.
Ο Χαράλαμπος (Μπάμπης) Κοτρίδης (Δραπετσώνα, 30 Οκτωβρίου 1928[1] – Αθήνα, 18 Απριλίου 2009[2]) ήταν Έλληνας διεθνής ποδοσφαιριστής που αγωνίστηκε αποκλειστικά με τον Ολυμπιακό Πειραιώς, όπως και έφηβος αθλητής στίβου στον Πανιώνιο.
Σταδιοδρομία
Σε συλλογικό επίπεδο
| Προσωπικές πληροφορίες | |||
|---|---|---|---|
| Ημερ. γέννησης | 30 Οκτωβρίου 1928 | ||
| Τόπος γέννησης | Δραπετσώνα, Ελλάδα | ||
| Ημερομηνία θανάτου | 18 Απριλίου 2009 (80 ετών) | ||
| Τόπος θανάτου | Αθήνα, Ελλάδα | ||
| Θέση | Μέσος | ||
| Ομάδες νέων | |||
| ΑΕ Αγ. Νικολάου Καλλιθέας | |||
| Επαγγελματική καριέρα* | |||
| Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† |
| 1945-1961 | Ολυμπιακός Πειραιώς | 223 | (48) |
| Εθνική ομάδα | |||
| Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† |
| 1951 | Ελλάδα (Ενόπλων) | 2 | (0) |
| 1951-1957 | Ελλάδα | 18 | (1) |
| * Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες
ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. |
|||
Γεννήθηκε στη Δραπετσώνα, μεγάλωσε στην Καλλιθέα και ξεκίνησε τον αθλητισμό από τον γειτονικό Πανιώνιο στα 400 μέτρα με εμπόδια λόγω μεγάλου ύψους. Αρχικά έπαιξε ποδόσφαιρο στην Αθλητική Ένωση Αγίου Νικολάου Καλλιθέας,[3] όταν δε τον παρακολούθησε ο Γιώργος Μαλεύρης, του πρότεινε να δοκιμαστεί από την ΑΕΚ που απορρίφθηκε και ακολούθως τους Ερυθρόλευκους, όντας εκείνος ενεργός ακόμη αμυντικός τους.[4]
Σύνοψη
Ο επονομαζόμενος Ψηλός υπέγραψε δελτίο το 1945,[5] ενώ παράλληλα συνέχισε στον στίβο του Πανιωνίου. Το 1946 επιλέχθηκε ως άλτης του ύψους για το εθνικό αντιπροσωπευτικό συγκρότημα, αλλά σύντομα αφοσιώθηκε στην ποδοσφαιρική δραστηριότητα μετά παρότρυνση των υπευθύνων της β' ομάδας του Ολυμπιακού, Βαγγέλη και Γιάννη Χέλμη. Την πρώτη του εμφάνιση με την αντίστοιχη α' σε φιλική αναμέτρηση, πραγματοποίησε στις 17 Σεπτεμβρίου 1947 αγωνιζόμενος από το 46' κατά το εντός έδρας 5-0 επί της Βικτώρια Αθηνών[6] και σε επίσημη 16 μήνες αργότερα. Αντίπαλος υπήρξε ο Έσπερος Καλλιθέας στο Ποδηλατοδρόμιο για τη νίκη κυπέλλου με 3-1 της 30ης Ιανουαρίου 1949,[7] μόλις 8 ημέρες έπειτα το ντεμπούτο του Ηλία Ρωσίδη.[8] Οι δύο τους θα εγκαταλείψουν σχεδόν ταυτόχρονα την ενεργό δράση, έχοντας ενδιάμεσα διαγράψει πολυετή πορεία για το σωματείο, καταλάβει τις κορυφαίες θέσεις μίας σειράς στατιστικών κατηγοριών συμμετοχών, χριστεί αρχηγοί και διεθνείς. Στο ίδιο γήπεδο και την 16η Απριλίου ο Κοτρίδης σημείωσε το παρθενικό του τέρμα, όταν για το πρωτάθλημα της ΕΠΣ Πειραιώς η αντίσταση του Αργοναύτη κάμφθηκε με 2-1 χάρις σε δικά του (5' και 60'),[9] παρά την επάνοδο (για 10 εβδομάδες και τελευταία φορά) του δεινότατου σκόρερ Γιάννη Βάζου.[10]
