Άνω Ράχη Πρέβεζας

.

Περιφέρεια : Ηπείρου
Νομός : Πρεβέζης

-- Δήμος Λούρου --

Η Άνω Ράχη είναι τοπική κοινότητα της δημοτικής ενότητας Λούρου του δήμου Πρέβεζας της περιφερειακής ενότητας Πρέβεζας στην περιφέρεια Ηπείρου. Παλαιότερα ονομάζονταν Κράβαρι πριν την μετονομασία του το 1927.[1]

Γεωγραφία και στατιστική

Το χωριό βρίσκεται 30 χλμ. βόρεια της Πρέβεζας και 10 χλμ. βορειοδυτικά του Λούρου, σε υψόμετρο 360 μ. στην πλαγιά του βουνού Κορέτσι, που είναι διακλάδωση των βουνών του Σουλίου.[2] [3] Απέχει οδικώς από την Πρέβεζα 40 χλμ., τον Λούρο 15 χλμ., το Καναλλάκι 16 χλμ. και την Άρτα 39 χλμ.[3] Έχει έκταση 16,4 χλμ2, 108 κατοικίες με 127 κατοίκους στην απογραφή του 2011 και πυκνότητα πληθυσμού 7,7 κατ/χλμ2.[4] Το έδαφος της κοινότητας καλύπτεται από λιβάδια, δάση και από μικρές καλλιέργειες ζωοτροφών, με την κτηνοτροφία να αποτελεί την κύρια απασχόληση των κατοίκων της. Το ανατολικό τμήμα της είναι ενταγμένο από το 2001 στην περιοχή προστασίας καταφυγίου άγριας ζωής «Ζαλόγγου − Αβάσσου» έκτασης 25,4 χλμ2.[5]

Ιστορία

Πότε δημιουργήθηκε το χωριό Κράβαρι δεν είναι ακριβώς γνωστό. Το χωριό κτίστηκε λίγα χρόνια μετά την καταστροφή του Σουλίου το 1803, από τους κατοίκους των δύο καταστραφέντων χωριών Συρμάτι στα νότια και Νικολίτσαρι στα βόρεια του σημερινού (Μουστάκας 1928).[2] Το χωριό υπαγόταν στην συμπολιτεία του Σουλίου αναφέρει ο (Λαμπρίδης 1890)[6] αλλά όχι και ο (Περραιβός 1803),[7] ή ανήκε στα χωριά και εδαφικές ζώνες υπό την σουλιωτική προστασία (Ψιμούλη 1998).[8]

Η πρώτη ιστορική αναφορά του χωριού είναι το 1832 σε οθωμανική διαταγή επιστράτευσης ως Κράββαρι.[9] Η επόμενη αναφορά είναι το 1854 στην Χρονογραφία της Ηπείρου του Παναγιώτη Αραβαντινού ως Κράβαρυ.[10] Σε μεταγενέστερα κείμενα από το 1880 ως το 1940 αναφέρεται ως Κράβαρι,[11][12] Kravari,[13] Κράβαρη,[14] Κράββαρη,[15] Κραβάριον,[16] Ἀνωράχη,[1] Ἀνωρράχη,[16] Ἄνω Ῥάχη.[17]

Επί τουρκοκρατίας το χωριό διοικητικά υπαγόταν στον καζά Πρέβεζας του σαντζακίου Πρέβεζας του βιλαετίου Ιωαννίνων[14] και εκκλησιαστικά στην μητρόπολη Άρτης και από το 1881 στην μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης.[18] Το 1884 υπήρχαν στο χωριό γραμματοδιδασκαλείο 15 μαθητών και οι εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη, Αγίου Νικολάου, Αγίας Παρασκευής και Αγίας Βαρβάρας.[18] Το καθεστώς ιδιοκτησίας της γης μεταβάλλονταν στην διάρκεια της περιόδου, άλλοτε ήταν τσιφλίκι[10][14] άλλοτε ιδιοκτησία του οθωμανικού δημοσίου.[12] Το 1922 καταγράφεται ως τσιφλίκι έκτασης 11.402 τουρκ. στρ. (=14.480 στρ.) αξίας 332.875 γροσίων και το 1925 αναφέρονται ως ιδιοκτήτες του οι κληρονόμοι του Χουσεΐν αγά Χατζή Οσμάν από το Μαργαρίτι (με περίπου 9.000 τουρκ. στρ.) και η μονή Αβάσου.[19] Το 1928 αναφέρεται η ύπαρξη συνεταιρισμού ακτημόνων καλλιεργητών του χωριού για την προάσπιση των συμφερόντων τους.[2]

