταν «πινάκια». Η κατάληξη -άτες θεωρείται πως είναι τοπωνυμικός σχηματισμός της αρβανίτικης γλώσσας.
Η πρώτη αναφορά στις Πινακάτες γίνεται στην Γεωγραφία Νεωτερική περί της Ελλάδος του Δανιήλ Φιλιππίδη και του Γρηγορίου Κωνσταντά (Βιέννη, 1791). Εκεί σημειώνεται πως το χωριό είχε τότε περίπου 100 σπίτια, γεγονός που σημαίνει πως το χωριό ιδρύθηκε πολύ πιο πριν.
Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι Πινακάτες, όπως και η γειτονική Βυζίτσα ήταν συνοικίες («μαχαλάδες») που υπάγονταν στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας. Οι Πινακιώτες πλήρωναν τους φόρους τους στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας, και οι προεστοί του Άγιου Γεωργίου ήταν αρμόδιοι για την εκδίκαση διαφόρων υποθέσεων. Η υπαγωγή των Πινακατών και της Βυζίτσας στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας έληξε το 1774 με παρέμβαση του βυζιώτη Νικόλαου Γαλανάκι σε αξιωματούχους της Υψηλής Πύλης.
Στα 1860, το χωριό είχε 160 οικογένειες και 800 κατοίκους. Ωστόσο, παρά την πληθυσμιακή του ανάπτυξη στο χωριό δεν λειτουργούσε σχολείο μέχρι την απελευθέρωση της Θεσσαλίας. Στις αρχές του 20ού αι. στο χωριό λειτουργούσε σχολείο με 56 μαθητές.
Οι κύριες ασχολίες των Πινακιωτών ήταν η κτηνοτροφία, και αργότερα η καλλιέργεια ελαιών, η αμπελουργία και η οινοποιία, η καλλιέργεια «συκαμινιών» (μουριές) και η παραγωγή μεταξιού, κ.λπ. Προπολεμικά, η καλλιέργεια της ελιάς είχε δώσει μεγάλη οικονομική άνθηση στις Πινακάτες. Ο πινακιώτης έμπορος Ιωάννης Γ. Σαραφόπουλος, ο οποίος είχε πλουτίσει στην Αίγυπτο, ίδρυσε το 1900 το πρώτο ατμοκίνητο ελαιοτριβείο και σαπωνοποιείο στην περιοχή του Πηλίου. Το συγκεκριμένο εργοστάσιο απασχολούσε περίπου 300 εργάτες και ήταν εγκατεστημένο στα Καλά Νερά, που τότε ήταν επίνειο των Πινακατών.
Οι Πινακάτες αποτέλεσαν ξεχωριστή κοινότητα μέχρι το 2001, οπότε και μετατράπηκαν σε δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Μηλεών. Με την μείωση του πληθυσμού, στο χωριό δεν λειτουργεί πλέον δημοτικό σχολείο. Η τοπική εκκλησία του Αγίου Δημητρίου εορτάζει στις 20 Αυγούστου, ενώ η άλλη τοπική εκκλησία του Αγίου Αθανασίου εορτάζει στις 2 Μαΐου.
Βιβλιογραφία
- Βαγγέλης Σκουβαράς, «Πινακιώτικα», Βίγλα (περιοδική έκδοση του Δημοτικού Μουσείου γλύπτη Νικόλα, Άγιος Γεώργιος Νηλείας Μαγνησίας), τεύχος 19, Ιούνιος 2005, σελ. 32–36.
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΛΕΩΝ |
---|
Τοπική Κοινότητα Αγίου Γεωργίου Νηλείας |
Αγία Τριάς, η |
Άγιος Γεώργιος Νηλείας, ο |
Άνω Γατζέα, η |
Δύο Ρεύματα, τα |
Κάτω Γατζέα, η |
Τοπική Κοινότητα Βυζίτσης |
Αργυραίικα, τα |
Βυζίτσα, η |
Τοπική Κοινότητα Καλών Νερών |
Καλά Νερά, τα |
Τοπική Κοινότητα Μηλεών |
Κορόπη, η |
Μηλιές, οι |
Σταυροδρόμι, το |
Τοπική Κοινότητα Πινακατών |
Άγιος Αθανάσιος, ο |
Πινακάτες, οι |
Νομός Μαγνησίας : Δήμος, Κοινότητα Βόλου | Αγριάς | Αισωνίας | Αλμυρού | Αλοννήσου | Αργαλαστής | Αρτέμιδας | Αφετών | Ζαγοράς | Ιωλκού | Κάρλας | Μηλεών | Μουρεσίου | Νέας Αγχιάλου | Νέας Ιωνίας | Πορταριάς | Πτελεού | Σηπιάδος | Σκιάθου | Σκοπέλου | Σούρπης | Φερών Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Μαγνησίας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License