.
Περιφέρεια : Θεσσαλίας
Νομός : Λάρισας
- Δήμος Αντιχασίων --
Το χωριό Άκρη (παλαιά ονομασία Μπισιρτσιά ή Μπεσιριτσ(ι)ά[1]) βρίσκεται στα σύνορα 3 νομών: Λάρισας, Κοζάνης και Γρεβενών σε υψόμετρο 950 μ. Ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Αντιχασίων του Δήμου Ελασσόνας. Η απόσταση από Ελασσόνα είναι 46 χιλιόμετρα και από Κοζάνη 56 χιλιόμετρα.
Ιστορία
Το χωριό σχηματίστηκε γύρω στο 1860, όταν διάφοροι ακτήμονες πήγαν για δουλειά στο μετόχι του μοναστηριού της Αγίας Τριάδας Γιαννωτάς ως βοσκοί, αγρότες και ζευγάδες. Λένε ότι το μοναστήρι είχε 2000 γιδοπρόβατα. Μετά την απελευθέρωση το 1912 και μέχρι το 1935 το χωριό ανήκε στο μοναστήρι, απ' όπου και το αγόρασαν οι ακτήμονες: χωράφια και δασική έκταση. Ένα μεγάλο κομμάτι έκτασης το αγόρασε το Λιβαδερό Κοζάνης.
Υποδομή την περίοδο αυτή για την επαρχία Ελασσόνας δεν υπήρχε καμία, γι' αυτό υπήρξε έξαρση της ληστείας (π.χ. Θωμάς Γκαντάρας[2]). Όλα αυτά τελειώσανε το 1935 όταν ανέλαβε το κράτος με τη Χωροφυλακή. Στη συνέχεια, ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος έφερε το κάψιμο του χωριού από τους Γερμανούς λόγω του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ: λόγω της ορεινής του θέσης, το χωριό συντηρούσε αντάρτικες ομάδες και με ανθρώπους από όλη την επαρχία Ελασσόνας[3]. Κατά τον Εμφύλιο, το χωριό μεταφέρθηκε για 2 χρόνια στο Λιβαδερό Κοζάνης.
Κατά τη δεκαετία του '60, παρατηρήθηκε κύμα μετανάστευσης προς τη Γερμανία, την Ολλανδία, την Ελβετία και άλλες χώρες. Όσοι μείνανε πίσω, εργάζονταν στους κάμπους, στη Βέροια, στην Κατερίνη, στην Καρδίτσα, ενώ ασχολούνταν με τα καπνά, βαμβάκια, ροδάκινα κλπ.
Πιο μετά τη δεκαετία του '80 παρατηρήθηκε από την Άκρη εσωτερική μετανάστευση σε μεγάλα αστικά κέντρα, όπως η Αθήνα, η Λάρισα και η Θεσσαλονίκη.
Τοπικές ασχολίες
Οι ασχολίες του ντόπιου πληθυσμού αποτελούσαν κυρίως την κτηνοτροφία, αργότερα τα καπνά και τώρα βιολογική καλλιέργεια πατάτας, κρεμμύδια, λάχανα, κουνουπίδια κ.ά.
Αξιοθέατα
Το βουνό Αμάρμπεης με θέα ανατολικά βλέπει τον Όλυμπο, τον κάμπο της Ελασσόνας, δυτικά την Πίνδο, τα Γρεβενά, τον Αλιάκμονα, βόρεια την Κοζάνη, την Πτολεμαΐδα και τη λίμνη Πολυφύτου.
Πιο χαμηλά στο βουνό υπάρχει μια λίμνη στα 1200 μέτρα, κοντά ένα κεδροδάσος με κοτσύφια και φτέρες, ενώ υπάρχει πλούσια βλάστηση που περιλαμβάνει βελανιδιές, αγριοφουντουκιές, αγριομηλιές, κρανιές, κουμαριές, καρυδιές, κορομηλιες, αχλαδιές, αμυγδαλιές, δαμασκηνιές, κερασιές και κυδωνιές.
Όλα τα μέρη του χωριού είναι βατά για πεζοπορία. Υπάρχουν παντού πηγές με πόσιμο νερό και πάρα πολλά μονοπάτια.
Αρκετοί ντόπιοι και ξένοι επισκέπτονται το χωριό για το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου.
Απογραφές Πληθυσμού
| Απογραφή | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 144[4] | 220[4] | 288[4] | 373[4] | 348[4] | 329[4] | 230[4] | 221 | 191[5] |
Παραπομπές
Πανδέκτης
Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο - Θωμάς Καντάρας]
Πλάτανος, Γρηγόρης (2004). Με τους αντάρτες στα βουνά της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας (1946-1949). Εκδόσεις Προσκήνιο. ISBN 978-960-8318-16-8.
Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βαμβά Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σ. 55.
«Άκρη (η) Δήμου Ελασσόνας Τοπική Κοινότητα Άκρης. Λάρισα – Θεσσαλία». dhmos.gr. Δήμοι, πόλεις και χωριά Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2017.
Πηγές
Άκρη Ελασσόνας
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΤΙΧΑΣΙΩΝ |
|---|
| Δημοτική Κοινότητα Κρανέας Ελασσόνος |
| Κρανέα Ελασσόνος, η |
| Τοπική Κοινότητα Άκρης |
| Άκρη, η |
| Τοπική Κοινότητα Λουτρού Ελασσόνος |
| Λουτρό, το |
Δείτε επίσης: Δήμος Ελασσόνας ( Πρόγραμμα Καλλικράτης)
Νομός Λάρισας: Δήμος, Κοινότητα
Λάρισας | Αγιάς | Αμπελώνος | Αντιχασίων | Αρμενίου | Γιάννουλης | Γόννων | Ελασσόνας | Ενιππέα | Ευρυμενών | Κάτω Ολύμπου | Κιλελέρ | Κοιλάδας | Κραννώνος | Λακέρειας | Λιβαδίου | Μακρυχωρίου | Μελίβοιας | Ναρθακίου | Νέσσωνος | Νίκαιας | Ολύμπου | Πλατυκάμπου | Πολυδάμαντα | Ποταμιάς | Σαρανταπόρου | Τυρνάβου | Φαρσάλων Αμπελακίων | Βερδικούσσας | Καρυάς | Τσαριτσάνης Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Λάρισας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
