.
Περιφέρεια : Ηπείρου
Νομός : Ιωαννίνων
--- Δήμος Ανατολικού Ζαγορίου --
Το Τρίστενο είναι χωριό του νομού Ιωαννίνων, του δήμου Ανατολικού Ζαγορίου . Βρίσκεται στις ανατολικές πλαγιές της Τύμφης σε υψόμετρο 940 μέτρων. Ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 141 κάτοικοι.
Ιστορία
Το Τρίστενο από μακριά
Το Τρίστενο Ανατολικού Ζαγορίου δεν είναι γνωστό πότε δημιουργήθηκε ως χωριό. Γραπτώς πρώτη φορά αναφέρεται σ' ένα χρυσόβουλο το 1319 (παραχωρητήριο περίπου) του Ανδρόνικου Β' σε κάποιο άρχοντα των Ιωαννίνων με το όνομα Δρεστενίκος του οποίου το όνομα υπήρχε τουλάχιστον μέχρι τον περασμένο αιώνα στα Γιάννινα. Προφανώς από το όνομα του Βυζαντινού αυτού τιμαριούχου, ονομάστηκε το χωριό Δρεστενίκου και αργότερα Δρεστένικο και Ντρεστένικο. Αρκετά χρόνια μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου (1912-1913), το 1927 με διάταγμα [1], μετονομάσθηκε σε Τρίστενο, από τα τρία στενά που υπάρχουν πάνω από το χωριό. Σαν πρώτοι οικιστές του αναφέρονται ποιμένες από την Χειμάρρα που έφερναν τα πρόβατά τους για βοσκή στο Ζαγόρι το καλοκαίρι. Αυτήν την εκδοχή δεν την δέχονται οι κάτοικοί του που αντιπαρατάσουν την άποψη ότι οι πρώτοι οικιστές ήρθαν από την Βέροια και ήταν τεχνίτες σκαφιδίων. Το Τρίστενο, αναφέρεται σαν τόπος θανάτου του Αγωνιστή των Βαλκανικών Πολέμων, Χατζημιχαήλ Κωνσταντίνου, το 1913.[2] Ο Πέτρος Αποστολίδης μαθητής γυμνασίου τότε, και μετέπειτα Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος και εκλεγμένος το 1944 Δήμαρχος Ιωαννίνων, γράφει για την απελευθέρωση του 1913 : "Πριν μερικές μέρες είχε περάσει από το χωριό μας ένα τάγμα τούρκικος στρατός προς το Τρίστενο που είχε απελευθερωθεί, δεν ενόχλησαν όμως τους κατοίκους στο χωριό, μόνο ψωμί ζήτησαν και τους έδωκε η κοινότητα. Τους έστησαν όμως ενέδρα Κρητικοί αντάρτες, τους τσάκισαν και γύρισαν πίσω στα Γιάννενα κουβαλώντας και κάποιον βαριά τραυματισμένο, το δύστυχο το Βασίλη, απ’ τους Βορειοηπειρώτες που είχαν επιστρατεύσει."[3]
Περίοδος της κατοχής
Επί Ιταλικής κατοχής, πριν την εμφάνιση των Γερμανών 150 κάτοικοι του χωριού φυλακίστηκαν διαδοχικά. Οι Γερμανοί ήρθαν για πρώτη φορά στις 28/12/1943 και έκαψαν 14 σπίτια, ενώ λίγο έξω από την είσοδο του χωριού, στην εκκλησία του Αγ. Νικολάου, τμήμα του 85 Συν/τος και της ΙΧ Μεραρχίας εξόντωσε χιτλερικό απόσπασμα από 60 άνδρες. Σκότωσαν 13 και αιχμαλώτισαν τους άλλους.[4] Ως αντίποινα οι Γερμανοί έκαψαν τα περισσότερα σπίτια του χωριού.
Εκδηλώσεις
Στις 23 Αυγούστου διεξάγεται κάθε χρόνο το πανηγύρι στο Τρίστενο που κρατάει ακόμα και σήμερα τον παραδοσιακό του χαρακτήρα.
