Η Σικελία (Sicily) είναι αυτόνομη περιοχή της Ιταλίας και το μεγαλύτερο νησί όλης της Μεσογείου, με έκταση 25.708 τ.χλμ.. Πρωτεύουσα του νησιού είναι το Παλέρμο.

Γεωγραφία

Τα στενά της Μεσσήνης χωρίζουν τη Σικελία από την ιταλική χερσόνησο και ειδικότερα από την περιοχή της Καλαβρίας. Το ηφαίστειο της Αίτνας βρίσκεται κοντά στην Κατάνη. Η Αίτνα έχει υψόμετρο 3.320 μέτρα και είναι το υψηλότερο ηφαίστειο της Ευρώπης και ένα από τα πλέον ενεργά παγκοσμίως.

Τα Αιολικά νησιά στα βόρεια, ανήκουν διοικητικά στη Σικελία όπως και τα νησιά Αιγάδες, το νησί Παντελλερία στα δυτικά, το νησί Ustika (Οστεώδες) στα βορειοδυτικά και τα Πελάγια νησιά στα νοτιοδυτικά.
Ιστορία
Η σημαία της Σικελίας.

Οι πρώτοι κάτοικοι της Σικελίας, ήταν φυλές γνωστές στους Έλληνες ως Ελυμοί, Σικανοί και Σικελοί. Απ΄αυτούς, οι Σικελοί ήταν αυτοί που έφτασαν τελευταίοι και σχετίζονταν με τους κατοίκους της νοτίου Ιταλίας , όπως τους Ιταλούς , τους Οινοτριείς κλπ. Για τους Σικανούς πιθανολογείται να έχουν Ιβηρική προέλευση, ενώ οι Ελυμοί μάλλον είχαν έρθει από την περιοχή του Αιγαίου.

Η Σικελία αποικήθηκε από Έλληνες και Φοίνικες από τον 8ο π.Χ. αιώνα. Το 734 π.Χ., από Κορίνθιους ιδρύθηκαν οι Συρακούσες, η σπουδαιότερη αποικία στη Σικελία. Άλλες σημαντικές ελληνικές αποικίες ήταν η Γέλα, ο Ακράγας, ο Σελινούντας, η Ιμέρα και η Μεσσήνη. Αυτές οι ελληνικές πόλεις κράτη ήταν μεγάλης σημασίας για το σύνολο του ελληνικού πολιτισμού, μαζί με αυτές τις νοτίου Ιταλίας αποτελούσαν την Μεγάλη Ελλάδα. Ο Εμπεδοκλής και ο Αρχιμήδης ήταν από τη Σικελία. Η Σικελία ήταν από την αρχαιότητα μεγάλο κέντρο παραγωγής σιταριού (περιζήτητο για τις πόλεις της κυρίως Ελλάδας). Υπήρξε πολλές φορές παρέμβαση στα πολιτικά των σικελικών πόλεων από τις πόλεις της κυρίως Ελλάδας, είτε αυτή είχε ζητηθεί είτε όχι.

Οι Φοίνικες είχαν και αυτοί αρκετές αποικίες, όπως η Zis (Πάνορμος για τους Έλληνες, σημερινό Παλέρμο), το Λιλύβαιο κλπ. Ο ανταγωνισμός Ελλήνων και Φοινίκων για το έλεγχο της Μεσογείου τους έφερε αντιμέτωπους και η Σικελία ήταν το μέρος όπου οι δύο πολιτισμοί ήταν πιο κοντά. Η Καρχηδόνα ήταν πολύ κοντά στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού και το 480 π.Χ., πιθανότατα σε συνεννόηση με τους Πέρσες, επιχείρησαν την κατάληψη ολόκληρου του νησιού αλλά ηττήθηκαν στη Μάχη της Ιμέρας. Από τότε και μέχρι την κατάληψη του νησιού από τους Ρωμαίους (242 π.Χ.), Έλληνες και Καρχηδόνιοι αποκτούσαν, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο, τον έλεγχο του νησιού, με τις Συρακούσες και το Λιλύβαιο να παραμένουν οι πυρήνες αντίστασης για τους Έλληνες και για τους Καρχηδονίους αντίστοιχα.

Από το 242 π.Χ. η Ρώμη κάνει τη Σικελία την πρώτη επαρχία εκτός ιταλικού εδάφους. Η αρχική επιτυχία των Καρχηδονίων στον Β΄ Καρχηδονιακό Πόλεμο, προκάλεσε την εξέγερση πολλών Σικελικών πόλεων, η Ρώμη έστειλε στρατό για να καταστείλει την εξέγερση και ήταν κατά τη διάρκεια εκείνης της πολιορκίας των Συρακουσών που σκοτώθηκε ο Αρχιμήδης.

Για τους επόμενους 6 αιώνες η Σικελία παραμένει ρωμαϊκή επαρχία, τροφοδότης της Ρώμης σε σιτηρά. Καθ' όλη αυτή την περίοδο διατηρείται αμείωτος ο ελληνικός χαρακτήρας του νησιού.

