Άρλα Αχαΐας

.

Περιφέρεια : Δυτικής Ελλάδας
Νομός : Αχαΐας

-- Δήμος Ωλενίας --

Η Άρλα είναι χωριό της Αχαΐας στα δυτικά του νομού. Έχει 392 κατοίκους και βρίσκεται σε υψόμετρο 190 μ. στο κάμπο της Κάτω Αχαΐας. Συνορεύει με τα χωριά Άνω Σουδεναίικα, Φώσταινα, Πηγάδια και τους οικισμούς Ζησιμαίικα και Μπεθμουταίικα[1].

Ιστορία

Η Άρλα άγνωστο πότε κατοικήθηκε πρώτη φορά, το τοπωνύμιο υπήρχε πριν την κατάκτηση της Πελοποννήσου το 1204 από τους Φράγκους με το όνομα Άρουλα. Αναφέρεται κατά την φραγκοκρατία ότι ανήκε στην Βαρωνία Πατρών και ότι αγοράστηκε από τον αυθέντη των Πατρών για να δοθεί στον Φράγκο ηγεμόνα της Βαρονίας[2].

Το χωριό αναφέρεται με το όνομα Άρουλα μέχρι το 1700 περίπου, όταν αρχίζει σε διάφορα έγγραφα να αναφέρεται σαν Άρλα, όνομα το οποίο επικράτησε. Το όνομα Άρουλα έχει πολλές εκδοχές για την προέλευση του, ο Τριανταφύλλου[2] αναφέρει ότι προέρχεται είτε εκ του Βυζαντινού άρουλα = φωκίων, ή του επίσης βυζαντινού αρούλα=αρεούδια=Βελανιδιές, είτε σλαβικής, λατινικής και αρβανίτικης προέλευσης, ακόμα αναφέρεται κι όνομα Οθωμανής.

Στην διάρκεια της Φραγκοκρατίας στην Άρλα χτίστηκε και κάστρο για τον έλεγχο της περιοχής, το Αιγυπτόκαστρο. Κατά την πρώτη Ενετοκρατία το 1703 η Άρλα δόθηκε από τους Ενετούς τιμάριο στην οικογένεια Λογοθέτη από την Ζάκυνθο . Το τιμάριο δόθηκε σαν ανταμοιβή για τις υπηρεσίες της οικογένειας στον Ενέτο-τουρκικό πόλεμο, από την οικογένεια Λογοθέτη έμεινε το όνομα της σε οικισμό όπου διατηρείται και σήμερα, ο Λογοθέτης[3]. Ο Λεωνίδας Ζώης[4] αναφέρει ότι το τιμάριο δόθηκε στον Αντώνιο-Ευστάθιο Λογοθέτη όπου μαζί του δόθηκε και ο τίτλος του κόμη. Ο Λογοθέτης αυτός είχε διακριθεί σε μάχες κατά των Οθωμανών στην Πελοπόννησο το 1686 ενώ είχε τιμηθεί και με το παράσημο του Αγίου Μάρκου.

Το 1710 αναφέρεται σε κατάσταση σιτηρών που παράγονται στην Άρλα, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι έχει 50 καλύβες [2]. Ο Πουκεβίλ το 1816 το αναφέρει με το όνομα Avla κι 25 οικογένειες όλες ελληνικές [2].

Μετά την επανάσταση του 21 στην Άρλα αλλά και στην ευρύτερη περιοχή κατέβαιναν για τον χειμώνα ποιμένες με τα κοπάδια τους από την Βλασία[5] και το Βραχνί των Καλαβρύτων[6], αρκετοί από αυτούς μετά από χρόνια εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην περιοχή.

Το 1950 κατασκευάστηκε η πλατεία του χωριού κι διανοίχτηκε ο δρόμος για διέρχονται οχήματα κι λεωφορεία[7].

Διοικητική ιστορία

Το 1835 με την δημιουργία των δήμων έγινε χωριό του τότε δήμου Δύμης έως το 1912 [8].

Το 1912 με το ΦΕΚ 256Α - 28/08/1912 αποτέλεσε οικισμό της Κοινότης Φωσταίνης μαζί με την Φώσταινα έως το 1927[9]. Το 1927 με το ΦΕΚ 187Α - 06/09/1927 αποσπάστηκε από την κοινότητα Φωσταίνης κι αποτέλεσε ανεξάρτητη κοινότητα σαν Κοινότητα Άρλας, το 1940 προστέθηκε στην κοινότητα και ο οικισμός Ροβιανίτης[10].

Το 1998 με το Σχέδιο Καποδίστριας έγινε δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Ωλενίας έως το 2010 που έγινε δημοτική ενότητα του δήμου Δυτικής Αχαΐας.
Παραπομπές

↑ wikimapia
↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τυπογραφείο Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Λήμα Άρλα
↑ Ιστορία της πόλεως Πατρών, Τόμος Β΄, Στέφανος Θωμόπουλος, Αχαϊκές εκδόσεις, SET ISBN 960-7960-10-6, σελίδα 199
↑ «Λεξικόν Ιστορικόν και Λαογραφικόν Ζακύνθου, τ. Β΄: Λαογραφικόν», Αθήναι: εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, 1963
↑ Άνω και Κάτω Βλασία Ιστορία με μακραίωνες ρίζες
↑ Κώστα Παπαγιαννόπουλου, Βραχνέικα και Μονοδένδρι, έκδοση Δήμος Βραχνέικων Πάτρα 2009, ISBN 978-960-99129-0-7, σελίδα 125
↑ Η Σημερινή, φύλο 22 Δεκεμβρίου 1950
↑ Μεταβολές του Νομού Αχαΐας
↑ Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Διοικητικές μεταβολές / ΟΤΑ Κοινότητα Φωσταίνης
↑ Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Διοικητικές μεταβολές / ΟΤΑ Κοινότητα Άρλας

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License