ART

 

.

Ο Απόστολος Βαρνάβας (?, Κύπρος - 61 μ.Χ., Σαλαμίνα, Κύπρος) ήταν ένας από τους πρώτους χριστιανούς, ο οποίος μαζί με τους δώδεκα αποστόλους βοήθησε στη διάδοση του Ευαγγελίου. Ακολούθησε τον Απόστολο Παύλο στις περιοδείες του και είχε για βοηθό του τον ανεψιό του Ευαγγελιστή Μάρκο. Ήταν προφήτης και δάσκαλος στην Αντιόχεια[1]. Αν και δεν ήταν ένας από τους 12 αποστόλους, περιγράφεται ως «απόστολος» καθώς "ήταν σταλμένος από το Άγιο Πνεύμα"[2].
Απόστολος του Χριστού

Υπήρξε πιθανώς ένας από τους εβδομήκοντα αποστόλους που απέστειλε ο Ιησούς Χριστός να κηρύξουν το ευαγγέλιο της Βασιλείας του Θεού[3]. Γεννήθηκε στην Κύπρο, αλλά όταν κλήθηκε να υπηρετήσει τον Κύριο, φαίνεται πως βρισκόταν στην Παλαιστίνη, εκεί όπου ήταν και οι δώδεκα απόστολοι[4].

Το πραγματικό του όνομα ήταν Ιωσής ή Ιωσήφ και ήταν Ιουδαίος Λευίτης. Οι απόστολοι του έδωσαν το όνομα «Βαρνάβας», το οποίο και σημαίνει «υιός παρακλήσεως», δηλαδή «γιος παρηγοριάς» (Πράξεις 4:36), ίσως επειδή παρηγορούσε τους φτωχούς και στερημένους όπως π.χ. στην περίπτωση του Πράξ. 4:37 όπου πούλησε αγρόκτημα που είχε στην κατοχή του και παρέδωσε ολόκληρο το αντίτιμο στο κοινό ταμείο της εκκλησίας. Ήταν θείος του ευαγγελιστή Μάρκου (Κολ. 4:10), αφού η μητέρα του Μάρκου ήταν αδελφή του Βαρνάβα. Το έργο του αρχίζει όταν ο Βαρνάβας συνδέθηκε στενά και συνεργάστηκε επί χρόνια με τον απόστολο Παύλο από την Ταρσό. Το Άγιο Πνεύμα είπε στους Αποστόλους να ξεχωρίσουν τον Παύλο και τον Βαρνάβα για να τους δώσει αποστολή να διδάξουν στον κόσμο. Έτσι ο Βαρνάβας ακολούθησε τον Παύλο στις περιοδείες του, αν και μετά από κάποιο σημείο χώρισαν μετά από «ζωηρή διαφωνία» οπόταν και ο Παύλος συνέχισε την περιοδεία του έχοντας μαζί του τον ευαγγελιστή Λουκά, ενώ ο Βαρνάβας έμεινε στην Κύπρο μαζί με τον Μάρκο όπου οργάνωσαν την εκεί εκκλησία[5].

Στον Απόστολο Βαρνάβα γίνεται λόγος στις Πράξεις των Αποστόλων από τον Ευαγγελιστή Λουκά, κυρίως στα κεφάλαια 4, 13 και 15.

Συγγράμματα

Διάφορα συγγράμματα κυκλοφόρησαν με το όνομα του αποστόλου Βαρνάβα. Το σημαντικότερο από αυτά είναι η λεγόμενη Επιστολή Βαρνάβα η οποία όμως είναι ψευδεπίγραφη και δεν ανήκει στον απόστολο.