Το 440 η Σικελία παραδίνεται στον Βάνδαλο βασιλιά Γιζέριχο. Μερικές δεκαετίες αργότερα περιήλθε στην κατοχή των Οστρογότθων, όπου και παρέμεινε μέχρι την κατάληψή της, και προσάρτησή της στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, από τον στρατηγό Βελισσάριο το 535. Το 550 άλλος Οστρογότθος, ο Τοτίλας, κατέλαβε τη Σικελία, για να ηττηθεί και να σκοτωθεί από τον βυζαντινό στρατηγό Ναρσή το 552. Μεταξύ 662 και 668 οι Συρακούσες έγιναν ατύπως η πρωτεύουσα του Βυζαντινού κράτους, κατά τη βασιλεία του αυτοκράτορα Κώνσταντα Β'. Η βυζαντινή περίοδος λήγει με την αραβική κατάκτηση (827 - 902). Αναφέρεται από πηγές της εποχής ότι οι Σικελοί μιλούσαν ελληνική ή ιταλοελληνική διάλεκτο, τουλάχιστον μέχρι τον 10ο αιώνα.

Μετά τους Άραβες ήρθαν οι Νορμανδοί (1060 - 1090). Το 1130 δημιουργείται το νορμανδικό Βασίλειο της Σικελίας (που περιλάμβανε και τη Νότιο Ιταλία) το οποίο γίνεται ένα από τα πλουσιότερα της Ευρώπης. Το 1194 η νορμανδική δυναστεία των Ωτβίλ (Hauteville) παραχωρεί τη θέση της στη γερμανική (από τη Σουαβία), των Χοενστάουφεν (Hohenstaufen), με πρωτεύουσα πάντα το Παλέρμο. Λόγω των σταυροφοριών που γίνονταν εκείνη την εποχή υπήρξαν ταραχές και συγκρούσεις μουσουλμάνων (Αράβων) και χριστιανών με αποτέλεσμα ο Φρειδερίκος Β' να διώξει όλους τους Άραβες που είχαν απομείνει στο νησί, το 1224.

Το 1266 οι Χοενστάουφεν ήρθαν σε σύγκρουση με τον Πάπα. Ο Πάπας, ψάχνοντας έναν καινούριο βασιλιά της Σικελίας που θα ήταν συνεννοήσιμος και φιλικά προσκείμενος στην Αγία Έδρα, τον βρήκε στο πρόσωπο του Καρόλου Α', δούκα του Ανζού και αδελφού του Αγίου Λουδοβίκου, βασιλιά της Γαλλίας. Ο Κάρολος νίκησε τους Χοενστάουφεν και κατέλαβε τη Σικελία με τις ευλογίες του Πάπα. Οι Σικελοί δυσανασχετούσαν με τη διακυβέρνησή του. Η αντίδραση στη Φράγκικη κατοχή κατέληξε στους Σικελικούς Εσπερινούς (1282) και σε έναν πόλεμο που ενέπλεξε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές δυνάμεις της εποχής. Η Σικελία στο τέλος του πολέμου έγινε ανεξάρτητο βασίλειο με ηγεμόνες από την Αραγωνία, ενώ οι Ανζού συνέχισαν να κυβερνούν στη Νότια Ιταλία με έδρα τη Νάπολη. Το 1479 περιήλθε στην κατοχή της Ισπανίας, το 1656 την έπληξε επιδημία πανούκλας και ακολούθησε ισχυρός σεισμός που έπληξε την ανατολική πλευρά του νησιού (1693).

