.
Περιφέρεια : Στερεάς Ελλάδας
Νομός : Εύβοιας
-- Δήμος Κύμης --
Η Ενορία είναι χωριό της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας χτισμένο σε υψόμετρο 200 μέτρων. Το χωριό σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 237 κατοίκους. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Κύμης-Αλιβερίου, ενώ πριν το 2011 ανήκε στο δήμο Κύμης. Απέχει 81 χιλιόμετρα από την Χαλκίδα και τέσσερα χιλιόμετρα από την Κύμη. Είναι χτισμένος αμφιθεατρικά σε ένα λόφο και έχει θέα στο Αιγαίο. Το χωριό έχει νησιωτικό χαρακτήρα με παραδοσιακή αρχιτεκτονική[1].
Ιστορία
Στην περιοχή Φυγούλι, ανατολικά της Ενορίας, υπήρχε προϊστορικός οικισμός. Από τον οικισμό σώζονται θολωτοί και θαλαμοειδείς τάφοι που χρονολογούνται από την περίοδο 1500 π.Χ. με 1300 π.Χ. (ΥΕ ΙΙ-ΙΙΙΑ) και βρέθηκαν το 1964. Στην ίδια περιοχή βρέθηκαν επίσης λάρνακες από σχιστόλιθο που χρονολογούνται από τον 8ο αιώνα π.Χ. και κομμάτια αγγείων (όστρακα) μέχρι και Βυζαντινής εποχής. Επίσης, νότια του οικισμού έχουν βρεθεί τάφοι του 5ου αιώνα π.Χ. που μαρτυρούν και την εκεί ύπαρξη οικισμού. Στα νοτιοδυτικά έχουν βρεθεί ρωμαϊκοί τάφοι και στα βόρεια, στους πρόποδες του υψώματος «Βράχος» βρέθηκαν άβαθα κομμάτια αγγείων και αντικείμενα από οψιδιανό.[2]
Η Ενορία και στο βάθος ο κάβος της Οκτωνιάς
Το χωριό κατά την τουρκοκρατία ήταν έρημο και σε αυτό λειτουργούσε μόνο ένα μαντρί. Σύμφωνα με την παράδοση, το χωριό ερημώθηκε το 1688, στην επανάσταση του Μοροζίνη, ώστε οι κάτοικοι να αποφύγουν τις σφαγές και μετανάστευσαν στα Ψαρά και σε άλλα μέρη.[2] Ο σημερινός οικισμός ιδρύθηκε τον 18ο αιώνα, μάλλον από μετανάστες από τα Ψαρά. Το χωριό συμμετείχε στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 και όπως και τα άλλα χωριά της περιοχής της Κύμης κάηκε δύο φορές από τον Ομέρ Μπέι της Καρύστου, το Ιούνιο και τον Οκτώβριο του 1821. Μετά την Επανάσταση, στην Ενορία μετοίκησαν άνθρωποι από τα Ψαρά και τη Σάμο, οι οποίοι έφεραν μαζί τους την ενασχόληση με τη θαλάσσιο εμπόριο, χάρη στην οποία το χωρίο γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση.[3] Είναι το κατεξοχήν χωριό των ναυτικών της περιοχής. Ο αποχαιρετισμός των ναυτικών γινόταν στη θέση Φυγούλι, όπου τα συγγενικά πρόσωπα παρακολοθούσαν τα πλοία μέχρι να χαθούν πίσω από τα ακρωτήρια της Κύμης ή της Οκτωνιάς. Η θέση πήρε το όνομά της επειδή από εκεί έβλεπαν οι κάτοικοι ότι «έφυγαν ούλοι»[4].
