.
Περιφέρεια : Στερεάς Ελλάδας
Νομός : Εύβοιας
-- Δήμος Κύμης --
Ο Οξύλιθος είναι χωριό της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας, κτισμένο σε υψόμετρο 190 μέτρων. Το χωριό, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει πληθυσμό 978 κατοίκους και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στη Δημοτική Ενότητα Κύμης, μετά την Κύμη. Σήμερα ανήκει στον Δήμο Κύμης-Αλιβερίου. Απέχει 77 χιλιόμετρα από την Χαλκίδα και 10 χιλιόμετρα από την Κύμη. Το χωριό πήρε το όνομά του από τον οξυκόρυφο λόφο ηφαιστειακής προέλευσης που υψώνεται βόρεια του οικισμού.
Ιστορία
Ο αρχαιολογικός χώρος στο λόφο Βιγλατούρι χρονολογείται από τη γεωμετρική εποχή
Κοντά στο χωριό έχουν βρεθεί λείψανα οικισμών τα οποία χρονολογούνται από τη νεολιθική εποχή (περίπου 3500 π.Χ.) και την εποχή του Χαλκού. Από τη μυκηναϊκή περίοδο χρονολογούνται θολωτοί τάφοι που έχουν βρεθεί στη περιφέρεια του λόφου και κοντά στη Παραλία (Στόμιο) και ποικίλοι τάφοι στους πρόποδες του λόφου. Πάνω στα κτίρια της μυκηναϊκής περιόδου κτίστηκαν νέα της γεωμετρικής εποχής. Η πόλη αυτή, τον λόφο Βιγλατούρι, νότια του Οξυλίθου, ανασκάφηκε το 1994 από την αρχαιολόγο Έφη Σακελλαράκη. Στην πόλη βρέθηκε ένα ωοειδές τέμενος καθώς και ορθογώνιες οικίες και κλίβανοι. Το ιερό της πόλης ήταν κτισμένο πάνω σε κενοτάφια και σε αυτό βρέθηκαν πλούσια ευρήματα. Θεωρείται ότι το ιερό ανεγέρθηκε προς τιμή κάποιου ήρωα ή επιφανών νεκρών που πέθαναν μακριά από την πατρίδα τους. Ο οικισμός εγκαταλείφθηκε στα τέλη του 8ου αιώνα π.Χ. Είναι πιθανόν να είναι μέρος της αρχαίας Κύμης. Στους πρόποδες του λόφου εντοπίστηκαν ίχνη οικισμών των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων και στην πεδιάδα ένα εκτεταμένο ρωμαϊκό νεκροταφείο.[1]
Ο σύγχρονος οικισμός δημιουργήθηκε εξαιτίας των επιδρομών πειρατών στα πεδινά και στα παραλία. Το 1474 γίνεται αναφορά σε φορολογικό κατάλογο των Τούρκων, έτσι είναι πιθανόν το χωριό αν χρονολογείται από την Ενετοκρατία ή τη βυζαντινή εποχή. Το 1521 αναφέρεται πως είχε 17 σπίτια. Την εποχή της Τουρκοκρατίας ο οικισμός ονομάστηκε «Izoloti» και υπαγόταν στο Αυλωνάρι.[2]
Το 1836 ο οικισμός υπάγεται στο Δήμο Κυμαίων. Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Οξύλιθος παρήγαγε κυρίως κρασί και ελαιόλαδο, ενώ υπήρχε παραγωγή οπωρικών και σιτηρών.[3] Στο χωριό λειτουργούσε ταχυδρομικό γραφείο και δημοτικό σχολείο. Ο Οξύλιθος σύμφωνα με τις απογραφές έφτασε στο μέγιστο πληθυσμό του το 1940, όταν είχε 1.959 κατοίκους. Στην απογραφή του 2001, ο Οξύλιθος είχε 1.159 κατοίκους.[4]
Γεωγραφία
Ο Οξύλιθος όπως φαίνεται από τα νότια
Ο οικισμός είναι κτισμένος αμφιθεατρικά στη νότια-ανατολική πλαγιά του βουνού Οξύλιθος σε υψόμετρο 130 με 250 μέτρων (μεσοσταθμικό 190 μέτρα).[4] Το χωριό περιβάλλεται από ελαιώνες. Νότια του χωριού, σε χαμηλότερο τοπογραφικό υψόμετρο, ρέει ο ποταμός Μανικιάτης.[5]
Το κύριο χαρακτηριστικό του χωριού είναι ο κωνικός ηφαιστειακός λόφος που υψώνεται βόρειά του. Αυτός ο λόφος δημιουργήθηκε πριν περίπου 11 εκατομμύρια χρόνια στο μέσο της λεκάνης της Κύμης και αποτελεί το πιο εμφανές ηφαιστειακό υπόλειμμα στο κεντρικό Αιγαίο. Ο λόφος ύψους 414 μέτρων είναι μέρος μιας ηφαιστειακής ράχης που εκτείνεται από τη θάλασσα μέχρι το χωριό Κήποι Ευβοίας και έχει μήκος 6 χιλιόμετρα και πλάτος 2-4 χιλιόμετρα.[3] Έχει κυρίως δακιτική και λιγότερο ανδεσιτική σύσταση.[6]
Παραπομπές
«Ιστορία». Oxylithos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2013.