Η Σικελία υπό την δυναστεία των Βουρβώνων της Ισπανίας

Το 1734 η Σικελία μαζί με την Νάπολη καταλήφθηκαν από το βασιλιά της Ισπανίας Κάρολο Γ' δημιουργώντας το διπλό «Βασίλειο των δύο Σικελιών» που ενώθηκε με το Βουρβωνικό βασίλειο της Νάπολης και το παρέδωσε ανεξάρτητο στον μικρότερο γιο του Φερδινάνδο. Τον Ιανουάριο του 1799, το βασίλειο της Νάπολης κηρύχθηκε δημοκρατία ύστερα από επανάσταση που κράτησε μόνο 6 μήνες. Τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου ο Φερδινάνδος επανήλθε στον θρόνο. Στις 26 Δεκεμβρίου 1805, ο Ναπολέων Βοναπάρτης κατέλαβε τη Νάπολη και την Σικελία, κήρυξε έκπτωτο τον Φερδινάνδο τοποθετώντας τον αδελφό του, Ιωσήφ Βοναπάρτη. Μετά την πτώση του Βοναπάρτη ο Γιοακίμ Μυρά, που είχε διαδεχθεί τον Ιωσήφ Βοναπάρτη ως βασιλιάς της Νάπολης (1808), εκθρονίστηκε (1815) και ο Φερδινάνδος ο οποίος ήταν πάντοτε τυπικά βασιλιάς επέστρεψε στην Νάπολη. Ο Φερδινάνδος μετά την επιστροφή του ένωσε σε ένα τα δύο βασίλεια και αναγκάστηκε κάτω από την έντονη πίεση της Ιεράς Συμμαχίας υπό τον Μέττερνιχ να ασκήσει απολυταρχική διακυβέρνηση κάτι που είχε ως αποτέλεσμα τα πρώτα επαναστατικά κινήματα (1820). Ο εγγονός του Φερδινάνδου Α' Φερδινάνδος Β' των δύο Σικελιών πολύ σκληρός και αυταρχικός μετά το 1837 δημιούργησε έντονες αντιδράσεις με αποτέλεσμα το επαναστατικό κίνημα του 1848 και την προσωρινή του εκθρόνηση. Επανήλθε σύντομα με βία και σφαγές έγινε ακόμα αυταρχικότερος με αποτέλεσμα να χάσει την υποστήριξη των Άγγλων, η απώλεια της στήριξης των Άγγλων θα είναι τελικά αιτία αμέσως μετά τον θάνατο του (1859) το βασίλειο του να καταληφθεί και να προσαρτηθεί στο βασίλειο του Πεδεμοντίου, με την δημιουργία του σύγχρονου Ιταλικού κράτους.

Ένωση της Σικελίας με την Ιταλία

Ο γιος και διάδοχος του Φερδινάνδου Β' Φραγκίσκος Β' των δύο Σικελιών στάθηκε ανίκανος να αντιμετωπίσει την επέλαση του Γκαριμπάλντι αφού η δυναστεία των Βουρβώνων είχε γίνει μισητή από το λαό των δύο ενωμένων βασιλείων. Το 1860 η Σικελία, μετά την εκστρατεία του Τζουζέπε Γκαριμπάλντι ενώθηκε με την υπόλοιπη Ιταλία, ο Γκαριμπάλντι περνώντας τα στενά της Μεσσίνα έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από τον τοπικό πληθυσμό. Ο Ροσαλίνο Πίλο και ο Φραντσέσκο Κρίσπι προετοιμάστηκαν να ανοίξουν τις πύλες να υποδεχτούν τον Γκαριμπάλντι, ο οποίος (Μάης 1860) έφτασε στην πόλη Μάρσαλα και κατάκτησε το νησί της Σικελίας με καταπληκτική ευκολία. Στις 6 Σεπτεμβρίου 1860, ο βασιλιάς Φραγκίσκος και η σύζυγος του προ της εισόδου του Γκαριμπάλντι δραπέτευσε από την πόλη. Την άλλη μέρα ο Γκαριμπάλντι εισήλθε στην πόλη και εγκατέστησε επαρχιακή κυβέρνηση. Ο Γαλλικός στόλος αποσύρθηκε και το 1861 ολοκλήρωσε την κατάκτηση της Ιταλίας για λογαριασμό του βασιλιά Βίκτωρα Εμμανουήλ Β', καθώς έπεσαν και τα τελευταία φρούρια της Γκαέτα και της Μεσσίνα. Το 1866 το Παλέρμο επαναστάτησε κατά της Ιταλίας, η πόλη όμως βομβαρδίστηκε από το ιταλικό ναυτικό και οι πρωτεργάτες της επανάστασης εκτελέστηκαν, με αποτέλεσμα η Σικελία να υποταχθεί ξανά στο Ιταλικό κράτος. Από το 1861 έως το 1871, έλαβε χώρα ένας εκτεταμένος ανταρτοπόλεμος κατά των «ενωτικών», σε όλη τη Σικελία και νότια Ιταλία. Οι ιταλικές κυβερνήσεις επέβαλαν στρατιωτικό νόμο και ο ιταλικός στρατός ρήμαξε την περιοχή, εκτέλεσε χιλιάδες κατοίκους, φυλάκισε δεκάδες χιλιάδων, κατέστρεψε χωριά και απέλασε κόσμο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή της οικονομίας της περιοχής και τη μαζική μετανάστευση. Το 1894, εργατικές ταραχές έφεραν ξανά τον στρατιωτικό νόμο.

Το δίκτυο οργανωμένου εγκλήματος, γνωστό ως Μαφία, μεγάλωσε στα τέλη του 19ου αιώνα και άπλωσε παρακλάδια και σε άλλες χώρες, κυρίως στις Η.Π.Α..

Διοίκηση

Από το 1946 η Σικελία είναι αυτόνομη περιοχή της Ιταλίας.[1]. Ο Πρόεδρος Σαλβατόρε Κουφάρο παραιτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2008 και τρεις ημέρες μετά Πρόεδρος ανέλαβε προσωρινά ο αντιπρόεδρος, Λίνο Λεάντσα.

Παραπομπές

↑ Rulers