.

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής

Το Υψιλάντι (Ypsilanti, προφ. Ιπσιλάντι) είναι πόλη των ΗΠΑ στην πολιτεία Μίσιγκαν, στην κομητεία Γουάστενω (Washtenaw County), που συχνά αποκαλείται και Ypsi για συντομία, αλλά συχνά προφέρεται λανθασμένα /ˌjɪpsɨˈlænti/ («Γιουπσιλάντι») από τους ξένους. Σύμφωνα με την απογραφή του 2000 είχε πληθυσμό 22.362 κατοίκους. Ο δήμος συνορεύει στα βόρεια με τον δήμο Σουπήριορ. Το γεωγραφικό κέντρο του Υψιλάντι συμπίπτει με τη διασταύρωση του ποταμού Χιούρον με την εθνική οδό Ντητρόιτ - Σικάγου.

Η πόλη βρίσκεται σε μέσο υψόμετρο 219 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικές συντεταγμένες 42°14΄34΄΄ βόρειο πλάτος και 83°37΄6΄΄ δυτικό μήκος. Το «μότο» του Υψιλάντι είναι «Υπερηφάνεια-διαφορετικότητα-κληρονομιά».

Ιστορία

Η προτομή του Δημητρίου Υψηλάντη στη βάση του υδατόπυργου του Υψιλάντι

Στην τοποθεσία υπήρχε αρχικώς ένας εμπορικός σταθμός, που ιδρύθηκε το 1809 από τον Γκαμπριέλ Γκοντφρουά, ένα Γαλλοκαναδό γουνέμπορο από το Μοντρεάλ. Μόνιμος οικισμός ιδρύθηκε στην ανατολική όχθη του Χιούρον το 1823 από τον ταγματάρχη Τόμας Γούντραφ (Thomas Woodruff). Αναγνωρίσθηκε ως χωριό στα Εδάφη του Μίσιγκαν με το όνομα Γούντραφ'ς Γκρόουβ (Woodruff's Grove). Μία ξεχωριστή κοινότητα λίγο μακρύτερα, στη δυτική όχθη του ποταμού, ιδρύθηκε τον Απρίλιο 1825 με το όνομα Υψιλάντι, προς τιμή του Δημητρίου Υψηλάντη, αγωνιστή και στρατηγού στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Το Γούντραφ'ς Γκρόουβ μετονομάσθηκε σε Υψιλάντι το 1829 και τελικώς οι δύο οικισμοί συνενώθηκαν υπό το όνομα αυτό, αναγνωριζόμενοι επίσημα ως χωριό στις 19 Ιουνίου 1832. Στις 4 Φεβρουαρίου 1858 το χωριό αναγνωρίσθηκε ως «πόλη».

Μία προτομή του Δημητρίου Υψηλάντη πλαισιούμενη από μία ελληνική και μία αμερικανική σημαία βρίσκεται στη βάση του υδατόπυργου του Υψιλάντι, ορόσημου για την περιοχή.
Το Υψιλάντι και η αυτοκινητοβιομηχανία

Το Υψιλάντι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Από το 1920 ως το 1922, η Apex Motors παρήγε εδώ το αυτοκίνητο "ACE", ενώ στην πόλη αυτή ο Πρέστον Τάκερ (του οποίου η οικογένεια είχε την επιχείρηση Ypsilanti Machine Tool Company) σχεδίασε και κατασκεύασε τα πρωτότυπα του Tucker Torpedo το 1948. Η ιστορία του έγινε ευρύτερα γνωστή από την ομώνυμη κινηματογραφική ταινία του Φράνσις Φορντ Κόπολα.

