.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Ηπείρου
Νομός : Πρεβέζης

Νομός Πρεβέζης Δήμος Λούρου

-- Δήμος Λούρου --

Ο Λούρος είναι χωριό του νομού Πρέβεζας. Βρίσκεται στην αρχή της εύφορης κοιλάδας Λάμαρης, στην μέση ακριβώς της διαδρομής Άρτας-Πρέβεζας, στο μέσον του νομού Πρέβεζας, στο σημείο που τείνουν να ενωθούν τα βουνά Βαλαώρα και Ζάλογγο σε λοφίσκους με υψόμετρο 30μ. Η κοιλάδα αυτή βρίσκεται κοντά στις εκβολές του ποταμού Λούρου.

Το χωριό μας φαίνεται ότι λεγόταν αρχικά Πύργος και βρισκόταν νότια, κοντά στο ποτάμι.(Λούρο ποταμό) Κατά τον 16ο αιώνα, (sic) πήρε το όνομα Λούρος, μετατρέποντας το όνομα του ποταμού Ορουρού, όπως αναφέρει ο μητροπολίτης Άρτας Σεραφείμ Ξενόπουλος. Αυτή θα μπορούσε να ήταν η κυρίαρχη εκδοχή. Άλλες δυο εκδοχές προέλευσης του ονόματος του χωριού μας, που λένε οι γέροντες συγχωριανοί, είναι η ίδιες, που αναφέρει, από την ίδια πηγή και ο Σ. Μαρκόπουλος, δάσκαλος του χωριού μας το 1985: «Στην περιοχή του χωριού μας, και κυρίως στις όχθες του Λούρου ποταμού, φυτρώνουν πολλές λυγιές. Λούρες, τις ονομάζουν οι ντόπιοι και αυτές αποτελούσαν πρώτη ύλη για την κατασκευή αγροτικών ανέσεων στην περιοχή. Οι κάτοικοι έκοβαν λούρες και έπλεκαν μ’ αυτές μαντριά, καλύβια και σπιτοκάλυβα, για να μείνουν στο παλιό χωριό κοντά στο ποτάμι. Έτσι το όνομα του χωριού που είχε σπίτια από λούρες, ονομάστηκε Λούρος. (sic) Κάποτε, πρόγονος του μαιευτήρα, Λούρου, αείμνηστου Ακαδημαϊκού, καθηγητή Ιατρικής, του Πανεπιστημίου Αθηνών, είχε εγκατασταθεί στις όχθες του ποταμού κι είχε κάνει αλευρόμυλο, όπου άλεθε τα γεννήματα της περιοχής. Ίσως, από το όνομα του μυλωνά που τον έλεγαν Λούρο, πήρε τ’ όνομα το ποτάμι.»

Η πρώτη αναφορά στο όνομα Λούρος, γίνεται στα μέσα του 17ου αιώνα (1670), όταν περνά από την περιοχή μας ο Εβλιά Τσελεπή, Τούρκος περιηγητής, και αναφέρει τον Λούρο πρώτη φορά ως χωριό, αλλά και παράλληλα ότι είναι τσιφλίκι (τουρκ.ciff-lik: αγρόκτημα) ενός μπέη (τουρκ.bey: τιμητικός τίτλος των τούρκων, αρχηγός, ηγεμόνας) που το διαχειριζόταν κεχαγιάς (τουρκ.kahya.: οικονομολόγος, διαχειριστής, επίτροπος). Αναφέρει επίσης, ότι υπήρχαν μύλοι και ένα έρημο φρούριο.

Ο ποταμός Λούρος

Από τότε ως τα μέσα περίπου του 18ου αιώνα οι αναφορές στον Λούρο είναι ελάχιστες. Είναι, κυρίως από έγγραφα ξένων προξένων της Αρτης και Πρεβέζης για την υλοτομία των δασών της περιοχής. Τότε αναφέρεται και η περιοχή της Λάμμαρης με δεκαπέντε χωριά μεταξύ Ρινιάσσας – Αμβρακικού, ως περιφέρεια του Λούρου που υπαγόταν στην δικαιοδοσία ενός μουσουλμανικού τεμένους των Ιωαννίνων. Αργότερα αναφέρεται ο καπετάν Νικολός Νάστος-Τζιοβάρας ως Διάσημος οπλαρχηγός του Λούρου και της Λάμαρης, που εδολοφονήθη από Μαργαριτιώτες Τσάμηδες το 1770 κατ’εντολήν των Τούρκων.

