.

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής

Το Κολοράντο (αγγλικά:Colorado) (προφέρεται kɒləˈrædoʊ )[6] είναι μια πολιτεία των ΗΠΑ που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος των Νότιων Βραχωδών Ορέων καθώς και το βορειοανατολικό τμήμα του Οροπεδίου του Κολοράντο και την δυτική άκρη των Μεγάλων Πεδιάδων. Το Κολοράντο είναι μέρος των Δυτικών Ηνωμένων Πολιτειών, των Νοτιοδυτικών Ηνωμένων Πολιτειών, και των Ορεινών Πολιτειών. Το Κολοράντο είναι η 8η σε έκταση και η 22η σε πληθυσμό από τις 50 Ηνωμένες Πολιτείες.

View Larger Map

Η πολιτεία πήρε το όνομα της από τον Ποταμό Κολοράντο, τον οποίο οι πρώτοι Ισπανοί εξερευνητές ονόμασαν τον Río Colorado λόγω της ερυθρόχρωμης (Ισπανικά:colorado) λάσπης που ο ποταμός μετέφερε από τα βουνά. Στις 1 Αυγούστου 1876, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Οδυσσεύς Γκραντ υπέγραψε μια διακήρυξη που δεχόταν το Κολοράντο ως 38η πολιτεία. Το Κολοράντο αποκαλείται "Εκατονταετής Πολιτεία (Centennial State)" επειδή έγινε δεκτή στην Ένωση το 1876, το εκατοστό έτος της Διακήρυξης Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το Κολοράντο συνορεύει με την βορειοδυτική πολιτεία του Ουαϊόμινγκ στα βόρεια, τις μεσοδυτικές πολιτείες της Νεμπράσκα και του Κάνσας στα βορειοανατολικά και τα ανατολικά, στα νότια με το Νέο Μεξικό και ένα μικρό τμήμα της νότιας πολιτείας της Οκλαχόμα, και στα δυτικά με την Γιούτα. Οι τέσσερις πολιτείες του Κολοράντο, του Νέου Μεξικού, της Αριζόνα, και της Γιούτα συναντώνται σε ένα κοινό σημείο γνωστό ως οι Τέσσερις Γωνίες, το οποίο είναι γνωστό ως η καρδιά των Αμερικανικών Μεσοδυτικών. Το Κολοράντο είναι μία από τις τρεις μόνο πολιτείες χωρίς φυσικά σύνορα, με τις άλλες δύο να είναι το Ουαϊόμινγκ και η Γιούτα. Το Κολοράντο είναι αξιοσημείωτο για το ζωντανό τοπίο του από βουνά, δάση, τις υψηλές πεδιάδες, ταμέσα, τα φαράγγια, τα οροπέδια, τους ποταμούς, και τις ερήμους.

Το Ντένβερ είναι η πρωτεύουσα και η πολυπληθέστερη πόλη του Κολοράντο. Οι κάτοικοι της πολιτείας είναι γνωστοί τυπικά ως "Coloradans", αν και ο παλαιός όρος "Coloradoan" χρησιμοποιείται ακόμη.[7][8]

Γεωγραφία

Τα σύνορα του Κολοράντο ήταν αρχικά ορισμένα ως γραμμές γεωγραφικού πλάτους και μήκους, κάνοντάς το σχήμα του ένα τετράπλευρο γεωγραφικού πλάτους-γεωγρααφικού μήκους* το οποίο εκτείνεται από 37°Β έως 41°Β γεωγραφικό πλάτος 102°03'Δ έως 109°03'Δ γεωγραφικό μήκος.[9] Το Κολοράντο, το Ουαϊόμινγκ και η Γιούτα είναι οι μόνες πολιτείες των οποίων τα σύνορα είναι γραμμές - παράλληλοι και μεσημβρινοί.
Η Οροσειρά Τένμαιλ κοντά στο Λήντβιλ, Κολοράντο
Όρη

