Eνιόνιο, Ανυόνιο
αγγλικά : Anyon
γαλλικά :
γερμανικά :
Στη φυσική, ένα ενιόνιο ή ανυόνιο είναι ένας τύπος οιονεί σωματίδιο που εμφανίζεται μόνο σε δισδιάστατα συστήματα, με ιδιότητες πολύ λιγότερο περιορισμένες από τα φερμόνια και τα μποζόνια.
Το 1982, ο Frank Wilczek δημοσίευσε σε δύο άρθρα, διερευνώντας τις κλασματικές στατιστικές των οιονεί σωματιδίων σε δύο διαστάσεις, δίνοντάς τους το όνομα "anyons" για να υποδείξει ότι η μετατόπιση φάσης κατά τη μετάθεση μπορεί να πάρει οποιαδήποτε τιμή. «Any anyon can be anything between a boson or a fermion», λέει ο Keilmann. «Ο Wilczek είναι ένας αστείος τύπος». Στα ελληνικά δεν υπάρχει κανένα επίσημο όνομα για τα σωματίδια αυτά. Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η λέξη Καθένιο, (Κάθε καθένιο) αλλα το Ενιόνιο είναι πιθανώς καλύτερη επιλογή, ενώ το ανυόνιο απλώς παραπέμπει με το τρόπο γραφής στην αγγλική λέξη Anyon (ένιον).
Γενικά, η λειτουργία ανταλλαγής δύο πανομοιότυπων σωματιδίων μπορεί να προκαλέσει μια γενική μετατόπιση φάσης, αλλά δεν μπορεί να επηρεάσει τα παρατηρήσιμα μεγέθη. Τα ενιόνια γενικά ταξινομούνται ως αβελιανά ή μη αβελιανά. Τα αβελιανά ενιόνια έχουν ανιχνευθεί και παίζουν σημαντικό ρόλο στο κλασματικό κβαντικό φαινόμενο Hall. Τα μη-αβελικά ενιόνια δεν έχουν εντοπιστεί οριστικά, αν και αυτός είναι ένας ενεργός τομέας έρευνας.
Οι πειραματικοί φυσικοί και οι επιστήμονες υπολογιστών ασχολήθηκαν πρόσφατα με ανυόνια σε σχέση με τους λεγόμενους "τοπολογικούς κβαντικούς υπολογιστές".
Η ύπαρξη αυτών των οιονεί σωματιδίων είναι συνέπεια του γεγονότος ότι ο τύπος των κβαντικών στατιστικών των μαζικών πανομοιότυπων σωματιδίων εξαρτάται από τη διάσταση του χώρου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
