Το Κοντοδεσπότι είναι χωριό του Διρφύων - Μεσσαπίων της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 251 κατοίκους. Είναι κτισμένο αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 310 μ.[1] στον λόφο του Προφήτη Ηλία. Απέχει 23 χιλιόμετρα από τη Χαλκίδα και 7 χιλιόμετρα από τα Ψαχνά.[2]

View Larger Map

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό αναφέρεται σε οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο του 1474 με την ονομασία Kodespot. Σύμφωνα με το κατάστιχο, είχε 4 σπίτια.[3] Κατά τη διάρκεια των οθωμανικών χρόνων το χωριό ήταν τσιφλίκι. Μετά την επανάσταση αγοράστηκε από τον Νικόλαο Κριεζώτη και το έδωσε ως προίκα. Το χωριό καταστράφηκε ολοσχερώς κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821. Ο οικισμός συνοικίστηκε αργότερα από Βλάχους οι οποίοι ήρθαν από τα γειτονικά χωριά Αγία Σοφία, Κατούνια, Κοτσίκια και Τσέργιες.[2]

Το 1835 το Κοντοδεσπότι προσαρτήθηκε στον δήμο Μεσσαπίων. Από το 1841 μέχρι το 1866 υπαγόταν στον Δήμο Χαλκιδέων, αλλά με το ΦΕΚ 69Α - 03/11/1866 προσαρτήθηκε πάλι στον δήμο Μεσσαπίων. Με την κατάργηση των δήμων το 1912 προσαρτήθηκε αρχικά στην κοινότητα Βερούρων αλλά το 1930 ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας. Με το σχέδιο Καποδίστριας προσαρτήθηκε στον δήμο Μεσσαπίων και με το πρόγραμμα Καλλικράτης στον δήμο Διρφύων - Μεσσαπίων.[4]

Στις 13 Αυγούστου 2019 μεγάλη δασική φωτιά έκαψε το πευκοδάσος γύρω από το χωριό και έφτασε μέχρι τα όρια του χωριού, με αποτέλεσμα το χωριό να εκκενωθεί.[5][6] Φωτιά είχε ξεσπάσει πάλι στην ίδια περιοχή την προηγούμενη χρονιά, και ένας άντρας συνελήφθη για εμπρησμό.[7]
Απογραφές πληθυσμού

Η πορεία του πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:

Απογραφή	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός	197[1]	285[1]	290[1]	294[1]	263[1]	274[1]	337[1]	324	251

Σημεία ενδιαφέροντος

Ο ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Στον λόφο πάνω από το χωριό βρίσκεται ο ναός του Προφήτη Ηλία. Στο χωριό λειτουργεί το Ιστορικό - Εθνικό Μουσείο "Αναστασίου Λιάσκου", το οποίο στεγάζει την ιδιωτική συλλογή του Αναστασίου Λιάσκου. Περιλαμβάνει εκθέματα από την πολεμική ιστορία της Ελλάδας από το 1770 μέχρι το 1944, όπως όπλα, στολές, παράσημα, εφημερίδες και μετάλλια.[8]

Παραπομπές

Σταματελάτος, Μιχαήλ; Βάμβα-Σταματελάτου, Φωτεινή (2006). Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας. Αθήνα: Ερμής. σελ. 650. ISBN 9603201332.
«Κοντοδεσπότι». servitoros.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019.
Μπαλτά, Ευαγγελία (1989). L' Eubee a la fin du XV siecle: economie et population: les registres de l'annee 1474. Αθήνα: Εταιρεία Ευβοϊκών Μελετών. σελ. 124, 315.
«Κοντοδεσπότι (Ευβοίας)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
«Συγκλονιστικές εικόνες από την εκκένωση του χωριού Κοντοδεσπότι». Η Εφημερίδα των Συντακτών. 13 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019.
«Μπήκε στα χωριά Μακρυμάλλη και Κοντοδεσπότι η φωτιά - Αναταράξεις απωθούν τα εναέρια μέσα». ΤΑ ΝΕΑ. 13 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019.
«Εύβοια: Ξανανοίγει ο φάκελος της περυσινής φωτιάς στο Κοντοδεσπότι». ΣΚΑΪ. 14 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019.

«Κοντοδεσπότι Προορισμός». Διακοπές. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ιστορικό - Εθνικό Μουσείο "Αναστασίου Λιάσκου"

Δημοτική Ενότητα Μεσσαπίων
Δημοτική Κοινότητα Ψαχνών
Μακρυμάλλη, η
Μονή Αγίου Ιωάννη Καλυβίτη, η
Μονή Μακρυμάλλης, η
Μονή Παναγίας Γοργοεπηκόου, η
Ψαχνά, τα
Τοπική Κοινότητα Αγίας Σοφίας
Αγία Σοφία, η
Λιμνιώνας, ο
Μύλοι, οι
Πηγάδια, τα
Τοπική Κοινότητα Άτταλης
Άτταλη, η
Πλατάνια, τα
Τοπική Κοινότητα Καμαρίτσης
Άγιος, ο
Καμαρίτσα, η
Κλιμάκι, το
Τοπική Κοινότητα Καστέλλας
Καστέλλα, η
Φτελιά Παραλίας Καστέλλας, η
Χλόες, οι
Τοπική Κοινότητα Κοντοδεσποτίου
Κοντοδεσπότι, το
Τοπική Κοινότητα Κυπαρισσίου
Άκραι, αι
Δροσιά, η
Κυπαρίσσι, το
Τοπική Κοινότητα Μακρυκάπας
Μακρυκάπα, η
Τοπική Κοινότητα Νεροτριβιάς
Δάφνη, η
Θεοτόκος, η
Θηλυκόντας, ο
Κακοπέρατο, το
Νεροτριβιά, η
Τοπική Κοινότητα Παγώντα
Μαρκάται, αι
Νέος Παγώντας, ο
Παγώντας, ο
Τοπική Κοινότητα Πολιτικών
Παραλία Πολιτικών, η
Πολιτικά, τα
Τοπική Κοινότητα Σταυρού
Σταυρός, ο
Τοπική Κοινότητα Τριάδος
Τριάδα, η

Νομός Εύβοιας : Δήμος, Κοινότητα Χαλκιδέων | Αιδηψού | Αμαρυνθίων | Ανθηδώνος | Αρτεμισίου | Αυλίδος | Αυλώνος | Διρφύων | Διστύων | Ελυμνίων | Ερέτριας | Ιστιαίας | Καρύστου | Κηρέως | Κονιστρών | Κύμης | Ληλαντίων | Μαρμαρίου | Μεσσαπίων | Νέας Αρτάκης | Νηλέως | Σκύρου | Στυραίων | Ταμιναίων | Ωρεών | Καφηρέως | Λιχάδος Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Ευβοίας