.
Περιφέρεια : Στερεάς Ελλάδας
Νομός : Εύβοιας
-- Δήμος Αυλώνος --
Το Ωρολόγιο είναι χωριό του δήμου Κύμης-Αλιβερίου της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 242 κατοίκους. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 80 μ.[1] σε πλαγιά λόφου. Το χωριό διασχίζει χείμαρρος γνωστός ως Ωρολογιάτης. Η οικονομία του χωριού είναι αγροτική και στην περιοχή καλλιεργούνται ελιές και οπωροφόρα δέντρα.[2]
Ιστορικά στοιχεία
Στο λόφο της Ανάληψης έχουν ανακαλυφθεί μυκηναϊκοί τάφοι.[3] Είναι πιθανόν στην αρχαιότητα να υπήρχε εκεί οικισμός με την ονομασία Εξ Ωου. Στη θέση Κοραστίδα ή Κεραστίδα βρίσκονται λείψανα αρχαίου οικισμού. Στη θέση Ταξιάρχες υπήρχε βυζαντινός οικισμός. Σήμερα σώζονται μόνο ερείπια και ο ναός των Ταξιαρχών.[2]
Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας λεγόταν Πλάτανος. Το χωριό συμμετείχε στην εξέγερση εναντίον των Οθωμανών το 1688, όπως και ο γειτονικός Άγιος Γεώργιος, καθώς βρίσκονταν σε αντιδικία με τον ντόπιο Τούρκο αγά. Μετά την επανάσταση προσπάθησαν να γλυτώσουν από τα αντίποινα των Τούρκων, ανεπιτυχώς όμως, καθώς οι Τούρκοι έκαψαν τα χωριά και σκότωσαν τους κατοίκους. Όσοι επέζησαν έχτισαν πάλι το χωριό μετά από μερικά χρόνια.[2]
Το 1835 το Ωρολόγιο προσαρτήθηκε στον δήμο Δυστίων και το 1848 στο δήμο Αυλώνος. Με την κατάργηση των δήμων το 1912 ορίστηκε έδρα κοινότητας, η οποία περιλάμβανε επίσης τα χωριά Αγία Θέκλα και Πρινάκι. Με το σχέδιο Καποδίστριας προσαρτήθηκε στον δήμο Αυλώνος και με το σχέδιο Καλλικράτης προσαρτήθηκε στον δήμο Κύμης-Αλιβερίου.[2][4]
Απογραφές πληθυσμού
Η πορεία του πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:
Απογραφή 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 410[1] 436[1] 415[1] 407[1] 321[1] 322[1] 346[1] 300 242
Σημεία ενδιαφέροντος
Ο κοιμητηριακός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο. Στο ναό βρίσκεται εντοιχισμένο τμήμα βυζαντινής ψευδοσαρκοφάγου του 11ου με 13ου αιώνα. Η σαρκοφάγος είναι διακοσμήμενη με τόξα. Εντός του ενός τόξου απεικονίζονται δύο παγώνια σε συντριβάνι και στο άλλο δύο άντρες με μεγάλο αγγείο. Είναι πιθανόν να πρόκειται για παράσταση του γάμου εν Κανά.[5] Νότια του χωριού βρίσκεται ο ναός της Μεταμόρφωσης, ο οποίος γιορτάζει στις 6 Αυγούστου. Στο πανηγύρι σερβίρονται νηστίσιμα πιάτα όπως φάβα και καλαμαράκια, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα χωριά, στα οποία ψήνεται κρέας.[2] Η θέση Ανεμόμυλος περίπου 2 χιλιόμετρα νότια προσφέρει πανοραμική θέα. Στη θέση Χωνευτικό υπάρχει πηγή νερού.[2]
Παραπομπές
Σταματελάτος, Μιχαήλ; Βάμβα-Σταματελάτου, Φωτεινή (2006). Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας. Αθήνα: Ερμής. σελ. 818. ISBN 9603201332.
«Ορολόγιο». Δήμος Κύμης - Αλιβερίου. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2019.
«ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/51740/3186/11-11-1999 - ΦΕΚ 2149/Β/13-12-1999». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2019.
«Ωρολόγιον (Ευβοίας)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
Πάλλης, Γιώργος (19 Μαΐου 2015). «Η βυζαντινή ψευδοσαρκοφάγος από το Ωρολόγι της Εύβοιας». Αρχαιολογία Online. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2019.
Δημοτική Ενότητα Αυλώνος |
Τοπική Κοινότητα Αγίου Γεωργίου |
Άγιος Γεώργιος, ο |
Τοπική Κοινότητα Αυλωναρίου |
Αυλωνάρι, το |
Δάφνη, η |
Ελαία, η |
Λοφίσκος, ο |
Μονή Αγίου Χαραλάμπους Λευκών, η |
Χάνια, τα |
Τοπική Κοινότητα Αχλαδερής |
Αχλαδερή, η |
Κάλαμος, ο |
Κορασίδα, η |
Περιβόλια, τα |
Συκέαι, αι |
Τοπική Κοινότητα Νεοχωρίου |
Νεοχώρι, το |
Τοπική Κοινότητα Οκτωνιάς |
Άγιος Μερκούριος, ο |
Μουρτερή, η |
Οκτωνιά, η |
Τοπική Κοινότητα Ορίου |
Μυρτέα, η |
Όρι, το |
Τοπική Κοινότητα Πυργίου |
Πυργί, το |
Τοπική Κοινότητα Ωρολογίου |
Αγία Θέκλα, η |
Πρινάκι, το |
Ωρολόγι, το |
Γεωγραφία της Ελλάδας
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Κόσμος
Αλφαβητικός κατάλογος
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License