Περιφέρεια : Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Νομός : Δράμας

Η Γραμμένη Δράμας είναι πεδινό χωριό της Ανατολικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Δράμας[1] και αποτελεί δημοτική ενότητα του Δήμου Προσοτσάνης. Βρίσκεται στα δυτικά του νομού, πολύ κοντά στις πηγές του Αγγίτη ποταμού και στο σπήλαιο του Αγγίτη (ή σπήλαιο του Μααρά), σε υψόμετρο 125 μέτρων[2]. Η τοποθεσία του χωριού είναι πολύ κοντά στο όρος Φαλακρό προς βορρά, και προς δυσμάς στο Μενοίκιο όρος. Οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού ανέρχονται σε 320, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.[3]

Ιστορικά στοιχεία

Η παρουσία του ανθρώπου στην περιοχή της Γραμμένης καταγράφεται κατά τους ιστορικούς χρόνους, μια και ανασκαφές στο δημοτικό διαμέρισμα της Γραμμένης έφεραν στο φως αρχαίο οικισμό, ο οποίος χρονολογείται από την θρακική εποχή και επιβίωσε μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δράμας υπάρχει επιτύμβια στήλη, που βρέθηκε και η οποία περιγράφει τις στρατιωτικές επιτυχίες ενός Pωμαίου λεγεωνάριου με το όνομα Τιβέριος Κλαύδιος Μάξιμος, ο οποίος διακρίθηκε στον πόλεμο της Δακίας (2ος αιώνας).[4]
Νεότερα χρόνια

Ο ενοριακός Ιερός Ναός Γεννήσεως της Θεοτόκου Γραμμένης χτίστηκε στην ίδια θέση με το παλαιό ναό. Ήταν μονόκλιτη βασιλική την οποία κατασκεύασε ο τοπικός μπέης για να εξυπηρετήσει τους χριστιανούς της περιοχής[5]. Ο σημερινός ιερός ναός του χωριού χτίσθηκε μεταξύ 1965 και 1968. Στις 18 Αυγούστου του 1968 εγκαινιάστηκε από τον μητροπολίτη Ζιχνών και Νευροκοπίου Νικόδημο Βαλινδρά. Εφήμερος ήταν ο Κυριάκος Παυλίδης, ο οποίος και θεωρείται ο κτήτορας του Ιερού Ναού. Ήταν εφημέριος του ναού από το 1960 έως τις 8 Σεπτεμβρίου 1970. Το πανηγύρι του χωριού γιορτάζει την Γέννηση της Θεοτόκου και λαμβάνει χώρα στις 7-9 Σεπτεμβρίου.

Στις αρχές του 20ου αιώνα κατασκευάστηκε λίγο έξω από το χωριό υδρόμυλος, που οι κάτοικοι αποκαλούσαν απλά «ο Μύλος» και εξυπηρετούσε τις αλεστικές ανάγκες των γύρω χωριών. Το χαρακτηριστικό του «Μύλου» ήταν και παραμένει ο μεγάλος γεροπλάτανος, που σήμερα μετρά μία περίμετρο 12 μέτρων και η φυλλωσιά του καλύπτει μία έκταση 1,5 στρεμμάτων περίπου.

Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την γεωργία. Χαρακτηριστική καλλιέργεια της περιοχής Γραμμένης είναι η καλλιέργεια καπνού, ιδιαίτερα της ποικιλίας «μπασμάς».
Φωτογραφίες
Ιερός Ναός Γεννήσεως της Θεοτόκου
Ιερός Ναός Γεννήσεως της Θεοτόκου
Η κεντρική πλατεία της Γραμμένης
Η κεντρική πλατεία με θέα προς βορρά
Ο Μύλος της Γραμμένης
Το ηρώο του χωριού
Ο Μύλος της Γραμμένης σήμερα
Η ποικιλία του «μπασμά»
Παραπομπές

Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 166, τομ. 9.
«ΓΡΑΜΜΕΝΗ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ - GTP». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2021.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10486 (σελ. 12 του pdf)
Αρχαιολογικό Μουσείο Δράμας. Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, σελ. 3 του pdf.
«Home». grammeni.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2020.