Το 1779, στην περιοχή εμφανίζεται ο καλόγερος- λαϊκός ιεροκήρυκας και νεομάρτυρας Πατήρ Κοσμάς ο Αιτωλός, που κοντά στο χωριό μας και πλησίον της εκκλησίας του Αι Θανάση, στην θέση Αμπέλια ή Πλάκα και κάτω από ένα γέρικο πλάτανο, με μέγα ακροατήριο πιστών (περίπου 6.000), από όλη την περιοχή, κήρυξε όλη την ημέρα, μέχρι που έπεσε ο ήλιος. Από τότε αυτός ο πλάτανος, ακόμη και σήμερα, λέγεται «πλάτανος του Πάτερ Κοσμά». Πέτυχε τότε να ιδρύσει Σχολή, (Ελληνικό σχολείο) στο χωριό μας, με επιπλέον οικονομική ενίσχυση (50γρόσια) από τον τότε Κεχαγιά του Λούρου Οσμάν Αγά, διότι «ούτος παρακινεί τους Έλληνας να φέρωνται νομοταγώς και να πληρώνουν τα δικαιώματα εις τους φεουδάρχας των… Και γι’αυτό το λόγο οι βαθμοφόροι Τούρκοι του παρήχαν προστασία σ’όλη την επικράτεια του Λούρου… Κατά τον ιστορικόν Ζήσιον (Νέα Εφημερίς 23 Αυγ 1896), γράφει: «πως εμύησε τους αρματολούς ή έχων τα αρματολίκια τους στο Λούρο ή στο Ξηρόμερο στα επαναστατικά σχέδια της ρωσικής αυλής για εξέγερση των ορθοδόξων εναντίον της πύλης.

Ο Ρήγας Φεραίος, ο Βελεστινλής, το 1795, στην περίφημη «χάρτα» σημειώνει τον Λούρο σαν Κάστρο και διακομιστικό κέντρο της περιοχής.

Το 1797 ο Αλή Πασάς Γ! ο Τεπενελής κυρίευσε το χωριό μας παρά την αντίσταση των κάτοικων και το πυρπόλησε μαζί με τα γειτονικά χωριά (Καμαρίνα, Καντζά ) Υποχρέωσε τότε τους κατοίκους της Λάμαρης, και ειδικά τους περήφανους κατοίκους του Λούρου ως παράδειγμα στην περιοχή να δουλεύουν γ’αυτόν σαν σκλάβοι, κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες. Έτσι οι κάτοικοι έμεναν σε ξύλινα παραπήγματα υπό άθλιες συνθήκες, χωρίς νερό, κυρίως το καλοκαίρι. Δεν επέτρεπε ο Αλή Πασάς στους κατοίκους εκείνη την εποχή να έχουν σπίτια, μήπως έκρυβαν όπλα και οχυρώνονταν, ώστε να γίνουν επικίνδυνοι για αυτόν. Φοβόταν πάρα πολύ, διότι η περιοχή μας είχε γίνει τον προηγούμενο κυρίως αιώνα, κέντρο αρματολών και κλεφτών. Έτσι όπως ζούσαν οι κάτοικοι, πολλοί ήταν αυτοί που πέθαιναν. Ο Πασάς έφερνε κατά διαστήματα από διάφορα χωριά της Ηπείρου άλλους, για να καλλιεργούν τα εύφορα χωράφια της περιοχής και τα παραγόμενα προϊόντα τα πουλούσε κυρίως στους Γάλλους συμμάχους του. Ο θάνατός των κατοίκων προερχόταν από τις κακουχίες και από μια επιδημική αρρώστια που λεγόταν Βράγχη. Ο Λούρος, είναι ένα φτωχό χωριό, πρωτεύουσα της περιοχής Λούρου και Λάμαρης όπως συνηθίζετο να αποκαλείται, και έδρα Πασά.