Το 1945 οι Χένρι Κάιζερ και Τζόζεφ Φρέιζερ αγόρασαν το εργοστάσιο βομβαρδιστικών αεροσκαφών B-24 Liberator από τη Ford Motor Company και άρχισαν να κατασκευάζουν εκεί τα ομώνυμο μοντέλο αυτοκινήτου (Kaiser and Frazer) το 1947. Το τελευταίο Kaiser που κατασκευάσθηκε στο Υψιλάντι άφησε τη γραμμή συναρμολόγησης το 1953, όταν η εταιρεία συγχωνεύθηκε με την Willys-Overland και μετακόμισε στο Τολήντο του Οχάιο. Η General Motors αγόρασε το εργοστάσιο των Kaiser-Frazer στο Υψιλάντι.

Το Υψιλάντι είναι επίσης η έδρα του τελευταίου καταστήματος της εταιρείας αυτοκινήτων Hudson. Στη θέση του βρίσκεται σήμερα το «Μουσείο Αυτοκινητικής Κληρονομιάς του Υψιλάντι» (Ypsilanti Automotive Heritage Museum). Από τα σημαντικότερα εκθέματα της συλλογής αυτής είναι ένα αγωνιστικό μοντέλο Fabulous Hudson Hornet (που ενέπνευσε τον χαρακτήρα "Doc Hudson" στην πρόσφατη ταινία κινούμενων σχεδίων Cars).
Πολιτική Ιστορία

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, από κοινού με τη γειτονική πόλη Ανν Άρμπορ (βλ.λ.), οι πολίτες του Υψιλάντι μείωσαν την ποινή για χρήση και πώληση μαριχουάνας σε 5 δολάρια ("the Ypsilanti Marijuana Initiative"). Δέκα χρόνια αργότερα, το πρόστιμο αυτό αυξήθηκε στα 25 δολάρια σε αμφότερες τις πόλεις. Το 1979, όταν ο Φαζ Χουσαΐν (Faz Husain) εκλέχθηκε στο δημοτικό συμβούλιο του Υψιλάντι, υπήρξε ο πρώτος Μουσουλμάνος και ο πρώτος Ινδός που εκλέχθηκε ποτέ σε δημόσιο αξίωμα στην ιστορία του Μίσιγκαν.

Σημερινός (2009) εκλεγμένος δήμαρχος του Υψιλάντι είναι ο Πωλ Σρέιμπερ (Paul Schreiber) και δήμαρχος-μάνατζερ ο Edward B. Koryzno, Jr.
Τοπογραφία

Ο δήμος έχει συνολική έκταση 11,7 τετραγωνικά χιλιόμετρα, από τα οποία το 0,3 καλύπτεται από ύδατα (ποσοστό 2,45%), κυρίως του ποταμού Χιούρον που διαρρέει την πόλη. Το Υψιλάντι βρίσκεται στο δυτικό άκρο της μητροπολιτικής περιοχής Ντητρόιτ/Γουίντσορ. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 τα προάστιά του έχουν ενωθεί ως οικιστικός ιστός με αυτά του Ανν Άρμπορ, στους οδικούς άξονες Washtenaw Avenue και Packard Road.

Ταχυδρομικοί κωδικοί ZIP της περιοχής είναι οι 48197 και 48198.
Δημογραφικά

Η εξέλιξη του πληθυσμού του Υψιλάντι στις επίσημες απογραφές φαίνεται στον πίνακα:

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΨΙΛΑΝΤΙ `Eτος απογραφής Κάτοικοι
1930 10143
1940 12.121
1950 18.302
1960 20.957
1970 29.538
1980 24.031
1990 24.818
2000 22.362

Σύμφωνα με την απογραφή του 2000, υπάρχουν στην πόλη 8.551 νοικοκυριά και 3.377 οικογένειες. Η πυκνότητα πληθυσμού είναι 1962 κάτοικοι/km². Η φυλετική σύνθεση του πληθυσμού είναι 61,40% λευκοί, 30,58% μαύροι, 0,44% Ινδιάνοι, 3,18% Ασιάτες, 1,39% άλλων φυλών και 3,01% μιγάδες. Η διάμεση ηλικία ήταν τα 24 χρόνια, ενώ σε 1000 γυναίκες αντιστοιχούσαν 898 άνδρες.

