Καστανιά Καρδίτσας

Σχέδιο Καποδίστριας

Περιφέρεια : Θεσσαλίας
Νομός : Καρδίτσας

-- Δήμος Ιτάμου --

Η Καστανιά[1] ή Καστανέα[2] είναι οικισμός της Θεσσαλίας στην Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας.

Γεωγραφικά - Ιστορικά στοιχεία

Η Καστανιά βρίσκεται στα νότια του νομού και ανατολικά του φράγματος της λίμνης Πλαστήρα[3] ενώ απέχει περίπου 25 χλμ. ΝΔ. από την Καρδίτσα. Είναι κτισμένη στις πλαγιές του όρους Ίταμος σε υψόμετρο 800 μέτρα[2] σε περιοχή κατάφυτη με έλατα και καστανιές, με θέα βορειοανατολικά τον Θεσσαλικό κάμπο μέχρι τον Όλυμπο και δυτικά την Πίνδο. Στο χωριό υπάρχουν ενοικιαζόμενα δωμάτια, κοινοτικός ξενώνας αλλά και κάμπινγκ σε μια παραλίμνια δασική έκταση διαμορφωμένη από το δασαρχείο. Μαζί με την γειτονική Μούχα, πριν την Επανάσταση του 1821 αποτελούσαν μια κοινότητα, αλλά με την σύσταση του Ελληνικού Κράτους το 1830, η μεν Καστανιά έμεινε στον τότε Οθωμανικό η δε Μούχα στο Ελληνικό τομέα.[4]

Αξιοθέατα θεωρούνται η εκκλησία Κοιμήσεως της Θεοτόκου (με περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο του 18ου αιώνα από την κατεστραμμένη Ιερά Μονή της Μούχας), η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου (χρονολογείται από το 1776) και η Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου Σιαμάδων, που χτίστηκε το 1600 και είναι γνωστή για την υπόγεια σήραγγά της.[5] Στο παλιό πετρόκτιστο Δημοτικό Σχολείο στεγάζεται το Κέντρο Χλωρίδας και Πανίδας των Αγράφων αλλά και το Μουσείο-Παραδοσιακό Εργαστήριο τσαρουχιών της οικογένειας Κόγια, το οποίο έχει ζωή ενός αιώνα.[6]

Στην τοποθεσία Ύψωμα Τσούκα έχουν βρεθεί κατάλοιπα οχύρωσης, πιθανόν ακρόπολης καθώς και οχυρωμένος αρχαίος οικισμός που χρονολογείται τον 4ο αιώνα π.Χ. και τους ελληνιστικούς χρόνους.[7] Την περίοδο του Βυζαντίου, αναφέρεται ότι υπήρχε σχολή γραμμάτων από το 17ο αιώνα, από την οποία προήλθαν δύο Οικουμενικοί Πατριάρχες του 17ου και του 18ου αιώνα.[6]
Διοικητικά στοιχεία

Αναφέρεται επίσημα ως Καστανιά, μετά την ένωση της Θεσσαλίας με την Ελλάδα, το 1883 στο ΦΕΚ 126Α - 02/04/1883 όταν προσαρτήθηκε στον τότε δήμο Ιτάμου. Το 1912 με το ΦΕΚ 261Α - 31/08/1912 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας και το 1940 το όνομά της διορθώθηκε σε Καστανέα[8] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτη και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι μαζί με τον Κουτσοπάπουλο και τη Μούχα αποτελούν την κοινότητα Καστανέας που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Ιτάμου του δήμου Καρδίτσας.[9] Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 196 κατοίκουςι[10] ενώ το 1981 και το 1991 ήταν 318 και 264 αντίστοιχα[2].
Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Η ιστορία της Καστανιάς από τον ιστότοπο του χωριού

Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Αποκεντρωμένη Διοίκηση	Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας
Περιφέρεια	Θεσσαλίας
Περιφερειακή Ενότητα	Καρδίτσας
Δήμος	Καρδίτσας
Δημοτική Ενότητα	Ιτάμου
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό Διαμέρισμα	Θεσσαλία
Νομός	Καρδίτσας
Υψόμετρο	800
Πληθυσμός	196 (2011)
Άλλα
Λατινική Μεταγραφή Ονόματος	Kastania
Ταχ. κωδ.	43150
Τηλ. κωδ.	2441+

Παραπομπές

«Δημοτική Ενότητα Ιτάμου». Δήμος Καρδίτσας. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2022.
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 36. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 24.
Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 16. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 201.
«Η Καστανιά και Μούχα στην περίοδο 1830-1881 | Καστανιά Καρδίτσας - Άγραφα | Χωριό - Λίμνη Πλαστήρα - Σύλλογος Καστανιάς Μούχας -Δήμος Ιτάμου - Νομός Καρδίτσας». kastania-agrafa.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2022.
«Αφιέρωμα στην Καστανιά Καρδίτσας». www.touristorama.com. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2022.
«Τοπική Κοινότητα Καστανέας». Δήμος Καρδίτσας. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2022.
«ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2022.
«ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2022.
«Νόμος 4555/2018 - ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018 ( Άρθρα 1 - 151) (Πρόγραμμα ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ) (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2022.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10609 (σελ. 135 του pdf)

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΤΑΜΟΥ
Τοπική Κοινότητα Αμαράντου
Αμάραντος, ο
Κούτσουρον, το
Τοπική Κοινότητα Αμπελικού
Αμπελικόν, το
Τοπική Κοινότητα Καλλιθήρου
Καλλίθηρον, το
Τοπική Κοινότητα Καροπλεσίου
Αγία Αγάθη, η
Ανθηρόν, το
Γιαννουσαίικα, τα
Καροπλέσιον, το
Κουκκαίικα, τα
Τοπική Κοινότητα Καστανέας
Καστανέα, η
Κουτσοπάπουλος, ο
Μούχα, η
Τοπική Κοινότητα Καταφυγίου
Καταφύγιον, το
Τοπική Κοινότητα Νεράιδας
Μέγας Λάκκος, ο
Νεράιδα, η
Σαραντάπορον, το
Τοπική Κοινότητα Ραχούλας
Ζωγρί, το
Ίταμος, ο
Παλαιοζογλόπι, το
Ραχούλα, η

-----

Καστανιά Αιτωλοακαρνανίας
Καστανιά Άρτας
Καστανιά Ευρυτανίας
Καστανιά Ηλείας
Καστανιά Ημαθίας
Καστανιά Ιωαννίνων
Καστανιά Καρδίτσας
Καστανιά Κέρκυρας
Καστανιά Κοζάνης
Καστανιά Κορινθίας
Καστάνια Λακωνίας
Καστάνια Μεσσηνίας
Καστανιά Λεύκτρου Μεσσηνίας
Καστανιά Πιερίας
Καστανιά Σάμου
Καστανιά Τρικάλων
Καστανιά Στουρναραιίκων Τρικάλων