.
Περιφέρεια : Δυτική Μακεδονία
Νομός : Κοζάνης
-- Δήμος Τσοτιλίου --
Δαμασκηνιά Κοζάνης
Η Δαμασκηνιά είναι ορεινός οικισμός του νομού Κοζάνης. Βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού, στην πρώην επαρχία του Βοΐου, κοντά στα όρια με τον νομό Καστοριάς στις ανατολικές πλαγιές (Όντρια) του Άσκιου όρους, 82 χλμ. βορειοδυτικά της πόλης της Κοζάνης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, η Δαμασκηνιά είχε πληθυσμό 152 κατοίκων.[1]
Την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα, αρκετοί κάτοικοι του χωριού συμμετείχαν ενεργά στα γεγονότα μέσα από τις τάξεις του Μακεδονικού Κομιτάτου[2]. Στο χωριό βρίσκεται η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Υπάρχει και το μνημείο του Άγνωστου Μακεδονομάχου, όπου εκεί τελείται επίσημα κάθε χρόνο μνημόσυνο για τους πεσόντες μακεδονομάχους. Κοντά στο χωριό βρίσκεται ένα μνημείο για τον Παύλο Μελά.[1]
Νάκης Λίτσας (Αντώνιος Βλαχάκης) , Αρχηγός Ελληνομακεδονικών σωμάτων, αγωνισθείς εις Μακεδονίαν υπό ψευδώνυμο «Νάκης Λίτσας» και πεσών την 7 Μαΐου εις την Οσνίτσανη της Μακεδονίας, 1906. (*) (Δαμασκηνιά Κοζάνης)
Έως το 1928 ονομαζόταν Βεδυλούστιον.[3] Αποτελείται από 7 συνοικίες και είναι στο κέντρο δεκαπέντε οικισμών που το περιβάλλουν. Σήμερα οι κάτοικοι έχουν μειωθεί πολύ και φθάνουν τους 120 το χειμώνα και τους 400 το καλοκαίρι, ενώ παλαιότερα στην περίοδο του 1940 ξεπερνούσαν τους 740. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία, την γεωργία και την μαστορική καθώς και την παραγωγή κάστανων. Λόγω αυτής της παραγωγής, τον Οκτώβριο γίνεται και η καστανογιορτή η οποία συγκεντρώνει πολύ κόσμο και θεωρείται γενικώς ένα από τα πιο σημαντικά πολιτιστικά γεγονότα του δυτικού Βοΐου.[1] Στο χωριό και την γύρω περιοχή υπάρχουν μεγάλες καστανιές, καρυδιές, κερασιές και άλλα δέντρα της κατηγορίας των οπωροφόρων. Γύρω από την Δαμασκηνιά έχουν βρεθεί και παλαιοντολογικά ευρήματα.[1]
Η κεντρική πλατεία της Δαμασκηνιάς. (*)
Στο χωριό τα κύρια αξιοθέατα είναι ο Αϊ-Λιάς (χώρος αναψυχής για τους κατοίκους του χωριού), η περιοχή της Ντιμνίτσας όπου βρίσκεται ένα σπήλαιο. Σύμφωνα με την παράδοση οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού εγκαταστάθηκαν στην θέση Αϊ-Γιάννης.[1]
Την άνοιξη του 1944, αντάρτες του ΕΛΑΣ εκτέλεσαν στην αγορά της Δαμασκηνιάς τους επιφανείς κομιτατζήδες και συνεργάτες των δυνάμεων Κατοχής Μπάι Χρήστο και Μπάι Κόλε[4]. Το καλοκαίρι του ίδιου έτους εγκαταστάθηκε στον οικισμό δύναμη Βρετανών καταδρομέων που στάλθηκε στην Ελλάδα από το ΣΜΑ για να συνδράμει την ελληνική αντίσταση.[5]
Στις 16 Μαρτίου 2020 εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 αποφασίστηκε να μπει το χωριό σε καραντίνα (μαζί με τη Δραγασιά Κοζάνης) λόγω των πολλών κρουσμάτων μεταξύ των κατοίκων του.[6]
Προσωπικότητες
Στη Δαμασκηνιά γεννήθηκαν ο μακεδονομάχος Κωνσταντίνος Τζώνης[2], οι στρατιωτικοί και αντιστασιακοί Αστέριος Σιάπκας (γεννήθηκε το 1909 και εκτελέστηκε το 1943 από τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής[7]) και Δημήτριος Παναγιωτίδης[8] (μέλος των ΕΛΑΣ και ΥΒΕ/ΕΚΑ), καθώς και ο αντιστασιακός μέσα από τις τάξεις του ΕΑΜ και μετέπειτα βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου.
