.
Το Βουλκάνο ή Βουρκάνου (ιταλικά Vulcano, σικελικά Vurcanu) είναι ηφαιστειογενές νησί του Αρχιπελάγους των Αιολίδων, ευρισκόμενο 14 ναυτικά μίλια βόρεια της Σικελίας. Στην πραγματικότητα αποτελείται από δύο νησιά, το Βουλκάνο και το Βουλκανέλο, τα οποία ενώνονται με έναν ισθμό που σκεπάζεται από τη θάλασσα όταν έχει τρικυμία.
Η έκτασή του ανέρχεται σε 21 τ.χμ., ο πληθυσμός σε 715 κατοίκους (απογραφή 2001) και διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Λίπαρι. Η απόσταση μεταξύ Βουλκάνο και Λίπαρι είναι λίγο μικρότερη από μισό μίλι.
Το νησί ζει κυρίως από τον τουρισμό που συγκεντρώνει χάρη στις ιαματικές πηγές και τα λασπόλουτρα. Παράγει επίσης κρασί ίδιας ποιότητας με το σαντορινιό - τα αμπέλια εισήχθησαν το 19ο αιώνα από το Βρετανό Τζέιμς Στίβενσον, ο οποίος κατείχε το βόρειο κομμάτι του κυρίως νησιού από το 1860, αλλά το εγκατέλειψε μετά την επανενεργοποίηση του ηφαιστείου το 1888.
Γεωλογικά χαρακτηριστικά
Το Βουλκάνο είναι ένα από τα τέσσερα ενεργά ηφαίστεια της Ιταλίας, φιλοξενώντας πέντε κρατήρες:
Στο νότο βρίσκονται οι Μόντε Άρια (υψόμετρο 501 μέτρα), Μόντε Σαρατσένο (481) και Μόντε Λουτσία (188) - στρωματοηφαιστειακής προέλευσης και οι τρεις, βρίσκονται σε διαδικασία σχηματισμού κοινής καλδέρας.
Στο βορρά βρίσκεται το Βουλκανέλο (123), το οποίο αναδύθηκε από τη θάλασσα το 183 π.Χ..
Στο κέντρο του νησιού βρίσκεται ο κώνος Φόσα που φιλοξενεί το Μεγάλο Κρατήρα (Gran Cratere). Ο κρατήρας σχηματίζει την καλδέρα Λέντια.
Ο κρατήρας με την πιο έντονη πρόσφατη δραστηριότητα είναι ο Μεγάλος - υπολογίζεται ότι από τις αρχές της 4ης χιλιετίας π.Χ. μέχρι σήμερα έχει προκαλέσει τουλάχιστον επτά μείζονες εκρήξεις, με τελευταία αυτήν των ετών 1888-1890 που προκάλεσε δεκάδες θανάτους. Η έκρηξη αυτή προσέφερε πολύτιμα στοιχεία στον - αυτόπτη μάρτυρα - Τζουζέπε Μερκάλι, τα οποία συντέλεσαν στη θεμελίωση της ηφαιστειολογίας ως σύγχρονης επιστήμης.
Προέλευση του ονόματος
Για την ιστορία της περιοχής, βλ. Ιστορία των Αιολίδων Νήσων
Οι Αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν το νησί Θηρασία και Θέρμεσσα και πίστευαν ότι στα έγκατά του κατοικούσε κατά καιρούς ο Ήφαιστος - ο Στράβων το ονομάζει «ἱερὰν Ἡφαίστου». Η σημερινή ονομασία προέρχεται από τους Ρωμαίους, οι οποίοι εντόπιζαν εκεί το εργαστήριο του Βούλκαν (το αντίστοιχο του Ηφαίστου στη ρωμαϊκή μυθολογία). Όταν έβλεπαν καπνό ή φωτιά να βγαίνει από τους κρατήρες, πίστευαν ότι πλησίαζε πόλεμος, επειδή θεωρούσαν πως ο Βούλκαν κατασκεύαζε νέα όπλα για το θεό Μαρς.
Σε αντίθεση με τους Έλληνες που δίστασαν να το εποικίσουν λόγω των δηλητηριωδών αναθυμιάσεων, οι Ρωμαίοι εγκατέστησαν ένα μικρό πληθυσμό που ασχολήθηκε με την εξόρυξη αλουνίτη και θείου. Με το πέρασμα του χρόνου το νησί ταυτίστηκε με τα φαινόμενα που φιλοξενούσε, με αποτέλεσμα το όνομά του να χρησιμοποιείται γενικά για όλα τα ηφαίστεια. Εν συνεχεία μέσω της λατινικής γλώσσας, αυτό πέρασε στις περισσότερες γλώσσες της Ευρώπης - εξ' ου και οι λέξεις volcano στα αγγλικά, Vulkan στα γερμανικά, volcan στα γαλλικά κ.ο.κ.
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License