Άγιος Γεώργιος Νηλείας Μαγνησίας

.

Περιφέρεια : Θεσσαλίας
Νομός : Μαγνησίας

Το χωριό Άγιος Γεώργιος Νηλείας. Στο μέσο και προς τα αριστερά διακρίνεται η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. (Φωτογραφία: Νοέμβριος 1998).

Ο Άγιος Γεώργιος Νηλείας του Νομού Μαγνησίας είναι παλαιό κεφαλοχώρι του Πηλίου. Παλαιότερα αποτελούσε ανεξάρτητη κοινότητα, αλλά σήμερα αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Μηλεών.

Ο Άγιος Γεώργιος Νηλείας βρίσκεται χτισμένος σε υψόμετρο 700 μ. περίπου σε μία αμφιθεατρική τοποθεσία με θέα τον Παγασητικό, περίπου 20 χλμ. ανατολικά από τον Βόλο, ανάμεσα στον Άγιο Βλάσιο και τις Πινακάτες.

Άγιος Γεώργιος Νηλείας, Πήλιο. Επιχρωματισμένη ταχυδρομική κάρτα. Πριν το 1928

Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, οι κάτοικοι του οικισμού του Αγίου Γεωργίου ανέρχονται στους 179. Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια απογραφή, οι κάτοικοι του Τοπικού Διαμερίσματος (πρώην Κοινότητα) του Αγίου Γεωργίου Νηλείας φτάνουν τους 1.092 και κατανέμονται σε πέντε οικισμούς ως εξής:

View Larger Map

ο Άγιος Γεώργιος Νηλείας [ 179 ]
η Αγία Τριάς [ 221 ]
η Άνω Γατζέα [ 289 ]
τα Δύο Ρεύματα [ 27 ]
η Κάτω Γατζέα [ 376 ]

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Άγιος Γεώργιος Νηλείας χτίστηκε περί τον 15ο αι. από βοσκούς που βρήκαν σε έναν θάμνο την εικόνα του στρατηλάτη αγίου. Οι δύο βοσκοί έχτισαν εκκλησία προς τιμή του αγίου και γύρω από την εκκλησία χτίστηκε το ομώνυμο χωριό.

Επειδή οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού ήταν βοσκοί και επειδή ο χειμώνας είναι βαρύς στο υψόμετρο όπου είναι χτισμένο το χωριό, οι Αϊγιωργείτες είχαν την συνήθεια να διαμένουν στον Άγιο Γεώργιο το καλοκαίρι και τον χειμώνα να κατεβαίνουν στα καλύβια τους που είχαν σε χαμηλότερα σημεία (Αγία Τριάδα, Άνω Γατζέα και Κάτω Γατζέα). Ακόμα και η κοινοτική Αρχή μετακόμιζε δύο φορές τον χρόνο: στις 10 Απριλίου το κοινοτικό κατάστημα ανέβαινε στον Άγιο Γεώργιο και στις 10 Νοεμβρίου κατέβαινε στην Άνω Γατζέα. Η συνήθεια αυτή διατηρήθηκε μέχρι τα τέλη του 20ού αι., οπότε η Κοινότητα του Αγίου Γεωργίου διαλύθηκε.

Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, οι κάτοικοι του Αγίου Γεωργίου ξεσηκώθηκαν, αλλά το 1822, ο Δράμαλης κατέπνιξε την επανάσταση και έκαψε το χωριό. Για τον λόγο αυτό, τα πιο παλαιά σπίτια του χωριού — όσα διασώζονται — είναι του ύστερου 19ου αι. Το προσδιοριστικό προσωνύμιο «Νηλείας» μπήκε στην ονομασία του χωριού με την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, όταν συστάθηκε ο Δήμος Νηλείας. (Ο Δήμος Νηλείας, που διαλύθηκε το 1914, αποτελούνταν από τα χωριά Άνω και Κάτω Λεχώνια, Άγιο Βλάσιο (Καραμπάσι), Άγιο Γεώργιο, Δράκεια, Άγιο Λαυρέντιο και Αγριά. Ας σημειωθεί πάντως ότι η Νηλεία ήταν αρχαία πόλη που βρίσκονταν πιθανότατα κοντά στον σημερινό Βόλο.)

