.
Περιφέρεια : Δυτικής Ελλάδας
Νομός : Αχαΐας
-- Δήμος Πατρέων --
Η Αγυιά είναι συνοικία της Πάτρας αλλά και ακρωτήριο. Η συνοικία είναι κτισμένη στην περιοχή του ομώνυμου ακρωτηρίου και χωρίζεται σε μέσα Αγυιά και έξω Αγυιά, είναι δε από τις μεγαλύτερες της πόλης. Με την μικρασιατική καταστροφή πολλοί πρόσφυγες που ήρθαν στην Πάτρα εγκαταστάθηκαν στην Αγυιά.
Ετυμολογία
Η γραφή της απαντάται και σαν Αγιά αλλά σήμερα έχει επικρατήσει επίσημα η γραφή Αγυιά. Για το όνομα υπάρχουν δύο κυρίως εκδοχές. Σύμφωνα με τον ιστορικό Στέφανο Θωμόπουλου το όνομα προέρχεται από τη λέξη aggio που σημαίνει όρμος, απάγκιο. Κατά πάσα όμως πιθανότητα το όνομα οφείλεται στην ύπαρξη καθολικής εκκλησίας ή καθολικού μοναστηριού, το οποίο υπήρχε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας στην περιοχή. Υπάρχει όμως και μια τρίτη εκδοχή που μοιάζει να είναι και η πιθανότερη. Το όνομα να προέρχεται από το Τουρκικό aya που σημαίνει παλάμη, χέρι. Ay στα Τουρκικά θα πει και μήνας ή σελήνη (ο πληθυντικός aya). Στην Τουρκία απαντιούνται πολλά χωριά με την κατάληξη aya καθώς και αρκετά γυναικεία ονόματα. Στα αραβικά ayah (αγυιά) σημαίνει σημάδι, ή θαύμα. Όπως και Αγιατολλάχ, το σημάδι του Θεού. Τέλος ayan στα τουρκικά, σημαίνει τους πρόκριτους τους αρχηγούς, τους αγάδες. Η σωστή γραφή είναι Αγυιά και όχι Αγιά.
Αθλητισμός
Στην Αγυιά σήμερα εδρεύουν πολλά αθλητικά σωματεία όπως ο Αχιλλέας. Στη συνοικία υπάρχει το Εθνικό Κλειστό Κολυμβητήριο, το πρώτο που κατασκευάστηκε στην Πάτρα και στα όριά της το Στάδιο της Παναχαικής.
Άλλοι σύλλογοι της περιοχής είναι οι:
* Η Α.Ε. Αγυιάς, που ιδρύθηκε το 1981 σαν ΑΟ Αγυιάς με χρώματα το κόκκινο και το άσπρο. Το 1987, όταν έπαιζε στην Β΄ Κατηγορία, συγχωνεύτηκε με το άλλο σωματείο της Αγυιάς, τον Πανιώνιο Αγυιάς, και το 1991 πήρε το σημερινό της όνομα. Το 2004 συγχωνεύτηκε εκ νέου, αυτή τη φορά με τον ΑΠΣ Αχιλλέα Πάτρας και δημιουργήθηκε ο ΑΕ Πανιώνιος Αχιλλέας Αγυιά. Η Αγυιά είχε και τμήμα καλαθοσφαίρισης το οποίο το 2004 παρέμεινε ανεξάρτητο.
* Ο Πανιώνιος Αγυιάς ιδρύθηκε το 1951 στη συνοικία Αγυιά της Πάτρας από Μικρασιάτες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Ήταν ποδοσφαιρικό σωματείο και είχε τα κλασικά κυανέρυθρα χρώματα του Πανιωνίου της Σμύρνης. Στον Πανιώνιο Πατρών έκανε τα πρώτα ποδοσφαιρικά του βήματα ο μεγάλος άσσος του πατραϊκού και του ελληνικού ποδοσφαίρου Κώστας Δαβουρλής. Αγωνίστηκε, έφηβος ακόμα, με τον Πανιώνιο στο πρωτάθλημα Γ΄ κατηγορίας της ΕΠΣ Αχαϊας τα έτη 1962-64, πριν μεταγραφεί στην Παναχαϊκή.
Το 1970-71 έπαιζε στη Β΄ κατηγορία. Το 1987 συγχωνεύτηκε με το άλλο σωματείο της περιοχής, τον ΑΟ Αγυιάς, και ίδρυσαν την Α.Ε. Αγυιάς.Το 2004 το ποδοσφαιρικό τμήμα του νέου συλλόγου συγχωνεύτηκε με τον ΑΠΣ Αχιλλέα Πάτρας και δημιουργήθηκε ο ΑΕ Πανιώνιος Αχιλλέας Αγυιά. Το τμήμα καλαθοσφαίρισης παρέμεινε ως Α.Ε. Αγυιάς.
Το ακρωτήριο και το έλος της Αγυιάς
Το ακρωτήριο της Αγυιάς
Το έλος από την οδό Κανελοπούλου
Το ακρωτήριο βρίσκεται ανάμεσα στην Πάτρα και το Ρίο. Επί τουρκοκρατίας λεγόταν Μύτικας και εκεί άραζαν τα ψαροκάικα όταν φυσούσαν δυνατοί άνεμοι στον Πατραϊκό αφού είναι απάνεμο.
Εκεί επίσης βρίσκεται και το έλος της Αγυιάς, προστατευόμενος παράκτιος υδροβιότοπος με μεγάλη οικολογική αξία, αφού χρησιμοποιείται σαν σταθμός από μεταναστευτικά πουλιά. Η έκταση του σήμερα έχει μειωθεί πολύ αφού βρίσκεται στα όρια της πόλης. Στο έλος ζει και ένα σπάνιο είδος ερπετού, προστατευόμενο είδος από την ελληνική και διεθνή νομοθεσία, ο Τρίτωνας (Triturus vulgaris), ο οποίος αναπαράγεται σε νερόλακκους. Τα τελευταία χρόνια, λόγω τον μπαζωμάτων, έχει απομείνει μόνο ένας νερόλακκος και ο πληθυσμός του Τρίτωνα έχει μειωθεί και κινδυνεύει με εξαφάνιση. Στο έλος υπάρχουν και άλλα είδη, όπως νεροχελώνες και πολλά είδη αμφίβιων. Παλαιότερα στο έλος ζούσε και ένα σπάνιο είδος μικρού ψαριού το οποίο εξαφανίστηκε λόγω της μείωσης του νερού από το μπάζωμα.[1] Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί κίνηση των πρώην ιδιοκτητών του έλους με στόχο την επανάκτηση των παλαιών τους οικοπέδων αφού ο λόγος απαλλοτροίωσης αυτών, δηλαδή η δημιουργία οικολογικού πάρκου, δεν έχει υλοποιηθεί.
Σήμερα στο ακρωτήριο και δίπλα στο έλος υπάρχουν αθλητικές εγκαταστάσεις καθώς η πλαζ του ΕΟΤ.
Προάστια και περιοχές της Πάτρας Δημοτικά Διαμερίσματα |
Νομός Αχαΐας : Δήμος, Κοινότητα Πατρέων | Αιγείρας | Αιγίου | Ακράτας | Αροανίας | Βραχναίικων | Διακοπτού | Δύμης | Ερινεού | Καλαβρύτων | Λαρισσού | Λευκασίου | Μεσσάτιδος | Μόβρης | Παΐων | Παραλίας | Ρίου | Συμπολιτείας | Τριταίας | Φαρρών | Ωλενίας | Καλεντζίου | Λεοντίου | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Αχαΐας. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License