Η κορυφή του Όρους Έλμπερτ με 14.440 ft (4.401 m) υψόμετρο στην Κομητεία Λέικ είναι το υψηλότερο σημείο του Κολοράντο και των Βραχωδών Ορέων.[2] Το Κολοράντο είναι η μόνη πολιτεία των ΗΠΑ που βρίσκεται πάνω από 1.000 m (3.281 ft) υψόμετρο. Το σημείο όπου ο ποταμός Αρικάρι εκρέει από την Κομητεία Γιούμα, Κολοράντο), και εισρέει στην Κομητεία Τσεγιέν, Κάνσας, είναι το χαμηλότερο σημείο στο Κολοράντο σε υψόμετρο 1.011 μέτρων. Αυτό το σημείο φέρει την διάκριση του να είναι το υψηλότερο σημείο χαμηλότερο υψομέτρου από κάθε πολιτεία.[3][10]
Βουνά κοντά στο Μπρέκενριτζ, Κολοράντο.
View from near the summit of Mount Belford near the Continental Divide.
The tallest sand dunes in North America in Great Sand Dunes National Park and Preserve in southern Colorado.

Πεδιάδες

Λίγο παραπάνω από το ένα τρίτο της έκτασης του Κολοράντο είναι επίπεδη και λοφώδης γη. Ανατολικά των Βραχωδών Ορέων είναι οι Ανατολικές Πεδιάδες του Κολοράντο των Υψηλών Πεδιάδων, το τμήμα των Μεγάλων Πεδιάδων μέσα στο Κολοράντο με υψόμετρα που κυμαίνονται από περίπου 3.350 έως 7.360 ft (1.020 έως 2.240 m).[11] Οι μεσοδυτικές πολιτείες με πεδιάδες του Κάνσας και της Νεμπράσκα συνορεύουν με το Κολοράντο tστα ανατολικά και βορειοανατολικά. Οι πεδιάδες του Κολοράντο συχνά θεωρούνται λιβάδια, αλλά ουσιαστικά μπορεί να περιέχουν τεμάχια δάση φυλλοβόλων, butte, και φαράγγια, παρομοίως με τις υψηλές πεδιάδες στο Νέο Μεξικό επίσης. Το Ανατολικό Κολοράντο καλύπτεται τώρα κυρίως από χωράφια, μαζί με μικρά αγροτικά χωριά και κωμοπόλεις. Οι κατακρημνίσεις είναι καλές, με μέσο όρο από 15 έως 25 in (380 έως 630 mm) ετησίως.[12] Τα καλοκαίρια στις πεδιάδες είναι κανονικά ζεστά και ξηρά, ενώ οι χειμώνες είναι συχνά αρκετά κρύοι, με χιόνι, και παγωμένοι. Το καλαμπόκι, το σιτάρι, το σανό, η σόγια, και η βρώμη είναι τυπικά προϊόντα, και οι περισσότερες κωμοπόλεις και χωριά σε αυτή την περιοχή υπερηφανεύονται για έναν πύργο νερού και έναν ανελκυστήρα σιτηρών. Όπως και με την καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων, το Ανατολικό Κολοράντο έχει καλή ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, όπως τα ράντσα βοοειδών και τις φάρμες χοίρων και νερό για άρδευση είναι διαθέσιμο από το South Platte, τον Ποταμό Αρκάνσας, και μερικά άλλα ρεύματα, και επίσης από υπόγειες πηγές, περιλαμβανομένων των αρτεσιανών φρεάτων. Όμως, η εντατική χρήση νερού του εδάφους από πηγάδια για άρδευση έχει προκαλέσει την μείωση των αποθεμάτων υπόγειου νερού.

Φροντ Ρέιτζ
Η οροσειρά Front δυτικά του Ντένβερ

Ο περισσότερος πληθυσμός του Κολοράντο κατοικεί κατά μήκος της ανατολικής άκρης των Βραχωδών Ορέων στον Αστικός Διάδρομος Οροσειράς Front μεταξύ του Τσεγιέν, Ουαϊόμινγκ, και του Πουέμπλο, Κολοράντο. Αυτή η περιοχή προστατεύεται μερικώς από επικρατούσες θύελλες που φυδούν από την περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού από τα τα υψηλά Rockies στο μέσο του Κολοράντο. Τα μόνα άλλα σημαντικά κέντρα πληθυσμού είναι στο Γκραντ Τζάνκσιον και το Ντουράνγκο στο άκρο δυτικό Κολοράντο.

Ηπειρωτικό Χώρισμα
Το Ηπειρωτικό Χώρισμα βυθίζεται μέχρι τα 11.990 ft (3.655 m) στο Loveland Pass.

