.
Περιφέρεια : Δυτικής Ελλάδας
Νομός : Αχαΐας
Η Βαλματούρα (εναλλακτικά εκ παραφθοράς / πιο συχνά: Βαλμαντούρα[1]) είναι μικρός οικισμός της Αχαΐας ο οποίος ανήκει στην Τοπική Κοινότητα Ελληνικού του Δήμου Ερυμάνθου[2][3].
Τοποθεσία - Περιγραφή
Η Βαλματούρα είναι χτισμένη σε ημιορεινή περιοχή πλούσιας φυσικής ομορφιάς, σε υψόμετρο περίπου 240 μέτρων[4]και στον πυθμένα μιας μικρής κατάφυτης από πλατάνια κοιλάδας που δημιουργείται από τον ποταμό Πείρο ο οποίος διασχίζει το χωριό ενώ στην περιοχή συμβάλλει και με έναν παραπόταμό του.
Παραπλήσια του οικισμού προς τα νότια-νοτιοδυτικά (ΝΝΔ) του καθώς και στο άνωθεν τμήμα της μιας πλευράς του εκεί μέρους της κοιλάδας του Πείρου, βρίσκεται η οικιστική περιοχή Χαμοκέλες στην οποία υπάρχει και το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου Βαλμαντούρας όπου δεν είναι πια σε λειτουργία και που παλαιότερα φοιτούσαν παιδιά από όλη την γύρω περιοχή. Στο χωριό υπάρχουν και ορισμένοι χώροι αναψυχής και εστίασης, όπως παραδοσιακές/α ταβέρνες και καφενεία.
Απέχει οδικώς περίπου: 25 χλμ. από το την πόλη της Πάτρας, 6 χλμ. περίπου από την Χαλανδρίτσα, έδρα του Δήμου Ερυμάνθου, και 3,5 χλμ. από το Ελληνικό, έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας στην οποία υπάγεται[5].
Ιστορικά στοιχεία
Η ονομασία του χωριού κατά πάσα πιθανότητα προέρχεται από την λέξη «βαλμάς», που σημαίνει αλογοβοσκός, και ίσως να πρόκειται για ανθρωπωνυμικό τοπωνύμιο από την περιουσία κάποιου Βαλματούρα εκεί[6].
Σε ενετικούς χάρτες του 18ου αιώνα αναφέρεται περιοχή με ονομασία «Salmatura» που γειτνιάζει με την Χαλανδρίτσα[6]. Στην ενετική απογραφή του 1689 ωστόσο αναφέρεται «Salm(at)ira»[6].
Παρότι το χωριό κατοικείται από παλιά, όπως δείχνουν και οι ιστορικές αναφορές, αποτελεί σχετικά πολύ πρόσφατο οικισμό (Ο.Τ.Α.), ο οποίος αναγνωρίστηκε την 09/05/2011, όταν και εντάχθηκε στο νεοπαγή τότε Δήμο Ερυμάνθου[7][2]. Ωστόσο, η Βαλματούρα υπήρξε αναγνωρισμένος οικισμός και παλιότερα με την επίσημη ονομασία τότε ως «Βαλμανδούρα», με βραχύβια διάρκεια (18/12/1920 έως 16/05/1928)[8], που ως οικισμός υπαγόταν στην τότε Κοινότητα Καλάνιστρας[9].
Απογράφηκε αυτόνομα το 1920 και είχε πληθυσμό 12 κατοίκους[10]. Έκτοτε απογράφηκε ξανά αυτόνομα ως αυτοτελής οικισμός μόλις το 2011 όπου βρέθηκε να έχει πληθυσμό 15 μόνιμους κατοίκους[11].