Το χωριό γνώρισε ιδιαίτερη ακμή από τα τέλη του 19ου αι. μέχρι τον Β΄ Παγκ. Πόλεμο. Τότε ο Άγιος Γεώργιος Νηλείας, χώρος εύφορος και με πολλά νερά, ήταν πλούσιος από την παραγωγή και το εμπόριο ελαιών και μήλων. Πολύ χρήμα εισέρεε επίσης από Αϊγιωργείτες που είχαν ξενιτευτεί στην Αίγυπτο και αλλού. Κατά την περίοδο της Κατοχής και κατόπιν κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο, το χωριό γνώρισε δύσκολες ημέρες. Πολλοί κάτοικοί του αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν εξαιτίας των επιδρομών των Γερμανών και της παρουσίας ντόπιων παραστρατιωτικών ομάδων.

Με το τέλος του Εμφυλίου, ο Άγιος Γεώργιος Νηλείας άρχισε να παρακμάζει. Πολλοί κάτοικοί του σταμάτησαν την μετακόμιση για να μείνουν μόνιμα πλέον στους χαμηλότερους οικισμούς της ίδιας κοινότητας. Σήμερα στον Άγιο Γεώργιο διαμένουν λίγοι κάτοικοι, αλλά πολλά σπίτια έχουν αναστηλωθεί από πλούσιους ξένους που τα χρησιμοποιούν ως εξοχικές κατοικίες.

Από τον Άγιο Γεώργιο Νηλείας κατάγονται ο νεομάρτυρας Σταμάτιος (μαρτύρησε στην Κωνσταντινούπολη το 1680 και η μνήμη του εορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά τις 16 Αυγούστου), οι ζωγράφοι Γιάννης Πούλακας (1863–1942) και Χρυσούλα Ζώγια, καθώς και ο γλύπτης Νικόλας (Νικόλαος Παυλόπουλος, 1909–1990). Ο τελευταίος δώρισε ένα μεγάλο μέρος από τα έργα του στην τότε Κοινότητα Αγίου Γεωργίου Νηλείας, καθώς και μεγάλο χρηματικό ποσό, και έτσι σήμερα στο χωριό λειτουργεί το Δημοτικό Μουσείο Γλύπτη Νικόλα. Το Μουσείο είναι ανοιχτό σχεδόν καθημερινά και, με την φροντίδα του λαογράφου Κώστα Λιάπη, εκδίδει το εξαμηνιαίο περιοδικό Η βίγλα.

Γιάννης Πούλακας

Εικαστικό μουσείο γλύπτη Νικόλα

Εξωτερικές συνδέσεις

Δήμος Μηλεών

Ενδεικτική βιβλιογραφία

Κ. Λιάπης, Ο «μεγάλος» Αϊ-Γιώργης του Πηλίου, έκδοση Κοινότητας Αγίου Γεωργίου Νηλείας, Βόλος 1994, 515 σελ. ISBN 960-7175-68-9.

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΛΕΩΝ
Τοπική Κοινότητα Αγίου Γεωργίου Νηλείας
Αγία Τριάς, η
Άγιος Γεώργιος Νηλείας, ο
Άνω Γατζέα, η
Δύο Ρεύματα, τα
Κάτω Γατζέα, η
Τοπική Κοινότητα Βυζίτσης
Αργυραίικα, τα
Βυζίτσα, η
Τοπική Κοινότητα Καλών Νερών
Καλά Νερά, τα
Τοπική Κοινότητα Μηλεών
Κορόπη, η
Μηλιές, οι
Σταυροδρόμι, το
Τοπική Κοινότητα Πινακατών
Άγιος Αθανάσιος, ο
Πινακάτες, οι

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License