Στη βασική 11άδα καθιερώθηκε την ερχόμενη αγωνιστική περίοδο 1949-50, ως αριστερός μέσος (με το Διονύση Μινάρδο στα δεξιά) κατόπιν της αποχώρησης του 37χρονου Γιώργου Βαγιακάκου. Η αειθαλής παρουσία του προκατόχου, του επέτρεψε μόνο στα 21 να καταλάβει τη θέση που πάντως διατήρησε μέχρι την –προχωρημένη για τότε– ηλικία των 32. Υπήρξε αναντικατάστατο στέλεχος σε όλη την επιτυχημένη ερυθρόλευκη εποχή του '50, διατελώντας από τους αρχηγούς της ομάδας.[11] Τελευταία των 11 συναπτών περιόδων του ως βασικός, αποτέλεσε η 1959-60 και εναρκτήρια της Α' Εθνικής κατηγορίας, συγκαταλεγόμενος σε όσους "ένωσαν" την πρώτη μεταπολεμική 15ετία με τον πρόσφατο μισό αιώνα του ελληνικού ποδοσφαίρου. Την επόμενη 1960-61, ολοκλήρωσε την καριέρα του με συμπλήρωση 259 επίσημων εμφανίσεων:
... αναδείχτηκε σε μία από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες της ποδοσφαιρικής Ελλάδας. Παίκτης με θαυμάσιο κοντρόλ, καλή ντρίμπλα, φοβερή αντοχή και «ολυμπιακό σθένος», ήταν πολλές φορές μια ομάδα μόνος του.
Αλεξανδρής-Λέκκας[5]
113 στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα και την Α' Εθνική (24 τέρματα)
44 στο κύπελλο Ελλάδας (10)
2 στο κύπελλο Πρωταθλητριών
100 στο Πειραϊκό πρωτάθλημα (24)
και 160 σε φιλικά με εγχώριους ή ξένους αντιπάλους (τουλάχιστον 22 γκολ).[12] [4]
Ειδικά το διάστημα 1946-1959 του Πανελλήνιου, πρόκειται για τον τρίτο των Ερυθρόλευκων σε συμμετοχές (85 – Ρωσίδης 97, Σούλης Κίνλεϊ 89) και δεύτερο σκόρερ τους (23 τέρματα με Γιάννη Ιωάννου, Θέμη Μουστακλή και Θανάση Μπέμπη – 33 ο Ηλίας Υφαντής).[13] Οι ιστορικοί ερευνητές του σωματείου Στάθης Αρβανίτης και Ηλίας Λέκκας, αμφότεροι καταγράφουν ότι επί 4,5 σχεδόν χρόνια (Ιούλιος 1954-Φεβρουάριος 1959) απουσίασε σε μόλις ένα αγώνα της διοργάνωσης (τελικές φάσεις, προκριματική 1956, διπλό μπαράζ 1957), ρεκόρ που υπερβαίνει μόνο ο Ρωσίδης με έναν σε 7,5 (1951-1958).[14] [13] Στη δε Α' κατηγορία της τοπικής ΕΠΣ Πειραιώς 1925 έως 1959, οι "διόσκουροι" παίκτες έχουν στο ενεργητικό τους περισσότερες συναντήσεις από κάθε άλλον (ο Ρωσίδης 104 ή 103).[15] [16] Επιπλέον, ο Αρβανίτης τους περιλαμβάνει "με τους πιο αντιπροσωπευτικούς στην κάθε δεκαετία που εδημιούργησαν τον Θρύλο" και συγκεκριμένα την 1950-1960.[17]