Το διάμεσο εισόδημα για ένα νοικοκυριό στην πόλη ήταν 28.610 δολάρια, ενώ για μια οικογένεια 40.793. Το κατά κεφαλήν εισόδημα για την πόλη ήταν 16.692 δολάρια. Το 16,9% των οικογενειών και το 25,8% του πληθυσμού ήταν κάτω από το όριο της φτώχειας.
Εκπαίδευση
Το «Πανεπιστημιακό Πάρκο» (University Park) στο κάμπους του Πανεπιστημίου του Ανατολικού Μίσιγκαν.

Τα δημόσια σχολεία του Υψιλάντι επαρκούν για τις ανάγκες του πληθυσμού. Η πόλη είναι η έδρα του Πανεπιστημίου του Ανατολικού Μίσιγκαν (Eastern Michigan University), που ιδρύθηκε το 1849 ως Michigan State Normal School. Σήμερα το πανεπιστήμιο αυτό έχει πάνω από 22.000 προπτυχιακούς και πάνω από 4.800 μεταπτυχιακούς φοιτητές[1]. Το ίδρυμα είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ζωή του Υψιλάντι και είναι αυτό που κρατά τη διάμεση ηλικία του πληθυσμού τόσο χαμηλή.
Πολιτισμός
Ο υδατόπυργος του Υψιλάντι. Στη βάση του διακρίνεται η προτομή του Δημητρίου Υψηλάντη και οι σημαίες.

Από το 1979 η πόλη είναι γνωστή για τα θερινά φεστιβάλ στη συνοικία "Depot Town", κατά μήκος του ποταμού. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν τα Heritage Festival, Elvis Festival, Orphan Car Festival, Summer Beer Festival και ένα Latino festival.

Πάνω από το Πάρκο Ρίβερσάιντ υψώνεται το ομώνυμο Κέντρο Τεχνών (Riverside Arts Center), μη κερδοσκοπικό ίδρυμα (1994) που περιλαμβάνει μικρό θέατρο 115 θέσεων, πινακοθήκη και μικρές αίθουσες συνεδρίων.

Η διεθνούς φήμης ζωγράφος Φέι Κλάινμαν μετακόμισε στο Υψιλάντι λίγο πριν το 1990 με τον σύζυγό της πιανίστα Εμμανουέλ Λέβενσον.

Η Domino's Pizza ιδρύθηκε στο Υψιλάντι το 1960, κοντά στην πανεπιστημιούπολη του Πανεπιστημίου του Ανατολικού Μίσιγκαν.

Στη μουσική

Το δημοτικό συμβούλιο του Υψιλάντι ανακήρυξε το 1983 ως «επίσημο τραγούδι» της πόλης το "Back To Ypsilanti" του Lee Osler.
Ο Ίγκυ Ποπ μεγάλωσε σε τροχόσπιτο στο Coachville trailer park του διαμερίσματος Πίτσφιλντ του Υψιλάντι μέχρι το τέλος της εφηβείας του.
Η πόλη είναι το θέμα του τραγουδιού του Sufjan Stevens "For The Widows In Paradise, For The Fatherless In Ypsilanti", στο άλμπουμ του Michigan (2003).
Η πόλη είναι η πατρίδα των συγκροτημάτων The Deluxtone Rockets και Wolf Eyes.
Ο Joe Henry περιέλαβε το ορχηστρικό κομμάτι "Ypsilanti" στο άλμπουμ των Loudon Wainwright III "Strange Weirdos: Music From and Inspired by the Film Knocked Up" (2007). Θρυλείται ότι ο μουσικός ζούσε παλιά στην πόλη.
Ο Έλβις Κοστέλο αναφέρει το Υψιλάντι στο τραγούδι του "Sulphur to Sugarcane" από το άλμπουμ "Secret Profane & Sugarcane" (2009).
Υπενθυμίζεται και το τραγούδι του Ντάνιελ Μέι "Girl From Ypsilanti", από το σάουντρακ της ταινίας Fight Club.

