.
Περιφέρεια : Ηπείρου
Νομός : Ιωαννίνων
-- Δήμος Αγίου Δημητρίου --
Τα Πεστά είναι ορεινό χωριό του νομού Ιωαννίνων στην Ήπειρο σε υψόμετρο 720 μέτρων[1].
Γεωγραφία - Ιστορία
Τα Πεστά είναι κτισμένα στους πρόποδες του Μακρυβουνίου και ανήκουν στα λεγόμενα χωριά του Ξηροβουνίου[2] και βρίσκονται ανατολικά της Ιόνιας Οδού. Το χωριό απέχει 26 χλμ. νότια της πόλης των Ιωαννίνων[3]. Ο Άγγλος περιηγητής Ουίλιαμ Μ. Ληκ (Leake), αναφέρει γύρω στο 1805 "… το χωριό Πεστά δεξιά (the village of pesta) σε μια θαυμάσια πηγή νερού"[2]. Στη τοποθεσία "Αυλότοπος", κοντά σε πηγή, υπάρχουν τα ερείπια αρχαίου κτιρίου που έχουν κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος[4]. Σύμφωνα με τη τοπική παράδοση η ονομασία του προήλθε από κάποιον Μοπέστα που ήταν ο τσιφλικάς του και μαζί με άλλα εννέα χωριά της περιοχής αποτελούσαν τα λεγόμενα Κατσιαουνοχώρια. Ο Παναγιώτης Αραβαντινός αναφέρει το 1856 να κατοικείται από 15 χριστιανικές οικογένειες, ενώ ο Ιωάννης Λαμπρίδης το 1880 γράφει "το χωριό Πεστά αριθμεί 10 οικογενείας εν λιτότητι μεν άνευ όμως δυσχερείας διαβιούσας"[5].'
Η μάχη των Πεστών
Στις 29 και 30 Νοεμβρίου 1912 έγινε η μάχη των Πεστών μεταξύ των ελληνικών στρατευμάτων και των τουρκικών κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Ήταν η προτελευταία μάχη που δόθηκε πριν τη μάχη του Μπιζανίου (Φεβρουάριος 1913) και την εν συνεχεία απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Όταν ο ελληνικός, κατά την προέλασή του προς τα Ιωάννινα, κατέλαβε την περιοχή των Πέντε Πηγαδίων, ο τουρκικός στρατός οπισθοχώρησε και ανέπτυξε οχυρές θέσεις στα Πεστά. Η μάχη που ακολούθησε ήταν ιδιαίτερα σκληρή και κάτω από άσχημες καιρικές συνθήκες. Σε αυτήν έλαβε μέρος για πρώτη φορά ο "Ιερός Λόχος των Κρητών φοιτητών" που εισήλθε πρώτος στο απελευθερωμένο χωριό με αρχηγό τον Λοχαγό Σταύρο Ρήγα[6]. Σε αναγνώριση των θυμάτων και της μάχης που έγινε το όνομα “Πεστά” είναι χαραγμένο στην πάνω αριστερή μετόπη του μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη της πλατείας Συντάγματος στην Αθήνα.
Διοικητικά
Ως κοινότητα αναγνωρίστηκε το 1919 (ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919) με έδρα τα ίδια[7]. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελεί τη τοπική κοινότητα Πεστών που ανήκει στη δημοτική ενότητα Αγίου Δημητρίου του Δήμου Δωδώνης και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει πληθυσμό 193 κατοίκους[8].
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Σχεδιάγραμμα της μάχης των Πεστών από τον ιστότοπο του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας
Η συγκρότηση και η δράση του Κρητικού φοιτητικού "Ιερού λόχου" κατά τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913
Γκραβούρα της μάχης των Πεστών[νεκρός σύνδεσμος] από τον ιστότοπο http://archives.elia.org.gr[νεκρός σύνδεσμος]
Πηγές
Σωκράτης Βασιλείου, περιοδικό "Ήπειρος- Άπειρος Χώρα", Οκτώβριος 2013
Παραπομπές
Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 29, τομ. 28.
User, Super. «Δ.Ε. Αγίου Δημητρίου». dodoni.gr. Ανακτήθηκε στις 2018-06-09.
