Νεφέλες (κωμωδία)

.

Οι Νεφέλες είναι αρχαία κωμωδία του Αριστοφάνη που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στα Διονύσια του 423 π.Χ. όπου κι απέσπασε τρίτο βραβείο. Ο Αριστοφάνης που πίστευε ότι οι Νεφέλες είναι από τα καλύτερα έργα του, το διόρθωσε ριζικά με σκοπό να το ξαναπαρουσιάσει στο κοινό. Οι Νεφέλες που μας σώζονται έως σήμερα είναι η δεύτερη εκδοχή.

Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά και πολυσυζητημένα έργα του Αριστοφάνη, ο άλυτος γρίφος μέσα σ’ ολόκληρη την αριστοφανική παραγωγή κι ένα από τα μεγαλύτερα ερωτηματικά στην ιστορία της λογοτεχνίας.

Ο μεγάλος κωμωδιογράφος καυτηριάζει τα φροντιστήρια των σοφιστών στην Αθήνα και την "προοδευτική" παιδεία που παρείχε την εποχή εκείνη ο Σωκράτης. Εκθέτει τις αρνητικές συνέπειες που είχε η σύγχρονη σοφιστική κίνηση σε ιδιωτικό επίπεδο, τις επιδράσεις της σοφιστικής επιχειρηματολογίας στον χώρο της οικογένειας και παρουσιάζει την υπονόμευση των πατροπαράδοτων ηθών και κανόνων, αναλύοντας την κρίση της ηθικής και της πολιτικής στην αθηναϊκή κοινωνία, την παρακμή του παλαιού εκπαιδευτικού συστήματος και την πάλη των δύο γενεών. Η κωμωδία σατιρίζει τους σοφιστές της Αρχαίας Αθήνας και, ιδιαίτερα το Σωκράτη, που διαφθείρει υποτίθεται τους νέους με τη διδασκαλία του, παρόλο που ο Σωκράτης δεν δίδαξε ποτέ την σοφιστεία. Το όνομα του έργου οφείλεται στις Νεφέλες (τις νεφελώδεις δηλαδή ιδέες της φιλοσοφίας), τις οποίες, κατά τον ποιητή, ο Σωκράτης θεωρεί θεές, μαζί με το Χάος και τη Γλώσσα, και μ' αυτές αντικαθιστά τους θεούς της πόλης.
Η υπόθεση

Ο Στρεψιάδης, ένας γέρος Αθηναίος χωριάτης, αναγκάστηκε να αφήσει το κτήμα του και να κλειστεί στην Αθήνα, λόγω των συχνών επιδρομών που έκαναν οι Σπαρτιάτες στην Αττική, την περίοδο του Πελοποννησιακού Πολέμου. Παντρεμένος με μία αριστοκράτισσα Αθηναία απέκτησαν ένα γιο, τον Φειδιππίδη, που αναθρεμμένος σαν αριστοκράτης, έφτασε στο σημείο να καταχρεώσει τον πατέρα του με τις σπατάλες του και τη άσωτη ζωή του. Στριμωγμένος ο Στρεψιάδης από τους δανειστές του παίρνει την απόφαση να στείλει το γιο του στο Φροντιστήριο του Σωκράτη για να μάθει τον άδικο και τον δίκαιο λόγο, ώστε να μπορεί να δικαιώνεται στις δίκες και να γλιτώσει από τα διάφορα δανεικά και αγύριστα. Ο Φειδιππίδης, δεν έχει καμιά όρεξη να κλειστεί στη σχολή κι έτσι, ο γέρο Στρεψιάδης, αναγκάζεται να φοιτήσει ο ίδιος στο Φροντιστήριο. Γρήγορα όμως ο Σωκράτης τον διώχνει ως ανεπίδεκτο μαθήσεως και τελικά πείθει τον γιο του να φοιτήσει στη σχολή του μεγάλου φιλοσόφου. Σύντομα θα αντιληφθεί πως όλα τα μαθήματα που πήρε ο γιος του, θα τα πληρώσει ο ίδιος και πικρά μάλιστα...
Βιβλιογραφία

Μανώλης Ανδρόνικος, Πλάτων και Αριστοφάνης, Ελληνικά, τομ. 12, τεύχος 2ο (1953), σελ. 231 - 251

Νεφέλαι, Μετάφραση

Δείτε επίσης
Αρχαίο ελληνικό θέατρο • Αρχαία ελληνική λογοτεχνία • Αρχαία κωμωδία • Τραγωδία • Σατυρικό δράμα • Ευριπίδης • Αισχύλος • Σοφοκλής

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License