Το Πυργί είναι χωριό του δήμου Κύμης-Αλιβερίου της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 224 κατοίκους. Είναι κτισμένος σε υψόμετρο 50 μ.[1] στο ανατολικό τμήμα της κοιλάδας του Νηλέα και περίπου 2 χιλιόμετρα βόρεια από το Αυλωνάρι. Η οικονομία του χωριού βασίζεται κυρίως στη γεωργία, με κύρια προϊόντα τα κηπευτικά, τα σιτηρά, το λάδι και το κρασί.[2]

View Larger Map

Ιστορικά στοιχεία

Στη θέση όπου βρίσκεται το νεκροταφείο υπήρχε κατά το παρελθόν μικρός οχυρός πύργος, από τον οποίο πήρε το χωριό το όνομά του. Ο πύργος αυτός δεν είναι γνωστό πότε κτίστηκε. Ο P. Girard θεωρεί ότι πρόκειται για κτίριο της κλασσικής εποχής ενώ ο C. Friedrich τον αναγνωρίζει ως κυκλικό πύργο του 4ου αιώνα π.Χ. ο οποίος πιθανόν να είχε ρόλο φρυκτωρίας.[2]

Το χωριό δεν αναφέρεται στο οθωμανικό κατάστιχο του 1474, ίσως γιατί αποτελούσε τμήμα του γειτονικού Αυλωναρίου, το οποίο ήταν έδρα βυζαντινής επισκοπής.[3] Σύμφωνα με την παράδοση το χωριό δημιουργήθηκε από κατοίκους της περιοχής του Κάστρου, οι οποίοι για λόγους ασφαλείας και εγκαταστάθηκαν στο Πυργί μετά την επιδρομή του Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα το 1538. Μετά την απελευθέρωση πολλοί από αυτούς μετεγκαταστάθηκαν στη Σκιάθο. Σύμφωνα με μια άλλη άποψη, το Πυργί δημιουργήθηκε από κατοίκους του χωριού Πυργί στη Χίο, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή περί τον 17ο αιώνα.[2]

Το 1836 το Πυργί προσαρτήθηκε στον δήμο Δυστίαιων και έπειτα, το 1848, στον δήμο Αυλώνος. Με την κατάργηση των δήμων το 1912 το Πυργί προσαρτήθηκε στην κοινότητα Ορίου, αλλά το 1927 ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας.[2]

Απογραφές πληθυσμού

Η πορεία του πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:

Σημεία ενδιαφέροντος

Σε ένα μικρό έξαρμα στο κέντρο του χωριού είναι κτισμένος ο βυζαντινός ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Ο ναός ανήκει στον τύπο του σταυρεπίστεγου ναού. Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή κτίστηκε με έξοδα της Μεληδόνης και των παιδιών της. Η χρονολογία της επιγραφής δεν έχει διατηρηθεί σε καλή κατάσταση και πιθανότερες είναι οι χρονολογίες ςωιη ή ςωδ, οι οποίες αντιστοιχούν στα έτη 1310/11 και 1296. Ο ναός είναι τοιχογραφημένος, αλλά ο διάκοσμος σώζεται αποσπασματικά, ιδίως στον νότιο τοίχο, όπου η διάνοιξη παραθύρου οδήγησε σε καταστροφή τοιχογραφιών. Στην αψίδα του ναού διακρίνονται δύο στρώματα τοιχογραφιών. Ο νάρθηκας είναι νεώτερη προσθήκη και οδήγησε στην κατεδάφιση του αρχικού δυτικού τοίχου.[3]

Παραπομπές

Σταματελάτος, Μιχαήλ; Βάμβα-Σταματελάτου, Φωτεινή (2006). Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας. Αθήνα: Ερμής. σελ. 662. ISBN 9603201332.
«Πυργί». Δήμος Κύμης - Αλιβερίου. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2019.
Τριανταφυλλοπουλος, Δημήτριος Δ. (2014-03-10). «Ζητήματα ερμηνείας της ζωγραφικής στη Μεταμόρφωση στο Πυργί Αυλωναρίου. Όψεις της λατινοκρατούμενης Εύβοιας». Δελτίον Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 51: 141. doi:10.12681/dchae.1241. ISSN 2241-2190.