Βοηθοί διαιτητές (ποδόσφαιρο)

Στο ποδόσφαιρο, ο βοηθός διαιτητή (αγγλικά: assistant referee), γνωστός ως επόπτης γραμμών (linesman, lineswoman) έως το 1996, βοηθάει τον διαιτητή στον έλεγχο του αγώνα. Οι βοηθοί, συνήθως, είναι 3: οι επόπτες γραμμών και ο τέταρτος διαιτητής. Όλοι οι βοηθοί διαιτητές έχουν ένα μικροφωνικό σύστημα στο κεφάλι τους, με το οποίο μπορούν να επικοινωνήσουν άμεσα με το διαιτητή.

Επόπτες γραμμών
Καθήκοντα
Περιοχή ελέγχου των εποπτών γραμμής.

Όλες οι αποφάσεις που παίρνονται από τον βοηθό διαιτητή είναι μόνο βοηθητικές για τον διαιτητή. Συνήθως παρακολουθούν την μπάλα για να δουν αν έχει περάσει εξ' ολοκλήρου τη γραμμή πλαγίου ή για οφσάιντ. Οι δύο βοηθοί διαιτητές χρησιμοποιούν μία πορτοκαλί-κίτρινη σημαία, με την οποία κάνει σήματα και ενημερώνει το διαιτητή και τους οπαδούς.

Τα καθήκοντα των βοηθών, τα οποία ορίστηκαν από τους Κανόνες του Παιχνιδιού είναι: [1]

Να παρακολουθούν τη μπάλα και να αναφέρουν στο διαιτητή αν έχει περάσει έξω από τον αγωνιστικό χώρο.
Να αποφασίσουν ποια ομάδα έχει την κατοχή της μπάλας μετά την έξοδο της μπάλας από τον αγωνιστικό χώρο.
Να επιβλέπουν τους ποδοσφαιριστές για τυχόν οφσάιντ και όταν γίνεται να το υποδεικνύουν.
Να επισημάνουν την πραγματοποίηση αλλαγών.
Να ενημερώνουν το διαιτητή όταν γίνει μία παράβαση, όπου ο διαιτητής δεν την είχε δει.

Ένας βοηθός διαιτητή μπορεί επίσης να κληθεί από τον διαιτητή για να εκφράσει τη γνώμη του σχετικά με μία επίμαχη φάση.
Τέταρτος διαιτητής
Τέταρτος διαιτητής, ο οποίος ενημερώνει των διαιτητή και τους οπαδούς για τα λεπτά των καθυστερήσεων.

Ο τέταρτος διαιτητής είναι ο αντικαταστάτης του διαιτητή, και μπορεί να κληθεί να αντικαταστήσει το διαιτητή όταν τραυματιστεί ή πάθει κάτι άλλο στον αγώνα.

Ο τέταρτος διαιτητής είναι μια πρόσφατη προσθήκη της διαιτησίας του από το Διεθνές Ποδοσφαιρικό Συμβούλιο. Ο Άγγλος διαιτητής Κεν Άστον εισήγαγε τον τέταρτο διαιτητή το 1966, αλλά το Διεθνές Ποδοσφαιρικό Συμβούλιο, δεν εισήγαγε επισήμως τη θέση μέχρι το 1991.

Ο τέταρτος διαιτητής κάθεται συνήθως σε έναν πάγκο σε μικρή απόσταση από τους πάγκους των δύο ομάδων.

Τα καθήκοντα του τέταρτου διαιτητή είναι:

Η παροχή βοήθειας στο διαιτητή με διοικητικά καθήκοντα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον αγώνα.
Η εκτίμηση του εξοπλισμού των παικτών.
Οι αλλαγές.
Η ενημέρωση του διαιτητή για τις καθυστερήσεις του κάθε ημιχρόνου.
Η διατήρηση της ευπρέπειας μεταξύ των τεχνικών επιτελείων των δύο ομάδων.

