.
-- Δήμος Θεόδωρου Ζιάκα --
Το Τρίκωμο είναι ορεινό χωριό της περιφερειακής ενότητας Γρεβενών σε υψόμετρο 780 μέτρα[1].
<Τρίκωμο
εωγραφία - Ιστορία
Το Τρίκωμο βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Όρλιακας και νότια του βουνού Μεγάλη Ράχη (υψομ. 914), μέσα στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου. Απέχει 20 χλμ. ΝΔ. από τα Γρεβενά. Στα ανατολικά του χωριού περνάει η Εγνατία Οδός και δυτικά, νότια, ανατολικά ο Βενέτικος ποταμός. Οι κάτοικοί του ασχολούνται από παλιά με την καλλιέργεια αμπελιών, την παραγωγή κρασιού (ιδιαίτερα ξινόμαρου) και τσίπουρου γι' αυτό και κάθε Αύγουστο ο Φιλοπροοδευτικός Σύλλογος των Απανταχού Τρικωμιωτών "ο Άγιος Αθανάσιος” διοργανώνει γιορτή κρασιού[2][3].
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση το χωριό ιδρύθηκε την εποχή της τουρκοκρατίας από κατοίκους τριών οικισμών (Ελευθεροχώρι, Καλογριά και Ζιάννη) που μετακινήθηκαν για να αποφύγουν τα αντίποινα μετά τη θανάτωση Τούρκων φοροεισπρακτόρων. Η παλιά του ονομασία ήταν Ζάλοβο[4] και πολιτισμικά συμπεριλαμβάνεται στα "Βλαχοχώρια των Γρεβενών"[5]. Στον Κώδικα της Ζάβορδας αναφέρονται κάτοικοί του ως αφιερωτές της Ιεράς Μονής Αγίου Νικάνορος ή Ζάβορδας τόσο την περίοδο 1534 έως 1692 (Α΄ Γραφή) όσο και 1692 και μετά (Β΄Γραφή)[6].
Αξιοθέατα
Τα κυριότερα αξιοθέατα του Τρίκωμου είναι τα γεφύρια πάνω στο Βενέτικο ποταμό. Δύο από αυτά το 1995 χαρακτηρίστηκαν ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία[7].
Το τρίτοξο πέτρινο "γεφύρι του Αζίζ Αγά" βρίσκεται ανατολικά του χωριού, σε απόσταση περίπου 3 χλμ. πάνω στις παλιές ορεινές μουλαρόστρατες που συνέδεαν την Ήπειρο με την Μακεδονία. Θεωρείται το μεγαλύτερο της Μακεδονίας εξ΄αιτίας του μήκους του κεντρικού τόξου του. Κτίστηκε το 1727 από τον Αζιζ πασά, έχει μήκος 70μ. και ύψος 15μ.[8]
Το δίτοξο "γεφύρι του Καγκέλια" ή "γεφύρι της καστανιάς" που εξυπηρετούσε τη μετακίνηση των κατοίκων του Μοναχιτίου και του Μικρολίβαδου προς τα Γρεβενά. Πιθανολογείται ότι κτίστηκε πριν από αυτό του Αζίζ πασά και έχει μήκος 40,50 μ., πλάτος 2,80 μ. και ύψος 10,30 μ. Το 1989 έγινε επισκευή του με μπετόν[9].
Ονομασία - Διοικητικά
Η παλιά ονομασία του χωριού είναι Ζάλοβο και αναφέρεται επίσημα το 1919 στο ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918 να προσαρτάται στην ομώνυμη κοινότητα που ανήκε στο νομό Κοζάνης. Το 1927 με το ΦΕΚ 18Α - 01/02/1927 μετονομάζεται σε Τρίκωμον και το 1964 με το ΦΕΚ 185Α - 30/10/1964 αποσπάται από το νομό Κοζάνης και υπάγεται στο νομό Γρεβενών[10]. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με το Παρόρειο αποτελούν την τοπική κοινότητα Τρικώμου που ανήκει στην δημοτική ενότητα Θεόδωρου Ζιάκα του Δήμου Γρεβενών και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ως κοινότητα έχει πληθυσμό 128 κατοίκους, ενώ ως οικισμός 116[11].
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Γεφύρι Αζίζ Αγά - Τρίκωμο - Πορτίτσα - Σπήλαιο από τον ιστότοπο https://el.wikiloc.com
Λαογραφικά για το Τρίκωμο, Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας - Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Παραπομπές
Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 300, τομ.33.
Νασιάδης, Θωμάς (21 Αυγούστου 2015). «Γρεβενά: Γιορτή κρασιού στο Τρίκωμο». ert.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019.
«Γιορτή κρασιού στο Τρίκωμο Γρεβενών | Grevenamedia.gr - 24 ώρες Τοπικές ειδήσεις Δυτ Μακεδονίας». Grevenamedia.gr - 24 ώρες Τοπικές ειδήσεις Δυτικής Μακεδονίας. 16 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019.
«Πανδέκτης: Zalovo -- Trikomon». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019.
«Οι Κουπατσαραίοι - Αστέριος Ι. Κουκούδης - Μελέτες για τους Βλάχους». www.vlachs.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019.
Θεόδωρος Κ.Π. Σαράντης. «Τα Γρεβενά (Συμβολή στην ιστορία τους)». Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης - Μακεδονικά: σελ.17 του pdf.
«ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019.
«Γεφύρι Τρικώμου (Αζίζ Αγά) – Τουριστικός Οδηγός» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019.
«Γεφύρι Καγκέλια (Τρικώμου) – Τουριστικός Οδηγός» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019.[νεκρός σύνδεσμος]
«Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10551 (σελ. 77 του pdf)
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΖΙΑΚΑ |
---|
Τοπική Κοινότητα Αλατόπετρας |
Αλατόπετρα, η |
Τοπική Κοινότητα Αναβρυτών |
Αναβρυτά, τα |
Τοπική Κοινότητα Ζάκα |
Ζάκας, ο |
Περιβολάκι, το |
Τοπική Κοινότητα Κοσματίου |
Κοσμάτι, το |
Τοπική Κοινότητα Λάβδα |
Λάβδας, ο |
Τοπική Κοινότητα Μαυραναίων |
Μαυραναίοι, οι |
Μαυρονόρος, το |
Σταυρός, ο |
Τοπική Κοινότητα Μοναχιτίου |
Μοναχίτι, το |
Τοπική Κοινότητα Πανοράματος |
Πανόραμα, το |
Τοπική Κοινότητα Πολυνερίου |
Πολυνέρι, το |
Τοπική Κοινότητα Προσβόρρου |
Πρόσβορρο, το |
Τοπική Κοινότητα Σπηλαίου |
Σπήλαιο, το |
Τοπική Κοινότητα Τρικώμου |
Παρόρειο, το |
Τρίκωμο, το |
Νομός Γρεβενών: Δήμος, Κοινότητα Γρεβενών | Βεντζίου | Γόργιανης | Δεσκάτης | Ηρακλεωτών | Θεόδωρου Ζιάκα | Κοσμά του Αιτωλού | Χασίων Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Γρεβενών |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License