Άγιος Δημήτριος Κοζάνης

.

Περιφέρεια : Δυτική Μακεδονία
Νομός : Κοζάνης

-- Δήμος Ελλησπόντου --

Ο Άγιος Δημήτριος είναι ορεινό χωριό στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης με υψόμετρο 780 μέτρα[1].

View Larger Map

Γεωγραφία - Αξιοθέατα

Ο Άγιος Δημήτριος βρίσκεται προς τα ανατολικά όρια με την Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας και είναι κτισμένος στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του Βερμίου. Απέχει 22 χλμ. ΒΑ. της Κοζάνης. Νότια του χωριού βρίσκεται ο ομώνυμος ΑΗΣ της ΔΕΗ, στον οποίο απασχολείται μεγάλο μέρος των κατοίκων του. Ασχολούνται επίσης με την καλλιέργεια δημητριακών, ζαχαρότευτλων, πατάτας, καλαμποκιού καθώς και με την κτηνοτροφία. Στην περιοχή έχουν εντοπιστεί οι προϊστορικοί συνοικισμοί της "Μεγάλης και της Μικράς Τούμπας" που έχουν κηρυχθεί από το 1961 ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι[2]. Στο εξωκλήσι του Αγίου Παντελεήμονος και σε απόσταση περίπου 150 μέτρα από την Ι. Μ. Αγίου Ιωάννου Βαζελώνος υπάρχει πάρκο ελαφιών και ζαρκαδιών[3]. Στα τέλη Δεκεμβρίου και τις ημέρες των Χριστουγέννων αναβιώνεται στο χωριό το ποντιακό έθιμο των Μωμόγερων ή Κοτσαμάνια που από το 2015 συμπεριλαμβάνεται στον αντιπροσωπευτικό κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO[4].

Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Βαζελώνος στον Άγιο Δημήτριο Κοζάνης

Ιστορία

Το χωριό, από την περίοδο της τουρκοκρατίας, ονομάζονταν Τοπτσιλάρ, (τουρκ.: χώρος πυροβολητών) και έτσι αναφέρεται επίσημα, μετά την απελευθέρωση, το 1918 στο ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Μετονομάστηκε σε Άγιο Δημήτριο το 1927 με το ΦΕΚ 18Α - 01/02/1927[5]. Με την ανταλλαγή των πληθυσμών εγκαταστάθηκαν διαδοχικά πρόσφυγες από το Πάνιδο της Ανατολικής Θράκης, Τραπεζούντα και την Αργυρούπολη του Πόντου. Σύμφωνα με την απογραφή 2011 μαζί με το Άγιο Πνεύμα αποτελούν τη τοπική κοινότητα Αγίου Δημητρίου που ανήκει στη δημοτική ενότητα Ελλησπόντου του δήμου Κοζάνης και ο πληθυσμός του είναι 830 κάτοικοι [6].
Παραπομπές

Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 141, τομ. 1.
«ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
«Παραμυθένιο σκηνικό στο πάρκο ελαφιών στον Άγιο Δημήτριο Ελλησπόντου Κοζάνης (22 ΦΩΤΟ)». mikrovalto.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
«Μωμοέρια, ένα έθιμο του Δωδεκαημέρου | Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας». ayla.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
«Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.

«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10545 (σελ. 71 του pdf)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Η ιστοσελίδα του Αγίου Δημητρίου
Καταφύγιο ελαφιών στον Άγιο Δημήτριο Κοζάνης από το webTV της ΕΡΤ
Τα χωριά της Κοζάνης ζουν στους ρυθμούς των Μωμόγερων από τον ιστότοπο http://www.pontos-news.gr/

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License