Στην πράξη, ο τέταρτος διαιτητής είναι ένα βασικό μέλος της διαιτησίας, επειδή μπορούν να παρακολουθήσουν διάφορες παραβάσεις των Κανόνων, όπου ο διαιτητής και οι επόπτες γραμμών δεν έχουν δει. Για παράδειγμα, στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2006 ο τέταρτος διαιτητής Λουίς Μεντίνα Κανταλέχο είδε την κουτουλιά που έδωσε ο Ζινεντίν Ζιντάν στον Μάρκο Ματεράτσι και ενημέρωσε τον διαιτητή, με αποτέλεσμα να δείξει στο Ζιντάν κόκκινη κάρτα [2] [3].
Πέμπτος βοηθός

Για τους αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2006, η FIFA πρόσθεσε έναν ακόμα διαιτητή [4]. Εάν ένας βοηθός διαιτητή δεν μπορούσε να συνεχίσει το καθήκον του, ο πέμπτος διαιτητής ήταν ο βασικός αντικαταστάτης, ενώ ο τέταρτος διαιτητής ήταν βασικός αντικαταστάτης του διαιτητή [5]. Η διάκριση αυτή γίνεται για να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι οι βοηθοί διαιτητές και διαιτητές εκτελούν διαφορετικά καθήκοντα.
Πρόσθετοι βοηθοί διαιτητές

Στους ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ 2009-10 προστέθηκαν 2 βοηθοί διαιτητές πίσω από την γραμμή του τέρματος, ώστε να επιβλέπουν αν η μπάλα έχει περάσει εξ' ολοκλήρου τη γραμμή [6]. Αυτοί οι πρόσθετοι βοηθοί τελικά καθιερώθηκαν στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, αφού διευκόλυναν το διαιτητή για το αν μπήκε γκολ ή όχι. Αυτοί οι διαιτητές καθιερώθηκαν και στα πρωταθλήματα της Βραζιλίας, της Γαλλίας, του Μαρόκου και του Κατάρ [7], ενώ και στο Κύπελλο Σκωτίας [8].
Παραπομπές

Κανόνες του Παιχνιδιού (άρθρο 6)
Πρόστιμο στο Ζιντάν για την κουτουλιά στο Ματεράτσι (Αγγλικά) espnfc.com
Η FIFA αρνείται ότι το βίντεο έπαιξε ρόλο στην αποβολή του Ζιντάν (Αγγλικά) news.bbc.co.uk
Ο 5ος διαιτητής (Αγγλικά) socref.net
Οι αντικαταστάτες των διαιτητών (Αγγλικά) dailymail.co.uk
Δύο επιπλέον βοηθοί (Αγγλικά) uefa.org
IFAB: Ομόφωνη έγκριση των εποπτών γραμμής τέρματος (Αγγλικά) fifa.com
επιπλέον βοηθοί για τον τελικό (Αγγλικά) bbc.co.uk

----

Κανόνες του Παιχνιδιού - όροι του ποδοσφαίρου
Όροι

Κανόνας 1: Ο Αγωνιστικός χώρος Κανόνας 2: Η Μπάλα Κανόνας 3: Ο αριθμός των ποδοσφαιριστών Κανόνας 4: Εξοπλισμός ποδοσφαιριστή Κανόνας 5: Ο διαιτητής Κανόνας 6: Οι βοηθοί διαιτητές Κανόνας 7: Διάρκεια του αγώνα Κανόνας 8: Έναρξη και επανέναρξη του παιχνιδιού Κανόνας 9: Η μπάλα εντός και εκτός παιχνιδιού Κανόνας 10: Μέθοδος επίτευξης τέρματος Κανόνας 11: Παίκτης εκτός παιχνιδιού (Οφσάιντ) Κανόνας 12: Παραβάσεις και ανάρμοστη συμπεριφορά (Φάουλ) Κανόνας 13: Ελεύθερο λάκτισμα (άμεσο και έμμεσο) Κανόνας 14: Πέναλτι Κανόνας 15: Επαναφορά από την πλάγια γραμμή (Πλάγιο άουτ) Κανόνας 16: Από τέρματος λάκτισμα (άουτ) Κανόνας 17: Το γωνιαίο λάκτισμα (Κόρνερ)

Διεθνές Ποδοσφαιρικό
Συμβούλιο (IFAB)
H Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία · Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία Σκωτίας · Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία Ουαλίας · Ιρλανδική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία · ΦΙΦΑ