.
Η Σαρδηνία (Sardegna) είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νησί στη Μεσόγειο Θάλασσα (μετά τη Σικελία και πριν την Κύπρο) και αυτόνομη περιοχή της Ιταλίας, με επίσημη ονομασία Regione Autonoma della Sardegna / Regione Autònoma de Sardigna (Αυτόνομη Περιφέρεια Σαρδηνίας)[1].
Η Σαρδηνία βρίσκεται στα δυτικά της Ιταλίας και περιβάλλεται από τη Μεσόγειο Θάλασσα. Στα ανατολικά βρέχεται από την Τυρρηνική θάλασσα και στα δυτικά από τη Θάλασσα της Σαρδηνίας και χωρίζεται από την Κορσική με τον πορθμό Μπονιφάτσιο. Καλύπτει έκταση 24.100 τ.χλμ. και πληθυσμό της φτάνει τα 1,66 εκατομμύρια. Οι κάτοικοί της, στα ιταλικά, αποκαλούνται "Σάρντι" (Sardi). Βρίσκεται στο Τυρρηνικό πέλαγος, νότια της Κορσικής από την οποία χωρίζεται με το στενό του Μπονιφάτσιο. Το μέγιστο μήκος της από βορρά προς νότο είναι 270 χλμ., ενώ από δυτικά προς ανατολικά 145 χλμ. Διαιρείται στις επαρχίες του Κάλιαρι, του Νουόρο, του Οριστάνο και του Σάσσαρι.
Οι ακτές της Σαρδηνίας έχουν ανάπτυγμα περίπου 1.555 χλμ., βραχώδεις χωρίς μεγάλες κολπώσεις γι΄ αυτό και η νήσος χαρακτηρίζεται γενικά ως «αλίμενος».
Ετυμολογία
Το ιταλικό νησί έχει ονομαστεί Σαρδηνία λόγω ενός φυτού, την "σαρδάνη", που έχει περίεργες ιδιότητες: Εάν καταναλωθεί, προκαλεί συσπάσεις στους μύες του προσώπου και ο παθών κάνει κάποιους μορφασμούς. Από εκεί προκύπτει και το "σαρδόνιο χαμόγελο" και το επίθετο "σαρδόνιος".
Άλλη εξήγηση για την προέλευση του ονόματος είναι να ονομάστηκε έτσι το νησί από το γνωστό ψάρι "σαρδέλα". Οι Άγγλοι της έδωσαν το όνομά του εμπνευσμένο από την αγγλική λέξη "sardine" για τη σαρδέλα.
Ιστορία
Στο πέρασμα των χρόνων η Σαρδηνία κατακτήθηκε από τους Φοίνικες, τους Ρωμαίους, τους Γενοβέζους, που μάχονταν για την κυριαρχία με τους Πιζανούς και τους Άραβες, τους Ισπανούς και τελικά από τον Οίκο της Σαβοΐας. Όλοι αυτοί οι διαφορετικοί πολιτισμοί συνεισέφεραν στην τέχνη, την αρχιτεκτονική και την πολιτιστική ζωή της Σαρδηνίας και οι αποδείξεις είναι διάσπαρτες στο νησί: προϊστορικές κατοικίες και φρούρια από τους πρώτους κατοίκους, αρχαίοι πέτρινοι τάφοι και εκκλησίες ρωμαϊκού τύπου που θυμίζουν εκείνες της Πίζας και της Λούκας. Υιοθετήθηκαν και αναπτύχθηκαν διάφορες τεχνοτροπίες, με το ξεχωριστό ύφος της Σαρδηνίας, όπως για παράδειγμα οι πίνακες με την παραδοσιακή ισπανική τεχνική του ρετάμπλ. Το 1848 η Σαρδηνία έγινε μέρος του κράτους της Ιταλίας.
Ο 20ός αιώνας έφερε στη Σαρδηνία τη βιομηχανοποίηση και μία πρωτόγνωρη ευημερία, όπως και την εξάπλωση του τουρισμού[2].
Γεωγραφία
Κόλποι και Ακρωτήρια
Κυριότεροι κόλποι είναι προς βορρά ο κόλπος της Αζινάρα, προς νότο ο κόλπος του Κάλιαρι, προς νοτιοδυτικά ο κόλπος της Πάρμα και δυτικά ο κόλπος του Οριστάνο. Τα κυριότερα ακρωτήρια της Σαρδηνίας από βορρά προς δύση, κατά σειρά είναι τα: Τέστας, έναντι του στενού Μπονιφάτσιο, Φαλκόνε, έναντι της νήσου Αζινάρα, Δυτικά: Κάτσα, Σαν Μάρκο, Φραζέα και Τεουλάντα. Νότια: Σπαρτιβέντο, Ανατολικά (από Ν. προς Β.): Καρμπονάρα, Φερράτο, Μπελαρίστα, Μόντε Σάντο, Κομίνο, Κόντα Καβάλλο, Φιγκάρι και Φέρρο.
Νησιά Σαρδηνίας
Γύρω από τη Σαρδηνία υπάρχουν μικρότερες νήσοι σπουδαιότερες των οποίων είναι προς Β. η Λα Μανταλένα και Καπρέρα και η Αζινάρα προς ΒΔ., ενώ στα ΝΔ. υπάρχουν οι νήσοι Σαν Πιέντρο και Σαντ Αντίοκο.
Η περιφερειακή πρωτεύουσα είναι το Κάλιαρι. Προσαρτήθηκε στο βασίλειο της Ιταλίας το 1861.
Παραπομπές
Delibera della Giunta regionale del 26 giugno 2012
Σαρδηνία, Dorling Kindersley (2000)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επίσημη τουριστική ιστοσελίδα (Αγγλικά)
Σαρδηνία στο DMOZ
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License