.
Η Μαρία Κάλλας (Νέα Υόρκη, 2 Δεκεμβρίου 1923 - Παρίσι 16 Σεπτεμβρίου 1977 ) υπήρξε κορυφαία υψίφωνος και η πλέον γνωστή παγκοσμίως ερμηνεύτρια όπερας και λυρικού θεάτρου.
Τα πρώτα χρόνια
Η Μαρία Κάλλας γεννήθηκε ως Άννα Μαρία Καικιλία Σοφία Καλογεροπούλου στις 2 Δεκεμβρίου του 1923 στη Νέα Υόρκη. Τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς οι γονείς της, Ευαγγελία Δημητριάδη (από την Κωνσταντινούπολη) και Γιώργος Καλογερόπουλος (από τη Μεσσηνία), είχαν μεταναστεύσει στις Η.Π.Α. από την Αθήνα. Εκεί ο πατέρας της ανοίγει φαρμακείο και το 1929 αλλάζει το οικογενειακό επώνυμο από Καλογερόπουλος σε Callas. Τρία χρόνια αργότερα η Μαρία ξεκινά τα πρώτα μαθήματα πιάνου μαζί με τη μεγαλύτερη αδελφή της Υακίνθη. Σε ηλικία 11 ετών έλαβε το πρώτο βραβείο ως "σολίστ" σε διαγωνισμό παιδικών φωνών που είχε διοργανώσει ο ραδιοφωνικός σταθμός της Νέας Υόρκης W.O.R.
Η οικογένεια Καλογεροπούλου στη Ν.Υόρκη, δεύτερη από αριστερά η Μαρία
Στα 1937 έρχεται το διαζύγιο των γονιών της και η Μαρία ακολουθεί τη μητέρα της στην Αθήνα, όπου ήδη βρισκόταν η αδελφή της. Αρχικά, αν και μικρότερη από το ηλικιακό όριο εισαγωγής, εγγράφηκε στο Εθνικό Ωδείο του Καλομοίρη με καθηγήτρια τη Μαρία Τριβέλλα ενώ
ένα χρόνο αργότερα βρέθηκε στο Εθνικό
Ωδείο Αθηνών όπου δίδασκε η Ελβίρα
ντε Ιντάλγκο (Elvira de Hidalgo) και η οποία
θεωρείται ως η κατ’ εξοχήν δασκάλα
της Κάλλας.
Στις 2 Απριλίου 1939 κάνει το σκηνικό της ντεμπούτο ως Σαντούζα σε μία μαθητική παράσταση της "Αγροτικής Ιπποσύνης" (Cavalleria Rusticana) του Πιέτρο Μασκάνι από το Ωδείο Αθηνών. Λίγο πριν το ξέσπασμα του ελληνοϊταλικού πολέμου έρχεται η πρώτη συνεργασία της με την εταιρεία της Λυρικής Σκηνής Αθηνών και στις 21 Οκτωβρίου του 1940, ερμηνεύει τραγούδια από τον Έμπορο της Βενετίας του Ουίλιαμ Σαίξπηρ στο Βασιλικό Θέατρο. Η συνεργασία της με τη Λυρική Σκηνή θα συνεχιστεί και στις 21 Ιανουαρίου 1941 στην πρώτη της μελοδραματική εμφάνιση θα υποδυθεί τη Βεατρίκη στο έργο "Βοκκάκιος" του Φραντς φον Σουπέ στο κινηματοθέατρο Παλλάς.
Στις 27 Αυγούστου του 1942 στο θερινό θέατρο Παρκ στην Πλατεία Κλαυθμώνος, στην πρώτη της επαγγελματική εμφάνιση σε όπερα, ερμηνεύει "Τόσκα" του Τζιάκομο Πουτσίνι. Την ίδια χρονιά συμμετείχε σε συναυλία της Λυρικής στη Θεσσαλονίκη. Στις 19 Φεβρουαρίου ερμηνεύει τη Σμαράγδα στον "Πρωτομάστορα" του Μανώλη Καλομοίρη, και εννέα μέρες αργότερα συμμετέχει σε μεγάλη συναυλία για τα συσσίτια της Νέας Σμύρνης στον κινηματογράφο Σπόρτινγκ. Στις 12 Δεκεμβρίου ερμηνεύει άριες του Μπετόβεν και του Ροσίνι σε συναυλία υπέρ των φυματικών.