Το καλοκαίρι του 1800, ο Αλής, με 3.000 άνδρες έχοντας ως ορμητήριο το χωριό μας, προσπάθησε χωρίς επιτυχία να κυριεύσει το Σούλι. Στην περιοχή μας, καταλαβαίνοντας τη σημασία του χωριού μας αλλά και του πλωτού τμήματος του Λούρου ποταμού, έφτιαξε μύλο με κάρβουνο, δίπλα στο ποτάμι, Ο μύλος λειτουργούσε μέχρι την απελευθέρωση το 1912. Λέγεται ότι το σώμα των Κρητικών, που απάρτιζαν μέρος του Ελληνικού απελευθερωτικού στρατού, γιορτάζοντας την νίκη, κατέστρεψαν, κάθε τι τούρκικο. Ακόμη δίπλα στον μύλο κατασκεύασε μεγάλο πέτρινο κτήριο που χρησίμευε ως αποθήκη και τελωνείο, για να διακινεί τα προϊόντα της περιοχής, (αλεύρι, μαλλιά, βελανίδια, ζώα) μέσω πλοίων στον Αμβρακικό κόλπο- λιμάνι Πρέβεζας, προς τις αγορές της Ευρώπης ή τις εγχώριες. Επίσης έκαψε το φρούριο που είχε κατασκευάσει ο Κούρτ Πασάς στο χωριό μας, και κατασκεύασε βόρεια, νέο διοικητήριο, τζαμί, κατοικία του εντεταλμένου του, και σε μικρή απόσταση, στα νότια, χάνι (τουρκ. han: πανδοχείο).

Το χωριό μας πυρπολείται από τους Τούρκους την 31 Νοέμβρη του 1821 ως αντίποινα για την εξέγερση των κατοίκων του. Οι κάτοικοι αρχίζουν να εγκαταλείπουν το χωριό και να εγκαθίστανται σε νέα θέση βόρια του γύρω από το διοικητήριο - σαράϊ, που κατασκεύασε ο Αλή Πασάς, που είναι ο κεντρικός συνοικισμός και το σημερινό χωριό.
Και το 1854 το χωριό μας ξαναπυρπολείται από τους Τούρκους ως αντίποινα για την εξέγερση των κατοίκων του κατά την «επανάσταση των Χριστιανών» της Ηπείρου. Αρκετοί κάτοικοι του το εγκαταλείπουν οριστικά, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός του να μειωθεί υπερβολικά. Από το 1873 και έπειτα αρχίζουν σταδιακά να εγκαθίστανται νέοι κάτοικοι από τα γύρω χωριά κυρίως αλλά και από όλη την Ήπειρο.

Με την εισβολή του Ελληνικού στρατού για την απελευθέρωση της Ηπείρου, το χωριό μας απελευθερώθηκε από τον Τουρκικό ζυγό των 400 ετών, την Τρίτη στις 16 Οκτώβρη του 1912, 8 το πρωί.

Τον τελευταίο και πλέον αιώνα της Τουρκοκρατίας ο Λούρος ήταν πρωτεύουσα του ναχιγιέ (Δήμου) Λούρου και Λάμαρης, μίας εκ των τεσσάρων της Πρέβεζας. Ειδικά, η περιοχή Λάμαρης με πρωτεύουσα το Χωριό μας, περιελάμβανε 15 χωριά: Λούρος, Παλιορόπορος, Δούβγαινα, Σέσοβο, Μάζε(η), Λιμπόχοβο, Μαρτανιοί, Μουζάκα, Καμαρίνα, Κανάλι, Φλάμπουρα, Μιχαλίτσι, Μύτικας, Σκαφιδάκι, Ρενιάσσα, σύμφωνα με τον μητροπολίτη Άρτης Σεραφείμ Ξενόπουλο, επιπλέον το σχολείο του χωριού μας ήταν Αλληλοδιδακτική σχολή.