Αξιοθέατα

Το Υψιλάντι διαθέτει το δεύτερο μεγαλύτερο ιστορικό κέντρο πόλεως στην πολιτεία του Μίσιγκαν, μετά από αυτό της πολύ μεγαλύτερης πόλης Γκράντ Ράπιντς. Ενδιαφέρον ακόμα παρουσιάζουν:

Η βιβλιοθήκη (Ypsilanti District Library)
Το Ιστορικό Μουσείο (σε βικτωριανού ρυθμού μέγαρο του 1860)
Το «Μουσείο Αυτοκινητικής Κληρονομιάς του Υψιλάντι»
Το Μουσείο Πυροσβεστικής του Μίσιγκαν
Ο υδατόπυργος (κτίσμα του 1890)
Η εκκλησία των Μεθοδιστών
Το κοιμητήριο Χάιλαντ
Το Αεροπορικό Μουσείο Yankee στο κοντινό αεροδρόμιο Willow Run

Προσωνύμια

Η πόλη συχνά αποκαλείται και Ypsi για συντομία, ιδίως στον προφορικό λόγο και από τους ντόπιους. Επειδή πολλοί από τους παλαιούς κατοίκους είχαν μεταναστεύσει εδώ από τα Αππαλάχια, κάποιες γειτονιές (ιδίως στο ανατολικό άκρο της πόλεως) αποκαλούνται κάποτε "Ypsitucky" Το βιβλίο της Χάριετ Άρνοου The Dollmaker, που έγινε και ταινία με τη Τζέιν Φόντα, είχε ως θέμα του τις ζωές αυτών των "Ypsituckians."

Πρόσφατα (2008 κ.ε.), η χρήση του όρου "Ypsitucky" θεωρήθηκε υποτιμητική[2][3][4][5][6].
Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ο επίσημος ιστοτόπος του Υψιλάντι
Γραφείο επισκεπτών
Η Ιστορική Εταιρεία του Υψιλάντι
Εμπορικό Επιμελητήριο του Υψιλάντι
Αρχή Αναπτύξεως του Ιστορικού Κέντρου
Downtown Association of Ypsilanti
Virtual περιήγηση
Το Υψιλάντι στην Arbor Wiki

Παραπομπές

«Eastern Michigan University Website - Fast Facts».
Miller, Jordan (2009-06-21). «'Ypsitucky Supper' planned next week, but term raises some eyebrows». Ann Arbor News. Ανακτήθηκε στις 2009-08-03.
Davis, Merlene (2009-05-29). «A dirty word you might not have heard: Ypsitucky"». Lexington Herald-Leader. Ανακτήθηκε στις 2009-05-29.
Gantert, Tom (2009-03-20). «Planned "YpsiTucky" music festival draws criticism over event's name». Ann Arbor News. Ανακτήθηκε στις 2009-08-03.
Mulcahy, John (2009-05-29). «"Ypsitucky" debate heads toward Ypsilanti City Council; city officials hope to resolve issue with festival promoter». Ann Arbor News. Ανακτήθηκε στις 2009-08-03.
Mulcahy, John (2009-06-10). «Updated: Depot Town group will drop "Ypsitucky" from name of music festival planned in Ypsilanti». Ann Arbor News. Ανακτήθηκε στις 2009-08-03.

Πολιτική διαίρεση των Ηνωμένων Πολιτειών

Πολιτείες

Ομοσπονδιακή περιοχή

Περιφέρεια της Κολούμπια

Νησιωτικές περιοχές

Αμερικανικές Παρθένοι Νήσοι | Αμερικανική Σαμόα | Βόρειες Μαριάνες Νήσοι | Γκουάμ | Πουέρτο Ρίκο

Εξωτερικά Νησιά

Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License