Η αρχή της μεγάλης πορείας
Ως Ιφιγένεια
στην όπερα "Iphigénie en Tauride" του
Gluck
Λίγο μετά την
απελευθέρωση της Ελλάδας από τις
δυνάμεις του Άξονα η Κάλλας, εξ αιτίας
της υποβάθμισής της στη Λυρική Σκηνή
και εν μέσω της πολεμικής των συναδέλφων
της που την κατηγορούσαν για συνεργασία
με τους κατακτητές, αποφασίζει να
επιστρέψει στις Η.Π.Α. Προκειμένου να
εξασφαλίσει τα εισιτήριά της δίνει
μια αποχαιρετιστήρια παράσταση στην
Αθήνα. Το Σεπτέμβριο του 1945 βρίσκεται
στη Νέα Υόρκη και ξεκινά την προσπάθεια
για ανεύρεση εργασίας αρχικά στη
Μητροπολιτική Όπερα, δεν καταφέρνει
όμως να υπογράψει συμβόλαιο.
Εντούτοις η ακρόασή της από τον Έντουαρντ Τζόνσον, διευθυντή της Όπερας, φέρνει την προσφορά δύο ρόλων στα έργα "Φιντέλιο" του Μπετόβεν και "Μανταμ Μπατερφλάι" του Πουτσίνι. Η Κάλλας απορρίπτει τους ρόλους. Δε θέλει να τραγουδήσει το "Φιντέλιο" στα αγγλικά, ενώ αισθάνεται πολύ εύσωμη ώστε να ερμηνεύσει την αιθέρια "Μπάτερφλάι".
Η γνωριμία της με τον καλλιτεχνικό διευθυντή της Αρένας της Βερόνα, Τζοβάννι Τζενατέλλο την οδηγεί στην Ιταλία. Εκεί στις 3 Αυγούστου 1947 κάνει την πρώτη της εμφάνιση στην Αρένα της Βερόνα με τη "Τζοκόντα" του Αμιλκάρε Πονκιέλι. Τον ίδιο χρόνο ερμηνεύει την Ιζόλδη από το "Τριστάνος και Ιζόλδη" στη Βενετία υπό την καθοδήγηση του μαέστρου Τούλιο Σεραφίν. Συνάμα έρχεται και η γνωριμία της με τον μουσόφιλο Ιταλό βιομήχανο Τζοβάννι Μπατίστα Μενεγκίνι, με τον οποίο παντρεύονται στις 21 Απριλίου 1949. Ο Μενεγκίνι έχοντας και ρόλο μάνατζερ άσκησε καταλυτική επιρροή στην καριέρα της Κάλλας, υποβάλλοντάς την σε δίαιτα με σκοπό να αποκτήσει καλύτερη εμφάνιση και αποτρέποντάς την από κάθε βιοτική ενασχόληση με την οικονομική κάλυψη, που της παρείχε. Έτσι τον ίδιο χρόνο η Κάλλας κάνει καλλιτεχνικές εμφανίσεις στο Μπουένος Άιρες και το 1950 στο Μεξικό.
Τα στάδια της αποθέωσης
Η Μαρία Κάλλας
με τους Αρ.
Ωνάση και Τζ. Μενεγκίνι
Στις 7 Δεκεμβρίου 1951 η Κάλλας ανοίγει τη σαιζόν στη Σκάλα του Μιλάνου με το "Σικελικό Εσπερινό", εμφάνιση που της προσφέρει μεγάλη αναγνώριση. Κατά τη διάρκεια των επόμενων επτά ετών η Σκάλα θα είναι η σκηνή των μέγιστων θριάμβων της σε ένα ευρύ φάσμα ρόλων. Το 1955 ανεβάζει την ιστορική παράσταση της "Τραβιάτας" του Βέρντι σε σκηνοθεσία Λουκίνο Βισκόντι.
Στις 27 Οκτωβρίου 1956 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης ως "Νόρμα" στο ομώνυμο έργο του Μπελλίνι. Στις 5 Αυγούστου 1957 επιστρέφει στην Αθήνα και εμφανίζεται στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών. Δύο μήνες πριν είχε γνωρίσει τον εφοπλιστή Αριστοτέλη Ωνάση σε δεξίωση της κοσμικογράφου Έλσα Μαξγουελ. Η γνωριμία τους θα εξελιχθεί σε μία από τις πλέον συζητημένες σχέσεις στην ιστορία.
Μαρία Κάλλας και Λουκίνο Βισκόντιτο 1955
Το 1960 τραγουδά στο
Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου "Νόρμα"
και το επόμενο έτος "Μήδεια" σε
σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή. Το 1962
επανέρχεται στη Σκάλα του Μιλάνου
και αποθεώνεται σαν Μήδεια σε σκηνοθεσία
Αλέξη Μινωτή και κοστούμια Γιάννη
Τσαρούχη. Τον Ιανουάριο του 1964 πείθεται
από το Φράνκο Τζεφιρέλι να συμμετάσχει
σε μία νέα παραγωγή της "Τόσκα"
στη σκηνή του Covent Garden. Η παράσταση
εκθειάζεται από τους κριτικούς ενώ
ακολουθεί την ίδια χρονιά νέος
καλλιτεχνικός θρίαμβος στην Όπερα
των Παρισίων με τη "Νόρμα". Παρά
τα φωνητικά προβλήματα που έχει
αρχίσει να αντιμετωπίζει το παρισινό
κοινό την αποδέχεται θερμά.