Οι Ενορίτες διακρίθηκαν επίσης ως καρβουνιάριδες στα ορυχεία λιγνίτη της περιοχής.[3] Στις αρχές του 20ου αιώνα, το χωριό παρήγαγε κυρίως ελαιόλαδο και σε μικρότερες ποσότητες μούστο[5]. Το 1926 ιδρύθηκε στο χωριό ένα παραδοσιακό ελαιοτριβείο. Το 1931 το λάδι της Ενορίας κέρδισε χρυσό βραβείο στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Το ελαιοτριβείο λίγα χρόνια αργότερα ηλεκτροδότησε την Ενορία. Σήμερα έχει ανακαινιστεί και λειτουργεί συνεταιριστικά, με μέλη τους κατοίκους του χωριού. Κατά την διάρκεια της κατοχής υπήρχαν πολλά θύματα από την πείνα. Την ίδια περίοδο στο χωριό έζησε ο Μ. Καραγάτσης[3], ο οποίος έγραψε «Το χαμένο νησί» κατά την εξάμηνη παραμονή στο χωριό, και η Σοφία Βέμπο.[4]
Αξιοθέατα
Η εκκλησία της Γέννησης της Θεοτόκου
Ο οικισμός έχει παραδοσιακό χρώμα, με καλά συντηρημένα πετρόκτιστα παραδοσιακά κτίρια και στενά σοκάκια. Τα σπίτια είναι χτισμένα με την Κυμαϊικής παραλλαγής του Νεοκλασικισμού, συνήθως διώροφα, με ορθογώνιες κατόψεις και στέγες από κεραμίδια και μπλε κουφώματα, που είναι το χαρακτηριστικό του οικισμού. Τα μεγαλύτερα από αυτά χτίστηκαν στο τέλος του 19ου αιώνα.[3]
Στα νότια της Ενορίας βρίσκεται η Μονή Αγίου Γρηγορίου Ενορίας. Η βυζαντινή μονή καταστράφηκε το 1688 και παρέμεινε ερειπωμένος, μέχρις ότου ξαναχτίστηκε με ρυθμό βασιλικής στα μέσα του 20ου αιώνα. Το 1956 προστέθηκε ένα εξωκλήσι αφιερωμένο στο Τίμιο Σταυρό. Γύρω από το ναό υπάρχουν πεσμένα κεραμίδια από τα παλαιότερα κτίσματα.[3] Η κύρια εκκλησία του χωριού είναι η Γέννηση της Θεοτόκου, κατασκευασμένη το 1858. Μέσα βρίσκεται ένας εντυπωσιακός πολυέλαιος από τα τέλη του 19ου αιώνα.[4]
Το παλαιό δημοτικό σχολείο, κτισμένο στα τέλη του 19ου αιώνα, ανακαινίστηκε και από το 2010 στεγάζει το Πνευματικό Κέντρο Ενορίας Κύμης.[6]
Παραπομπές
«Η Κύμη της τέχνης, της γεύσης». diakopes.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2013.
«Ενορία». Ο Σερβιτόρος της Εύβοιας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2013.
«Ενορία». Δήμος Κύμης-Αλιβερίου. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2013.
Μαργέλη Ελένη (1 Ιουνίου 2012). «Περίπατος των «Πολιτιστικών Δεσμών» στην Ενορία». kimanews.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2013.[νεκρός σύνδεσμος]
«Ενορία». Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. ΙΑ (2η έκδοση). Φοίνιξ Ε.Π.Ε., σσ. 187.
«Εγκαίνια του Πνευματικού Κέντρου Ενορίας Κύμης». eviaportal.gr. 27 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2013.
Δημοτική Ενότητα Κύμης |
---|
Δημοτική Κοινότητα Κύμης |
Αγία Μαρίνα, η |
Κύμη, η |
Μισόκαμπος, ο |
Μονή Σωτήρος, η |
Παραλία Κύμης, η |
Πετισούνας, ο |
Πρασούδα, η (νησίδα) |
Σχολή Εμποροπλοιάρχων Κύμης, η |
Χηλή, η |
Τοπική Κοινότητα Ανδρωνιάνων |
Ανδρωνιάνοι, οι |
Δένδρα, τα |
Τοπική Κοινότητα Άνω Ποταμιάς |
Άνω Ποταμιά , η |
Τοπική Κοινότητα Βιτάλων |
Βίταλα, τα |
Κάμπος, ο (Τ.Κ.Βιτάλων) |
Χαροκόπος, ο |
Τοπική Κοινότητα Ενορίας |
Ενορία, η |
Τοπική Κοινότητα Καλημεριάνων |
Γραμματικιάνοι, οι |
Καλημεριάνοι, οι |
Μεντούλης, ο |
Τοπική Κοινότητα Μαλετιάνων |
Καζάρμα, η |
Μαλετιάνοι, οι |
Τοπική Κοινότητα Μετοχίου Διρφύων |
Άγιοι Απόστολοι, οι |
Κούτουρλα, τα |
Μετόχι, το |
Παραλία Μετοχίου, η |
Τοπική Κοινότητα Οξυλίθου |
Κάμπος, ο (Τ.Κ.Οξυλίθου) |
Κληματάρι, το |
Μεσονήσι, το |
Μονή Μάντζαρη, η |
Οξύλιθος, ο |
Παραλία, η |
Τοπική Κοινότητα Πλατάνας |
Πλατάνα, η |
Τοπική Κοινότητα Πύργου |
Καλλιανοί, οι |
Πύργος, ο |
Τοπική Κοινότητα Ταξιαρχών |
Ταξιάρχαι, οι |
Νομός Εύβοιας : Δήμος, Κοινότητα Χαλκιδέων | Αιδηψού | Αμαρυνθίων | Ανθηδώνος | Αρτεμισίου | Αυλίδος | Αυλώνος | Διρφύων | Διστύων | Ελυμνίων | Ερέτριας | Ιστιαίας | Καρύστου | Κηρέως | Κονιστρών | Κύμης | Ληλαντίων | Μαρμαρίου | Μεσσαπίων | Νέας Αρτάκης | Νηλέως | Σκύρου | Στυραίων | Ταμιναίων | Ωρεών | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Ευβοίας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License