.
Περιφέρεια : Κρήτη
Νομός : Ρεθύμνης
Δήμος Σιβρίτου
Οι Ελένες είναι χωριό του δήμου Αμαρίου, της περιφερειακής ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχουν 94 κατοίκους. Απέχουν 37 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά[1] από το Ρέθυμνο και είναι κτισμένες σε υψόμετρο 640 μ.[2]
Γενικά και ιστορικά στοιχεία
Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Selenes. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται ως Ellenes με 147 κατοίκους και στην απογραφή του Βασιλικάτα κατά το 1630 αναφέρεται ως Sante Elenes. Το όνομα πιθανόν αναφέρεται στην ύπαρξη ναών αφιερωμένων στην αγία Ελένη.[2]
Στην απογραφή του 1834 η οποία πραγματοποιήθηκε από τους Αιγυπτίους καταγράφηκαν 6 χριστιανικές οικογένειες και 4 τουρκικές να διαμένουν στο χωριό. Στην απογραφή του 1881 αναφέρεται στον δήμο Μέρωνα και είχε 91 χριστιανούς κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 127 κατοίκους. Στην απογραφή του 1920 αναφέρεται ως τμήμα του αγροτικού δήμου Γερακαρίου.[2] Το 1925, οι Ελένες υπάχθηκαν στην κοινότητα Γερακαρίου, ενώ το 1928 αναφέρονται ως ένας οικισμός 124 κατοίκων, οι οποίοι ασχολούνταν με αγροτικές εργασίες[3].
Το 1935 το χωριό ορίστηκε έδρα δικής του κοινότητας της επαρχίας Αμαρίου μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση, οπότε και προσαρτήθηκε στον Δήμο Σιβρίτου.[4] Από το 2011 υπάγεται στον δήμο Αμαρίου.
Ιστορική εξέλιξη του πληθυσμού
Απογραφή 1900 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός[2] 127 115 124 134 158 111 78 75 74[1] 91 94
Πληθυσμιακή εξέλιξη
Αξιοθέατα
Ο ναός του Αγίου Νικολάου.
Στο χωριό βρίσκεται ο δίκλιτος ναός του Αγίου Νικολάου, με τοιχογραφίες στο βόρειο κλίτος του. Ο Ιωάννης Σπαθαράκης χρονολογεί τις τοιχογραφίες περί τον 13ο αιώνα και τις αποδίδει σε επαρχιώτη καλλιτέχνη. Το χαρακτηριστικό τους είναι η μεγάλη απόσταση των ματιών από το στόμα και οι στενόμακρες μύτες. Το σχέδιο των τοιχογραφιών είναι λιτό και χρησιμοποιείται περιορισμένος αριθμός χρωμάτων.[5]
Το 1925 κατασκευάστηκε με δαπάνες του ευεργέτη του χωριού Στυλιανού Μαρκαντώνη (1875-1962) δημοτικό σχολείο. Μέχρι το 1952 εξυπηρετούσε και το γειτονικό χωριό Μεσονησιά. Το σχολείο συνέχισε να λειτουργεί μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα, οπότε και συγχωνεύθηκε με το σχολείο Αποστόλων. Ο Στυλιανός Μαρκαντώνης χρηματοδότησε επίσης την κατασκευή της κεντρικής βρύσης, τη διαμόρφωση της πλατείας του ναού και την ανακαίνιση του ναού του Αγίου Νικολάου.[6]
Παραπομπές
Σταματελάτος, Μιχαήλ; Βάμβα-Σταματελάτου, Φωτεινή (2012). Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας. Α΄. Αθήνα: ΤΑ ΝΕΑ. σελ. 214.
Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 339.
Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη. 9ος (πέμπτη έκδοση). Αθήναι: Εγκυκλοπαιδικαί Εκδόσεις Ν. Νίκας και ΣΙΑ Ε.Ε. 1964. σελ. 216.
«Ελένες (Ρεθύμνης)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.
Σπαθαράκης, Ιωάννης (1999). Βυζαντινές τοιχογραφίες Νομού Ρεθύμνου. Ρέθυμνο: Μίτος. σελ. 75. ISBN 960-7857-02-X.
Κρυοβρυσανάκης, Λευτέρης (27 Φεβρουαρίου 2014). «Ελένες και Μεσονήσια Αμαρίου». Ρεθεμνιώτικα Νέα. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019.
Δημοτική Ενότητα Σιβριτού |
---|
Τοπική Κοινότητα Αμαρίου |
Αμάριον, το |
Οψιγιάς, ο |
Τοπική Κοινότητα Άνω Μέρους |
Άνω Μέρος, το |
Δρυγιαί, αι |
Χωρδάκιον, το |
Τοπική Κοινότητα Αποστόλων |
Αγία Φωτεινή, η |
Απόστολοι, οι |
Γέννα, η |
Τοπική Κοινότητα Βισταγής |
Βισταγή, η |
Μονή Ασωμάτων, η |
Τοπική Κοινότητα Βρυσών |
Βρύσαι, αι |
Καρδάκιον, το |
Τοπική Κοινότητα Βωλεώνων |
Βωλεώνες, οι |
Τοπική Κοινότητα Γερακαρίου |
Γερακάριον, το |
Τοπική Κοινότητα Ελενών |
Ελέναι, αι |
Μεσονήσια, τα |
Τοπική Κοινότητα Θρόνου |
Θρόνος, ο |
Κλησίδιον, το |
Τοπική Κοινότητα Καλογέρου |
Καλόγερος, ο |
Τοπική Κοινότητα Μέρωνα |
Μέρωνας, ο |
Τοπική Κοινότητα Μοναστηρακίου |
Μοναστηράκιον, το |
Τοπική Κοινότητα Παντανάσσης |
Παντάνασσα, η |
Τοπική Κοινότητα Πατσού |
Πατσός, ο |
Νομός Ρεθύμνης : Δήμος, Κοινότητα Ρεθύμνου | Ανωγείων | Αρκαδίου | Γεροποτάμου | Κουλούκωνα | Κουρήτων | Λάμπης | Λαππαίων | Νικηφόρου Φωκά | Σιβρίτου | Φοίνικα | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε: Διοικητική διαίρεση νομού Ρεθύμνης |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License