Πληθυσμός
Απογραφή 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 607[3] 737[3] 678[3] 570[3] 383[3] 345[3] 354[3] 306[1] 152
| Χώρα | Ελλάδα |
|---|---|
| Περιφέρεια | Δυτική Μακεδονία |
| Δήμος | Βοΐου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Μακεδονία |
| Νομός | Κοζάνης |
| Υψόμετρο | 993 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 77 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 500 02 |
Παραπομπές
«Δαμασκηνιά Κοζάνης». www.hellenicaworld.com. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σελ. 103-104.
Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ. 179.
Νίκος Μαραντζίδης (επιμ.), Οι άλλοι καπετάνιοι. Αντικομουνιστές ένοπλοι στα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, δ΄ έκδοση, Αθήνα 2007, σελ. 215-216.
N. G. L. Hammond, Δυτική Μακεδονία. Αντίσταση και Συμμαχική στρατιωτική αποστολή 1943 - 1944, εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα, χ.χ., σελ. 60.
"Κορονοϊός: Σε καραντίνα τα χωριά Δαμασκηνιά και Δραγασιά". Έθνος, 16 Μαρτίου 2020.
Hammond, χ.χ., σελ. 28.
Αθανάσιος Καλλιανιώτης, Οι πρόσφυγες στη Δυτική Μακεδονία (1941 - 1946), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 2007, σελ. 164-165.
Βιβλιογραφία
Αντωνιάδου Αριάδνη, Γκέκας Σάκης, Ζήκας Στέργιος «Η Δαμασκηνιά (Βεντελούσι) της Δυτικής Μακεδονία στο χώρο και στο χρόνο», εκδ. Ερωδιός, 2011
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΣΟΤΥΛΙΟΥ |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Αγιάσματος |
| Αγίασμα, το |
| Άγιος Θεόδωρος, ο |
| Αχλαδέα, η |
| Κοιλάδι, το |
| Τοπική Κοινότητα Αγίων Αναργύρων |
| Άγιοι Ανάργυροι, οι |
| Τοπική Κοινότητα Ανθούσης |
| Ανθούσα, η |
| Τριάδα, η |
| Τοπική Κοινότητα Ανθοχωρίου |
| Ανθοχώρι, το |
| Παρόχθι, το |
| Φυτώκι, το |
| Τοπική Κοινότητα Αυγερινού |
| Αυγερινός, ο |
| Τοπική Κοινότητα Βουχωρίνας |
| Βουχωρίνα, η |
| Τοπική Κοινότητα Βροντής |
| Απιδέα, η |
| Βροντή, η |
| Λευκάδι, το |
| Τοπική Κοινότητα Δαμασκηνιάς |
| Δαμασκηνιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Δάφνης |
| Δάφνη, η |
| Τοπική Κοινότητα Διχειμάρρου |
| Διχείμαρρο, το |
| Τοπική Κοινότητα Δραγασιάς |
| Δραγασιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Ζώνης |
| Ζώνη, η |
| Τοπική Κοινότητα Κλεισωρείας |
| Κλεισώρεια, η |
| Τοπική Κοινότητα Κορυφής |
| Κορυφή, η |
| Τοπική Κοινότητα Κριμηνίου |
| Κριμήνι, το |
| Τοπική Κοινότητα Λικνάδων |
| Λεύκη, η |
| Λικνάδες, αι |
| Τοπική Κοινότητα Λούβρης |
| Λούβρη, η |
| Τοπική Κοινότητα Λουκομίου |
| Λουκόμι, το |
| Τοπική Κοινότητα Μόρφης |
| Μόρφη, η |
| Τοπική Κοινότητα Ομαλής |
| Γλυκοκερασέα, η |
| Ομαλή, η |
| Τοπική Κοινότητα Πλακίδας |
| Πλακίδα, η |
| Τοπική Κοινότητα Πολυκαστάνου |
| Πολυκάστανο, το |
| Τοπική Κοινότητα Ροδοχωρίου |
| Ροδοχώρι, το |
| Τοπική Κοινότητα Σταυροδρομίου |
| Σταυροδρόμι, το |
| Τοπική Κοινότητα Τσοτυλίου |
| Ρόκαστρο, το |
| Τσοτύλι, το |
| Τοπική Κοινότητα Χρυσαυγής |
| Χρυσαυγή, η |
Νομός Κοζάνης : Δήμος, Κοινότητα Κοζάνης | Αγίας Παρασκευής | Αιανής | Ασκιού | Βελβεντού | Βερμίου | Δημητρίου Υψηλάντη | Ελιμείας | Ελλησπόντου | Καμβουνίων | Μουρικίου | Νεάπολης Κοζάνης | Πτολεμαΐδας | Σερβίων | Σιάτιστας | Τσοτιλίου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Κοζάνης |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