To 1919 γίνεται σύσταση της κοινότητας Κραββαρίου (οικισμοί Κράββαρι, Ἄνω Βλάνδο και Κάτω Βλάνδο) της υποδιοικήσεως Πρεβέζης του νομού Πρεβέζης.[20] Το 1927 μετονομάστηκε η κοινότητα και ο συνοικισμός από Κράβαρι σε Ἀνωράχη και το 1940 διορθώθηκε σε Άνω Ράχη.[1] [21] Από το 1928 μέχρι το 1997 η κοινότητα Ἀνωράχης αποτελούνταν από τους οικισμούς Ἀνωράχης και Κορυφούλας.[22] Το 1997 καταργήθηκε η κοινότητα και ο οικισμός προσαρτήθηκε στον δήμο Λούρου και από το 2010 στην δημοτική ενότητα Λούρου του δήμου Πρέβεζας.[23]

Κοντά στο χωριό στην θέση Μπρινιάσα βρέθηκαν παλιοί τάφοι σφραγισμένοι με μαρμάρινες πλάκες ενωμένες με μολύβι. Η τοποθεσία λέγεται και Μαγιόπουλα γιατί ένας τοπικός θρύλος λέει πως εκεί σκοτώθηκαν τον μήνα Μάη νέοι τραγουδώντας τραγούδια του Μάη.[2]

Πληθυσμός

χρόνος		κάτοικοι χωριού	άνδρες	γυναίκες	κάτοικοι κοινότητας	χωριά κοινότητας
1880	[11]	180			180	Κράβαρι
1895	[14]	216	121	95	216	Κράβαρη
1910	[15]	226			226	Κράββαρη
1913	[24]	262	139	123	262	Κράββαρη
1920	[25]	314	167	147	536	Κράββαρι, Ἄνω Βλάντο, Κάτω Βλάντο
1928	[16]	355	180	175	467	Ἀνωρράχη, Κορυφούλα
1940	[17]	321	149	172	443	Ἄνω Ῥάχη, Κορυφούλα
1951	[26]	391			522	»                 »
1961	[26]	441			594	»                 »
1971	[26]	299			425	»                 »
1981	[26]	254			361	»                 »
1991	[26]	237			316	»                 »
2001	[26]	260			260	Άνω Ράχη
2011	[4]	127			127	»

Ετυμολογία

Άνω Ράχη Πρέβεζας βρίσκεται στο τόπο Greece
εναλλακτική ετικέτα για Άνω Ράχη
Άνω Ράχη
εναλλακτική ετικέτα για Κράβαρι Αιτωλοακαρνανίας
εναλλακτική ετικέτα για Κραβαρέικα Αιτωλ/νίας
εναλλακτική ετικέτα για Κράβαρι Αχαίας
εναλλακτική ετικέτα για Κράβαρι (βουνό Αρκαδίας)
Κράβαρι στην Ελλάδα

Η προέλευση της λέξης Κράβαρι είναι σλαβική.[27] Στις νότιες σλαβικές γλώσσες και σε μερικές δυτικές σλαβικές γλώσσες η λέξη κράβα (кра́ва, крȁвa, krȁva, kráva) σημαίνει αγελάδα.[28] Kράβαρ (кра́варь, крaвар, kravar, krȁvār, krȃvar, kravař) είναι ο βουκόλος.[29] Κράβαρι (крaвари, kravari, krȁvāri, kravaře) είναι οι βουκόλοι.
Κράβαρι στην Ελλάδα
Γενικός Χάρτης της Κεντρικής Ευρώπης του Στρατιωτικού Γεωγραφικού Ινστιτούτου της Αυστρο-Ουγγαρίας (Φύλλο 38-39, Πρέβεζα), έρευνα 1889-1896, έκδοση 1912.

