Ο Τάσος Ζάππας (1902-1988) [1][2] γεννήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 1902 στα Κάψαλα, πλάι στα Στύρα της Εύβοιας και μεγάλωσε μία ώρα μακρύτερα στο ακροθαλάσσι του Νιμποριού. Ανήκε, σύμφωνα με δική του διατύπωση, σε «αλιευτική οικογένεια». Το 1916, μετά το πρόωρο όσο και τραγικό θάνατο του ψαρά πατέρα του, παιδί ακόμα, άφησε το Νιμποριό και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές, το 1919 διορίστηκε στους Σιδηροδρόμους Ελλ. Κράτους και σταδιοδρόμησε ως τις ανώτερες βαθμίδες. Αποχώρησε το 1965.
Το έργο του
Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1926 με το θαλασσινό διήγημα «Το βάπτισμα μερών» στο περιοδικό «Παρασκήνια» με το ψευδώνυμο Τάσος Γενάρης. Κυκλοφόρησε σημαντικό αριθμό βιβλίων πεζογραφίας. Έγραψε θαλασσινά διηγήματα, δοκίμια, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, λαογραφικά (δείτε αναλυτικά την εργογραφία του στη Μεταξάκη-Μήτρου,1989 [3]). Τον προσελκύσανε ξεχωριστά οι περιπλανήσεις στο γαλανό χώρο και η περιήγηση γενικά. Ταξίδεψε πολύ στον κόσμο. Όπως υποστηρίζει ο Παγανός (2010)[4] «το έργο του είναι η πραγματογνωσία του και η γνησιότητα των αισθημάτων. Τα βιώματα και οι εμπειρίες του συνιστούν τα θεμέλια και την αφετηρία του έργου του... Ο Τ.Ζ άνθρωπος δραστήριος και δημιουργικός, έθετε τα γραπτά του στην υπηρεσία άλλων στόχων. Ήθελε να προβάλει με το προσωπικό του παράδειγμα και τις συναφείς δραστηριότητες του την αγάπη για τη θάλασσα, τη φύση γενικότερα και τα ταξίδια.» Έπλευσε το 1934 στο Ιόνιο πέλαγο με πανί και κουπί. Τις εμπειρίες του από το ταξίδι αυτό τις μετέφερε στο χαρτί με το βιβλίο «Στο Ιόνιο με μία βάρκα» (πρώτη έκδοση το 1938). Μετάφρασε Σαρογιάν και Έμιλυ Μπροντέ.
Τη μεγάλη του αγάπη για την Εύβοια την εξέφρασε, τόσο με το συγγραφικό του έργο όσο και με την προσφορά του μέσα από την Εταιρεία Ευβοϊκών Σπουδών. Έγινε μέλος της Εταιρείας το 1936 και εργάστηκε με όλες του τις δυνάμεις πάνω από σαράντα χρόνια για την εκπλήρωση των σκοπών της Εταιρείας. Διετέλεσε πρόεδρος την περίοδο 1975-1978 και αργότερα ανακηρύχτηκε επίτιμος πρόεδρος της.
Διετέλεσε επίσης μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, της Εταιρείας Συγγραφέων και Σκηνοθετών Ραδιοφώνου και άλλων πνευματικών και πολιτιστικών οργανισμών. Υπήρξε ιδρυτής και πρόεδρος για πολλά χρόνια της Ενώσεως Δημοσιογράφων και Συγγραφέων Τουρισμού Ελλάδος. Διετέλεσε πρόεδρος της Fèdération International des Journalistes et Ecrivains du Tourisme. Πήρε μέρος στην εθνική αντίσταση. Έδωσε ραδιοφωνικές ομιλίες και διαλέξεις στην Αθήνα και την επαρχία. Δίδαξε στη Σχολή Ξεναγών. Ταξίδεψε πολύ σε ξένες χώρες. Πήρε μέρος σε διεθνή συνέδρια. Εδώ και αρκετά χρόνια τα βιβλία του έχουν εξαντληθεί και είναι δύσκολο να τα εντοπίσει κανείς ακόμα και σε Βιβλιοθήκες.
Τιμητικές Διακρίσεις
Ο Τάσος Ζάππας τιμήθηκε με δίπλωμα και μετάλλιο της πόλης του Παρισιού. Βραβεύτηκε από το σύνδεσμο Ελλήνων Λογοτεχνών. Η Ακαδημία Αθηνών, στην πανηγυρική συνεδρίαση της 29.12.79, τον βράβευσε για τη συνολική λογοτεχνική, λαογραφική και πραγματογνωστική εργασία του. Βραβεύτηκε το 1982 με το Κρατικό Βραβείο ταξιδιωτικής λογοτεχνίας για το βιβλίο «ξένοι και δικοί μας τόποι».