«Οξύλιθος». Δήμος Κύμης-Αλιβερίου. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2013.
Σαρρής Ι.Σ.. «Οξύλιθος». Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. ΙΗ (2η έκδοση). Ο Φοίνιξ, σσ. 929.
«Οξύλιθος». Ο Σερβιτόρος της Εύβοιας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2013.
«Μορφολογία». Oxylithos.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2013.
«Ηφαίστειο». oxylithos.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2013.
Δημοτική Ενότητα Κύμης |
---|
Δημοτική Κοινότητα Κύμης |
Αγία Μαρίνα, η |
Κύμη, η |
Μισόκαμπος, ο |
Μονή Σωτήρος, η |
Παραλία Κύμης, η |
Πετισούνας, ο |
Πρασούδα, η (νησίδα) |
Σχολή Εμποροπλοιάρχων Κύμης, η |
Χηλή, η |
Τοπική Κοινότητα Ανδρωνιάνων |
Ανδρωνιάνοι, οι |
Δένδρα, τα |
Τοπική Κοινότητα Άνω Ποταμιάς |
Άνω Ποταμιά , η |
Τοπική Κοινότητα Βιτάλων |
Βίταλα, τα |
Κάμπος, ο (Τ.Κ.Βιτάλων) |
Χαροκόπος, ο |
Τοπική Κοινότητα Ενορίας |
Ενορία, η |
Τοπική Κοινότητα Καλημεριάνων |
Γραμματικιάνοι, οι |
Καλημεριάνοι, οι |
Μεντούλης, ο |
Τοπική Κοινότητα Μαλετιάνων |
Καζάρμα, η |
Μαλετιάνοι, οι |
Τοπική Κοινότητα Μετοχίου Διρφύων |
Άγιοι Απόστολοι, οι |
Κούτουρλα, τα |
Μετόχι, το |
Παραλία Μετοχίου, η |
Τοπική Κοινότητα Οξυλίθου |
Κάμπος, ο (Τ.Κ.Οξυλίθου) |
Κληματάρι, το |
Μεσονήσι, το |
Μονή Μάντζαρη, η |
Οξύλιθος, ο |
Παραλία, η |
Τοπική Κοινότητα Πλατάνας |
Πλατάνα, η |
Τοπική Κοινότητα Πύργου |
Καλλιανοί, οι |
Πύργος, ο |
Τοπική Κοινότητα Ταξιαρχών |
Ταξιάρχαι, οι |
Νομός Εύβοιας : Δήμος, Κοινότητα Χαλκιδέων | Αιδηψού | Αμαρυνθίων | Ανθηδώνος | Αρτεμισίου | Αυλίδος | Αυλώνος | Διρφύων | Διστύων | Ελυμνίων | Ερέτριας | Ιστιαίας | Καρύστου | Κηρέως | Κονιστρών | Κύμης | Ληλαντίων | Μαρμαρίου | Μεσσαπίων | Νέας Αρτάκης | Νηλέως | Σκύρου | Στυραίων | Ταμιναίων | Ωρεών | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Ευβοίας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License