Ο Κολούμπος ή το Κολούμπο είναι υποθαλάσσιο ενεργό ηφαίστειο σε απόσταση 6,5 χιλιομέτρων βορειοανατολικά της Σαντορίνης, το οποίο ανήκει στο Ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου. Έγινε γνωστό μετά από μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη στις 27 Σεπτεμβρίου 1650. Από τη λάβα σχηματίστηκε μικρή νησίδα, η οποία, όμως, εξαιτίας των θαλασσίων κυμάτων, γρήγορα κατέρρευσε σε ύφαλο. Από την κατάρρευση αυτή προκλήθηκε τσουνάμι, το οποίο προκάλεσε ζημιές μέχρι και σε απόσταση 150 χιλιομέτρων. Σήμερα έχει ύψος 280 μέτρων (σε σχέση με τον περιβάλλοντα θαλάσσιο πυθμένα) και βρίσκεται περίπου 18 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο κρατήρας του έχει διάμετρο περίπου 3 χιλιομέτρων και βάθος 512 μέτρων. Σε μεγάλη έκταση γύρω από το ηφαίστειο έχουν εντοπιστεί υδροθερμικά φρέατα από τα οποία αναβλύζει καυτό νερό, έως και 220οC, με διαλυμένα μεταλλικά στοιχεία και τα οποία φιλοξενούν ένα σπάνιο οικοσύστημα από νηματοειδή βακτήρια.

Η ευρύτερη περιοχή του ακρωτηριού Κολούμπος λέγεται επίσης Κολούμπος και σχηματίζει μικρό ορμίσκο. Σε περίπου 6 χιλιόμετρα προς τα βόρεια, πριν την Άνυδρο, βρίσκεται ο υποθαλάσσιος κρατήρας του Κολούμπου, ο οποίος σχηματίστηκε το 1650 μΧ, μετά από μια ισχυρή ηφαιστειακή έκρηξη, γνωστή ως "Ο καιρός του Μεγάλου Κακού". Μετά το πέρας εκείνης της έκρηξης, η οποία είχε ως συνέπεια 50 νεκρούς ανθρώπους, πολλά περισσότερα νεκρά ζώα και ακόμη περισσότερες απώλειες σε καλλιέργειες, χτίστηκε ο ναός "Παναγία του Καλού", ως μια προσπάθεια ευχαρίστησης των ανθρώπων για το τέλος της δυσάρεστης αυτής κατάστασης. Για το γεγονός αυτό υπάρχουν γραπτές διηγήσεις, ανώνυμες, έμμετρες και πεζές αλλά και μια επώνυμη, γραμμένη από τον Καισάριο Δαπόντε. Για το γεγονός, υπάρχου επίσης μαρτυρίες από τον Γάλλο ιερωμένο Francois Richard, ο οποίος δημοσίευσε τις περιγραφές του για το δραματικό αυτό περιστατικό λίγα χρόνια μετά.

View Larger Map

Ονομασία

Για την προέλευση της λέξης έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις με επικρατέστερη εκείνη που θέλει τη λέξη να προέρχεται από την ιταλική colombo που σημαίνει περιστέρι, επειδή κατά την περιγραφή της έκρηξης του 1650 στην επιφάνεια της θάλασσας φαίνονταν αφροί λευκοί όπως το περιστέρι.
Ηφαιστειακή Δραστηριότητα

Η καταγεγραμμένη ηφαιστειακή δραστηριότητα του Κολούμπο ξεκίνησε με σεισμούς το 1649 και ολοκληρώθηκε το 1650, ενώ είχε ονομαστεί από τους ντόπιους "ο καιρός του Κακού". Κατά την διάρκεια της δραστηριότητας αυτής πέθαναν γύρω στα 70 άτομα και μεγάλος αριθμός οικόσιτων ζώων, κυρίως λόγω των δηλητηριωδών αερίων που εκλύονταν επί μήνες από το ηφαίστειο.
Σημερινή Κατάσταση

Η μεγάλη θερμοκρασία που καταγράφεται στα υδροθερμικά φρέατα αποδεικνύει ότι το ηφαίστειο Κολούμπο είναι ενεργό και ότι υπάρχει μάγμα κάτω από την επιφάνεια.[1]
Αναφορές

↑ In.gr: "Πολύ ισχυρότερη αποδεικνύεται η έκρηξη της αρχαίας Θήρας" 28.08.2006

Εξωτερικές Συνδέσεις

ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. - Ναυτίλος - Ηφαιστειακή Δραστηριότητα Σαντορίνης
University of Rhode Island - Thera Expedition - Kolumbo Volcano