Δεν πρέπει να μείνει αμνημόνευτο και το λεγόμενο Ευαγγέλιο του Βαρνάβα, αρκετά γνωστό στο μουσουλμανικό κόσμο ως αυθεντική πηγή περί του Ιησού. Αν και το κείμενο, σύμφωνα με ποικίλες απόψεις της βιβλιογραφίας, έχει δημιουργηθεί σε κάποια χρονική περίοδο ανάμεσα στον 13ο και τον 16ο αιώνα από άγνωστο εξισλαμισθέντα χριστιανό[6], οι μουσουλμάνοι παραπέμπουν σ' αυτό για να τονίσουν ότι ο Χριστός υπήρξε απλά ένας πρόδρομος του Μωάμεθ, του μόνου αληθινού Μεσσία. Το κείμενο αυτό παρουσιάζει και την εκδοχή σύμφωνα με την οποία ο Ιούδας ήταν εκείνος που σταυρώθηκε αντί για τον Χριστό, εκδοχή που συμφωνεί και με το Κοράνι, που γράφει: "Αυτοί δεν τον σταύρωσαν, ένας άνδρας που του έμοιαζε μπήκε στη θέση του" (σουράτιο IV, 156)[7].

Εκτός αυτών, εξαιτίας κάποιου χειρογράφου του 11ου αιώνα το οποίο περιλαμβάνει και τον Βαρνάβα μεταξύ των συγγραφέων της Κ. Διαθήκης, μερικοί ερευνητές απέδωσαν στον απόστολο την Προς Εβραίους επιστολή η οποία έχει αποδοθεί από την εκκλησιαστική παράδοση στον Απόστολο Παύλο[8].

Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου

Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου θεωρεί τον Βαρνάβα ιδρυτή και προστάτη της[9]. Ο Απόστολος Βαρνάβας έγινε επίσκοπος Σαλαμίνος και ακολούθως είχε μαρτυρικό τέλος αφού πέθανε δια λιθοβολισμού στη Σαλαμίνα.

Κοντά στην αρχαία πόλη της Σαλαμίνας βρίσκεται το μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα, που εκεί βρίσκεται και ο τάφος του Αγίου και όπου βρέθηκε και το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του Μάρκου στο στήθος του κατόπιν οράματος του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Ανθέμιου, όπου και η Εκκλησία της Κύπρου έγινε Αυτοκέφαλη. Η μνήμη του αγίου εορτάζεται στις 11 Ιουνίου. Στην Κύπρο υπάρχει αριθμός ναών αφιερωμένες στον Απόστολο Βαρνάβα και μια κατεχόμενη σταυροπηγιακή μονή. Στη βυζαντινή αγιογραφία κάποτε παρουσιάζεται με τον Απόστολο Παύλο να κρατούν μια Εκκλησία.

Απολυτίκιο

Απολυτίκιο Ήχος α'

Το μέγα κλέος της Κύπρου, της Οικουμένης τον κήρυκα, των Αντιοχέων τον πρώτον της χριστωνύμου κλήσεως αρχιτέκτονα, της Ρώμης τον κλεινόν εισηγητήν, και θείον των εθνών σαγηνευτήν, το της χάριτος δοχείον του Παρακλήτου Πνεύματος τον επώνυμον, Απόστολον τον μέγαν, τον του θείου Παύλου συνέκδημον, των εβδομήκοντα πρώτον, των δώδεκα ισοστάσιον πάντες συνελθόντες σεπτώς οι πιστοί, τον Βαρνάβαν άσμασι στέψωμεν, πρεσβεύει γαρ Κυρίω, ελεηθήναι τάς ψυχάς ημών.

Υποσημειώσεις

1. ↑ Πράξεις 11:23, 24· 13:1.
2. ↑ Πράξεις 14:14, ΜΠΚ.
3. ↑ Λουκάς 10:1, 9, 11· Πράξεις 14:21, 22
4. ↑ Πράξεις 4:33-37
5. ↑ Πράξεις κεφ. 15
6. ↑ Antes Peter, 'Μεγάλοι Ιδρυτές Θρησκειών', Παπαδήμας, Αθήνα 1995, σελ. 177
7. ↑ βλ. Κάνφορα Λουτσιάνο, Η Χαμένη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1990, σελ. 126
8. ↑ Παν. Κ. Χρήστου, Βαρνάβας, Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, Αθήνα 1963, τόμ. 3, στ. 637
9. ↑ Δρ Ανδρέας Μιτσίδης, «Ο εκχριστιανισμός της Κύπρου», στον επίσημο ιστότοπο της Ορθόδοξης Εκκλησίας Κύπρου.

Σύνδεσμοι

Συναφή άρθρα

Εκκλησία της Κύπρου

* Απόστολοι
* Επιστολή Βαρνάβα

Έλληνες

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License