Στις 5 Ιουλίου 1965
εμφανίζεται για τελευταία φορά σε
παράσταση όπερας στο Covent Garden με την
"Τόσκα" σε σκηνοθεσία Φράνκο
Τζεφιρέλι. Στα 1966 απεκδύεται την
αμερικανική υπηκοότητα και λαμβάνει
την ελληνική. Με αυτή της την ενέργεια
λύεται και τυπικά ο γάμος της με το
Μενεγκίνι. Πλέον ελπίζει ότι ο
Αριστοτέλης Ωνάσης θα της ζητήσει να
παντρευτούν κάτι που τελικά δε γίνεται
μια και στις 8 Ιουλίου 1968 ο Έλληνας
μεγιστάνας παντρεύεται τη χήρα του
Αμερικανού Προέδρου Κέννεντυ, Τζάκυ.
Αυτή του η πράξη βυθίζει σε κατάθλιψη
την κορυφαία υψίφωνο.
Τελευταίες σκηνές πριν το τέλος
Μαρία Κάλλας
και Φράνκο Τζεφιρέλι μετά την παράσταση
της "Τόσκα" στο Covent Garden
Το 1970 γυρίζει σε ταινία τη "Μήδεια" του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Πιερ Πάολο Παζολίνι. Η ταινία δεν έχει τύχη στις κινηματογραφικές αίθουσες. Στις 25 Μαΐου μεταφέρεται στο νοσοκομείο και γίνεται γνωστό ότι επεχείρησε να αυτοκτονήσει λαμβάνοντας μεγάλη δόση βαρβιτουρικών.
Το 1973 ξεκινά την τελευταία της περιοδεία με το "Σικελικό Εσπερινό" και σκηνοθέτη το Τζουζέπε ντι Στέφανο. Στις 8 Δεκεμβρίου η Κάλλας τραγούδησε στην Όπερα των Παρισίων, όπου το κοινό την κάλεσε στη σκηνή 10 φορές καταχειροκροτώντας την. Η τελευταία της εμφάνιση έγινε στην πόλη Σάπορο της Ιαπωνίας στις 11 Δεκεμβρίου του 1974.
Η Μαρία Κάλλας πέρασε στην αιωνιότητα στις 16 Σεπτεμβρίου 1977 στο Παρίσι. Η κηδεία της έγινε στις 20 Σεπτεμβρίου και, αφού το σώμα της αποτεφρώθηκε όπως επιθυμούσε, την άνοιξη του 1979 η τέφρα της σκορπίστηκε στο Αιγαίο.
Μαρία Κάλλας, Ιφιγένεια εν Ταύροις
Πηγές
Βιογραφία της Μαρίας Κάλλας από το ελληνικό ΥΠ.ΕΞ
Άρθρο του Κυριάκου Π. Λουκάκου
Χρονολόγιο της ζωής της Μαρίας Κάλλας
Άρθρο του Γιώργου Μηλιώνη
Αγγλική βιογραφία
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
- Nadia Stancioff, Maria Callas Remembered: An Intimate Portrait of the Private Callas, Da Capo Press, 2000, ISBN 0306809672
- Anne Edwards, Maria Callas: An Intimate Biography, St. Martin's Press, 2001 ISBN 0312269862
- Allegri, Renzo and Roberto Allegri, Callas by Callas: The Secret Writings of 'La Maria', Universe Books, 1998 ISBN 0789301350
- Callas, Jackie, Sisters. A Revealing Portrait of the World's Most Famous Diva, St. Martin's Press, 1991, Νέα Υόρκη ISBN 0312059639
- Callas, Evangelia, My daughter Maria Callas Evangelia Callas, σε συνεργασία με τον Lawrence G. Blochman. Arno Press, 1977, Νέα Υόρκη
- Csampai, Attila, Callas; Images of a Legend. ISBN 1556704836
- Galatopoulos, Stelios. Callas: la Divina; art that conceals art., London House & Maxwell 1970, Λονδίνο
- Galatopoulos, Stelios, Callas: prima donna assoluta, Publ.Allen, 1976, Λονδίνο
- Galatopoulos, Stelios, Maria Callas: Sacred Monster, Simon & Schuster, 1999, Λονδίνο, ISBN 0684859858
- Huffington, Arianna Stassinopoulos, Maria Callas, the Woman behind the Legend, Simon and Schuster, 1981, Νέα Υόρκη ISBN 0671255835
- Jellinek, George, Callas: Portrait of a Prima Donna Dover, 1986, Νέα Υόρκη, ISBN 0486250474
- Linakis, Steven, Diva: the life and death of Maria Callas, Englewood Cliffs, 1980, ISBN 0132165724
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License