Το Ηπειρωτικό Χώρισμα εκτείνεται κατά μήκος της κορυφής των Βραχωδών Ορέων. Η περιοχή του Κολοράντο στα δυτικά του Ηπειρωτικού Χωρίσματος ονομάζεται Western Slope of Colorado. Το αποστραγγισμένο νερό δυτικά του Ηπειρωτικού Χωρίσματος ρέει στα νοτιοδυτικά μέσω του Ποταμού Κολοράντο και του Γκριν Ρίβερ μέσα στον Κόλπο της Καλιφόρνια.

Στο εσωτερικό των Βραχωδών Ορέων υπάρχουν αρκετά μεγάλα επίσης καλούμενα "πάρκα" ή υψηλές ευρείες λεκάνες. Στα βόρεια, στην ανατολική πλευρά του Ηπειρωτικού Χωρίσματος βρίσκεται το North Park of Colorado. Το North Park αποστραγγίζεται από τον βόρειος ποταμός Πλατ, ο οποίος ρέει βόρεια στο Ουαϊόμινγκ και τη Νεμπράσκα. Μόλις στα νότια του Νορθ Παρκ, αλλά στην δυτική πλευρά του Ηπειρωτικού Χωρίσματος, είναι το Μίντλ Παρκ, το οποίο παροχετεύεται από τον ποταμό Κολοράντο. Το Σάουθ Παρκ είναι η περιοχή των πηγών του Νότιο Ποταμού Πλατ.
Κυβέρνηση και πολιτικά

Κύριο λήμμα: Νόμος και κυβέρνηση του Κολοράντο

Το Πολιτειακό Καπιτώλιο του Κολοράντο στο Ντένβερ
Πολιτειακή κυβέρνηση

Όπως όλες οι πολιτείες, το πολιτειακό σύνταγμα του Κολοράντο προβλέπει τρεις κλάδους κυβέρνησης: τον νομοθετικό, τον εκτελεστικό, και τον δικαστικό κλάδο. Ο Κυβερνήτης είναι επικεφαλής του εκτελεστικού κλάδου της πολιτείας. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Κολοράντο είναι το ανώτατο δικαστήριο στην πολιτεία. Το πολιτειακό νομοθετικό σώμα είναι η Γενική Συνέλευση του Κολοράντο, η οποία αποτελείται από δύο σώματα, την Βουλή των Αντιπροσώπων και την Γερουσία.
Αποτελέσματα εκλογών κυβερνήτη Έτος Ρεπουμπλικανικό Δημοκρατικό
2010 11.3% 199,034 51.0% 912,005
2006 40.16% 625,886 56.98% 888,096
2002 62.62% 884,584 33.65% 475,373
1998 49.06% 648,202 48.43% 639,905
1994 38.70% 432,042 55.47% 619,205
1990 35.43% 358,403 61.89% 626,032

Η Βουλή έχει 65 μέλη και η Γερουσία έχει 35. Τρεχόντως, η Βουλή ελέγχεται από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα με μια πλειοψηφία μίας έδρας και η Γερουσία ελέγχεται από το Δημοκρατικό Κόμμα. Η Γενική Συνέλευση του Κολοράντο του 2005 ήταν η πρώτη που ελεγχόταν από τους Δημοκρατικούς σε σαράντα χρόνια. Ο παρών κυβερνήτης είναι ο Δημοκρατικός Τζο Χίκενλουπερ.
Ένας μεγεθύνσιμος χάρτης των 64 κομητειών της πολιτείας του Κολοράντο
Κομητείες

Κύριο λήμμα: Κομητείες του Κολοράντο

Βλέπε επίσης:Κατάλογος κομητειών στο Κολοράντο

Η πολιτεία του Κολοράντο διαιρείται σε 64 κομητείες.[13] Οι κομητείες είναι σημαντικές μονάδες διοίκησης στο Κολοράντο αφότου η πολιτεία δεν έχει δευτερεύουσες πολιτικές υποδιαιρέσεις όπως οι δήμοι.

