.
Κώστας Κοτζιάς. Γεννήθηκε το 1892. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα. Διετέλεσε πρόεδρος του Εμπορικού συλλόγου Αθηνών καθώς και πρόεδρος της Ελληνικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας. Το 1934 εκλέχτηκε Δήμαρχος Αθηναίων. Το 1936 χρημάτισε υπουργός πρωτευούσης. Το 1941 Ο βασιλιάς του ανέθεσε τον σχηματισμό κυβέρνησης, τον οποίο και αρνήθηκε. Το 1951 επανεκλέχτηκε δήμαρχος Αθηνών. Το ίδιο έτος πέθανε απο καρδιά. Επίσης είχε εκδόσει την εφημερίδα Χρονικά(1920).
Ο Κώστας Κοτζιάς υπήρξε ένας από τους πιο ενθουσιώδεις υμνητές του Μπενίτο Μουσολίνι στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικές είναι οι εντυπώσεις του από την επίσημη επίσκεψή του στη φασιστική Ιταλία, που περιγράφονται σε ομιλία του που εκδόθηκε από το Ιταλικό Ινστιτούτο της Αθήνας (23.1.35). Ενδεικτικά, στην ομιλία του αναφέρει:
«Εις
την Ιταλίαν δημιουργείται, εδημιουργήθη
ήδη, νέος τύπος ανθρώπου, νέος την
αντίληψιν, τους προσανατολισμούς
του, τον προορισμόν του, αλλ' ιδίως
νέος ως προς την επίγνωσιν καθηκόντων
και υποχρεώσεων. Εκεί δεν υφίσταται
Δικτατορία υπό την στενήν έννοιαν ή
υπό την έννοιαν, ήν προσέλαβεν ενταύθα
η Δικτατορία. Δεν ασκείται βία υλική,
αλλά πειθώ. Δεν εκβιάζεται το άτομον,
αλλά μόνον του το άτομον υποβάλλεται,
μόνον του προσαρμόζεται εις το
δημιουργηθέν περιβάλλον, μόνον του
εισέρχεται εις το πλαίσιον όπερ
εχάραξε το Κράτος. Πας εντός πλαισίου
αισθάνεται την άνεσιν και την θαλπωρήν,
πας εκτός αυτού, μοιραίως, στερείται
των καταπληκτικών πλεονεκτημάτων.»
«Τα παιδάκια, μετά την λήξιν των μαθημάτων, με επικεφαλής ανά τάξιν τον κοσμήτορα μαθητήν, με παράγγελμα διδόμενον παρ' αυτού, "έν δύο" συντεταγμένα, σημειώνω ιδιαιτέρως πειθαρχημένα, και με ύφος σοβαρότατον, φθάνουν προ της εξωθύρας όπου αναμένει ο γονεύς. Εκεί μετά το παράγγελμα: Χαιρετισμόν εις τον Ντούτσε, την ύψωσιν της δεξιάς εις Ρωμαϊκόν χαιρετισμόν και την αναφώνησιν "α Νόι - Δικός μας" λύουν τους ζυγούς και παραλαμβάνονται από την άλλην ωργανωμένην κρατικήν δύναμιν, την οικογένειαν.»
«Η Κυριακή δεν είναι ημέρα σχόλης και παιδικής αταξίας. Είναι ημέρα γυμνασίων, Αγώνων, εκδρομών. Πάντοτε όμως εις ομάδας πειθαρχούσας, με νέους έχοντας τεταμένον το πρόσωπον προς το μέλλον, πιστεύοντας εις εαυτούς, εις τον εμπνευστήν των, εις το Κράτος.»
«Ο Ιταλός ήλλαξε νοοτροπίαν, χαρακτήρα, αντίληψιν περί του προορισμού του ατόμου εν τη νεωτάτη κοινωνία και πολιτεία, ήν διεμόρφωσεν ο Φασισμός, ήν ενεπνεύσθη και ενέπνευσεν η προσωπικότης του Μπενίτο Μουσολίνι.»