Κράβαρη (Ḳiravar İli). Επαρχία του σαντζακίου Τρικάλων στο βιλαέτι Τρικάλων, όπου το 1454-1455 στο οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο ΜΜ10 καταγράφονται οι φόροι 50 οικισμών (με 500 οικογένειες, 90 άγαμους και 31 χήρες). Οι φόροι προορίζονταν για την μισθοδοσία των τεσσάρων απογόνων του Κράβαρη (Ḳiravar), Κάρολου, Καρατζά, Μουσά και Μικροπέτρα οι οποίοι υπηρετούσαν στο οθωμανικό ιππικό (σπαχήδες).[30] Το 1854 ο Αραβαντινός αναφέρεται στο Κράβαρυ ίσως Καρίβαρυ, περιοχή με 8 χωριά 4.000 κατοίκων στην Ναυπακτία του νομού Αιτωλίας και Ακαρνανίας.[31]
Κράβαρι. Τοποθεσία και χειμερινός οικισμός (κοντά στα Κρινόφυτα) κατοίκων της κοινότητας Λυκουρίας του δήμου Κλειτορίας της επαρχίας Καλαβρύτων του νομού Αχαΐας. Δεν αναφέρεται σε απογραφή και στο λεξικό του 1935.[32]
Κραβαρέϊκα. Χωριό της κοινότητας Κανδήλας της επαρχίας Βονίτσης και Ξηρομέρου του νομού Αιτωλίας και Ακαρνανίας. Κάτοικοι 106 (1951), 154 (1928). Δεν αναφέρεται στην απογραφή του 1961.[33]
Κράβαρι ή Κραβάτα. Βουνό της Πελοποννήσου στη νότια Αρκαδία, νότια προέκταση του Μαίναλου το αρχαίο Βόρειον όρος σήμερα λέγεται Κραβάτα (Κράβαρι κατά τον γαλλικό χάρτη) με ύψος 1023 μ. (κατά τον γαλλικό χάρτη 1088 μ.).[34]

Κράβαρι στην Ευρώπη

Κράβαρε (Kravaře). Πόλη στην ιστορική περιοχή της Χουσητίας της Τσεχικής Σιλεσίας με 6.681 (2016) κατοίκους. Αποτελεί δήμο της περιφέρειας Οπάβα της περιοχής Μοραβίας-Σιλεσίας στην βορειοανατολική Τσεχία κοντά στα σύνορα με την Πολωνία σε υψόμετρο 237 μ. Από το 1274 μέχρι το 1420 ήταν ιδιοκτησία των λόρδων Κράβαρ. Η πρώτη ιστορική αναφορά είναι από το 1224.[35][36]
Κράβαρε (Kravaře). Χωριό στην ιστορική περιοχή της Βοημίας της Τσεχίας με 794 (2016) κατοίκους. Αποτελεί κοινότητα στο δήμο Τσεσκά Λίπα της περιφέρειας Τσεσκά Λίπα της περιοχής Λίμπερετς στην βορειοδυτική Τσεχία κοντά στα σύνορα με την Γερμανία και Πολωνία σε υψόμετρο 280 μ.[36][37]
Κράβαρι (Кравари). Χωριό στο δήμο Μπίτολα (παλαιό Μοναστήρι) με 880 (2002) κατοίκους στο νοτιοδυτικό τμήμα της ΠΓΔ της Μακεδονίας και κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα, σε υψόμετρο 591 μ.[38]
Κράβαρι (Кравари). Χωριό στο δήμο Ούλτσιν με 547 (2011) κατοίκους (Αλβανούς όλους) στο νότιο Μαυροβούνιο, νότια της λίμνης Σκόδρας κοντά στα σύνορα με την Αλβανία σε υψόμετρο 59 μ.[39]

Πηγές

Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Δρανδάκης 1926-1934, τόμος 5/24, σελ. 36, συντάκτης Μουστάκας Διον., λήμμα Ανωράχη (Α΄ έκδοση Πυρσός ΑΕ 1928, B΄ έκδοση Φοίνιξ ΕΠΕ 1956).

Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Χάρη Πάτση, 1966-1975, τόμος 6/24, σελ. 179 λήμμα ΄Ανω Ράχη.

Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια Υδρία, Εταιρεία Ελληνικών Εκδόσεων Α.Ε., Αθήνα 1978-1988, τόμος 9/55 σελ. 160 λήμμα ΄Ανω Ράχη.

Παραπομπές

Διάταγμα 1-4-1927 (ΦΕΚ Α 76/2-5-1927)
Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 5/24, σελ. 36.
Οδηγικές χιλιομετρικές αποστάσεις
Απογραφή 2011 : Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ)
http://www.apdhp-dm.gov.gr/gps_p2/prevezas_lourou_p2.pdf
Ιωάννης Λαμπρίδης, Ηπειρωτικά μελετήματα τεύχος δέκατον τα Σουλιωτικά. Τοπογραφία του Σούλη, προαγωγή, ήθη έθιμα άθλοι και ευκλεείς αγώνες της Λάκκας και του Κακοσούλη, Αθήνα 1890, τυπογραφείον Αναστασίου Ντρίμη, σελ. 7-9 Κράβαρη.
Χριστόφορος Περραιβός, Ιστορία σύντομος του Σουλίου και Πάργας, Παρίσι 1803, σελ.21-22.
Βάσω Δ. Ψιμούλη, Σούλι και Σουλιώτες, εκδότης Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Αθήνα 1998, σελ. 189.
Κωνσταντίνος Στεργιόπουλος, Παρατηρήσεις εἰς τὴν νεωτέραν γεωγραφίαν τῆς Ἠπείρου: Μετά χάρτου της Ηπείρου, εκδοτικός οίκος Πέτρου Δημητράκου, Αθήνα 1937, σελ 60 Κράββαρι.
Παναγιώτης Αραβαντινός, Χρονογραφία της Ηπείρου: των τε ομόρων ελληνικών και ιλλυρικών χωρών διατρέχουσα κατά σειράν τα εν αυταίς συμβάντα από του σωτηρίου έτους μέχρι του 1854, Αθήνα 1856, τόμος 2, σελ. 326 Κράβαρυ.
Επιτελικό Γραφείο Υπουργείου Στρατιωτικών, Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας, Αθήνα 1880, σελ. 73 Κράβαρι.
Εφημερίδα Φωνή της Ηπείρου, Ετος Γ΄Αρ. 135 ( 21-04-1895) διαφάνεια 259 Κράβαρι.
Γενικός Χάρτης της Κεντρικής Ευρώπης του Στρατιωτικού Γεωγραφικού Ινστιτούτου της Αυστρο-Ουγγαρίας (Φύλλο 38-39, Πρέβεζα), έρευνα 1889-1896, έκδοση 1912.
Μιχάλης Κοκολάκης, Η Τουρκική Στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895, έκδοση 2003 σελ. 65 Κράβαρη.
Μιχάλης Κοκολάκης, Το ύστερο Γιαννιώτικο Πασαλίκι : χώρος, διοίκηση και πληθυσμός στην τουρκοκρατούμενη Ήπειρο (1820-1913), Εκδότης Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, έκδοση 2003, σελ. 491 Κράββαρη.
Απογραφή 1928 : Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας - Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, σελ. 291 Ἀνωρράχη (Κραβάριον).
Απογραφή 1940 : Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας - Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, σελ. 320 Ἄνω Ῥάχη.