«Οδηγικές χιλιομετρικές αποστάσεις μεταξύ πόλεων, χωριών - apostaseis.gr». www.apostaseis.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2018.
Nikos, Kapetanakos E. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2018.
Μαντάς, Σπύρος Ι (Πέμπτη, 12 Μαρτίου 2015). «Αρχείο Γεφυριών Ηπειρώτικων: Πεστά Ιωαννίνων». Αρχείο Γεφυριών Ηπειρώτικων. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |date= (βοήθεια)
Tsarouchakis, Panagiotis (2017-11-29). «Σαν σήμερα 29 Νοεμβρίου 1912: Αρχίζει η Μάχη των Πεστών - ArmyNow.Net» (στα αγγλικά). ArmyNow.Net. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28.
«ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2018.
«Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2018.
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Αβγού |
| Αβγό, το |
| Τοπική Κοινότητα Αγίας Τριάδος |
| Αγία Τριάδα, η |
| Τοπική Κοινότητα Βαρλαάμ |
| Βαρλαάμ, το |
| Τοπική Κοινότητα Βουλιάστης |
| Βουλιάστα, η |
| Τοπική Κοινότητα Επισκοπικού |
| Επισκοπικό, το |
| Τοπική Κοινότητα Θεριακησίου |
| Αγία Κυριακή, η |
| Εισόδια Θεοτόκου, τα |
| Θεριακήσι, το |
| Καννέτα, η |
| Τοπική Κοινότητα Κοπάνης |
| Κοπάνη, η |
| Τοπική Κοινότητα Κουκλεσίου |
| Κουκλέσι, το |
| Ποταμιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Κρυφοβού |
| Κάτω Κρυφοβό, το |
| Κρυφοβό, το |
| Τοπική Κοινότητα Μελιάς |
| Αγία Παρασκευή, η |
| Λαγκιώτισσα, η |
| Μελιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Μουσιωτίτσης |
| Άνω Μουσιωτίτσα, η |
| Κάτω Μουσιωτίτσα, η |
| Μεσούρα, η |
| Νέα Μουσιωτίτσα, η |
| Τοπική Κοινότητα Μυροδάφνης |
| Μυροδάφνη, η |
| Τοπική Κοινότητα Πέρδικας |
| Βασαίικα, τα |
| Πέρδικα, η |
| Τοπική Κοινότητα Πεστών |
| Πεστά, τα |
| Τοπική Κοινότητα Ραβενίων |
| Ραβένια, τα |
| Τοπική Κοινότητα Σερβιανών |
| Μολυβαδιά, η |
| Σερβιανά, τα |
| Ταξιάρχης, ο |
| Τοπική Κοινότητα Σκλίβανης |
| Άγιος Γεώργιος, ο |
| Άγιος Χριστόφορος, ο |
| Κουλουραίικα, τα |
| Προφήτης Ηλίας, ο |
| Ράχη, η |
| Σκλίβανη, η |
| Σταυρός, ο |
| Χώρα, η |
| Τοπική Κοινότητα Τερόβου |
| Ραψαίοι, οι |
| Τέροβο, το |
| Χάνι Τερόβου, το |
Νομός Ιωαννίνων : Δήμος, Κοινότητα Ιωαννιτών | Αγίου Δημητρίου | Ανατολής | Ανατολικού Ζαγορίου | Άνω Καλαμά | Άνω Πωγωνίου | Δελβινακίου | Δωδώνης | Εγνατίας | Εκάλης | Ευρυμενών | Ζίτσας | Καλπακίου | Κατσανοχωρίων | Κεντρικού Ζαγορίου | Κόνιτσας | Λάκκας Σουλίου | Μαστοροχωρίων | Μετσόβου | Μολοσσών | Μπιζανίου | Παμβώτιδος | Πασαρώνος | Περάματος | Πραμάντων | Σελλών | Τζουμέρκων | Τύμφης | Αετομηλίτσας | Βαθυπέδου | Βοβούσας | Διστράτου | Καλαριτών | Λάβδανης | Ματσουκίου | Μηλιάς | νησιού Ιωαννίνων | Πάπιγκου | Πωγωνιανής | Σιράκου | Φούρκας Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Ιωαννίνων |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
