.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Νότιο Αιγαίο
Νομός : Κυκλάδων

Η Θηρασία ή Θηρασιά είναι μικρό νησί του Αιγαίου Πελάγους και ανήκει στις Κυκλάδες. Μέχρι τη Μινωική έκρηξη των προϊστορικών χρόνων που δημιούργησε την καλδέρα, αποτελούσε κομμάτι της νήσου Στρογγύλης, της οποίας σήμερα συμπληρώνει το κυκλικό περίγραμμα μαζί με τα νησιά Θήρα (Σαντορίνη) και Ασπρονήσι, με τα οποία ανήκει στο ίδιο νησιωτικό σύμπλεγμα [1]. Η Θηρασία διαχωρίστηκε από την Στρογγύλη κατά την καταστροφική έκρηξη του ηφαιστείου το 1600 π.Χ.

Βρίσκεται στα δυτικά της Σαντορίνης και απέχει περίπου ένα μίλι από το Αμμούδι της Οίας. Έχει έκταση 9,246 τ.χλμ. και πληθυσμό 319 κατοίκους κατά την απογραφή του 2011. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, διοικητικά ανήκει στον Δήμο Θήρας. Πρωτεύουσα του νησιού είναι ο Μανωλάς και λιμάνι του η Ρίβα.

View Larger Map

Ονομασία
Σύμφωνα με τη μυθολογία, το νησί πήρε το όνομά του από τη μικρότερη κόρη του βασιλιά Θήρα, τη Θηρασία, στην οποία το είχε παραχωρήσει για να κτίσει ένα μεγαλοπρεπές ανάκτορο.

Ελαιοπιεστήριο (Τύπου συμπίεσης λοστού)

Ιστορία

Το νησί αποτελούσε μικρό τμήμα της δυτικής ακτής της προϊστορικής Στρογγύλης και θεωρείται πως αποκόπηκε και δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της μεγάλης έκρηξης του 1600 π.Χ.

Ο ιστορικός Πλίνιος αναφέρει ότι το 237 π.Χ. η Θηρασία είχε αποσχισθεί από τη Θήρα μετά από σεισμό. Ο Πτολεμαίος αναφέρει ότι η Θηρασιά ήταν μια πόλη, στην οποία βρέθηκαν σημαντικά προϊστορικά λείψανα του κυκλαδικού πολιτισμού και ότι σε όλες τις ιστορικές εποχές ακολούθησε την τύχη της Θήρας. Το 1397, ο Δούκας της Νάξου, Φραντζέσκο Α΄ Κρίσπο, θεωρείται ότι την εκχώρησε στον γιο του Μάρκο Α΄ μαζί με την Ίο.

Κατά το 1866, τα ορυχεία σε Θηρασία και Θήρα βρίσκονταν σε πλήρη λειτουργία καθώς γινόταν εξαγωγή θηραϊκής γης στην Αίγυπτο, όπου κατασκευαζόταν η Διώρυγα του Σουέζ. Μερικοί εργάτες, σκάβοντας τυχαία στο ορυχείο των Νικολάου Νομικού-Σπυρίδωνα Αλαφούζου, ανακάλυψαν λείψανα ενός αρχαίου κτιρίου, πήλινα αγγεία κι έναν ανθρώπινο σκελετό. Ο γιατρός και βουλευτής Νικόλαος Νομικός μαζί με τον Αλαφούζο φρόντισαν για την ανασκαφή του κτιρίου, ενώ σχετικά άρθρα δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες.

Λόγω της δράσης του ηφαιστείου την περίοδο 1866-1870, επιστήμονες από όλο τον κόσμο είχαν φτάσει στην περιοχή. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Γάλλος ηφαιστειολόγος Φερντινάν Φουκέ, ο οποίος το 1867 προχώρησε σε ανασκαφές στη Θηρασία και μελέτησε τα λείψανα των οικοδομημάτων και τα διάφορα άλλα ευρήματα. Ο οικισμός στη Θηρασία χρονολογήθηκε στην Ύστερη εποχή του Χαλκού και τα ευρήματα αυτά έδωσαν το έναυσμα για τις ανασκαφές στο Ακρωτήρι και σε άλλα σημεία της Θήρας.
Διοίκηση και πληθυσμός

