Νεράιδα Καρδίτσας

.

Περιφέρεια : Θεσσαλίας
Νομός : Καρδίτσας

-- Δήμος Ιτάμου --

Η Νεράιδα είναι ορεινός οικισμός του νομού Καρδίτσας. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 700 μέτρων στις πλαγιές των Αγράφων, και αποτελεί έναν από τους ορεινούς οικισμούς της Θεσσαλίας. Παλαιότερα ήταν γνωστή με το όνομα Σπινάσα, σλαβικής προέλευσης, το οποίο άλλαξε το Μάρτιο του 1928 με βασιλικό διάταγμα[1].

Ιστορική Αναδρομή

Η Νεράιδα σε οθωμανική απογραφή του σαντζακίου των Τρικάλων αναφέρεται ως Ispinasa, με πληθυσμό 23 νοικοκυριά. Το 1525 με τη Συνθήκη του Ταμασίου δόθηκαν προνόμια στα Άγραφα κι έτσι όλη η περιοχή ήκμασε μέχρι το 1770 και τα Ορλωφικά, οπότε το χωριό λεηλατήθηκε από τους Τούρκους ως αντίποινα για τη δράση κλεφτών και αρματολών στα Άγραφα.

Στην περιοχή του χωριού συνέβη μεγάλη κατολίσθηση και δημιουργήθηκε μια μικρή λίμνη-βάλτος η οποία διατηρήθηκε ως το 1920. Ο οικισμός ερήμωσε από το πέρασμα πανούκλας. Κατά το 1750, τμήματα ηπειρωτικών στρατιωτικών δυνάμεων εγκαταστάθηκαν στο χωριό, το οποίο ανοικοδομήθηκε, ενώ άλλες παραδόσεις αναφέρουν την έλευση στο χωριό τριών αδερφών από την Ήπειρο, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν και μοίρασαν τις εκτάσεις μεταξύ τους.

Το χωριό συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση του 1821, ενώ νωρίτερα, το 1808, η περιοχή είχε αποτελέσει θέατρο συμπλοκών του Κατσαντώνη με Τούρκους[2]. Όσοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο χωριό αγόρασαν την έκταση του χωριού το 1826 με τουρκικά συμβόλαια. Το 1883 ιδρύθηκε στο χωριό δημοτικό σχολείο.

Μεταπολεμικά ο πληθυσμός της Νεράιδας άρχισε να μειώνεται και πολλοί απ' τους κατοίκους της περιοχής στη δεκαετία του '60 έγιναν μεταλλωρύχοι ή ναυτικοί για να επιβιώσουν.

Βορειοανατολικά και σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το χωριό βρίσκεται ο Ναός του Γενεσίου της Θεοτόκου, ο οποίος ιδρύθηκε το 16ο αιώνα[3].
Πηγές

"Η ρίζα μας: Το Σαραντάπορο χθες και σήμερα", Γιώργης Δήμου, Ευάγγελος Σπανού

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Νεράιδα Δολόπων

Παραπομπές

Πανδέκτης Μετονομασίες οικισμών της Ελλάδας
«Βιογραφία του Κατσαντώνη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2012.
Υπουργείο Πολιτισμού - Ναός Γενεσίου Θεοτόκου Νεράιδας Δολόπων

Ιστορική Αναδρομή

Η Νεράιδα σε οθωμανική απογραφή του σαντζακίου των Τρικάλων αναφέρεται ως Ispinasa, με πληθυσμό 23 νοικοκυριά. Το 1525 με τη Συνθήκη του Ταμασίου δόθηκαν προνόμια στα Άγραφα κι έτσι όλη η περιοχή ήκμασε μέχρι το 1770 και τα Ορλωφικά, οπότε το χωριό λεηλατήθηκε από τους Τούρκους ως αντίποινα για τη δράση κλεφτών και αρματολών στα Άγραφα.

Στην περιοχή του χωριού συνέβη μεγάλη κατολίσθηση και δημιουργήθηκε μια μικρή λίμνη-βάλτος η οποία διατηρήθηκε ως το 1920. Ο οικισμός ερήμωσε από το πέρασμα πανούκλας. Κατά το 1750, τμήματα ηπειρωτικών στρατιωτικών δυνάμεων εγκαταστάθηκαν στο χωριό, το οποίο ανοικοδομήθηκε, ενώ άλλες παραδόσεις αναφέρουν την έλευση στο χωριό τριών αδερφών από την Ήπειρο, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν και μοίρασαν τις εκτάσεις μεταξύ τους.

Το χωριό συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση του 1821, ενώ νωρίτερα, το 1808, η περιοχή είχε αποτελέσει θέατρο συμπλοκών του Κατσαντώνη με Τούρκους[2]. Όσοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο χωριό αγόρασαν την έκταση του χωριού το 1826 με τουρκικά συμβόλαια. Το 1883 ιδρύθηκε στο χωριό δημοτικό σχολείο.

Μεταπολεμικά ο πληθυσμός της Νεράιδας άρχισε να μειώνεται και πολλοί απ' τους κατοίκους της περιοχής στη δεκαετία του '60 έγιναν μεταλλωρύχοι ή ναυτικοί για να επιβιώσουν.

Βορειοανατολικά και σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το χωριό βρίσκεται ο Ναός του Γενεσίου της Θεοτόκου, ο οποίος ιδρύθηκε το 16ο αιώνα[3].
Πηγές

"Η ρίζα μας: Το Σαραντάπορο χθες και σήμερα", Γιώργης Δήμου, Ευάγγελος Σπανού

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Νεράιδα Δολόπων

Παραπομπές

Πανδέκτης Μετονομασίες οικισμών της Ελλάδας
«Βιογραφία του Κατσαντώνη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2012.
Υπουργείο Πολιτισμού - Ναός Γενεσίου Θεοτόκου Νεράιδας Δολόπων

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΤΑΜΟΥ
Τοπική Κοινότητα Αμαράντου
Αμάραντος, ο
Κούτσουρον, το
Τοπική Κοινότητα Αμπελικού
Αμπελικόν, το
Τοπική Κοινότητα Καλλιθήρου
Καλλίθηρον, το
Τοπική Κοινότητα Καροπλεσίου
Αγία Αγάθη, η
Ανθηρόν, το
Γιαννουσαίικα, τα
Καροπλέσιον, το
Κουκκαίικα, τα
Τοπική Κοινότητα Καστανέας
Καστανέα, η
Κουτσοπάπουλος, ο
Μούχα, η
Τοπική Κοινότητα Καταφυγίου
Καταφύγιον, το
Τοπική Κοινότητα Νεράιδας
Μέγας Λάκκος, ο
Νεράιδα, η
Σαραντάπορον, το
Τοπική Κοινότητα Ραχούλας
Ζωγρί, το
Ίταμος, ο
Παλαιοζογλόπι, το
Ραχούλα, η

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License