Κώστας Κοτζιάς, Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών
Πολιτική καριέρα
Το 1934 εκλέχτηκε Δήμαρχος Αθηναίων με την υποστήριξη του Λαϊκού Κόμματος, το οποίο τον ενίσχυσε με το να αποσπάσει από τον Δήμο Αθηναίων τους προσφυγικούς οικισμούς οι οποίοι ψήφιζαν τους Φιλελεύθερους. Μια απο τις προτάσεις του που πραγματοποιήθηκαν ήταν η παραχώρηση χώρου που ανήκε στο Δήμο Αθηναίων για να χτιστούν οι προσφυγικές πολυκατοικίες της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και να στεγαστούν οι πρόσφυγες που διέμεναν τότε στο Πεδίο του Άρεως. Παρέμεινε στη θέση μέχρι τον Αύγουστο του 1936 όταν και ανέλαβε υπουργός Διοικήσεως Πρωτευούσης στην κυβέρνηση Μεταξά και μετέπειτα την κυβέρνηση Κορυζή. Επρόκειτο για ένα νέο διοικητικό σχήμα για τον συντονισμό των δήμων του λεκανοπέδιου της Αττικής. Κατά τη διάρκεια της κατά γενική ομολογία επιτυχημένης υπουργίας του προώθησε πολλά φιλολαϊκά έργα, ειδικά στο χώρο του αθλητισμού, βοηθώντας στην αύξηση της δημοφιλίας του μεταξικού καθεστώτος.[3]
Τον Ιούλιο του 1940 φέρεται να είχε ανάμειξη σε γερμανική αντιμεταξική κίνηση ανατροπής του Ιωάννη Μεταξά. Όπως σημειώνει στο ημερολόγιό του ο Ι. Μεταξάς με ημερομηνία 19 Ιουλίου 1940: "Εξηγήσεις Κοτζιά, δηλώσεις αφοσιώσεως. Αλλά... το γεγονός μένει". Οι σχέσεις του Κοτζιά με τον Μεταξά φαίνεται να ήταν τεταμένες, με τον Κοτζιά να λοιδορεί δημόσια το καθεστώς και την προσωπικότητα του δικτάτορα λίγο μετά τον θάνατο του τελευταίου.[4]
Το 1941 μετά την αυτοκτονία του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Κορυζή και με τμήματα της Ελλάδας ήδη υπό γερμανική κατοχή ο Βασιλεύς Γεώργιος Β΄ του ανέθεσε τον σχηματισμό κυβέρνησης, εντολή την οποία αρνήθηκε. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής έζησε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε κατορθώσει να διαφύγει μέσω Τουρκίας. Κατά την παραμονή του στις ΗΠΑ έγραψε το βιβλίο Ελλάς, ο πόλεμος και η δόξα της (1943).
Το 1950 εξελέγη βουλευτής Αθηνών με την Πολιτική Ανεξάρτητη Παράταξη. Τον Απρίλιο του 1951 επανεξελέγη δήμαρχος αλλά το ίδιο έτος πέθανε από καρδιά.[3].
Προσωπική ζωή
Ήταν παντρεμένος και είχε τρία παιδιά: την Ιωάννα, σύζυγο Δρακοπούλου, τον Γεώργιο Κοτζιά και τον Παναγιώτη Κοτζιά.[5]
Πολιτική ιδεολογία
Ο Κώστας Κοτζιάς ήταν πολιτικά συντηρητικός, φιλοβασιλικός και αντικομμουνιστής. Κατά την περίοδο του Εθνικού Διχασμού τάχθηκε με το βασιλιά Κωνσταντίνο. Συνεργάστηκε με το Λαϊκό Κόμμα και ήταν υπουργός στη Δικτατορία της 4ης Αυγούστου του Μεταξά. Όπως και άλλα μέλη του καθεστώτος, αλλά και σημαντικές πολιτικές προσωπικότητες της εποχής από όλο το πολιτικό φάσμα, υπήρξε αρχικά θαυμαστής του φασισμού του Μπενίτο Μουσολίνι. Αργότερα ήταν επίσης από τους κύριους υποστηρικτές του ναζισμού στην Ελλάδα και είχε αναπτύξει σχέσεις με το γερμανικό καθεστώς από την εποχή της επίσκεψης του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Ως υπουργός Διοικήσεως Πρωτευούσης είχε υποδεχθεί το Σεπτέμβριο του 1936, στο αεροδρόμιο της πόλης, τον υπουργό Προπαγάνδας της χιτλερικής Γερμανίας, Γιόζεφ Γκαίμπελς, ενώ είχε επισκεφθεί ο ίδιος αρκετές φορές τη γερμανική και την ιταλική πρωτεύουσα, απ'οπου είχε μεταφέρει θετικές εντυπώσεις για το εκεί καθεστώς. Όμως κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής επέλεξε να φύγει από την Ελλάδα.
