.
Περιφέρεια : Κρήτης
Νομός : Ηρακλείου
-- Δήμος Γαζίου --
Η Ροδιά είναι χωριό της επαρχίας Μαλεβιζίου και ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα στο δήμο Μαλεβιζίου, με 801 κατοίκους, με βάση την απογραφή του 2001. Η απόστασή της από το Ηράκλειο είναι περί τα 16 χλμ. και βρίσκεται στις ανατολικές πλαγιές υψώματος με θέα προς την πόλη και τον κόλπο του Ηρακλείου. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία (αμπελοκαλλιέργειες, ελαιοκομία, κηπευτικά, εσπεριδοειδή). Το 1998 εγκρίθηκε η δημιουργία αλιευτικού καταφυγίου στη Ροδιά. Η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού [1], ιδρυθείσα το 1985, αγωνίζεται στη Β΄ κατηγορία του Τοπικού Πρωταθλήματος. Το Παλαιόκαστρο αποτελεί το επιβλητικότερο ίσως μνημείο κοντά στο χωριό[2]. Στον οικισμό λειτουργούν περιφερειακό ιατρείο, νηπιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο.
Δ.δ. Ροδιάς
Με 1.326 κατοίκους το 2001, το Δημοτικό διαμέρισμα Ροδιάς απαρτίζουν 8 οικισμοί, συμπεριλαμβανομένης της έδρας. Αυτοί οι οικισμοί συνοδευόμενοι από τον πληθυσμό τους το 2001 είναι:
η Ροδιά [ 801 ] , έδρα.
ο Άγιος Δημήτριος [ 57 ]
το Καπετανάκι Μετόχι [ 22 ]
τα Λινοπεράματα [ 162 ]
η Μονή Σαββαθιανών [ 21 ]
το Παλαιόκαστρο [ 105 ]
η Παντάνασσα [ 135 ]
ο Πλαϊτης [ 23 ]
Ιστορικά στοιχεία
Η Ροδιά (παλαιότερα γνωστή ως Ρογδιά) δεν αναφέρεται στις βενετικές απογραφές. Αναφέρεται στην τουρκική απογραφη του 1671 με το όνομα Rodya στην επαρχία Μαλεβιζίου με 9 χαράτσα. Σημειώνεται επίσης Chiera Rodea σε σχεδιάγραμμα του Βασιλικάτα του 1618[3]. Την ύπαρξη του οικισμού κατά τη βενετοκρατία πιστοποιεί και ο σωζόμενος τώρα πύργος, ο οποίος ήταν το μέγαρο των φεουδαρχών της περιοχής αδελφών Γεωργίου και Φραγκίσκου Μοδινών, οι οποίοι αναφέρονται φεουδάρχες του τμήματος αυτού της επαρχίας Μαλεβιζίου από το 1565. Το μέγαρο αυτό κηρύχθηκε μνημείο διατηρητέο και περιήλθε στην κυριότητα του Κράτους.
Δίπλα στο μέγαρο σώζεται ο παλαιός ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, η Chiera Rodea, η αναφερόμενη από το Βασιλικάτα. Στο υπέρθυρο σώζεται η χρονολογία 1553 και στέμμα, το οποίο υποθέτει ο Gerola ότι ανήκει στον οίκο των Καλεργών.
Κάτω από το χωριό και λίγο βορειότερα βρίσκεται ο όρμος Φρασκιά, ο οποίος χρησιμοποιούνταν από τους Βενετούς όταν δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το λιμάνι του Χάνδακα. Στον όρμο αυτό αποβιβάστηκαν το 1364 τα βενετικά στρατεύματα υπό τον condotiero Dal Verme για την καταστολή της επανάστασης της Δημοκρατίας του Αγίου Τίτου.
Ο Ιωάννης Χατζηδάκης αναφέρει στηνΠεριήγηση της Κρήτης (1881) ότι στη Ρογδιά σώζεται έπαυλη του Μεχμέτ Αλή της Αιγύπτου. Από τη Ροδιά καταγόταν η Άννα Καλλέργη, κόρη του Κωνσταντίνου Καλλέργη, τον οποίο ακολούθησε σε όλες τις μάχες το 1866. Παντρεύτηκε τον Ιωάννη Κοντογιάννη από το Σέλινο και με το όνομα Κοντογιάννενα ή Καπετάν Γιάννενα ή Σπανονικόλης ανέπτυξε δράση ώστε ο αρχηγός Κριάρης την έκαμε οπλαρχηγό.
Βιβλιογραφία
Το Ηράκλειον και ο Νομός του, έκδ. Νομ. Ηρακλείου.
Παραπομπές
↑ ΕΠΣ Ηρακλείου
↑ kairatos.com.gr
↑ Στ. Σπανάκη, Μνημεία Κρητ. Ιστορίας, V, πιν. 18
Δημοτική Ενότητα Γαζίου |
---|
Δημοτική Κοινότητα Γαζίου |
Άγιοι Θεόδωροι, οι |
Άγιος Γεώργιος ο Μεθυστής, ο |
Γάζιον, το |
Καβροχώρι, το |
Κολλυβάς, ο |
Σκαφιδαράς, ο |
Τίμιος Σταυρός, ο |
Τοπική Κοινότητα Αχλάδας |
Αγία Πελαγία, η |
Αμμούδι, το |
Αχλάδα, η |
Λυγαριά, η |
Μαδές, ο |
Μονοναύτης, ο |
Ξηρόκαμπος, ο |
Τοπική Κοινότητα Καλεσιών |
Άνω Καλέσια, τα |
Κάτω Καλέσια, τα |
Τοπική Κοινότητα Ροδιάς |
Άγιος Δημήτριος, ο |
Καπετανάκι Μετόχι, το |
Λινοπεράματα, τα |
Μονή Σαββαθιανών, η |
Παλαιόκαστρο, το |
Παντάνασσα, η |
Πλαϊτης, ο |
Ροδιά, η |
Τοπική Κοινότητα Φόδελε |
Μονή Αγίου Παντελεήμονος, η |
Παραλία Φόδελε, η |
Φόδελε, το |
Νομός Ηρακλείου : Δήμος Ηρακλείου | Αγίας Βαρβάρας | Αρκαλοχωρίου | Αρχανών | Αστερουσίων | Βιάννου | Γαζίου | Γοργολαΐνη | Γόρτυνας | Γουβών | Επισκοπής | Ζαρού | Θραψανού | Καστελλίου | Κόφινα | Κρουσώνα | Μαλίων | Μοιρών | Νέας Αλικαρνασσού | Νίκου Καζαντζάκη | Παλιανής | Ρούβα | Τεμένους | Τυλίσου | Τυμπακίου | Χερσονήσου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Ηρακλείου. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License