Ο Θεόκλητος (κατά κόσμον Μηνόπουλος) ήταν Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κατά τα έτη 1902-1917 και 1920-1922.

Καταγόταν από την Τρίπολη Αρκαδίας και έκανε διακεκριμένες σπουδές, καθώς απέκτησε και διδακτορικό στη φιλοσοφία από γερμανικό Πανεπιστήμιο. Εκάρη μοναχός και έγινε ηγούμενος στη Μονή Γοργοεπηκόου[1], έξω από την Τρίπολη. Το 1892 εξελέγη αρχιεπίσκοπος Μονεμβασίας και Σπάρτης. Στα δέκα χρόνια που υπηρέτησε στη Μητρόπολη αυτή άφησε αξιόλογο έργο. Μεταξύ άλλων, εγκαινίασε τον Καθεδρικό ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και άλλους ναούς, ίδρυσε Ιερατικό Σύνδεσμο και σχολή εξομολόγων Ιερέων, Επαγγελματική σχολή και Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία («Κωνσταντίνος Παλαιολόγος Δραγάτης»), εξέδωσε περιοδικό και αναδιοργάνωσε μοναστήρια.

Το 1902 εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Αθηνών. Ως Αρχιεπίσκοπος, ίδρυσε εκκλησιαστικό ταμείο, ιεροδιδασκαλεία και φιλανθρωπικά ιδρύματα. Αναμείχθηκε όμως στις πολιτικές αναταραχές της εποχής. Παλαιότερα ήταν στέλεχος της Εθνικής Εταιρείας, ενώ ως Αρχιεπίσκοπος συντάχθηκε με τη βασιλική, αντιβενιζελική παράταξη[2]. Πολιτικοποίησε την Εκκλησία, την ανέμειξε στα εθνικά θέματα και πρωταγωνίστησε προσωπικά στην τελετή του «αναθέματος» κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου στο Πεδίον του Άρεως το 1916. Για το λόγο αυτό, το ανώτατο ειδικό εκκλησιαστικό δικαστήριο, τον καθαίρεσε το 1917 και στο Θρόνο ανέβηκε ο Μελέτιος Μεταξάκης.

Με την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου, ο Μελέτιος θεωρήθηκε βενιζελικός και απομακρύνθηκε με απλό κυβερνητικό έγγραφο[3], ενώ ο Θεόκλητος επανήλθε και πάλι στον θρόνο του, στον οποίο παρέμεινε μέχρι την Μικρασιατική καταστροφή το 1922.

Έργα

* Ἐναίσιμος διατριβὴ περὶ Σοφιστῶν, Αθήνα 1893
* Πραγματεία περὶ Σοφιστῶν, Αθήνα 1893

Παραπομπές

1. ↑ Μονή Γοργοεπηκόου, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αρκαδίας
2. ↑ Έτσι θέλουμε την Εκκλησία, Νίκος Σηφουνάκης, «Ελευθεροτυπία», 10/02/2008
3. ↑ Η διαπλοκή Κράτους και Εκκλησίας, Γ. Καραγιάννη

Πηγές

* Ιερά Μητρόπολις Σπάρτης, ιστορικά στοιχεία
* athos.gr
* Εκκλησία εθνάρχουσα και εθνική, Μητροπολίτου Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάνου Ανδρέα, Εκδόσεις Βάνιας, 2002
* Αρχιεπισκόπου το ανάγνωσμα, Γιάννης Γιανουλόπουλος, «Ελευθεροτυπία», 25/08/2006