Στην ογδονταετία και πλέον από την απελευθέρωση του χωριού μας μέχρι σήμερα μερικά σημαντικά γεγονότα υπήρξαν:

Το 1926, στις 13 Ιουνίου, Κυριακή χαράματα έγινε η ληστεία της χρηματαποστολής της Εθνικής Τράπεζας, με το υπέρογκο ποσό για την εποχή εκείνη των 15 εκατομμυρίων στα στενά της Πέτρας από τους Ρενζαίους. Τα κρατικά αποσπάσματα στρατού και χωροφυλακής με έδρα το χωριό μας, άρχισαν να ψάχνουν τους ληστές σ’όλα τα χωριά της περιοχής Λούρου και Λάμαρης για δύο ημέρες Ανακρίσεις, ξυλοδαρμοί και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί ο νους μας, συνέβησαν στο χωριό μας, και στους 7.000 περίπου συγκεντρωμένους κατοίκους της περιοχής στον κτήριο του σχολείου.

Το 1969 παραδίδεται ο κάμπος με αγγειοβελτιωτικά έργα (χαμηλή ζώνη Λάμαρης ), και ο φορέας διαχειριστής του είναι το Τ.Ο.Ε.Β. ΛΑΜΑΡΗΣ ενώ το 2001, μετά από τέσσερα χρόνια εργασιών, η ύδρευση του κάμπου της κάτω χαμηλής ζώνης Λάμαρης, με πίεση, και ταυτόχρονα γίνεται αναδασμός σ’αυτό το τμήμα του.

Από την δεκαετία του ΄50 άρχισε σιγά σιγά η ανάπτυξη του χωριού στο γεωργικό και κτηνοτροφικό τομέα. Έχει Βρεφονηπιακό σταθμό, Νηπιαγωγείο, 12/θεσιο Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο, Φιλαρμονική. Είναι ένα ήσυχο, ευχάριστο, καθαρό και ανθρώπινο χωριό που αναπτύσσεται με ρυθμούς απόλυτα συμφιλιωμένους με τη γαλήνη της περιοχής του. Κατά τις επίσημες απογραφές της Ελληνικής πολιτείας εμφανίζει 1203 (1951)… 1537 (1971), 1744 (1981), 2152 (1991), 2078 (2001) κατοίκους.

Είναι η έδρα του Καποδιστριακού Δήμου Λούρου αποτελουμένου από τον Λούρο και τα Δ.Δ. Ωρωπού, Στεφάνης, Σφηνωτού, Κοτσανοπούλου, Βρυσούλας, Ρευματιάς, Σκιαδά, Άνω Ράχης και Τρικάστρου. Η τελευταία περιοχή αποτελεί το βορειότερο άκρο του δήμου, όπου ο ποταμός Αχέροντας χωρίζει τον Δήμο Λούρου από το Σούλι Θεσπρωτίας δημιουργώντας τις «Πύλες του Άδη».

Επισκεπτόμενοι το χωριό μας θα δείτε τους απέραντους ελαιώνες του, τα περιβόλια, τον κάμπο, μέρος του αρχαίου υδραγωγείου της Νικόπολης, ερείπια μικρού ελληνιστικού πύργου και το μοναδικό αισθητικό παραποτάμιο δάσος – χώρο αναψυχής του Αγίου Βαρνάβα με την εκκλησία του κτισμένη του 1149. Οι δε κοντινές παραλίες του Ιονίου απέχουν μόλις 12χλμ.

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΟΥΡΟΥ
Δημοτική Κοινότητα Λούρου
Λούρος, ο
Τοπική Κοινότητα Άνω Ράχη
Άνω Ράχη, η
Τοπική Κοινότητα Βρυσούλας
Βρυσούλα, η
Τοπική Κοινότητα Κοτσανοπούλου
Άνω Κοτσανόπουλο, το
Κάτω Κοτσανόπουλο, το
Τοπική Κοινότητα Νέου Σφηνωτού
Νέο Σφηνωτό, το
Τοπική Κοινότητα Ρευματιάς
Κάτω Ρευματιά, η
Ρευματιά, η
Τοπική Κοινότητα Σκιαδά
Αλώνι, το
Κοντάτες, οι
Σκιαδάς, ο
Τοπική Κοινότητα Στεφάνης
Στεφάνη, η
Τοπική Κοινότητα Τρίκαστρο
Τρίκαστρο, το
Τοπική Κοινότητα Ωρωπού
Νέος Ωρωπός, ο

Νομός Πρέβεζας : Δήμος, Κοινότητα

Κρανέας

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης: Διοικητική διαίρεση νομού Πρέβεζας

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License