.
Περιφέρεια : Δυτικής Ελλάδας
Νομός : Αχαΐας
-- Δήμος Τριταίας --
Η Ιερά Μονή Αγίων Πάντων Βελιμαχίου Τριταίας βρίσκεται πλησίον του χωριού Βελημάχι Αχαΐας, στο οποίο υπάγεται διοικητικά[1], και είναι περιτριγυρισμένη από δάσος. Η Ιερά Μονή εορτάζει την Κυριακή των Αγίων Πάντων μετά πάσης θρησκευτικής λαμπρότητας. Η ανέγερση του οποίου συνδέεται με θρύλους και παραδόσεις.
Η Ιερά Μονή Αγίων Πάντων Βελιμαχίου Τριταίας Αχαΐας (Πληροφορία για την φωτογραφία)
Ιστορία
Στην αρχή η το μοναστήρι χτίστηκε εκεί όπου είναι σήμερα η Μονή Ταξιαρχών στα ριζά του Ερύμανθου. Οι δύσκολες καιρικές συνθήκες εξανάγκασαν τους μοναχούς να κατέβουν προς τα κάτω και έχτισαν το μοναστήρι στη θέση "Άγιος Αντώνιος", απέναντι από τη σημερινή της θέση η οποία ονομάζεται Σέλιντζα. Αλλά και η νέα θέση δε συνέβαλε στην ομαλή λειτουργία της Μονής. Οι μονές στις προηγούμενες θέσεις της έγιναν μετόχια της. Η μονή των Αγίων Πάντων κτίστηκε το 1728 από μοναχούς που από αρκετά χρόνια έψαχναν στην ευρύτερη περιοχή κατάλληλη τοποθεσία να χτίσουν μοναστήρι. Άλλοι λένε πως η Μονή θα πρέπει να οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1715-1728 από τον ιερομόναχο Νεκτάριο, στον οποίο οι παραδόσεις αποδίδουν σπουδαίες ικανότητες, ακόμα και θαυματουργικές. Οι ελάχιστοι καλόγεροι από το Σινά που μόναζαν στο Μετόχι έφυγαν το 1777. Μετά από παρέμβαση των Σιναϊτών μοναχών, κατά μια παράδοση, προστατεύθηκε η Μονή, με διάταγμα του Σουλτάνου (σουλτανικό φιρμάνι του 1777), και κατέστη απαραβίαστη από τις τοπικές τουρκικές αρχές, ενώ δεν πλήρωνε φόρους[2]. Βέβαια για το θέμα της προστασίας της Μονής από το Σουλτάνο υπάρχουν διάφορες παραδόσεις.
Λίγο μετά την ίδρυσή της (1748), η Μονή αναγνωρίστηκε ως σταυροπηγιακή. Με το πέρασμα του χρόνου, απέκτησε πνευματικούς δεσμούς με το Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Το 1755 της παραχωρήθηκε το Μετόχι του Αγίου Γεωργίου. Το 1866 προσαρτήθηκε για λίγο από τη Μονή Μαρίτσης, ενώ το 1896 συγχωνεύτηκε για λίγο με τη Μονή Ομπλού. Το 1875 προσαρτήθηκε σε αυτή η Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μιντιλογλίου. Στο μοναστήρι φυλάσσονται ο κώδικάς της με έτος έναρξης το 1715, το σουλτανικό φιρμάνι του 1777 και δικαιοπρακτικά[3] έγγραφα της οθωμανικής περιόδου[4].
Το μοναστήρι απείχε δυόμισι ώρες δρόμο στα 1885 από την Προστοβίτσα, την τότε έδρα του δήμου Τριταίας[5]. Στα 1903 ο Χρήστος Κορύλλος αναφέρει ότι το μοναστήρι απείχε τέσσερεις ώρες δρόμο από την Προστοβίτσα[6]. Καταγράφεται για πρώτη φορά το 1844 και βρέθηκε να έχει 16 μοναχούς[7]. Το 1928 σε απογραφή ζούσαν στη μονή 8 μοναχοί.
Αξιόλογη είναι η εικονογράφηση των τριών ναών που βρίσκονται στο εσωτερικό της Μονής: Ευαγγελιστρίας (καθολικό), Αγίου Ιωάννου, Αγίων Πάντων.
Δημογραφικά Στοιχεία
Η δημογραφική εξέλιξη του μοναστηριού είναι η εξής:
έτος κάτοικοι
2001[8] 2
2011[9] 3
Λοιπά Στοιχεία
Λειτουργεί ακόμα και σήμερα. Μάλιστα, πριν από μερικά χρόνια στην Ιερά Μονή έγιναν από το Υπουργείο Πολιτισμού εργασίες αναστήλωσης των εξωτερικών της χώρων, αλλά και των κελιών[10]. Ηγούμενος υπήρξε μέχρι την κοίμησή του το 2009 ο αρχιμανδρίτης π. Σάββας Δημητρόπουλος.
Δείτε επίσης
Βελιμάχι Τριταίας
Παραπομπές
eetaa.gr-Διοικητικές μεταβολές Μονής Αγίων Πάντων Ν. Αχαΐας (ανακτήθηκε την 16/02/2014)
Λουλούδης 2010, σελ. 228
Τσελίκας 2000, σελ. 5, Τριανταφύλλου 1995, σελ. 305
Λουλούδης 2010, σελ. 229
Νουχάκης 1885, σελ. 62
Κορύλλου 1903, σελ. 86
Λουλούδης 2010, σελ. 229
Απογραφή 2001
Απογραφή 2011
Ανακαινίστηκε και το 1949. Βλ. Λουλούδης 2010, σελ. 229
Βιβλιογραφία - Πηγές
Χρήστου Π. Κορύλλου, Χωρογραφία της Ελλάδος. Α'. Νομός Αχαΐας, Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων "Ανέστη Κωνσταντινίδου", Εν Αθήναις 1903
Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010
Νέος χωρογραφικός πίναξ. Συνταχθείς και εκδοθείς εγκρίσει του Υπουργείου των Στρατιωτικών υπό Ιωάννου Εμ. Νουχάκη ανθυπασπιστού του Πεζικού, Εκ του Τυπογραφείου του Υπουργείου των Στρατιωτικών, Εν Αθήναις 1885
Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Α', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Βελιμάχι
Αγαμέμνων Τσελίκας, "Τα δικαιοπρακτικά έγγραφα των μοναστηριών Ομπλού, Χρυσοποδαριτίσσης, Αγίων Πάντων και Γηροκομείου Πατρών (1712-1855). Διπλωματική έκδοση" στο Δελτίο του Ιστορικού και Παλαιογραφικού Αρχείου, τόμος Θ΄, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 2000 ISSN 1108-6068
Εξωτερικές Συνδέσεις
eetaa.gr-Διοικητικές μεταβολές Μονής Αγίων Πάντων Ν. Αχαΐας
Νομός Αχαΐας : Δήμος, Κοινότητα Πατρέων | Αιγείρας | Αιγίου | Ακράτας | Αροανίας | Βραχναίικων | Διακοπτού | Δύμης | Ερινεού | Καλαβρύτων | Λαρισσού | Λευκασίου | Μεσσάτιδος | Μόβρης | Παΐων | Παραλίας | Ρίου | Συμπολιτείας | Τριταίας | Φαρρών | Ωλενίας | Καλεντζίου | Λεοντίου | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Αχαΐας. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License