Το τελευταίο του τέρμα σε επίσημη αναμέτρηση πέτυχε στις 18 Δεκεμβρίου 1960, ανοίγοντας το σκορ για το εντός έδρας 3-1 πρωταθλήματος επί της ΑΕΚ, ενώ η ερχόμενη αγωνιστική τη 15η Ιανουαρίου και το 0-0 του σταδίου Νέας Σμύρνης με τον Πανιώνιο υπήρξε η καταληκτική εμφάνιση μίας 12χρονης διαδρομής του σε επίπεδο διοργανώσεων[18] (συμπτωματικά και στις δύο περιπτώσεις, εναντίον συλλόγων που μέσω διαφορετικού τρόπου σχετίστηκε ως νεαρός αθλητής). Ένα εξάμηνο αργότερα και αρχηγός τιμής ένεκεν, μετείχε αποχαιρετιστήρια φορά κατά τη νίκη 2-1 του Ολυμπιακού με αντίπαλο τη Σάντος της Βραζιλίας και του Πελέ,[19] όπου στο ταραχώδες φιλικό της 4ης Ιουλίου 1961 συνέβαλε ακούσια για το αριθμητικό πλεονέκτημα από τις αρχές της επανάληψης:
Εις το 7' έγιναν τα μεγάλα επεισόδια. Ο δεξιός ακραίος των Βραζιλιάνων Σορβάζ έκαμε ένα σκληρό φάουλ επί του Κοτρίδη. Ο τελευταίος εκνευρισμένος του επετέθη. Ο Κουντίνιο[20] έτρεξε γρήγορα και κατάφερε ένα δυνατόν λάκτισμα επί του Κοτρίδη. Από εκεί και πέρα ο στίβος του γηπέδου του Παναθηναϊκού έγινε αρένα, όπου Έλληνες και Βραζιλιάνοι ποδοσφαιρισταί αλληλοεδέρνοντο. Όταν η θύελλα επέρασε και η γαλήνη επανήλθεν, ο διαιτητής κ. Ιωαννίδης απέβαλε τον Κουντίνιο και η Σάντος συνέχισεν αγωνιζόμενη με δέκα παίκτας.[21]
Ο Ρωσίδης απουσίαζε με τραύμα στο κεφάλι από το 3-0 επί του Πανιωνίου για τον τελικό κυπέλλου δύο ημέρες νωρίτερα, γεγονός που τον είχε υποχρεώσει να προωθηθεί σε ακραίο επιθετικό κατά το β' ημίχρονο.[22] Με το περιβραχιόνιο και αυτός, η συγκεκριμένη συνάντηση αποδείχθηκε η δική του τελευταία επίσημη, καθώς την επόμενη περίοδο 1961-62 δεν θα εμφανιστεί παρά σε ορισμένες φιλικές του φθινοπώρου.[23]
Ξεχωριστές στιγμές της σταδιοδρομίας Κοτρίδη ήταν οι αναμετρήσεις με την ιταλική Μίλαν στα πλαίσια του Πρωταθλητριών 1959-60, οι πρώτες της ιστορίας για ελληνική ομάδα σε ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση. Σε αμφότερες αποτέλεσαν με τον Μπέμπη τους κορυφαίους.[24] [25]
Σκόρερ
Παρότι οι –δύο– τότε μέσοι είχαν κυρίως αμυντικά καθήκοντα, ο ίδιος διακρίθηκε ιδιαίτερα και στην επίτευξη τερμάτων. Με 6 αναδείχθηκε δεύτερος σκόρερ του πρωταθλήματος Ελλάδας 1953-54, ένα λιγότερο από το Χριστόφορο Γιεντζή του ΠΑΟΚ. Σύμφωνα με τον προαναφερόμενο Λέκκα,[5] "Ο Πούσκας είπε γι' αυτόν το 1957: «Έχει το κεφάλι του συμπαίκτη μου Κότσις[26]»", ικανότητα που ο Αρβανίτης επιβεβαιώνει αριθμητικά: για κάθε τέρμα του στις πανελλήνιες διοργανώσεις με σουτ, αντιστοιχεί και ένα μέσω κεφαλιάς.[12] Άλλωστε, με το δεδομένο τρόπο και σε κτύπημα κόρνερ άνοιξε το σκορ τόσο στον τελικό κυπέλλου του 1957,[27] όσο και το Αίγυπτος-Ελλάδα 0-2 του 1951 ("γυριστή από εκπληκτικό άλμα"),[28] στη μοναδική του επιτυχία για λογαριασμό της.
