.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Κρήτης
Νομός : Ηρακλείου

Νομός Ηρακλείου Δήμος Γόρτυνας

Ο Αμπελούζος είναι χωριό του Νομού Ηρακλείου στο Δήμο Γόρτυνας και στην επαρχία Καινούργιου, με 297 κατοίκους και ομώνυμο τοπικό διαμέρισμα. Βρίσκεται στις νότιες προσβάσεις του Ψηλορείτη, κοντά στη Γεωργική Σχολή της Μεσαράς. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 46,6 χλμ. Κύρια προϊόντα του είναι το ελαιόλαδο, η σταφίδα, τα σιτηρά και τα φρούτα. Ο κεντρικός ναός είναι αφιερωμένος στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Υπάρχουν Δημοτικό Σχολείο και νηπιαγωγείο.

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό βρίσκεται στην περιοχή της αρχαίας Γόρτυνας, όπου έχουν βρεθεί αγάλματα και λοιπά αρχαιολογικά αντικείμενα. Εδώ ανακαλύφθηκε το 1860 άγαλμα Μινωταύρου, το οποίο αγόρασε έπειτα από εντολή της αγγλικής πρεσβείας ο τότε πρόξενος της Αγγλίας Λυσ. Καλοκαιρινός και σήμερα [1]βρίσκεται στην Αγγλία.

Στην περιοχή του Αμπελούζου υπάρχει ένα λαβυρινθώδες λατομείο της αρχαίας Γόρτυνας. Μερικοί συγγραφείς πίστεψαν ότι είναι ο Λαβύρινθος, εντός του οποίου ήταν κλεισμένος ο Μινώταυρος. Είναι πράγματι λατομείο με δαιδαλώδεις υπόγειες σήραγγες. Οι πλάκες της περίφημης επιγραφής της Γόρτυνας, το οικοδομικό υλικό του ναού του Αγίου Τίτου και των άλλων οικοδομημάτων προέρχονται από το λατομείο αυτό. Πολλοί συγγραφείς που επισκέφθηκαν το λατομείο παλαιότερα, όπως ο Tournefort, o Cockerel, o Sieber, ο Spratt και άλλοι το περιγράφουν λεπτομερώς. Στα τοιχώματα των διαδρόμων υπάρχει τοιχοζωγραφική και χρονολογίες εκείνων που επισκέφτηκαν το λατομείο. Αναφέρονται χρονολογίες του 1495, 1560 κλπ.

Ο Αμπελούζος είχε 158 κατοίκους το 1583 και αναφέρεται στην απογραφή του Καστροφύλακα (K 103) με την ονομασία Ambelluso. Στην περιοχή του υπάρχουν πολύ παλαιοί ελαιώνες με πανύψηλα ελαιόδεντρα από την εποχή της Βενετοκρατίας και για το λόγο αυτό λέγονται φράγκικες ελιές.

Το 1920 με το Νόμο 2155 ιδρύθηκε η Γεωργική Σχολή Μεσαράς, στην αρχή της διακλάδωσης προς Αμπελούζο. Η σχολή βρίσκεται στα κτήματα του μετοχίου της Αγίας Παρασκευής, τα οποία παραχώρησε η Μοναστηριακή Επιτροπή Ηρακλείου. Τα κτήρια έγιναν με δαπάνες της ίδιας Επιτροπής και ο εξοπλισμός με δαπάνες του Δημοσίου. Η σχολή προσφέρει υπηρεσίες για τη βελτίωση της γεωργικής παραγωγής της Μεσαράς.

Παραπομπές

1. ↑ "Σπανάκη Στ.., Η οικογένεια των Καλοκαιρινών της Κρήτης, Κρητ. Χρον. , ΙΔ΄ , 286"

Πηγές

* Το Ηράκλειον και ο Νομός του, έκδ. Νομαρχία Ηρακλείου.

Δημοτική Ενότητα Γόρτυνας
Τοπική Κοινότητα Αγίου Κυρίλλου
Άγιος Κύριλλος, ο
Γερόκαμπος, ο
Τοπική Κοινότητα Αγίων Δέκα
Άγιοι Δέκα, οι
Βουρβουλίτης, ο
Τοπική Κοινότητα Αμπελούζου
Αμπελούζος, ο
Τοπική Κοινότητα Απεσωκαρίου
Απεσωκάριον, το
Τοπική Κοινότητα Βαγιονιάς
Βαγιονιά, η
Κουμάσα, η
Λούκια, η
Τοπική Κοινότητα Βασιλικής
Βασιλική, η
Κανδήλα, η
Τοπική Κοινότητα Βασιλικών Ανωγείων
Βασιλικά Ανώγεια, τα
Φλαθιάκαι, αι
Τοπική Κοινότητα Γκαγκαλών
Βαλής, ο
Γκαγκάλαι, αι
Τοπική Κοινότητα Μητροπόλεως
Μητρόπολις, η
Τοπική Κοινότητα Μιαμούς
Αγία Μαρίνα, η
Δυσκός, ο
Κρότος, ο
Λέντας, ο
Μιαμού, η
Παπαδογιάννης, ο
Τοπική Κοινότητα Πλατάνου
Πλάτανος, ο
Τρυπητά, τα
Τοπική Κοινότητα Πλώρας
Πλώρα, η
Τοπική Κοινότητα Χουστουλιανών
Χουστουλιανά, τα

Νομός Ηρακλείου : Δήμος

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Ηρακλείου.

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

Αμπελούζος Ηρακλείου

.