Κατά το 1834, περίοδος ακμής του νησιού, η Θηρασία υπήρξε αυτόνομος δήμος, με πληθυσμό 319 κατοίκους και έδρα το Πολίχνιον. Το 1912, συστάθηκε η Κοινότητα Θηρασίας με έδρα τον οικισμό του Μανωλά, η οποία με διάφορες μεταβολές διατηρήθηκε έως το 1997. Εκείνη τη χρονιά, με το Σχέδιο Καποδίστριας, το Κοινοτικό Διαμέρισμα Θηρασίας συνενώθηκε με το Κοινοτικό Διαμέρισμα Οίας και αποτέλεσαν την Κοινότητα Οίας.

Από το 2011 και σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, το νησί αποτελεί τη Δημοτική Κοινότητα Θηρασίας, που ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Οίας του Δήμου Θήρας. Πρωτεύουσα είναι ο Μανωλάς και αριθμεί 319 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.

Οι οικισμοί της Θηρασίας (σε αγκύλη ο σημερινός αριθμός των κατοίκων) και η πορεία του πληθυσμού στο νησί από το 1834:

Αγία Ειρήνη [ 39 ]
Αγριλιά [ 2 ]
Θηρασία ή Μανωλάς [ 160 ]
Όρμος Κόρφου [ 5 ]
Ποταμός [ 113 ]

Έτος 1834 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1861 1870 1889 1896 1907 1991 2001 2011
Πληθ. 319 517 523 526 543 546 624 632 574 602 671 601 812 855 679 233 268 319
Εκκλησιαστικά

Σήμερα, η Θηρασία υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Θήρας, Αμοργού και Νήσων και ειδικότερα στην αρχιερατική περιφέρεια Θήρας. Στο νησί έχουν χτιστεί συνολικά 21 εκκλησίες και μικρά ξωκλήσια.

Συγκοινωνία
Εικόνα από τον Κόρφο

Για να φτάσει κανείς στο νησί, μπορεί να χρησιμοποιήσει λάτζες που αναχωρούν από τον όρμο του Αμμουδιού στην Οία (απόσταση είκοσι λεπτών περίπου) ή με επιβατικό – οχηματαγωγό πλοίο από το λιμάνι του Αθηνιού που εκτελεί δρομολόγια για το λιμάνι της Ρίβας και του Κόρφου.

Από το λιμάνι του Πειραιά εκτελούνται δρομολόγια για Θηρασία μέσω της γραμμής Πάρος – Νάξος – Ίος – Σίκινος - Φολέγανδρος – Θηρασία – Θήρα – Ανάφη.
Πεζοπορικές διαδρομές

Ρίβα - Μανωλάς: Αποτελεί την πριν από σαράντα χρόνια σύνδεση της Ρίβας με τον Μανωλά και κινείται σε ομαλή ανοδική πορεία ανάμεσα σε ξερολιθιές.

Μανωλάς - Κομμάτες - Άη Γιάννης - Μανωλάς: Μια κοντινή στο Μανωλά κυκλική βόλτα με όμορφη θέα προς την Καλντέρα και τον Κόρφο.

Μανωλάς - Ποταμός - Αγριλιά - Μανωλάς: Κυκλική διαδρομή που συνδέει τον Μανωλά με τον οικισμό του Ποταμού και την ερειπωμένη Αγριλιά με τα υπόσκαφα.

Μανωλάς - Προφήτης Ηλίας - Κέρα - Μονή Παναγιάς (Μοναστήρι Κοίμησης της Θεοτόκου): Συνδέει τον Μανωλά με το εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, τον ερειπωμένο οικισμό της Κεράς και που φθάνει στο μοναστήρι της Παναγίας που είναι κτισμένο επάνω στο ακρωτήρι της Τρυπητής στο νοτιότερο άκρο του Νησιού.

Κόρφος - Μανωλάς: Φαρδύ λιθόστρωτο μονοπάτι που συνδέει τον Μανωλά με το μικρό λιμάνι του Κόρφου.