Αθλητισμός
Ο Κοτζιάς είχε μακρά ενασχόληση με τον αθλητισμό, τόσο ως αθλητής όσο και ως παράγοντας. Ασχολήθηκε με τον στίβο και ιδιαίτερα την ξιφασκία ως αθλητής της Αθηναικής Λέσχης.[6] Συμμετείχε στο συγκεκριμένο άθλημα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1912 στη Στοκχόλμη και του 1924 στο Παρίσι.[7] Επίσης, το 1912 πρώτευσε στους Παναιγύπτιους Αγώνες στη σπάθη και στο ξίφος.[8]
Ως παράγοντας, εξελέγη πρόεδρος της ΕΠΟ το 1933-34, όταν και επινόησε την τιμωρία κεκλεισμένων θυρών για εκτροπές των φιλάθλων.[9] Ήταν μέλος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής το 1935-38, ιδιότητα με την οποία παρακολούθησε και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Κατά την περίοδο της υπουργίας του, το 1937-39, εξελέγη πρόεδρος του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου (ΠΑΟ) για πρώτη φορά και από την υπουργική του θέση προώθησε την κατασκευή της εξέδρας και του στεγάστρου του γηπέδου της λεωφόρου Αλεξάνδρας.[10] Θεμελίωσε επίσης και το γήπεδο ποδοσφαίρου του Πανιωνίου στη Νέα Σμύρνη και τιμήθηκε για αυτό με τον Χρυσό Σταυρό του Πανιωνίου το 1940. Επανεξελέγη πρόεδρος του ΠΑΟ μετά τον πόλεμο, το διάστημα 1945-51.[11]
Υστεροφημία
Προς τιμή του έχει μετονομαστεί η πλατεία Κοτζιά όπου βρίσκεται το δημαρχείο της Αθήνας. Το όνομα του φέρει και ετήσιος αγώνας δρόμου που διοργανώνει ο Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης στη Νέα Σμύρνη.
Ο Κοτζιάς θάφτηκε όχι στο ενδεδειγμένο χώρο τριετών ταφών επιφανών ανδρών, αλλά δωρεάν τιμής ένεκεν στην κεντρική πλατεία του Α' Νεκροταφείου Αθηνών, στη ζώνη πολυτελείας. Το δημοτικό συμβούλιο ενέκρινε χορήγηση 8.000.000 δραχμών για τον προσωρινό καλλωπισμό του τάφου του και άλλα 5.000.000 για την πλήρη και μόνιμη ταρίχευση της σορού του.[12]
Πηγή
Βιογραφική Εγκυκλοπαίδεια του Νεωτέρου Ελληνισμού 1830-2010 - Αρχεία Ελληνικής Βιογραφίας, Εκδόσεις Μέτρον, τ. 2, σελ. 247-248
Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Το Α' Νεκροταφείο της Αθήνας. Ιστορικά οράματα 1834-2013,εκδ.Πόλις, Αθήνα, 2015
Αναφορές
(Αγγλικά) sports-reference.com. ko/kostas-kotzias-1. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Κοτζιάς, Κώστας». Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2014.
Βιογραφία στο Μικρό Ρωμιό, ανάκτηση 12-7-2013.
«Οι κρυφοί τεταρταυγουστιανοί». tvxs.gr. 5 Αυγούστου 2013.
[1]
Ιστορια ΑΘΗΝΑΙΚΗΣ ΛΕΣΧΗΣ.
«Κ. ΚΟΤΖΙΑΣ: ΠΡΩΤΑ OLYMPIAN ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ». Ελληνική Ένωση Συμμετάσχοντων σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2014. line feed character in |title= at position 27 (βοήθεια)
εφ. "Εμπρός, 21/4/1912.
Γεωργάκης, Γιάννης (11 Ιουνίου 2012). «Λεύκωμα: 85+1 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟ». Το Βήμα.
«Όλοι οι πρόεδροι του ΠΑΟ». onsports.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2014.
«Όλοι οι πρόεδροι του ΠΑΟ». onsports.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2015.
Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Το Α' Νεκροταφείο της Αθήνας. Ιστορικά οράματα 1834-2013,εκδ.Πόλις, Αθήνα, 2015, σελ.62
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Κατάλογος επιφανών ελευθεροτεκτόνων, ιστοσελίδα της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
