.
Περιφέρεια : Θεσσαλίας
Νομός : Καρδίτσας
Η Πορτή βρίσκεται σε απόσταση 6 χλμ. ΝΔ. του Μουζακίου και 33 χλμ. από την πόλη της Καρδίτσας. Το χωριό, χτισμένο σε υψόμετρο 650 μέτρα και βρίσκεται ανάμεσα σε δύο βραχώδη βουνά και τον ποταμό Πάμισο να κυλά ανάμεσα τους. Αριθμεί 150 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες φτάνουν τους 450. Κύριες πηγές εισοδήματος είναι η κτηνοτροφία, η γεωργία και οι οικοδομικές εργασίες.
Εγκαίνια Δημοτικού Σχολείου Πορτής το 1934
Ιστορικά στοιχεία
Τα ίχνη του χωριού χάνονται στα βάθη του χρόνου.
Από τον αρχαίο συγγραφέα Πολύβιο, η Πορτή αναφέρεται ως "Άκρον" ή "Αθήναιον", όπου υπήρχε στρατόπεδο του βασιλιά των Αθαμάνων Αμύνανδρου και φυλάκιο του βασιλιά Αργίθεου.Το χωριό ήταν μέρος των Γόμφων που βρίσκονταν σε στρατηγική θέση, καθώς ήλεγχαν μεγάλο μέρος της δυτικής Θεσσαλικής πεδιάδας και τις δύο εισόδους προς την Ήπειρο. Η αρχαία πόλη ήταν οχυρωμένη με ισχυρό τείχος στην ακρόπολή της, στο όρος Ίταμος της σημερινής Πορτής, όπου βρίσκονται λείψανα αρχαίων τειχών και οικοδομημάτων. Ερευνητές τοποθετούν εδώ το αρχαίο πόλισμα "Αθήναιον". Τα λείψανα ενός από τα κάστρα μαρτυρούν μάλλον ότι πρόκειται για αρχαίο ναό της Αθηνάς κατασκευασμένο με πελώριες πέτρες (πελασγικές), ναό διαστάσεων 10 επί 30 μέτρων περίπου.Τα τείχη των κάστρων καταστράφηκαν πρώτη φορά το 198 π.χ όταν η πόλη των Γόμφων κατελήφθη από τους Αθαμάνες με τον βασιλιά Αμύνανδρο και δεύτερη φορά από τον Ιούλιο Καίσαρα το 48 π.χ στον Ρωμαϊκό εμφύλιο πόλεμο με τον Πομπήιο. Οι κάτοικοι είχαν ταχθεί με την πλευρά του Πομπήιου και αρνήθηκαν να ανοίξουν τις πύλες στον Καίσαρα. Μεγάλοι λίθοι, μετά την καταστροφή των τειχών, χρησιμοποιήθηκαν σε δεύτερη χρήση στην κατασκευή οικοδομημάτων κατά τη Ρωμαϊκή εποχή και μεταγενέστερα.
Ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η θέση Παλαιόκαστρο, όπου σώζονται λείψανα αρχαίων τειχών.
Η «Παλαιοκαμάρα», το παλιό πέτρινο τοξωτό γεφύρι, που βρίσκεται στον οικισμό Τόσκες της Πορτής και 3 χιλ.από το Μουζάκι προς Αργιθέα, χρονολογείται τον 16ο αιώνα και σύμφωνα με την παράδοση είναι έργο του Αγ.Βησσαρίωνος μητροπολίτη Λάρισας και πιθανότατα χτίστηκε το 1540.[3]
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον επισκέπτη παρουσιάζει η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (1592) η οποία έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.[4] Είναι χτισμένη στον τύπο της τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής, το ιερό του ναού ξαναχτίστηκε το 1781, ενώ ο νάρθηκας το 1804. Διασώζονται σημαντικές τοιχογραφίες που χρονολογούνται του 17ου και 18ου (1619). Επιγραφή πάνω από την είσοδο αναφέρει ότι ο ναός κηρύχτηκε σταυροπηγιακός το 1595 από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιερεμία Β'. Επίσης στην Πορτή υπάρχουν ακόμη άλλες επτά νεότερες εκκλησίες.
Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία
Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1833 στο ΦΕΚ 126Α-02/04/1883, μετά την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας και την παλιά του ονομασία το Πορτί, στο ΦΕΚ 126Α - 02/04/1883 όταν προσαρτήθηκε στον τότε δήμο Γόμφων. Το 1912 με το ΦΕΚ 261Α - 31/08/1912 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας και το 1940 μετονομάστηκε σε Πορτή (η Πορτή).[5] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με τους οικισμούς: Μαρτίνι, Μελιγός και Παλαιόκαστρο αποτελούν την κοινότητα Πορτής που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Μουζακιού του δήμου Μουζακιού και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει πληθυσμό 210 κατοίκους.[6]
Απογραφές πληθυσμού
Απογραφή 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 858[7] 880[8] 671[9] 379[10] 468[11] 391[12] 210
Χώρα | Ελλάδα |
---|---|
Περιφέρεια | Θεσσαλίας |
Περιφερειακή Ενότητα | Καρδίτσας |
Δήμος | Μουζακίου |
Δημοτική Ενότητα | Μουζακίου |
Γεωγραφία | |
Νομός | Καρδίτσας |
Υψόμετρο | 650 μέτρα |
Πληθυσμός | |
Μόνιμος | 234 |
Έτος απογραφής | 2021 |
Πληροφορίες | |
Ταχ. κώδικας | 430 60 |
Παραπομπές
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 50. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 205.
«Δήμος Μουζακίου - ΟΞΥΑ». www.mouzaki.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2022.
«Δήμος Μουζακίου - ΠΟΡΤΗ». www.mouzaki.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2022.
«ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2022.
«ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2022.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10613 (σελ. 139 του pdf)
Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 97 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. Ανακτήθηκε στις 2022-09-17.
Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 98.
Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 96 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. Ανακτήθηκε στις 2022-07-11.
Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 108 του pdf.
Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 125 του pdf.
Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 126 του pdf.
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΟΥΖΑΚΙΟΥ |
---|
Δημοτική Κοινότητα Μαυρομματίου |
Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο |
Μαυρομμάτιον, το |
Μονή Αγίου Γεωργίου, η |
Δημοτική Κοινότητα Μουζακίου |
Μουζάκι, το |
Τοπική Κοινότητα Αμυγδαλής |
Αμυγδαλή, η |
Τοπική Κοινότητα Ανθοχωρίου |
Ανθοχώριον, το |
Ανοιξιάτικο, το |
Πλατανάκος, ο |
Τοπική Κοινότητα Βατσουνιάς |
Βατσουνιά, η |
Τοπική Κοινότητα Γελάνθης |
Γελάνθη, η |
Τοπική Κοινότητα Δρακότρυπας |
Αρπακιά, η |
Δρακότρυπα, η |
Κεραμαργιώ, η |
Μηλέαι, αι |
Μονή Αγίας Τριάδος, η |
Σπάθες, οι |
Τρυγόνα, η |
Τσαρούχι, το |
Τοπική Κοινότητα Ελληνοκάστρου |
Γράβια, τα |
Ελληνόκαστρον, το |
Πετρωτά, τα |
Τοπική Κοινότητα Κρυοπηγής |
Κρυοπηγή, η |
Λάκκες, οι |
Ξηρόκαμπος, ο |
Τοπική Κοινότητα Λαζαρίνας |
Λαζαρίνα, η |
Τοπική Κοινότητα Μαγουλίτσης |
Μαγουλίτσα, η |
Τοπική Κοινότητα Οξυάς |
Βαγένια, τα |
Δάφνη, η |
Ζαμανάτικο, το |
Κούρα, η |
Μεγάλη Βρύση, η |
Μεσορράχη, η |
Οξυά, η |
Παλαιάμπελα, τα |
Παλαιοχώρι, το |
Πλατάνια, τα |
Σούλα, η |
Συκιά, η |
Τοπική Κοινότητα Πευκοφύτου |
Νησιά, τα |
Πάδη, η |
Πευκόφυτον, το |
Χαραυγή, η |
Τοπική Κοινότητα Πορτής |
Μαρτίνι, το |
Μελιγός, ο |
Παλαιόκαστρο, το |
Πορτή, η |
Νομός Καρδίτσας: Δήμος, Κοινότητα Καρδίτσας | Αργιθέας | Άρνης | Αχελώου | Ιθώμης | Ιτάμου | Καλλιφώνου | Κάμπου | Μενελαΐδας | Μητρόπολης | Μουζακίου | Νεβρόπολης Αγράφων | Παλαμά | Παμίσου | Πλαστήρα | Ρεντίνας | Σελλάνων | Σοφάδων | Ταμασίου | Φύλλου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Καρδίτσας. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License