Αγριλιά - Χριστός - Παλαιά ορυχεία: Τα παλιά ορυχεία αποτελούν το πιο σημαντικό αρχαιολογικό χώρο του νησιού.
Ο Μανωλάς (στην κορυφή) και ο Κόρφος (επίνειο) συνδέονται με φιδωτό μονοπάτι

Πανηγύρια
Η μονή της Κοίμησης της Θεοτόκου

Στις 10 Φεβρουαρίου, ο Άγιος Χαράλαμπος στον Μανωλά
Στις 5 Μαΐου, η Αγία Ειρήνη στη Ρίβα
Στις 21 Μαΐου, ο Άγιος Κωνσταντίνος στον Μανωλά
Στις 24 Ιουνίου, ο Άγιος Ιωάννης στον Μανωλά
Στις 7 Ιουλίου, η Αγία Κυριακή στον Μανωλά
Στις 20 Ιουλίου, ο Προφήτης Ηλίας στην Κερά
Στις 28 Ιουλίου, η Αγία Ειρήνη Χρυσοβαλάντου στον Μανωλά
Στις 6 Αυγούστου, η Μεταμόρφωση του Σωτήρα στην Αγριλιά
Στις 15 Αυγούστου, η Παναγιά η Τρυπητή στην Κερά
Στις 29 Αυγούστου, ο Άγιος Ιωάννης στον Ποταμό
Στις 26 Οκτωβρίου, η Παναγία της Γιάτρισσας στον Ποταμό
Στις 21 Νοεμβρίου, η Παναγία των Εισοδίων στην Αγριλιά
Στις 6 Δεκεμβρίου, ο Άγιος Νικόλαος στον Κόρφο
Στις 12 Δεκεμβρίου, ο Άγιος Σπυρίδωνας στον Ποταμό

Τοπικά προϊόντα

Βασικά προϊόντα της Θηρασίας είναι η φάβα, το «χλωρό» τυρί, [2] οι ντομάτες, η άγρια κάπαρη και τα άγρια σπαράγγια, τα ξυλάγγουρα και τα στρογγυλά κολοκύθια. Επίσης, το συκαμνόγλυκο, ένα γλυκό του κουταλιού από μαύρα μούρα.

Θηρασία
Γεωγραφία

Αρχιπέλαγος	Αιγαίο Πέλαγος
Νησιωτικό σύμπλεγμα	Κυκλάδες
Έκταση	9,246 km²
Υψόμετρο	294 μ
Υψηλότερη κορυφή	Προφήτης Ηλίας
Χώρα
Ελλάδα
Περιφέρεια	Νοτίου Αιγαίου
Νομός	Κυκλάδων
Πρωτεύουσα	Μανωλάς
Δημογραφικά
Πληθυσμός	319 (απογραφής 2011)
Πρόσθετες πληροφορίες
Ιστοσελίδα	www.thirasia.gr

Παραπομπές

Ιστοσελίδα diakopes.gr

Ιστοσελίδα thirasia.gr

Σημειώσεις

Θηρασία είναι ο τίτλος ποιητικής συλλογής που έγραψε ο Δημήτρης Βάρος.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Thirasia.gr
Τουριστική πύλη Δήμου Θήρας
Υπουργείο Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής
Πολιτιστική πύλη του Αρχιπελάγους του Αιγαίου - Θηρασία
Δικτυακός τόπος Σαντορίνης -Θηρασίας

Δημοτική Ενότητα Οίας
Δημοτική Κοινότητα Θηρασίας
Αγία Ειρήνη Θηρασίας, η
Αγριλιά Θηρασίας, η
Θηρασία, η
Όρμος Κόρφο Θηρασίας, ο
Ποταμός Θηρασίας, ο
Τοπική Κοινότητα Οίας
Θόλος Οίας, ο
Κολούμπος Οίας, ο
Οία, η
Όρμος Αμμουδιού Οίας, ο
Όρμος Αρμένης Οίας, ο
Παράδεισος Οίας, ο
Φοινικιά Οίας, η

Νομός Κυκλάδων : Δήμος, Κοινότητα

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης: Διοικητική διαίρεση νομού Κυκλάδων

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License