Ενδεικτική Εργογραφία
Τίτλοι βιβλίων του Τάσου Ζάππα (για περισσότερα δείτε Μεταξάκη-Μήτρου) [3]
Στο Ιόνιο με μια βάρκα. Έκδ. Ομοσπονδίας Εκδρομικών Σωματείων της Ελλάδος, Αθήνα, 1938 η α' έκδοση, 1970 η β' έκδοση.
Της στεργιάς και της θάλασσας (ταξίδια). Μαυρίδης, Αθήνα, 1951.
Ευβοϊκά Α’, εκδόσεις «Πορφύρας, Αθήνα, 1958.
Εύβοια Κείμενα Τάσου Ζάππα. Εκδ. "Μ.Πεχλιβανίδης και Σία Α.Ε.", Αθήνα, 1963.
Τα Στύρα της Εύβοιας - Τουριστικός οδηγός. Αθήνα, 1966
Πρωτόβγαλτος Καπετάνιος. Εκδ. "Μ.Πεχλιβανίδης και Σία Α.Ε". Αθήνα, 1968.
Πολιτείες του Βορρά και του Νότου. Εκδ. "Αλκαίος", Αθήνα, 1972
Ψαράδες, «Αλκαίος», Αθήνα, 1973.
Ευβοϊκά Β’, Εκδ. «Αλκαίος», Αθήνα, 1979
Ανταρσία (Διηγήματα), «Αλκαίος», Αθήνα, 1979.
Ξένοι και δικοί μας τόποι (ταξίδια). Εκδ. Μαρίδης, Αθήνα, 1981.
Ευβοϊκά Γ΄, Εταιρεία Ελληνικών Εκδόσεων, Αθήνα 1984.
Μελέτες Δημοσιευμένες στο Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών
Η Εύβοια και ο τουρισμός της. Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών (ΑΕΜ), τόμος Γ', 1954, σελ.64-74
Αλιευτικό χρονικό του Ευβοϊκού. Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών (ΑΕΜ), τόμος ΙΔ',1968, σελ.105-118.
Λαογραφικά των Καψάλων. Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών (ΑΕΜ), τόμος ΙΣΤ', 1970, σελ. 129-148.
Περιήγηση στην Καρυστία του '21. Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών (ΑΕΜ), τόμος ΙΖ', 1971, σελ. 289-313.
Έγγραφα του '21 για την Εύβοια και τις Σποράδες. Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών (ΑΕΜ), τόμος ΙΖ', 1971, σελ. 629-641
Δικόγραφο του 1857 από τα Στύρα. Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών (ΑΕΜ), τόμος ΚΑ', 1977, σελ. 253-258.
Ναυάγια στον Ευβοϊκό θαλλάσιο χώρο. Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών (ΑΕΜ), τόμος ΚΒ', 1978-79, σελ. 173-188
Καρυστία και Στυρία λίθος. Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών (ΑΕΜ), τόμος ΚΔ' 1981-82, σελ. 243-257.
Ευβοϊκά ακτωνύμια. Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών (ΑΕΜ), τόμος ΚΣΤ', 1984-85, σελ. 161-181.
Παραπομπές
Μητροπέτρος, Κ., Χ. (1989) «Τάσος Ζάππας– Η ζωή και το έργο του» στον ΚΗ’ Τόμο Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, επιμ. Χ.Δ Φαράντου, Εταιρεία Ευβοϊκών Σπουδών, σελ. 7-17.
Τριανταφυλλόπουλος, Δ., Ν. (1993) «Ο Τάσος Ζάππας και η αγάπη των πραγμάτων», στο Μνήμη Τάσου Ζάππα Τέσσερεις Ομιλίες, εκδ. Εταιρεία Ευβοϊκών Σπουδών Τ.Τ. Χαλκίδος.
Μεταξάκη-Μήτρου, Φ., (1989) «Εργογραφία Τάσου Ζάππα», στον ΚΗ’ Τόμο Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, επιμ. Χ.Δ Φαράντου, Εταιρεία Ευβοϊκών Σπουδών, σελ. 19-29.
Παγανός, Δ., Γ. (Φθινόπωρο 2010) «Η ζωή και το έργο του Τάσου Ζάππα» στο «Τα Νεφούρια, Ένα φυλλάδιο της «Διαμέτρου»», επιμ. Ν.Δ.Τριανταφυλλόπουλος, εκδ. Διαμέτρου, Χαλκίδα, σελ 3-11.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License