Σεραφείμ Ξενόπουλος ο Βυζάντιος, Δοκίμιον ιστορικής τινος περιλήψεως τής ποτε αρχαίας και εγκρίτου Ηπειρωτικής πόλεως Άρτης και της ωσαύτως νεωτέρας πόλεως Πρεβέζης, Τυπογραφείον Κάλλους, Αθήνα 1884, σελ. 243-245, Κράββαρι.
Κωνσταντίνος Βακατσάς, Η γενική διοίκηση Ηπείρου: η αγροτική ιδιοκτησία 1913 – 1918, Ιωάννινα 2001, σελ. 389-390.
Βασ. Διάταγμα 7-8-1919 (ΦΕΚ Α 181/14-8-1919)
«(Ε.Ε.Τ.Α.Α. Α.Ε.) Διοικητικές μεταβολές κ. Κράβαρι (Πρεβέζης)».
Δ/μα 15-4-1928 (ΦΕΚ Α 173/25-8-1928)
Νόμος 2539/1997 (ΦΕΚ Α 244/4-12-1997) και Νόμος 3852/2010 (ΦΕΚ Α 87/7-6-2010)
Απαρίθμηση 1913 : Απαρίθμησις των κατοίκων των νέων επαρχιών της Ελλάδος του έτους 1913, Διεύθυνσις Στατιστικής, Αθήναι 1915, σελ. 67 Κράββαρη.
Απογραφή 1920 : Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνσις Στατιστικής, σελ. 249 Κράββαρι.
Απογραφή 1951 , 1961 , 1971 , 1981 , 1991 , 2001 : Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (Ε.Σ.Υ.Ε.)
Max Vasmer, Die Slaven in Griechenland , Βερολίνο 1941, Λειψία 1970, σελ. 63.
Max Vasmer, Russisches etymologisches Wörterbuch, Χαϊδελβέργη, 1950-1958, τόμος 1, σελ. 629-630, διαφάνεια 337-338.
Samuel Linde,Słownik języka polskiego, Βαρσοβία 1807, τόμος 2, σελ. 1142-1143 διαφάνεια 484.
Γεώργιος Λιακόπουλος, Η απογραφή των Κραβάρων στο οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο ΜΜ10 (1454-1455), σελ. 417-418, 493, 507-508.
Παναγιώτης Αραβαντινός, Χρονογραφία της Ηπείρου, τόμος 2, σελ. 87-88.
Γεώργιος Παπανδρέου, Καλαβρυτινή επετηρίς: ήτοι πραγματεία περί της ιστορικής των Καλαβρύτων επαρχίας, Εκδότης Μιχαήλ Σαλιβέρος, Αθήνα 1906, σελ.320.
Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 16/24, σελ. 239.
Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 7/24 σελ. 550.
«Město Kravaře».
«Český statistický úřad.Population of municipalities of the Czech republic 1-1-2017».
«Obec Kravaře».
«makedonija/municipalities/bitola/kravari».
«Zavod za statistiku Crne Gore (Monstat), Population Census in Montenegro 2011».

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΟΥΡΟΥ
Δημοτική Κοινότητα Λούρου
Λούρος, ο
Τοπική Κοινότητα Άνω Ράχη
Άνω Ράχη, η
Τοπική Κοινότητα Βρυσούλας
Βρυσούλα, η
Τοπική Κοινότητα Κοτσανοπούλου
Άνω Κοτσανόπουλο, το
Κάτω Κοτσανόπουλο, το
Τοπική Κοινότητα Νέου Σφηνωτού
Νέο Σφηνωτό, το
Τοπική Κοινότητα Ρευματιάς
Κάτω Ρευματιά, η
Ρευματιά, η
Τοπική Κοινότητα Σκιαδά
Αλώνι, το
Κοντάτες, οι
Σκιαδάς, ο
Τοπική Κοινότητα Στεφάνης
Στεφάνη, η
Τοπική Κοινότητα Τρίκαστρο
Τρίκαστρο, το
Τοπική Κοινότητα Ωρωπού
Νέος Ωρωπός, ο

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License