Τεχνικά έργα και υποδομές
Στα πλαίσια της κατασκευής του Φράγματος Πείρου - Παραπείρου έχει δημιουργηθεί στην περιοχή της Βαλματούρας ένα χαμηλό φράγμα υδροληψίας, ήδη ολοκληρωμένο από τον Οκτώβριο του 2013[12] και κατασκευασμένο από σκυρόδεμα, από το οποίο ένας χαλύβδινος αγωγός μεταφοράς υδάτων θα κατευθύνει τη συλλεγμένη ποσότητα νερού στον μεγάλο ταμιευτήρα (χωμάτινο φράγμα) του έργου που βρίσκεται σε ημι-πεδινή λοφώδη περιοχή δίπλα στο χωριό Αστέρι[13].
Επίσης, περίπου 2½ χιλιόμετρα βορειοδυτικά του χωριού, εντός όμως της Τοπικής Κοινότητας Χαλανδρίτσας, βρίσκεται ο χώρος του λεγόμενου Αυτοκινητοδρομίου Πατρών που προβλέπεται, εφόσον αδειοδοτηθεί, ξεκινήσει να κατασκευάζεται και ολοκληρωθεί, να φέρει ανάπτυξη σε όλη την γύρω και ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο.
Δείτε επίσης
Φρουμαέλα, τυρί της Πελοποννήσου για το οποίο φημίζεται η περιοχή της Βαλμαντούρας.
Παραπομπές
Βλ. σχετικά στη συζήτηση του λήμματος.
Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας σύμφωνα με την Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα «Καλλικράτης» (Νόμος 3852/2010) που τέθηκε σε ισχύ από την 01/01/2011.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Ερυμάνθου. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 13/06/2018.
Αναζήτηση υψόμετρου από διεύθυνση στον χάρτη. advancedconverter.com. Ανακτήθηκε: 16/11/2017.
Οδηγικές χιλιομετρικές αποστάσεις και οδηγίες κατεύθυνσης. apostaseis.gr. Ανακτήθηκε: 16/11/2017.
Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Βαλματούρα.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Βαλματούρας Αχαΐας (2011 κ.εξ.). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Βαλμανδούρας Αχαιοήλιδος (1920-1928). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Καλάνιστρας Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.
Λουλούδης 2010, σελ. 261.
«ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2016.
Φράγμα Πείρου: Δαπανήθηκαν 240 εκατ. ευρώ και κανείς δεν θέλει να το πάρει. pelop.gr. 22/02/2017. Ανακτήθηκε: 16/11/2017.
Βλ. Δίγκα 2012.
Πηγές
Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
Αικατερίνη Δίγκα, Αξιολόγηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την κατασκευή του φράγματος των ποταμών Πείρου-Παραπείρου στο Νομό Αχαΐας και εκτίμηση της εφαρμογής των περιβαλλοντικών όρων από τη μελέτη των επιπτώσεων του έργου στο περιβάλλον, Μεταπτυχιακή Διατριβή, Πανεπιστήμιο Πατρών-Τμήμα Βιολογίας-Τομέας Βιολογίας Φυτών, Πάτρα 2012. Ανακτήθηκε: 16/11/2017. (αρχείο pdf)
Βιβλιογραφία
Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Α', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Βαλματούρα.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Βαλματούρας Αχαΐας (2011 κ.εξ.). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Βαλμανδούρας Αχαιοήλιδος (1920-1928). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Ερυμάνθου. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 13/06/2018.
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Καλάνιστρας Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.
Δήμος Ερυμάνθου - «Διαδρομή: Χαλανδρίτσα-Αυτοκινητοδρόμιο-Κούμανι-Καλούσι». visit-erymanthos.gr. Ανακτήθηκε: 16/05/2019.
|
Νομός Αχαΐας : Δήμος, Κοινότητα Πατρέων | Αιγείρας | Αιγίου | Ακράτας | Αροανίας | Βραχναίικων | Διακοπτού | Δύμης | Ερινεού | Καλαβρύτων | Λαρισσού | Λευκασίου | Μεσσάτιδος | Μόβρης | Παΐων | Παραλίας | Ρίου | Συμπολιτείας | Τριταίας | Φαρρών | Ωλενίας | Καλεντζίου | Λεοντίου | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Αχαΐας. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