Πέραν από κεφαλοσφαιριστής, υπήρξε εξαιρετικά δεινός στις εκτελέσεις πέναλτι. Ο Λέκκας του πιστώνει 15 εύστοχες σε Πανελλήνιο και κύπελλο,[29] ενώ μόλις μία αποτυχημένη και μάλιστα στέλνοντας την μπάλα στο δοκάρι.[30] Τερματοφύλακας βρέθηκε τότε απέναντι ο μέχρι πρόσφατα συμπαίκτης Κώστας Καραπατής του Ηρακλή Θεσσαλονίκης, με το σκορ στο 53' διαμορφωμένο ήδη για το τελικό 1-1 εντός έδρας που δεν εμπόδισε πάντως την κατάκτηση του πρωταθλήματος 1957-58. Το ίδιο έτος, 3 πέναλτι και συνολικά 4 γκολ τον αναβίβασαν σε ερυθρόλευκο αρχισκόρερ της επίσης νικηφόρας διεξαγωγής του κυπέλλου,[11] είναι δε χαρακτηριστικό ότι από τα 11 βήματα σημείωσε τα 2 παρθενικά και τα 2 καταληκτικά γκολ της πορείας του στο πρωτάθλημα Ελλάδας, και τα 2 εναρκτήρια στο κύπελλο.[29] Με συνυπολογισμό της πειραϊκής διοργάνωσης και των φιλικών αναμετρήσεων, ο Λέκκας παραθέτει ένα σύνολο 36 εύστοχων σε 38 εκτελέσεις για τον (χωρίς περαιτέρω τεκμηρίωση) "μεγαλύτερο σπεσιαλίστα του ποδοσφαίρου μας μέχρι σήμερα στα πέναλτι".[5]
Αντιπροσωπευτικά συγκροτήματα
Επιλέχθηκε στην εθνική Ενόπλων το 1951 για τον δεύτερο και τρίτο αγώνα της ιστορίας της.[31] Ενδιάμεσα αγωνίστηκε πρώτη φορά με την Εθνική Ελλάδας στις 8 Απριλίου 1951, στον εκτός έδρας αγώνα εναντίον της Β' Ιταλίας, που διεξήχθη στο Παλέρμο στο πλαίσιο του Κυπέλλου Φιλίας Ανατολικής Μεσογείου. Συνολικά με τη γαλανόλευκη φανέλα αγωνίστηκε σε 18 αγώνες και σημείωσε ένα γκολ. Είναι από τους λίγους Έλληνες αθλητές που έγινε διεθνής σε δύο διαφορετικά αθλήματα.
Τίτλοι - διακρίσεις
Ως ποδοσφαιριστής[32] [33]
7 Πανελλήνια πρωταθλήματα:
1951, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958 και 1959
8 κύπελλα Ελλάδας:
1951, 1952, 1953 χωρίς συμμετοχή στον τελικό, 1954, 1957 (στον τελικό άνοιξε το σκορ με κεφαλιά), 1958, 1959 χωρίς συμμετοχή στον τελικό και 1960 – δεν μετείχε σε κάποιον αγώνα της νικηφόρας διοργάνωσης 1960-61
11 πρωταθλήματα ΕΠΣ Πειραιώς:
1949, 1950, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958 και 1959
μία (1) φορά δεύτερος σκόρερ Πανελλήνιου πρωταθλήματος:
1954 με 6 τέρματα.