Colorado--The Bright Romance of American History, F. C. Grable

Mesa Verde National Park, Colorado, United States. Dept. of the Interior

Rocky Mountain [Colorado] National Park, United States Dept. of the Interior

Παραπομπές

↑ Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: April 1, 2010 to July 1, 2012 (CSV). 2012 Population Estimates. United States Census Bureau, Population Division. December 2012. Ανακτήθηκε στις 2012-12-20.
↑ to: 2,0 2,1 Mount Elbert. NGS data sheet. U.S. National Geodetic Survey. Ανακτήθηκε στις October 20, 2011.
↑ to: 3,0 3,1 3,2 Elevations and Distances in the United States. United States Geological Survey. 2001. Ανακτήθηκε στις October 21, 2011.
↑ to: 4,0 4,1 Elevation adjusted to North American Vertical Datum of 1988.
↑ The summit of Mount Elbert is the highest point of the Rocky Mountains of North America.
↑ Colorado - Definition. Merriam-webster.com. 2010-08-13. Ανακτήθηκε στις 2011-06-05.
↑ Writers Style Guide, Colorado State University. Retrieved January 19, 2009.
↑ Quillen, Ed (2007-03-18). Coloradoan or Coloradan. Denverpost.com. Ανακτήθηκε στις 2010-07-30.
↑ Forty-third United States Congress (March 3, 1875). An Act to Enable the People of Colorado to Form a Constitution and State Government, and for the Admission of the Said State into the Union on an Equal Footing with the Original States (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις May 7, 2008. Ανακτήθηκε στις April 14, 2008.
↑ U.S. Geological Survey. Elevations and Distances. Ανακτήθηκε στις September 8, 2006.
↑ Colorado County Highpoints. Ανακτήθηκε στις February 27, 2012.
↑ Doesken, Nolan J. (January 2003). Climate of Colorado. Colorado Climate Center – Department of Atmospheric Science – Colorado State University. Ανακτήθηκε στις January 25, 2009.
↑ Colorado Counties. State of Colorado, Department of Local Affairs. January 8, 2007. Ανακτήθηκε στις January 30, 2007.

Περαιτέρω ανάγνωση

Explore Colorado, A Naturalist's Handbook, The Denver Museum of Natural History and Westcliff Publishers, 1995, ISBN 1-56579-124-X for an excellent guide to the ecological regions of Colorado.
The Archeology of Colorado, Revised Edition, E. Steve Cassells, Johnson Books, Boulder, Colorado, 1997, trade paperback, ISBN 1-55566-193-9.
Chokecherry Places, Essays from the High Plains, Merrill Gilfillan, Johnson Press, Boulder, Colorado, trade paperback, ISBN 1-55566-227-7.
The Tie That Binds, Kent Haruf, 1984, hardcover, ISBN 0-03-071979-8, a fictional account of farming in Colorado.
Railroads of Colorado: Your Guide to Colorado's Historic Trains and Railway Sites, Claude Wiatrowski, Voyageur Press, 2002, hardcover, 160 pages, ISBN 0-89658-591-3

Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Άλλες πληροφορίες σχετικές με το θέμα Κολοράντο
μπορείτε να βρείτε ψάχνοντας στα αδελφικά έργα της Βικιπαίδειας:

State government

Colorado state government website
Colorado Department of Transportation
Colorado highway maps
Colorado Travel Map
Colorado counties
Colorado municipalities
Colorado special districts
Colorado tourism
Colorado State and County Government Websites
List of searchable databases produced by Colorado state agencies hosted by the American Library Association Government Documents Roundtable.

Federal government

Energy & Environmental Data for Colorado
USGS Colorado state facts, real-time, geographic, and other scientific resources of Colorado
United States Census Bureau
Colorado QuickFacts
Colorado economic data
Colorado housing data
Colorado social data
USDA ERS Colorado state facts

Other

Colorado County Evolution
Ask Colorado
2000 Census of Population and Housing for Colorado
Mountain and Desert Plants of Colorado and the Southwest,
Climate of Colorado

Πολιτική διαίρεση των Ηνωμένων Πολιτειών

Πολιτείες

Ομοσπονδιακή περιοχή

Περιφέρεια της Κολούμπια

Νησιωτικές περιοχές

Αμερικανικές Παρθένοι Νήσοι | Αμερικανική Σαμόα | Βόρειες Μαριάνες Νήσοι | Γκουάμ | Πουέρτο Ρίκο

Εξωτερικά Νησιά

Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License