Αξιοθέατα
Αξιοθέατο του χωριού είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, χτισμένη με κλασική Ζαγορίσια αρχιτεκτονική το 1793. Λίγα είναι τα κτίσματα που διατηρούν την κλασική Ζαγορίσια αρχιτεκτονική αφού όπως και τα υπόλοιπα χωριά του Ανατολικού του Ζαγορίου, έτσι και το Τρίστενο γνώρισε τρομακτικές καταστροφές από τους βομβαρδισμούς των Γερμανών κατά το 1943. Σημείο αναφοράς του χωριού είναι ο παραδοσιακός πέτρινος νερόμυλος ο οποίος κτίστηκε το 1835. Στην αρχή ήταν διπλός με δύο μονάδες παραγωγής και είχε την δυνατότητα να αλέθει 100 οκάδες δημητριακών την ώρα. Τα τελευταία χρόνια ανακαινίστηκε και ξαναλειτουργεί. Πρόκειται για έναν από τους τελευταίους νερόμυλους στην χώρα που βρίσκεται σε λειτουργία. Τέλος το πέτρινο γεφυράκι που ενώνει το χωριό που έχει κόψει στα δύο το ρέμα Γκούρα που το διασχίζει. Εκεί κατά το έτος 1975 η Αδελφότητα των Τριστενκιωτών θέλοντας να αξιοποιήσει τον καταρράκτη κατασκεύασε φράγμα δημιουργώντας μια μικρή λίμνη επιφανείας 200 τ.μ. περίπου.
Αναφορές
↑ 1.4.1927 (ΦΕΚ 76/1927)
↑ Εθνικόν Ημερολόγιον, Χρονογραφικόν, Φιλολογικόν και Γελειογραφικόν (1918, σ. 165) - Σκόκος Κωνσταντίνος
↑ Αναμνήσεις από το βιβλίο του Πέτρου Αποστολίδη ΟΣΑ ΘΥΜΑΜΑΙ 1900-1969 Δεύτερος Τόμος
↑ Φλογισμένα Χρόνια 1940-1945, Θανάση Στ. Πάντουλα, Εκδόσεις ΔΩΔΩΝΗ, 1982
Μαρτυρικά χωριά και πόλεις της Ελλάδας
Εξωτερικοί Σύνδεσμοι
Δίκτυο Μαρτυρικών Χωριών
Μετεωρολογικός Σταθμός
Το Τρίστενο στον χάρτη
Δήμος Ανατολικού Ζαγορίου
Το Τρίστενο στο "Μένουμε Ελλάδα"
Τα Πέτρινα Γεφύρια Της Ηπείρου
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΖΑΓΟΡΙΟΥ |
---|
Τοπική Κοινότητα Αγία Παρασκευή |
Αγία Παρασκευή, η |
Τοπική Κοινότητα Ανθρακίτη |
Ανθρακίτης, ο |
Τοπική Κοινότητα Γρεβενιτίου |
Άμπελος, η |
Γρεβενίτι, το |
Τοπική Κοινότητα Δεματίου |
Αγία Βαρβάρα, η |
Άγιος Γεώργιος, ο |
Βουτανσαίοι, οι |
Δεμάτι, το |
Μηλιωτάδες, οι |
Τοπική Κοινότητα Δόλιανης |
Δολιανή, η |
Τοπική Κοινότητα Ελατοχωρίου |
Δίλακκο, το |
Ελατοχώρι, το |
Τοπική Κοινότητα Ιτέας |
Ιτέα, η |
Λιάπη, η |
Τοπική Κοινότητα Καβαλλαρίου |
Καβαλλάρι, το |
Τοπική Κοινότητα Καρυών |
Καρυαί, αι |
Τοπική Κοινότητα Καστανώνος Ζαγορίου |
Καστανών, ο |
Τοπική Κοινότητα Μακρίνου |
Μακρίνο, το |
Τοπική Κοινότητα Πέτρα |
Πέτρα, η |
Τοπική Κοινότητα Ποταμιά |
Ποταμιά, η |
Τοπική Κοινότητα Τριστένου |
Τρίστενο, το |
Τοπική Κοινότητα Φλαμπουραρίου |
Φλαμπουράρι, το |
----
Τρίστενο Ιωαννίνων
Τρίστενο Φωκίδας
Νομός Ιωαννίνων : Δήμος, Κοινότητα Ιωαννιτών | Αγίου Δημητρίου | Ανατολής | Ανατολικού Ζαγορίου | Άνω Καλαμά | Άνω Πωγωνίου | Δελβινακίου | Δωδώνης | Εγνατίας | Εκάλης | Ευρυμενών | Ζίτσας | Καλπακίου | Κατσανοχωρίων | Κεντρικού Ζαγορίου | Κόνιτσας | Λάκκας Σουλίου | Μαστοροχωρίων | Μετσόβου | Μολοσσών | Μπιζανίου | Παμβώτιδος | Πασαρώνος | Περάματος | Πραμάντων | Σελλών | Τζουμέρκων | Τύμφης | Αετομηλίτσας | Βαθυπέδου | Βοβούσας | Διστράτου | Καλαριτών | Λάβδανης | Ματσουκίου | Μηλιάς | νησιού Ιωαννίνων | Πάπιγκου | Πωγωνιανής | Σιράκου | Φούρκας Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Ιωαννίνων |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License