Αναγνώριση
Διετέλεσε πρόεδρος στο Σύνδεσμο Βετεράνων Ποδοσφαιριστών Ολυμπιακού Πειραιώς.[34] Υπερβαίνοντας τα 80, απεβίωσε το Μ. Σάββατο 18 Απριλίου 2009.[2] Ακριβώς την προηγουμένη, είχε βραβευτεί και φωτογραφηθεί στο –καταργημένο πλέον– παιχνίδι μεταξύ Βραδυποριακού και Ταλαιπωριακού, των παλαιμάχων του σωματείου με τους αντίστοιχους της Προοδευτικής. Κατόπιν εξαετίας, στη μνήμη του αφιερώθηκε φιλικό βετεράνων Ερυθρόλευκοι-Πανιώνιοι, όπου τιμήθηκε και από την ΠΑΕ Ολυμπιακός.[35] Τον εκπροσώπησε η οικογένειά του και παρευρέθηκαν οι πρώην συμπαίκτες Γιώργος Δαρίβας, Σάββας Θεοδωρίδης, Κώστας Καραπατής, Ηλίας Ρωσίδης, Ηλίας Υφαντής με τον επί μακρόν αντίπαλο στο γήπεδο Κώστα Νεστορίδη, γείτονα από την Καλλιθέα στην παιδική τους ηλικία.[36]
Παραπομπές - σημειώσεις
Χαράλαμπος "Μπάμπης" Κοτρίδης, eu-football.info
"Έφυγε" ο Μπάμπης Κοτρίδης, sport24.gr
Κοτρίδης Χαρ., εφημ. «ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ» 8 Απρ. 1951
"H ιστορία του Ολυμπιακού", Γιώργος Αλεξανδρής-Ηλίας Λέκκας, Εκδόσεις Γ.Χ Αλεξανδρή, Αθήνα 1996, τόμ. Β, σελ. 746
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 124
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 108 και 110
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 124 και 115
"Αυτός είναι ο Ολυμπιακός • Η ένδοξη ιστορία του δημοφιλούς συλλόγου", Πάνος Μακρίδης - Ευάγγελος Φουντουκίδης, έκδοση εφημ. «ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ», Αθήναι 1957, σελ. 73
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 114 και 118-119
Μακρίδης-Φουντουκίδης, ό.π, 74-75
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 181
"Η ιστορία του Ολυμπιακού, με πλήρη στοιχεία 1925-2000 • 75 χρόνια θρύλου", Στάθης Αρβανίτης, Εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2000, ISBN 960-0329-45-1, σελ. 34, 80 και 346
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 202 και 200
Αρβανίτης, ό.π, σελ. 268
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Β, σελ. 756
Αρβανίτης, ό.π, 34-36
σε σύστημα 3-2-5 (με παρένθεση η θητεία τους στην Ανδρών Ελλάδας ως μέλη του Ολυμπιακού, 1948-1967):
Θεοδωρίδης (12, Αρχηγός 2) – Ρωσίδης (29, Αρχηγός 17), Κίνλεϊ (5), Μουράτης † (16/1 γκολ, Αρχηγός 2) – Πολυχρονίου (27, Αρχηγός 15), Κοτρίδης † (18/1) – Ιωάννου (3), Δαρίβας (16/4), Υφαντής (7/2), Μπέμπης (15, Αρχηγός 7), Δρόσος † (8).
[Αρβανίτης, ό.π, σελ. 21 και 45]
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 220-222
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 124 και 214
Coutinho: νεότατος τότε κεντρικός επιθετικός που θα εξελιχθεί στο –θεωρούμενο ως– δεύτερο κορυφαίο παίκτη όλων των εποχών για το σωματείο έπειτα τον Πελέ, με τον οποίον συνέθεσαν άκρως παραγωγικό δίδυμο (370 και 1.091 γκολ αντίστοιχα). Παγκόσμιος πρωταθλητής 1962 με τη Βραζιλία, παρότι τραυματίας που δεν χρησιμοποιήθηκε.
