-- Δήμος Μόβρης --

Το Γομοστό είναι χωριό της πρώην επαρχίας Πατρών του νομού Αχαΐας. Ανήκει στο τοπικό διαμέρισμα Καραίικων του δήμου Μόβρης με 317 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Απέχει περίπου 27 χιλιόμετρα από την Πάτρα. Είχε δημοτικό σχολείο από το 1943 όπου συνεχίζει να λειτουργεί έως σήμερα [1].

View Larger Map

Ιστορία

Το Γομοστό αναφέρεται πρώτη φορά σε Οθωμανικό έγγραφο φορολόγησης το 1461 και κατοικήτω τότε από 17 αρβανίτικες οικογένειες[2]. Το όνομα του χωριού προέρχεται από τους πρώτους οικιστές του , στην ίδια απογραφή του 1461 αναφέρονται και τα ονόματα των κατοίκων όπου η πλειοψηφία τους λέγονταν Γκομοστό[3]. Προφορική παράδοση αναφέρει οικιστή κάποιον με το όνομα Γομοστιώτης που ήρθε από το χωριό Πλάτανο της Τριταίας[4].

Το Γομοστό αναφέρεται σε όλες τις ενετικές απογραφές , στην Β΄Τουρκοκρατία αποτέλεσε τσιφλίκι του Χασάν Τσελεπή[5]. Το 1851 αναφέρεται με 890 κατοίκους[6]. Στο χωριό διατηρήται πηγάδι από την Τουρκοκρατία όπου από εκεί έπαιρνε νερό όλο το χωριό [7].

Το 1831 έγινε ληστεία σε ταξιδιώτες που περνούσαν από το χωριό και ο Γενικός επίτροπος Πελοποννήσου Θ. Κολοκοτρώνης υποχρέωσε σύμφωνα με την νομοθεσία της εποχής το Γομοστό και το γειτονικό χωριό Αποστόλου να αποζημιώσουν τους ταξιδιώτες[8].

Στην περιοχή μετά την επανάσταση του 1821 άρχισαν και κατέβαιναν τον χειμώνα ποιμένες από τα χωριά του Παναχαϊκού. Στο Γομοστό έρχονταν ποιμένες κυρίως από τη Ζουμπάτα όπου είχαν φτιάξει και καλύβες για την διαμονή τους, κι αργότερα εγκαταστάθηκαν εκεί μόνιμα[9]. Το χωριό αρχικά ήταν κτισμένο σε άλλη κοντινή θέση από την σημερινή όπου τα πρώτα σπίτια κτίστηκαν το 1865 όταν κατασκευάστηκε η σημερινή ΕΟ Πατρών-Πύργου και η σιδηροδρομική γραμμή το 1888[10]. Τοπική παράδοση λέει ότι οι κάτοικοι εγκατέλειψαν το παλιό χωριό λόγω ενός φονικού για να αποφύγουν βεντέτα εγκαταστάθηκαν στην σημερινή θέση[11].

Η οικογένεια Νιφόρα του Γομοστού ήταν οικιστές και ονοματοδότες του σημερινού χωριού Νιφοραίικα[12].

Με το ΒΔ 8/4/1835 αποτέλεσε οικισμό του δήμου Δύμης[13] . Με το ΦΕΚ 256Α - 28/08/1912 καταργήθηκαν οι δήμοι και το Γομοστό έγινε οικισμός της κοινότητας Καραίικων[14][15]. Με τον νόμο 2539/1997 περί "Συγκρότησης της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης" γνωστός σαν Σχέδιο Καποδίστριας έγινε οικισμός του δημοτικού διαμερίσματος Καραίικων του δήμου Μόβρης.

Παραπομπές

1. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 114
2. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 37
3. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 37
4. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 179
5. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 40
6. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 128
7. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ.191
8. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 43, 44, 45
9. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 46
10. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 47
11. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 190
12. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 179
13. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ.65
14. ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ.. σελ. 66
15. ↑ Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Διοικητικές μεταβολές / ΟΤΑ Κοινότητα Καρεΐκων Ν. Αχαΐας και Ήλιδος

Πηγές

* Ομάδα Αρχαιολογίας του τοπίου (ΟΜ.ΑΡ.Τ.) , Ιστορία Δυτικής Αχαΐας 2, Η κοινότητα Καραίικων στο χρόνο, επιμέλεια Βασίλη Χρονόπουλου, εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2001, ISBN 960-86814-3-X

Νομός Αχαΐας : Δήμος, Κοινότητα Πατρέων | Αιγείρας | Αιγίου | Ακράτας | Αροανίας | Βραχναίικων | Διακοπτού | Δύμης | Ερινεού | Καλαβρύτων | Λαρισσού | Λευκασίου | Μεσσάτιδος | Μόβρης | Παΐων | Παραλίας | Ρίου | Συμπολιτείας | Τριταίας | Φαρρών | Ωλενίας | Καλεντζίου | Λεοντίου | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Αχαΐας.