εφημ. «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ» 5 Ιουλ. 1961 [αναδημοσίευση Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 218]
Επεκράτησαν η παράδοσις και η «δύναμις της φανέλλας», Ευάγγελος Φουντουκίδης για την εφημ. «ΕΘΝΟΣ» 3 Ιουλ. 1957, σελ. 6
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 123 και 234-235
ΟΣΦΠ-Μίλαν 2-2, εφημ. «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» 15 Σεπτ. 1959
Μίλαν-ΟΣΦΠ 3-1, εφημ. «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» 24 Σεπτ. 1959
Sándor Kocsis ή "Χρυσοκέφαλος τσιγγάνος", 75 γκολ σε 68 συναντήσεις (1948-1956) για την Ουγγαρία. Επιθετικό δίδυμο περιοχής με τον Πούσκας στις Χόνβεντ και "Χρυσή ομάδα" (Αράντσαπατ) των Μαγιάρων, πρώτη εθνική χωρίς σέντερ φορ και εισάγουσα το "ολοκληρωτικό" ποδόσφαιρο. Α' Ολυμπιονίκες 1952 και πριν ανακηρυχθούν φιναλίστ του Παγκοσμίου κυπέλλου 1954, έλαβαν μέρος στο Ματς του αιώνα και τη ρεβάνς του: τα 3-6 και 7-1 επί της Αγγλίας. Το Πάσχα του 1957 έδωσαν φιλικά στον Πειραιά με Εθνικό και Ενόπλων, ως μέλη της Hungaria που συγκρότησαν στη Βιέννη όντες πολιτικοί φυγάδες της επανάστασης του 1956. Ο Πούσκας, εάν όντως μίλησε περί Κοτρίδη, θα τον είχε προσέξει σε αγώνα του κυπέλλου Πάσχα ή προπόνηση.
Και δι' έκτην φοράν ο Ολυμπιακός κατέκτησε το κύπελλον Ελλάδος, Γιώργος Μπέρτσος για την εφημ. «ΕΘΝΟΣ» 9 Σεπτ. 1957, σελ. 6
"Αυτή είναι η ιστορία της Εθνικής Ελλάδας (και πώς φτάσαμε στην Αφρική)", Ανδρέας Μπόμης, Εκδόσεις Ερεχθηίδας, Αθήνα 2009, ISBN 960-9912-50-8, σελ. 161
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τ. Α, σ. 115, 119, 122, 128-129, 137, 142, 148-149, 153, 156, 164-165, 169, 172, 181-182, 190, 192, 206-207, 220-222
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 182
"Η εθνική ομάς της Ελλάδος (και οι δέκα αγώνες της εθνικής Ενόπλων)", Αλέξανδρος Σιδηρόπουλος, ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 1953, σελ. 75
Αρβανίτης, ό.π, σελ. 23, 257 και 333
Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τόμ. Α, σελ. 22
Φιλικό για τον Μπάμπη Κοτρίδη, επίσημος ιστότοπος ΠΑΕ ΟΣΦΠ
Φιλικό στη μνήμη του Κοτρίδη, novasports.gr
Φιλικό στη μνήμη του Μπάμπη Κοτρίδη, επίσημος ιστότοπος ΠΑΕ ΟΣΦΠ
Πηγές
"H ιστορία του Ολυμπιακού", Γιώργος Αλεξανδρής-Ηλίας Λέκκας, Εκδόσεις Γ.Χ Αλεξανδρή, Αθήνα 1996
συνοπτικές βιογραφικές πληροφορίες στην εφημερίδα «ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ» της 8 Απριλίου 1951 (εν όψει του πρώτου αγώνα του με την Ανδρών Ελλάδας)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
